Παράνομο ζήτημα επέκτασης των θαλάσσιων ζωνών της, εγείρει επίσημα η Άγκυρα

Επίσημες αξιώσεις για επέκταση των θαλάσσιων ζωνών της έχει πλέον η Τουρκία. Μάλιστα, το υπουργείο Εξωτερικών της γείτονος κατέθεσε επιστολή στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, την οποία υπογράφει ο Τούρκος μόνιμος αντιπρόεδρος στον ΟΗΕ Φεριντούν Σινιρλίογλου από τις 13 Νοεμβρίου.

Σύμφωνα με την επίμαχη επιστολή, κοινοποιούνται για πρώτη φορά σε τόσο υψηλό διπλωματικό επίπεδο οι ιδέες του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν περί «Γαλάζιας Πατρίδας».

Τι οραματίζεται η Άγκυρα
Η Άγκυρα κάνει λόγο για δικαιώματα της Τουρκίας να έχει θαλάσσιες ζώνες και υφαλοκρηπίδα και δυτικά του 28ου μεσημβρινού (ο οποίος βρίσκεται νότια της Ρόδου), πρακτικά ελαχιστοποιεί όποια επήρεια έχουν τα Δωδεκάνησα και η Κρήτη, υπονοώντας ευθαρσώς ότι επιζητεί την οριοθέτηση με κύριο συμβαλλόμενο τη Λιβύη. Βασικό συμπέρασμα που προκύπτει από την ανάγνωση της επιστολής του κ. Σινιρλίογλου είναι ότι η Άγκυρα αντιμετωπίζει την περιοχή από τον 28ο έως και τον 32ο μεσημβρινό ως απαραβίαστη τουρκική υφαλοκρηπίδα (σε αυτήν περιλαμβάνεται η μισή Ρόδος και το Καστελλόριζο με το νησιωτικό σύμπλεγμά των Ρω και Στρογγύλη), καλώντας την Ελλάδα, αλλά και τρίτες χώρες, όπως η Λιβύη ή η Αίγυπτος, να συζητήσουν για την περιοχή που βρίσκεται δυτικά της Ρόδου, δίχως, ωστόσο, να την προσδιορίζει επακριβώς. 

Η Άγκυρα θέτει, πρακτικά, υπό συζήτηση το καθεστώς της υφαλοκρηπίδας από τα δυτικά της Ρόδου έως την Κρήτη.

Το ζήτημα αφορά κυρίως το ενεργειακό «παιχνίδι» στα ύδατα πέριξ της Κύπρου, ωστόσο αυτές οι διεκδικήσεις δεν είναι τόσο μακρινές, όσο φαντάζουν, από το Αιγαίο και Θρακικό Πέλαγος. Άλλωστε οι «χάρτες» που εμφανίζουν την «Γαλάζια Πατρίδα» που οραματίζεται στα ύδατα Αιγαίου και Θρακικού Πελάγους ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ποτέ δεν έχουν φύγει από την ατζέντα διεκδικήσεων της Άγκυρας.

Η απάντηση του ελληνικού ΥΠΕΞ
Με ανακοίνωση απάντησε το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών στο τουρκικό παραλήρημα. Η απάντηση:

«Οι τουρκικοί ισχυρισμοί που περιλαμβάνονται στην από 13 Νοεμβρίου επιστολή του Τούρκου Μονίμου Αντιπροσώπου στα ΗΕ για δικαιώματα της Τουρκίας σε θαλάσσιες ζώνες της Ανατολικής Μεσογείου δεν είναι καινοφανείς και έχουν κατ’ επανάληψη απαντηθεί με επιστολές μας προς τα ΗΕ.

Όπως έχουμε δηλώσει στις επιστολές αυτές, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, τα νησιά, ανεξαρτήτως μεγέθους, έχουν πλήρη δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες όπως και τα ηπειρωτικά εδάφη. Η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ μεταξύ κρατών με παρακείμενες ή έναντι ακτές (είτε ηπειρωτικές είτε νησιωτικές) θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, με βάση τις αρχές της ίσης απόστασης/μέσης γραμμής.

Οι τουρκικοί ισχυρισμοί και η αναφορά σε συγκεκριμένες συντεταγμένες είναι νομικά αβάσιμοι, εσφαλμένοι και αυθαίρετοι, στο βαθμό που παραβιάζουν κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος στην περιοχή.

Επίσης, η αναφορά στην εν λόγω επιστολή σε δικαιώματα της Τουρκίας δυτικά του 28ου μεσημβρινού μέχρι σημείου, ‘οποίο θα καθορισθεί βάσει μελλοντικών συμφωνιών  οριοθέτησης στο Αιγαίο καθώς και στην Μεσόγειο, με όλα τα εμπλεκόμενα κράτη’, συνιστά ανοικτή παρέμβαση στο δικαίωμα της Ελλάδος να συνομολογεί συμφωνίες οριοθέτησης με τρίτα κράτη».

Η Ελλάδα απορρίπτει τους παράνομους τουρκικούς ισχυρισμούς και επιφυλάσσεται να απαντήσει καταλλήλως.

Κατά συνέπεια, η εν λόγω επιστολή, ως αντιβαίνουσα στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, απορρίπτεται στο σύνολό της και δεν παράγει καμία έννομη συνέπεια ως προς τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.

Είναι καιρός η Τουρκία να αναθεωρήσει επιτέλους τη στάση της και να συμμορφωθεί με τις επιταγές του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, προς όφελος της σταθερότητας και της συνεργασίας στην περιοχή».

Συμφωνία Τουρκίας - Λιβύης για τα θαλάσσια σύνορα στη Μεσόγειο
Χθες πάντως, η Τουρκία και η κυβέρνηση της Λιβύης υπέγραψαν συμφωνία για τα θαλάσσια σύνορα στη Μεσόγειο, καθώς και ακόμη μια για την επέκταση της συνεργασίας τους στην ασφάλεια και τον στρατιωτικό τομέα, ανακοίνωσε σήμερα η τουρκική κυβέρνηση.

Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν λεπτομέρειες για τη συμφωνία. Το πρακτορείο Reuters επισημαίνει πως μπορεί να περιπλέξει περαιτέρω τις διενέξεις σχετικά με την εκμετάλλευση ενεργειακών κοιτασμάτων στην ανατολική Μεσόγειο.

Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ε.Ε. συμφώνησαν πριν από δύο εβδομάδες οικονομικές κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας επειδή παραβιάζει την αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου πραγματοποιώντας γεωτρήσεις στα ανοικτά των κυπριακών ακτών.

Το Reuters σημειώνει πως η διένεξη αντιπαραθέτει την Τουρκία με διάφορες χώρες της ανατολικής Μεσογείου που έχουν συμφωνήσει στην οριοθέτηση των θαλάσσιων και των οικονομικών ζωνών τους με την Ελλάδα και την Κύπρο, με αποτέλεσμα η Άγκυρα να αναζητεί συμμάχους στην περιοχή.