Το πρόβλημα δεν είναι μόνο η τέταρτη Νομική

Επισκεπτόμενος πρόσφατα την αγαπημένη μου πόλη Κομοτηνή, η οποία αγαπάται απ’ εμέ, γιατί σε αυτήν διήλθα το ομορφότερο τμήμα της ζωής παντός εγγράμματου ανθρώπου, δηλαδή το φοιτητικό της κομμάτι, με ευχαρίστηση αντίκρισα σε κατάστημα φιλικής μου οικογενείας, φύλλο της αγαπητής σας εφημερίδας, η οποία μου είναι γνωστή από τα φοιτητικά μου χρόνια, στο οποίο περιείχε το μεταξύ των άλλων και ένα άκρως ενδιαφέρον «ρεπορτάζ» σας, το οποίο αναφερόταν σε ημερίδα, η οποία είχε λάβει χώρα με αντικείμενο το μέλλον του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (Δ.Π.Θ.) και, ιδίως, το μέλλον της Νομικής του Σχολής, η οποία, πράγματι, όπως ανεφέρθη, αποτελεί την «ναυαρχίδα» του.

Έτσι, λοιπόν, με αφορμή την ανάγνωση του παραπάνω, άκρως ενδιαφέροντος, «ρεπορτάζ» σας, οδηγήθηκα στην σκέψη της προσωπικής επικοινωνίας μαζί σας διαπιστώσας, πως η έγκριτη εφημερίδα σας και Υμείς προσωπικώς, ενδιαφέρεσθε, να εμφανίζεται η κατάσταση των πραγμάτων στην ακριτική περιοχή της αγαπημένης μας Ροδόπης, ούτως ώστε να προσδώσω μία προσωπική μου άποψη και εκτίμηση για το μέλλον της αγαπημένης μας Σχολής.

Σημειωτέον, ότι προσωπικώς έχω αποδείξει, πως υπεραγαπώ την συγκεκριμένη Σχολή, καθ' ότι διαπιστωμένα -και αυτό προκύπτει αναντίρρητα από τα σχετικά αρχεία της- την είχαν δηλώσει κατά τον χρόνο εισαγωγής μου, δηλαδή το 1975, ότε λειτούργησε για δεύτερη χρονιά, ως πρώτη επιλογή -με τις μονάδες, που συγκέντρωσα κατά τις εισαγωγικές εξετάσεις ηδυνάμην, να εισέλθω στην Νομική Σχολή  Αθηνών με την επιτευχθείσα βαθμολογία- και στην συνέχεια επί δύο (2) συναπτά ακαδημαϊκά έτη, είχα τις προϋποθέσεις της λήψεως μεταγραφής -μετά το 3ο έτος δεν έδιδε η νομοθεσία, πλέον, το σχετικό δικαίωμα- στην Ν.Σ. Αθηνών, -κατοικώ στον Πειραιά από την παιδική μου ηλικία- πλην, όμως, δεν ήσκησα το σχετικό δικαίωμά μου.

Πέραν αυτού σε συνεργασία με τον, τότε, γυμναστή της Νομικής Σχολής κ. Σάββα Διάφα είχαμε δημιουργήσει μία αξιόλογη ποδοσφαιρική ομάδα, της οποίας ήμουν ο αγωνιστικός αρχηγός και αθλητικός διοργανωτής, η οποία έφθασε, αν και δεν υπήρχαν τα σημερινά μέσα -ίδιο γήπεδο, ενδιαφέρον από την Διοίκηση της Σχολής- σε τόσο υψηλό επίπεδο ανταγωνιστικότητος, ώστε να αποσπάσει ισοπαλία από τον Πανθρακικό, όταν η ομάδα του αγωνιζόταν, τότε, στην Β΄ Εθνική Κατηγορία!

Αυτά σας αναφέρω εισαγωγικώς, όχι προς τον σκοπό προσωπικής επιδείξεώς μου, αλλά προς τον σκοπό εκτιμήσεως από πλευράς σας του δεδικαιολογημένου ενδιαφέροντός μου για το μέλλον της πολυαγαπημένης μας Σχολής, στην οποία οφείλομε την επαγγελματική εξέλιξή μας, το οποίο, πράγματι, δεν είχε, αλλά και ούτε έχει κατά την προσωπική μου εκτίμηση, την αναμενόμενη τύχη.

