Αντώνης Τσακίρης : Ύποπτοι και Δραπέτες

Ζωγραφίζω ανθρώπους γιατί τους κατανοώ. Με τη χρήση του υλικού το τυχαίο μεταβάλλεται σε μάτι στο οποίο περικλείεται η μεταφυσική αναγκαιότητα για δράση και ποίηση. Και μετά ένα άλλο αυτί, άλλος άνθρωπος, καινούργιος κόσμος. 

Η οικονομική, αισθητική, αξιακή κρίση που έχει κάνει από καιρό την εμφάνισή της μετακόμισε από τις πλατείες και τους παράδρομους του κέντρου της πόλης, στα πρόσωπα. Υπάρχει μια περιρρέουσα αίσθηση φθήνιας, παρά προσδοκία σύνεσης με προοπτική. Η πολιτική τάξη, Ελ Σιντ, σε ένα ψέμα που δεχθήκαμε να πιστέψουμε όλοι ως αλήθεια. Τα κεντρικά Δελτία Ειδήσεων κατακλύζονται από ζοφερές περιγραφές του δύσκολου παρόντος και ενός ακόμα πιο σκοτεινού μέλλοντος. Ακόμα και τη στιγμή που το ένα πόδι του ακροβάτη βρίσκεται ήδη εκτός ισορροπίας, κρύβουν επιμελώς την αλήθεια, με γραβάτες και ταγέρ αντί πανοπλίας, επιμένουν να αναδεικνύουν οτιδήποτε περιέχει «αίμα» προβάλλοντας μια κοινωνία «σπλάτερ», κρατώντας στη σκιά το ζωντανό κύτταρο του κοινωνικού ιστού που αγωνίζεται με γόνιμο τρόπο και επιμονή, αντιπαραθέτοντας αλληλεγγύη, μουσική, ζωγραφική, λογοτεχνία. Όταν λοιπόν η εντιμότητα - πόσο γοητευτική μπορεί να είναι μια έντιμη «τρέλα»- βασικό συστατικό της εμπιστοσύνης και της συλλογικότητας, πάει περίπατο: εξοργιζόμαστε ελεύθερα, χωρίς αναστολές! Η Τέχνη στέκεται ακόμα μια φορά μπροστά στην Ιστορία τη στιγμή που εκείνη σπάει το τσόφλι της. 

Έτσι, εμφανίστηκαν οι «ύποπτοι» -όπως μ’ αρέσει να λέω τις φιγούρες που ζωγραφίζω με κρυμμένα τα μάτια τους. Οι ρίζες των «υπόπτων» βρίσκονται στο μωσαϊκό πάτωμα του σπιτιού στο Θησείο, άσπρα και μαύρα τετράγωνα πλακάκια που θύμιζαν σκακιέρα.  Ήταν η πρώτη εφηβεία και αυτή η απόλυτη, σχεδόν δογματική, εναλλαγή αποτυπώθηκε στο μυαλό μου. Έκτοτε, έβγαινε στον αφρό της συνείδησης με ποικίλες αφορμές. Με έργα του Βερμέερ, του Μοντριάν, την Ύδρα του μεσημεριού το καλοκαίρι. Πιο πρόσφατα, μέσω των Κεντρικών Δελτίων Ειδήσεων, επέστρεψε στο λεγόμενο τηλεοπτικώς «μωσαΐκ», εφέ που χρησιμοποιείται στα ρεπορτάζ για να καλυφθούν τα πρόσωπα των «φερόμενων ως υπόπτων». Πρόκειται, στην πραγματικότητα, για ένα είδος υπογράμμισης. Βρίσκονται συχνά ανάμεσα σε κινηματογραφικά ή φωτογραφικά φιλμ που κρέμονται στο φόντο σαν άδεια πουκάμισα φιδιών, έχοντας περισώσει αποσπάσματα ζωής, το «γάντι» των στιγμών στο χρόνο. Αλλά τελικά είναι, στο έλεος της στιγμιαίας ψυχολογικής διάθεσης που, σε συνδυασμό με την αισθητική εξέλιξη του έργου, αποφασίζουν, σχεδόν ερήμην μου, ποιο πρόσωπο θα καταστεί «ύποπτο».  

Στο τέλος όμως, αυτό που μένει, είναι η εξαιρετική τύχη της εκφραστικής δυνατότητας. Έτσι γλυτώνουν πολλοί από βέβαιο πνιγμό, καθώς βουίζει στα αυτιά ο μακρόσυρτος ήχος της σελίδας που γυρνά, της μεγάλης σελίδας. 

Και αφού οι «ύποπτοι» είναι ήδη εδώ, καλώ τους «δραπέτες».