Έλεγχοι αδήλωτων εισοδημάτων, δημευτικοί συντελεστές στα χρήματα και διαδικασία με γραφειοκρατία και αποτέλεσμα να περιέρχεται η περιουσία του φορολογούμενου στη Φορολογική Αρχή

Στο στόχαστρο μπαίνουν επιχειρηματίες, εισοδηματίες αλλά επίσης και δημόσιοι υπάλληλοι, ιατροί και κρατικοί λειτουργοί. Επιπλέον, στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι μόλις ενεργοποιηθεί το νέο σύστημα, πολλοί θα τρομοκρατηθούν και θα σπεύσουν οικειοθελώς να πληρώσουν για να ενταχθούν στην ρύθμιση της εθελοντικής αποκάλυψης του «μαύρου χρήματος», προκειμένου να αποφύγουν τα διπλά ή τρίδιπλα σε πρόστιμα για "αδικαιολόγητο πλουτισμό".
Το νέο σύστημα ελέγχων αλλά και η ρύθμιση αποκάλυψης «κρυφών» εισοδημάτων πήραν και την κατ' αρχήν έγκριση από την τρόικα. 

Τι θα ψάχνει η εφορία

Οι έλεγχοι για την λεγόμενη "αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας" ξεκίνησαν το 2010, με κυριότερο μέσο το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών. Το μέτρο αυτό επιχείρησε να επεκτείνει σε όλους τους φορολογουμένους ο πρώην υπουργός Οικονομικών κύριος Γιάνης Βαρουφάκης και η ιδέα αυτή άρεσε πολύ στους δανειστές. Το σχέδιο αυτό ετοιμάζονται να εφαρμόσουν ο νυν υπουργός Οικονομικών κύριος Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Εσόδων κύριος Γιώργος Πιτσιλής.

Η αρχή θα γίνει άμεσα με διασταυρώσεις για τους 1,3 εκατομμύρια φορολογουμένους που περιλαμβάνονται στα 65 CD που έχουν στα χέρια τους οι οικονομικοί εισαγγελείς, με όσους έστελναν εμβάσματα στο εξωτερικό, ή και κρατικούς υπαλλήλους που έχουν επιλεγεί για έλεγχο (αν π.χ. παρέλειψαν να υποβάλουν πόθεν έσχες κλπ).Στο υπουργείο Οικονομικών θεωρούν ότι, με νόμους που ψηφίστηκαν τα τελευταία χρόνια, δεν ισχύει πια το τραπεζικό απόρρητο απέναντι στις φορολογικές αρχές και έτσι μπορούν να έχουν άμεση πρόσβαση σε στοιχεία των καταθετών για να τα συγκρίνουν με τα δηλωθέντα εισοδήματα, προς διαπίστωση κρουσμάτων «αδικαιολόγητου πλουτισμού». Συγκεκριμένα:

1. Το νέο σύστημα ελέγχων στηρίζεται σε έναν αλγόριθμο, που εντοπίζει καταθέτες με πολλούς λογαριασμούς και πολλά επενδυτικά προϊόντα σε πολλές και διαφορετικές τράπεζες. Ενώ δηλαδή πριν η εφορία εντόπιζε κάποιον από μια μεμονωμένη συναλλαγή του ή από πληροφορίες (π.χ. λίστα Λαγκάρντ), ο αλγόριθμος θα «σαρώνει» σε βάθος 15ετίας τις καταθέσεις και θα βρίσκει όσους είχαν πολλές παράλληλες συναλλαγές.

2. Οι καταθέσεις θα συγκρίνονται με τα καθαρά εισοδήματα κάθε έτους, τα οποία θα τα υπολογίζει αυτόματα το σύστημα, ενώ θα αφήνει και ένα περιθώριο ασφαλείας υπέρ του ελεγχόμενου, προς αποφυγήν αδικιών.