Έχων ασκήσει επί (37) έτη το επάγγελμα του μάχιμου Δικηγόρου, θεωρώ, ότι η Σχολή μας δεν προέβη στις ακόλουθες ενέργειες, οι οποίες, ασφαλώς, έχουν επηρεάσει το μέλλον της:

1. Κατ' αρχήν πρέπει, να γνωρίζετε -ίσως φυσικά να το έχετε υπ' όψιν- ότι στις αναπτυγμένες ακαδημαϊκά χώρες οι «δυνατές» Σχολές εδρεύουν σε μικρές πόλεις (επαρχιακές), επειδή οι συνθήκες ζωής ευνοούν την διαρκή ενασχόληση με το γνωστικό αντικείμενο.
Δυστυχώς, όμως, η Διοίκηση της Σχολής μας δεν εμερίμνησε για την ανάδειξη της σε ισχυρό μαθησιακό πόλο. Αυτό δεν το αναφέρω, για να κατακρίνω ή να επικρίνω πρόσωπα, αλλά διότι επιθυμώ, να λειτουργήσω απρόσωπα και δημιουργικά.

Συγκεκριμένα η Νομική Σχολή δεν έχει δημιουργήσει σε διοικητικό πεδίο, όπως, τουλάχιστον, γνωρίζω Γραφείο Δημοσίων Σχέσεων, το οποίο θα μεριμνούσε για την εμφάνιση του έργου της, τόσο στον εσωτερικό χώρο, όσο και στον εξωτερικό χώρο. 

Οι δημόσιες σχέσεις αποτελούν, όπως είναι γνωστό, το θεμέλιο άκρο για την επιτυχή πορεία ενός πανεπιστημιακού μορφώματος, χάρις δε σε αυτές, ιδίως, οι υποψήφιοι φοιτητές θα είχαν επιλέξει σαν πρώτη Σχολή εισαγωγής την Νομική μας.
Εκτός αυτού οι υποψήφιοι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα είχαν επιλέξει την Σχολή μας, ως πρώτη δυνητική επιλογή.

2. Κατά δεύτερο λόγο η Σχολή δεν έχει διασυνδεθεί με την τοπική κοινωνία, ιδίως, δε με τα θεσμικά της όργανα, όπως, τουλάχιστον, έχω αντιληφθεί.

Χαρακτηριστικώς αναφέρω στο παρόν σημείο την μη ύπαρξη ενός φορέως, ο οποίος θα ανεύρισκε στέγη κυρίως στους εγγεγραμμένους φοιτητές, ως και στους επιθυμούντες την αλλαγή μισθωμένης στέγης φοιτητές και μάλιστα σε προσιτές τιμές.

Επίσης πρέπει, να επισημάνω, την έλλειψη μιας διασυνδέσεως, η οποία θα εξασφάλιζε στους φοιτητές φθηνότερη τροφή, φθηνότερα είδη ενδύσεως και υποδήσεως, φθηνότερο κόστος καθαρισμού ενδυμάτων κλπ., ούτως ώστε το κόστος διαβιώσεως ενός φοιτητή συμπιεζόμενο, να του επιτρέψει την συνέχιση των σπουδών του με την διαρκή παραμονή του στην πόλη της Κομοτηνής.

Επιπρόσθετα είναι δυνατόν, να υπάρχουν προσφορές για το ΚΤΕΛ Ροδόπης για μειωμένα εισιτήρια στις εσωτερικές και εξωτερικές γραμμές του, αντίστοιχες προσφορές από γραφεία ταξιδίων, αλλά και από γραφεία εκμισθώσεως δικύκλων και τετρακύκλων.

Η σχετική διασύνδεση θα απέφερε τεράστια έσοδα στην τοπική οικονομία, αλλά και θα εξυπηρετούσε τους φοιτητές σε αντίστοιχη βάση.

3. Στο παρόν σημείο, μάλιστα, πρέπει, να τονίσω, ότι οι τοπικοί παράγοντες δεν έδειξαν την δέουσα σοβαρότητα στο ζήτημα της περικοπής της σιδηροδρομικής συνδέσεως της Ροδόπης με την υπόλοιπη Χώρα, η οποία, μάλιστα, εάν γίνει με τον ορθό τρόπο, θα καταστήσει την έλευση σε αυτή φθηνότερη και ταχύτερη.

Ειλικρινώς διερωτώμαι για ποιον λόγο οι τοπικοί παράγοντες αυτό το σοβαρό ζήτημα μέχρι και σήμερα το αγνοούν, μολονότι ελλείψει άμεσης αεροπορικής συνδέσεως -αλήθεια γιατί η Κομοτηνή να στερείται αεροδρομίου, ενώ είχε κατά την δεκαετία του 1950;- ο σιδηρόδρομος θα αποτελούσε, όπως γίνεται σε κάθε προηγμένη Χώρα, το, πλέον, πρόσφορο συγκοινωνιακό μέσο.

