Χρ. Τοψίδης: Με σταθερά βήματα και πνεύμα συνεργασίας η Περιφέρεια ΑΜΘ αλλάζει
Σωστή σχολική διατροφή για μαθητές γεμάτους ενέργεια από τον Κωνσταντίνο Π. Νικολαΐδη (M.Sc., Ph.D)
Η διατροφή ενός παιδιού ξεκινάει από τις διατροφικές συνήθειες της οικογένειάς του. Τα σχολεία άνοιξαν και οι υποχρεώσεις των μαθητών αυξάνονται μέρα με τη μέρα. Οι επιδόσεις τους αλλά και η ανταπόκριση των μαθητών στο καθημερινό καταιγισμό πληροφοριών εξαρτώνται πέρα από το προσωπικό διάβασμα κι από τις διατροφικές τους επιλογές κατά τη διάρκεια της ημέρας. Οι γονείς είναι αυτοί που από τα πρώτα χρόνια ζωής των παιδιών οφείλουν να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους προς μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή.
Ξεκινώντας από το πρωινό, ένα από τα βασικότερα γεύματα της ημέρας, κύριε Νικολαΐδη ποιο είναι το ιδανικό πρόγευμα για τους μαθητές;
- Το σημαντικότερο στοιχείο για το πρωινό γεύμα είναι η ενεργοποίηση της μεταβολικής λειτουργίας και του εγκεφάλου. Άρα, αυτό σημαίνει ότι οι υδατάνθρακες όπως (δημητριακά ολικής, νιφάδες βρώμης, οι φρυγανιές, το μέλι ή η σπιτική μαρμελάδα), σε συνδυασμό με πρωτεΐνη όπως (το γάλα, το γιαουρτάκι, το βραστό αυγό, άπαχη φέτα ή κασέρι) μαζί με ένα ποτήρι φυσικού χυμού ή ένα ποτήρι γάλα αποτελούν το ιδανικό πρόγευμα για να ξεκινήσει μια ιδανική σχολική ημέρα γεμάτη ενέργεια (γνωστικών και σωματικών λειτουργιών).
Σε περίπτωση που το παιδί αρνείται να προγευματίσει τι προτείνετε στους γονείς;
- Το σημαντικό στοιχείο είναι ο διάλογος, η συζήτηση αλλά και ο παραδειγματισμός. Οι γονείς έχουμε υποχρέωση να μεταδώσουμε τα οφέλη της σωστής και υγιεινής διατροφής στα παιδιά μας τα οποία έχουν αντίκτυπο στη βελτίωση της απόδοσης τους στον μαθησιακό χώρο και στον αθλητισμό. Αυτό θεωρώ είναι το μυστικό της επιτυχίας. Τα παιδιά ακούν, βλέπουν, κρίνουν τον ρόλο του καθημερινού πρωινού και γενικότερα της σωστής διατροφής στο οικογενειακό τους περιβάλλον (οι γονείς πρέπει να προγευματίζουν πάντοτε πριν ξεκινήσει η ημέρα τους).
Πώς οι γονείς μπορούν να κατευθύνουν σωστά τη διατροφή των παιδιών τους κατά την παραμονή τους στο σχολείο; (διαλείμματα, λιχουδιές από το κυλικείο)
- Άλλη μια υποχρέωση των γονέων είναι η προετοιμασία του δεκατιανού φαγητού των μαθητών στο σχολείο. Πριν αναφερθούμε σε αυτό τον τομέα θα ήθελα να κάνω μία παρένθεση και να αναφέρω το Ολλανδικό μοντέλο λειτουργίας του σχολείου (πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση) όπου απαγορεύεται στους μαθητές να έχουν διάφορα είδη από σνακ (όπως τσιπ, πατατάκια, γλυκά ή μπισκότα σοκολάτας) εντός σχολικού χώρου! Οι γονείς μπορούν και οφείλουν να παρέχουν στα παιδιά τους το σπιτικό σάντουιτς, το κουλούρι, το παστέλι, τις μπάρες δημητριακών, τους ανάλατους ξηρούς καρπούς, τα φρέσκα φρούτα και τους φυσικούς χυμούς) τροφές όπου σίγουρα θα δώσουν την απαιτούμενη ενέργεια για την μη εξασθένιση των γνωστικών και μαθησιακών λειτουργιών του μαθητή.