3. Άμεσα υπολογίζεται ότι στο «δόκανο» της εφορίας θα πιαστούν πάνω από 1,2 εκατομμύριο φορολογούμενοι. Για όσους ο αλγόριθμος δείξει μεγάλες αποκλίσεις, θα καλούνται στην εφορία για να δώσουν εξηγήσεις επί των ευρημάτων των ελέγχων.
4. Ο φορολογούμενος θα δίνει τις δικές του εξηγήσεις και θα προσκομίζει δικαιολογητικά για να αποδείξει, αν μπορέσει, πως τα επιπλέον κεφάλαια που εντοπίζει η εφορία είναι από νόμιμη προέλευση και ήδη φορολογημένα. Με νόμο Παπακωνσταντίνου από το 2010, το βάρος της απόδειξης πως είναι αθώος έχει μεταφερθεί πλέον στον φορολογούμενο, χωρίς να χρειάζεται να αποδείξει την ενοχή του η εφορία, η οποία αρκείται στα αποτελέσματα της διασταύρωσης και καλείται μόνον να αποφασίζει αν θα δεχτεί ή όχι τα επιχειρήματα και τα στοιχεία του ελεγχομένου.

5. Οι έλεγχοι αυτοί ξεκινούν αναδρομικά από την 1.1.2002. Και αυτό για να μη χρειάζονται μετατροπές από δραχμές σε ευρώ. Ωστόσο όταν πρόκειται για καταθέσεις σε συνάλλαγμα, το σύστημα θα κάνει αυτόματα μετατροπές με την ισοτιμία της εποχής.
Το ελληνικό κράτος εμφανίζεται με πολλές ανάγκες ρακένδυτο και αναζητεί σε 1.000.000 δικαιούχους λογαριασμών εν δυνάμει ύποπτους ότι δεν φορολογήθηκαν για τα εισοδήματα που δημιούργησαν και ως εκ τούτου θα πρέπει με το 50% συντελεστή φορολόγησης και ποσοστό του πληθωρισμού σαν τόκο για κάθε έτος που πέρασε από το υποτιθέμενο έτος που υπάρχει η απόκλιση εσόδων και δηλωθέντων εισοδημάτων.

Κατ αρχήν η Ευρωπαϊκή Επικράτεια θα ήταν χώρος ελεύθερης κίνησης ανθρώπων και κεφαλαίων αλλά το να βγάλεις τα χρήματα σου από τη χώρα σε καθιστά ύποπτο. Από την άλλη αν πέρασαν χρήματα πελατών σου από το λογαριασμό σου για να πληρώσεις φόρους πελατών σαν λογιστής δείχνεις είσπραξη που δεν αντιστοιχεί σε κανένα καταγεγραμμένο έσοδο όλα αυτά σε βάθος 15 ετών ούτε η μνήμη βοηθάει ούτε η οργάνωση των τραπεζών δεν ζήταγαν αιτιολογία στη κατάθεση.

Με τόκο «τα λεφτά στο στρώμα»
Η ρύθμιση αναμένεται να ξεκινήσει από τον Οκτώβριο. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα προβλέπει την πληρωμή του φόρου αναδρομικά, με «τόκο» όσο ο πληθωρισμός των ετών που μεσολάβησαν.

Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται η κυβέρνηση να παρουσιάσει το νομοσχέδιο για την αποκάλυψη «μαύρου χρήματος». Οι δανειστές δέχτηκαν η επιβάρυνση να μην ξεπερνά το 50% ή 60% το πολύ, αντί για 120% που προβλέπεται και ήθελαν.
Με βάση τις ίδιες πληροφορίες, η ρύθμιση θα προβλέπει τα εξής:

- κάθε φορολογούμενος θα μπορεί να δηλώσει ποσά που τυχόν παρέλειψε να περιλάβει στις δηλώσεις φόρου εισοδήματος που υπέβαλε στο παρελθόν. Δεν θα υπάρχει «αμνηστία» με ένα οριζόντιο φόρο (π.χ. 20% ή 30% που συζητείτο επί Βαρουφάκη).

- Για λόγους ισονομίας, ο φορολογούμενος θα κάνει συμπληρωματική δήλωση ανά έτος, για τα λεφτά που θέλει να νομιμοποιήσει και θα πληρώνει τον φόρο που θα πλήρωνε την χρονιά εκείνη, αν τα δήλωνε κανονικά (έως 40% ή 45% δηλαδή του δηλωθέντος κεφαλαίου).

- Δεν θα επιβάλλονται πρόστιμα και προσαυξήσεις που θα έφταναν στο 120% του δηλούμενα ποσού, αφού τότε δεν θα έμενε τίποτε στα χέρια του φορολογουμένου.

- Θα πληρώνει έναν «τόκο» επιπλέον όμως, πάνω στο ποσό φόρου που προκύπτει. Ο «τόκος» θα καλύπτει τον πληθωρισμό για τα χρόνια που χάθηκε, ώστε να εισπράττεται σήμερα το «ισοδύναμο» του ποσού που θα πλήρωνε κανονικά ο ενδιαφερόμενος.