4. Η Σχολή μας έχει, κυριολεκτικά, εισέλθει σε καθεστώς αυτοαπομονώσεως, καθ’ ότι:

1. Δεν έχω υπ' όψη να έχει επαφές με αντίστοιχα ιδρύματα του εξωτερικού και του εσωτερικού.
2. Δεν διοργανώνει ημερίδες και δεν πραγματοποιεί επιμορφωτικές δράσεις. 
3. Δεν πραγματοποιεί έρευνα.
4. Δεν διοργανώνει εκπαιδευτικά σεμινάρια.

Με άλλα λόγια η Σχολή μας εμπεπλεγμένη στον γνωστό κρατισμό, που διέπει την Ανωτάτη Παιδεία στην δύσμοιρη Χώρα μας, δεν δημιουργεί αυτοτελές εκπαιδευτικό και εμπορικό έργο, το οποίο με αναπτυξιακό τρόπο, θα της προσδώσει επιπρόσθετη επιστημονική και εμπορική αξία κατά τα επιτυχημένα πρότυπα, ιδίως, των Αγγλοσαξωνικών Πανεπιστημίων.

5. Εξ άλλου με τις πληροφορίες, τις οποίες έχω μέχρις στιγμής, διότι δεν είμαι, πλέον, φοιτητής της Σχολής μας, το πρόγραμμα σπουδών της Σχολής μας απαιτεί την υιοθέτηση καινοτόμων πρακτικών και εφαρμογών, έτσι ώστε να καταστή σημαιοφόρος των εξελίξεων και όχι μια τυπική Σχολή των Ελληνικών Α.Ε.Ι.

Ειδικότερα προς τον σκοπό αυτό: 

(α) Πρέπει, διαρκώς, να αναμορφώνεται το πρόγραμμα σπουδών, έτσι ώστε, όχι μόνο, να συμβαδίζει προς τις εξελίξεις, αλλά και να τις διαμορφώνει, διότι, διαφορετικώς, αποτελεί δεδομένο, ότι αργά ή γρήγορα θα καταστεί Σχολή χαμηλής επιλογής.
(β) Πρέπει, να συνδυάσει την θεωρία με την πράξη με την μέθοδο της εμπλοκής των φοιτητών της στην δικαστηριακή πρακτική, δηλαδή εκμάθηση συντάξεως δικογράφων και δικαστικών αποφάσεων, παρακολούθηση σε συνεχή βάση δικαστηριακών δράσεων και δικηγορικών δράσεων. 
(γ) Πρέπει, να εκπαιδευθούν οι φοιτητές της στις σύγχρονες ηλεκτρονικές τεχνολογίες, διότι, λίαν συντόμως, η ηλεκτρονική τεχνολογία θα κυριαρχήσει σε σημείο ώστε λ.χ. οι δίκες να διεξάγονται κατά τηλεματικό τρόπο.
(δ) Πρέπει, να αναπτύξει έρευνα στους δικαϊκούς κλάδους και κυρίως να δημιουργήσει τμήμα, το οποίο θα προτείνει νομοθετικές ρυθμίσεις, είτε συμπληρωματικού, είτε πρωτογενούς χαρακτήρος.
(ε) Πρέπει, να συσφίγξει τις σχέσεις καθηγητών με φοιτητές, ιδίως, με την αυτοπρόσωπη παράδοση από τους καθηγητές της διδακτέας ύλης, την θέσπιση της υποχρεωτικής παρουσίας των φοιτητών κατά τις παραδόσεις, την θέσπιση εκπαιδευτικών ημερίδων, την δημιουργία φοιτητικής λέσχης, κλπ. έτσι ώστε να διευκολυνθεί στο σύνολό της η ομαλή λειτουργία της Σχολής.

Άλλωστε κατ' αυτό τον τρόπο δεν θα απαιτείται, μελλοντικώς, η πρόσληψη καθηγητών από άλλες Σχολές, αλλά αυτή η Σχολή μας θα τους «παράγει».
(στ) Το κυριότερο, όμως, όλων είναι η τήρηση από Υπηρεσία της Σχολής ενός αρχείου, στο οποίο θα τηρούνται ατομικοί φάκελοι των διατελεσάντων φοιτητών της κατ' ηλεκτρονικό τρόπο, με βάση το οποίο η Σχολή θα δύναται, όπως επικοινωνήσει μαζί τους, καθώς και αυτοί με την Σχολή, έτσι ώστε να υπάρχει η άμεση δυνατότης ανταλλαγής απόψεων και τεχνογνωσίας, η οποία θα αποτελέσει πολύτιμο υλικό για την διαρκή ανάπτυξη της διδακτικής της πορείας και της ακαδημαϊκής της εξελίξεως. Αυτό σήμερα δεν συμβαίνει, με αποτέλεσμα άτομα, όπως εγώ, που διαθέτουν γνώση και εμπειρία, δυνάμενα να κάνουν τις κατάλληλες υποδείξεις, να παραμένουν αχρησιμοποίητα, εάν είναι διανοητό, μολονότι επιθυμούν σφόδρα να προσφέρουν ΑΦΙΛΟΚΕΡΔΩΣ.

