Όσα πρέπει να ξέρουμε για την απλή αναλογική

Οι εκλογές της 21ης Μαΐου θα δρομολογήσουν την επανασύνθεση και πιθανότατα την εκ νέου διάλυση της Βουλής μέσα στο επόμενο τρίμηνο. Θυμίζουμε ότι οι επόμενες εκλογές θα γίνουν με τον εκλογικό νόμο της απλής αναλογικής με πλαφόν 3% (που ίσχυε και με την ενισχυμένη αναλογική) που ψηφίστηκε τον Ιούλιο του 2016.

Με βάση το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής, για να προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση απαιτείται ένα ποσοστό που θα κυμανθεί από το 45 έως το 48% (καθορίζεται από το ποσοστό των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής) το οποίο θεωρείται σχεδόν αδύνατο να συγκεντρώσει κάποιο πολιτικό κόμμα. Είναι πιθανή βέβαια μια κυβέρνηση συνεργασίας ανάμεσα σε δύο ή σε περισσότερα κόμματα, σε κάθε περίπτωση όμως η προσφυγή σε δεύτερες εκλογές είναι ένα εξίσου αν όχι περισσότερο πιθανό σενάριο.

Πότε διαλύεται η Βουλή
Με βάση τα δεδομένα που διαμορφώνονται πλέον οι εργασίες της Βουλής αναμένεται να συνεχιστούν έως την Μεγάλη Τρίτη 11 Απριλίου ή την Μεγάλη Τετάρτη 12 Απριλίου. Από εκεί και πέρα το κοινοβούλιο αναμένεται να εισέλθει στις τυπικές εκλογικές διαδικασίες. Έτσι το πιθανότερο σενάριο με βάση τις συνταγματικές προβλέψεις είναι η Βουλή να ανοίξει ξανά μετά το Πάσχα μόνο και μόνο για να θυροκολληθεί το προεδρικό διάταγμα για την διάλυσή της. Αυτό θα συμβεί μεταξύ 22 και 28 Απριλίου με πιθανότερη ημερομηνία τις 24 Απριλίου. Έτσι ώστε να μεσολαβούν από 22 έως 30 ημέρες μέχρι τις εκλογές. Εφόσον τελικά απαιτηθεί και δεύτερη εκλογική αναμέτρηση για την ανάδειξη της νέας κυβέρνησης, θα υπάρξει μία επανάληψη των διαδικασιών που έγιναν το 2012 - μια χρονιά που όπως έχει δηλώσει σε ανύποπτο χρόνο ο πρόεδρος της Βουλής Κώστας Τασούλας θα είναι «οδηγός» για το 2023. Πιο συγκεκριμένα, μετά τις εκλογές της 21ης Μαΐου θα ακολουθήσει η διαδικασία των διερευνητικών εντολών που συνολικά δεν αναμένεται να ξεπεράσουν τις 10 ημέρες, ενώ ίσως απαιτηθεί μικρότερος χρόνος. Το ίδιο διάστημα ή και λίγο αργότερα, στις αρχές Ιουνίου, θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες συγκρότησης του κοινοβουλίου που θα έχει προκύψει από τις εκλογές της 21ης Μαΐου και η ανάδειξη προέδρου Βουλής, που προφανώς θα είναι προσωρινός. Η διαδικασία αυτή θα απαιτήσει δύο συνεδριάσεις της Ολομέλειας. Στην πρώτη θα γίνει η ορκωμοσία και στην δεύτερη η ανάδειξη προεδρείου.

Από εκεί και πέρα εφόσον θα προκύψει η ανάγκη για δεύτερη εκλογική αναμέτρηση η Βουλή πρέπει να διαλυθεί εκ νέου στα τέλη Ιουνίου ή στις αρχές Ιουλίου. Αυτή τη φορά θα πραγματοποιηθούν με τον νόμο που ψηφίστηκε τον Ιανουάριο του 2020 ο οποίος προβλέπει κλιμακωτό μπόνους εδρών για το πρώτο κόμμα, δηλαδή πιο απλά την ενισχυμένη αναλογική.

*Κείμενο της εξειδικευμένης σε ζητήματα Βουλής και Συντάγματος ιστοσελίδας www.vouliwatch.gr.