- Επειδή στην τελευταία 5ετία η χώρα βυθίζεται σε αποπληθωρισμό, για ποσά που θα δηλωθούν στα έτη 2011 και μετά ο «τόκος» θα είναι πρακτικά μηδενικός. Για παλαιότερα έτη, θα συμβαδίζει με τον πληθωρισμό και την διαφορά στον δείκτη τιμών καταναλωτή. 

Οι κίνδυνοι που υπάρχουν 
Υπάρχουν κοινοί λογαριασμοί με συνδικαιούχους και αυτές οι περιπτώσεις δεν θα μπορούσαν να αυτοματοποιημένοι έλεγχοι να δώσουν απάντηση για το αν έχει γίνει απόκρυψη εισοδημάτων όταν εμφανίζεται κατάθεση χρημάτων. 

Οι ελεγκτές κάνουν λάθη. Για παράδειγμα, συχνά υπολόγιζαν από λάθος σαν «πρωτογενείς» καταθέσεις χρηματικών ποσών και τις ανανεώσεις προθεσμιακών καταθέσεων, ή την επανακατάθεση φορολογημένων χρημάτων και τα εμβάσματα στο εξωτερικό ποσών τα οποία είχαν προηγουμένως αναληφθεί από τους ίδιους τους καταθέτες. Προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα και λάθη στην φάση της παραγωγικής διαδικασίας, σε περιπτώσεις όπως π.χ. στους υπολογισμούς απόδοσης των κεφαλαίων, την κατανομή εισοδημάτων σε πολλούς συνδικαιούχους κλπ, προβλέπεται ότι:

- σε πρώτη φάση δεν θα εφαρμοστούν οι έλεγχοι αυτοί σε δικηγόρους και λογιστές, καθώς είναι γνωστό ότι από τους λογαριασμούς περνάνε ξένα χρήματα(πελατών ή αντισυμβαλλομένων σε συμβόλαια κλπ).

- έμφαση θα δοθεί σε ασυνήθιστα υψηλές διαφορές που θα εντοπίζονται μεταξύ δηλωθέντων εισοδημάτων και τραπεζικών λογαριασμών δημοσίων υπαλλήλων, κρατικών λειτουργών, ιατρών, επιχειρηματικών και ιδιοκτητών ακινήτων. Το  θέμα είναι αν τηρηθούν όσα λέγονται γιατί προκειμένου να συλλεχθεί φορολογητέα ύλη υπάρχουν υπερβολές που βάζουν σε περιπέτειες με δημεύσεις καταθέσεων και εισαγγελείς που με ευκολία δίνουν εντολές δέσμευσης ανεξαρτήτως επιπτώσεων στα άτομα η στις επιχειρήσεις.

Από κράτος δικαίου πάμε με το Eξπρές του Μεσονυκτίου στη διαδικασία που πρέπει να αποδείξεις την αθωότητά σου αντί την όποια ενοχή να την αποδεικνύει η φορολογούσα αρχή η δέσμευση καταθέσεων και περιουσιακών στοιχείων καραδοκεί και τελικά πάμε στο τι φταίει για αυτό. Θα το πω σιβυλλικά «Αρχή άνδρα δείκνυσι» – παντού και πάντα... Το γνωμικό αποδίδεται στον Βίαντα τον Πριηνέα, έναν εκ των επτά σοφών, ενώ χρησιμοποιείται από τον Σοφοκλή στην Αντιγόνη, με τον Κρέοντα να υποστηρίζει ότι η εξουσία αποκαλύπτει τον πραγματικό χαρακτήρα του άνδρα. 

Η αρχή, η εξουσία, αναδύει τα καλύτερα, αλλά μπορεί και τα χειρότερα χαρακτηριστικά ενός ανθρώπου. Εκφάνσεις της συναντούμε στην οικονομική –κυρίως– δραστηριότητα, αλληλοσυμπλεκόμενη και αλληλοεξαρτώμενη στην Ελλάδα, αλλά και την κοινωνική, με την ευρύτατη αυτής έννοια.

Αδυνατώ να καταδείξω τον/ους υπαίτιους απλά περιγράφω τη πραγματικότητα ο αναγνώστης του άρθρου πιστεύω ότι διαθέτει τη δική του νόηση, πείρα και όραση.