Συμπερασματικά πρέπει, να επισημάνω, πως η Σχολή μας πρέπει, να γίνει διεθνώς γνωστή, διότι, μόνο έτσι θα καταστεί επιλέξιμη, ιδίως, στον εσωτερικό χώρο και μάλιστα σε χρονική συγκυρία κατά την οποία η Χώρα μας υποφέρει οικονομικώς και είναι δύσκολο, ιδίως, για ένα εργαζόμενο να σπουδάζει παιδί σε ακριτική περιοχή.

Ατυχώς οι τοπικοί παράγοντες της Ροδόπης -χρόνια είναι κατά την γνώμη η εμφανής αδυναμία τους να εντοπίσουν τα τοπικά προβλήματα, να τα επιλύσουν, καθώς και να προβούν στις δέουσες μελλοντικές ρυθμίσεις, πράγμα, το οποίο, χωρίς να θέλω, να φανώ προσβλητικός, οφείλεται στο γονιδίωμά τους!- και οι διοικούντες το Δ.Π.Θ., το οδηγούν σε ένα καθεστώς αδράνειας, το οποίο θα του στοιχίσει ακριβά και κυρίως θα το αδικήσει, διότι έχει όλες τις προϋποθέσεις, για να καταστεί πρωτοπόρο, πλην, όμως, οι μικροπολιτικές τακτικές των τοπικών παραγόντων, ο κρατισμός, η πλήρης έλλειψη χαραγμένης εθνικής πολιτικής για τα Πανεπιστήμια της Χώρας και κυρίως η επαρχιώτική αντίληψη, με βάση την οποία διοικήθηκε και λειτούργησε το Δ.Π.Θ., σε συνδυασμό με την έντονη δεινή οικονομική κρίση θα το αφανίσει κατά τα φαινόμενα.

Προσωπικά έχω την διάθεση της υποβολής προτάσεων, καθώς και της παροχής κατ' αφιλοκερδή τρόπο των σχετικών υπηρεσιών, έτσι ώστε να αποτραπεί η, αναμφίβολα, κατά την ταπεινή μου άποψη, επέλευση των αναμενόμενων δεινών, πλην, όμως, με μία προϋπόθεση, δηλαδή, ότι θα κοιτάξομε πρώτα την αλήθεια, πέρα από συμφέροντα και προσωπικές σκοπιμότητες, οι οποίες έφεραν το Δ.Π.Θ. στην παρούσα κατάσταση.

Το πρόβλημά μας εν ολίγοις δεν είναι η ίδρυση μιας, ακόμη, Νομικής Σχολής στην Πάτρα, το πρόβλημά μας είμεθα εμείς οι ίδιοι, διότι επιδείξαμε αδράνεια, ωχαδελφισμό, και μικροσυντεχνιακή συμπεριφορά, με αποτέλεσμα η Νομική Σχολή να διέπεται κατά την άποψή μου από την νοοτροπία της λέσχης, που έχει κλειστό χαρακτήρα.

Μάλιστα προ ολίγων ετών σε συνάντηση που είχαμε στην Κομοτηνή απόφοιτοι της Σχολής συμφωνήσαμε, να συστήσομε Σύλλογο, ο οποίος θα ενίσχυε το έργο της Νομικής Σχολής, πλην, όμως και αυτή η προοπτική έμεινε στα λόγια… 

Σας ευχαριστώ περαίνων την παρούσα για την φιλοξενία και την διάθεση σας να με ακούσετε, διατελώ δε ενθέρμως στην διάθεσή σας, διότι επιθυμώ, όπως, επιτέλους, «ταραχθούν τα νερά», διότι, άλλως, η αγαπημένη μας Σχολή δεν θα έχει μέλλον, πράγμα, το οποίο θα μας σκοτώσει ψυχικά, ηθικά και συναισθηματικά, γιατί οι παλαιότεροι παλεύουμε για την εμπέδωσή της.

Πειραιάς, 9/5/2019

Με εκτίμηση
ΘΩΜΑΣ ΕΥΘ. ΣΤΑΜΟΠΟΥΛΟΣ
δικηγόρος παρ' Αρείω Πάγω