Υπάρχουν κάποιες τροφές συγκεκριμένες που βοηθούν στη μνήμη και στη συγκέντρωση του παιδιού κατά την εκπαιδευτική διαδικασία αλλά και στην μελέτη γενικά; Με ποια συχνότητα πρέπει να λαμβάνουν τα παιδιά αυτές τις τροφές;
- Η κύρια πηγή ενέργειας που βοηθά στη μνήμη και τη συγκέντρωση των μαθητών είναι η γλυκόζη (βάση των υδατανθράκων), όπου και αποτελεί το κύριο καύσιμο του εγκεφάλου! Αυτός είναι και ο λόγος όπου μικρά και συχνά γεύματα (ανά 2-3 ώρες) σε καθημερινή βάση τροφοδοτούν ενέργεια τον εγκέφαλο, το κεντρικό νευρικό σύστημα και τη μεταβολική λειτουργία. Επιπλέον, ο ρόλος της καφεΐνης επιστημονικά φαίνεται να βοηθά στη συγκέντρωση του εγκεφάλου. Έτσι, το φρέσκο φρούτο, η μπάρα δημητριακών ή μαύρη σοκολάτα, τα 2-3 μπισκότα ολικής αλέσεως, 1 ποτήρι φυσικού χυμού ή 1 ποτήρι μαύρη σοκολάτα (για την καφεΐνη) είναι τροφές που μπορούν οι μαθητές σε καθημερινή βάση να χρησιμοποιούν ως πηγές ενέργειας για τη βελτίωση της μαθησιακής ικανότητας και συγκέντρωσής τους.
Τους τελειόφοιτους του Λυκείου επιτρέψτε μου να τους κατατάξω σε μία ειδική κατηγορία, γιατί ως γνωστό έχουν ήδη αρχίσει την προετοιμασία τους εδώ και ένα μήνα για την εισαγωγή τους σε κάποια σχολή της αρεσκείας τους. Ο χρόνος γι’ αυτά τα παιδιά είναι πολύ περιορισμένος και πολλές φορές τρώνε στο δρόμο από το σχολείο στο φροντιστήριο ή πάνω στο γραφείο καθώς μελετούν. Τι θα προτείνατε σε αυτά τα παιδιά και πώς οι γονείς θα εξασφαλίσουν μέσω μιας σωστής διατροφής αφενός την υγεία των παιδιών τους και αφετέρου μία καλή επίδοση.
- Το σημαντικότερο πρόβλημα στους τελειόφοιτους Λυκείου είναι όπως σωστά αναφέρετε η έλλειψη χρόνου και οι έντονες στρεσογόνες καταστάσεις που βιώνουν καθημερινά. Οπότε ο βασικός διατροφικός κανόνας είναι απαραίτητα η εφαρμογή τριών βασικών σπιτικών γευμάτων (πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό) άκρως ισορροπημένων από πλευράς ενέργειας και η προσθήκη ενός έως δύο σνακ στη διάρκεια της ημέρας.
Το οικογενειακό περιβάλλον και πάλι θα ρυθμίσει την υγεία και την επιτυχία των μαθητών, οπότε τα ζυμαρικά ολικής, τα όσπρια, τα λαχανικά εποχής, το λευκό και το κόκκινο κρέας όπως και τα ψάρια είναι τροφές άκρως απαραίτητες για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού (μυϊκού συστήματος, καρδιοαναπνευστικού συστήματος, μεταβολικού συστήματος, νευρικού & ορμονικού συστήματος).
Επιπλέον, οι δύο μονάδες φρούτων, οι δύο μονάδες από σαλάτες εποχής, ο φυσικός χυμός και οι ανάλατοι ξηροί καρποί θα συντελέσουν κι αυτές οι τροφές στη βελτίωση της μαθησιακής απόδοσης των παιδιών. Τέλος, δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να ξεχάσουμε και τα οφέλη της άσκησης και να προτρέπουμε τους μαθητές στην εκγύμναση τους τουλάχιστον 2-3 φορές/ εβδομάδα όπου σε συνδυασμό με τη διατροφή θα αποτελούν το μυστικό της σωματικής, διανοητικής και ψυχικής υγείας των μαθητών προς την επιτυχία!
Ακολουθήστε το xronos.gr στο Google News