Τι είναι η «Σύμβαση της Σιγκαπούρης»

Τα ανεξάρτητα κράτη και πολλοί διεθνείς οργανισμοί συνιστούν τη διεθνή κοινότητα. Προκειμένου οι σχέσεις των κρατών να χαρακτηρίζονται από σταθερότητα και συνοχή και να προωθούνται ταυτόχρονα οι σκοποί και τα συμφέροντα της πολιτικής του εκάστοτε κράτους είναι αναγκαία η ύπαρξη κανόνων δικαίου που να οργανώνουν τις διεθνείς σχέσεις. Η ρύθμιση αυτή επιτυγχάνεται από ένα σύστημα κανόνων δικαίου που ονομάζεται διεθνές δίκαιο. Οι διεθνείς συνθήκες λοιπόν που συνάπτουν τα κράτη μεταξύ τους μπορεί να αφορούν καίρια κοινωνικά ζητήματα, όπως η τρομοκρατία, η παγκόσμια δικαιοσύνη, η προστασία του περιβάλλοντος και φυσικά δεσμεύουν τα κράτη να τηρούν όσα έχουν συμφωνηθεί. Μόνο έτσι τα εθνικά συμφέροντα θα προφυλάσσονται και θα επικρατεί η κοινωνική γαλήνη, δίνοντας σάρκα και οστά στο όραμα για ένα καλύτερο αύριο.

 Τον Αύγουστο του 2019 υπεγράφη από 46 κράτη η Σύμβαση της Σιγκαπούρης , η οποία είχε υποβληθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Απρίλιο του 2018. Πρόκειται για μια εμπορική και επενδυτική καταρχάς συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Σιγκαπούρης. Στόχος της συμφωνίας αυτής αποτελεί η επίλυση εμπορικών διαφορών, ενώ υποθέσεις που αφορούν κληρονομικά ή οικογενειακά ζητήματα τίθενται εκτός του πεδίου εφαρμογής της. Στο πλαίσιο της Σύμβασης γίνεται λόγος και για τη σημασία της Διαμεσολάβησης, η οποία εκλαμβάνεται ως το βασικό εργαλείο επίλυσης διεθνών εμπορικών διενέξεων, οδηγώντας στην εύρυθμη λειτουργία του διεθνούς εμπορίου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Σιγκαπούρη επιδιώκουν μ’ αυτό τον τρόπο τη σύσφιξη και προώθηση των πολιτικών, εμπορικών και επενδυτικών τους σχέσεων ώστε να διασφαλίσουν τελικώς την ασφάλεια στις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές.

 Είναι αναγκαίο να τονιστεί ότι με τη σύμβαση της Σιγκαπούρης ενισχύεται η εταιρική σχέση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ενός κράτους του Συνδέσμου Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN). Η Ευρωπαϊκή Ένωση στρέφεται στον ASEAN, διότι αναγνωρίζει ότι τους ενώνουν κοινά συμφέροντα που σχετίζονται με την ενίσχυση της διεθνούς τάξης και την ουσιαστική πολυμερή προσέγγιση. Με αυτή την σύμβαση επομένως, δεν προωθείται απλώς η ευημερία του εμπορίου τους αλλά κυρίως η δημιουργία δεσμών ενισχυμένης συνεργασίας για την ουσιαστικότερη αντιμετώπιση των σύγχρονων προβλημάτων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ούσα ισχυρός οικονομικός και πολιτικός παράγοντας επιθυμεί την αναπτυξιακή πρόοδο των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας μέσα από την προαγωγή δημοκρατικών θεσμών (χρηστή διοίκηση, ανθρώπινα δικαιώματα), αλλά και την δική της οικονομική και πολιτική πρόοδο.

Όπως ειπώθηκε και προηγουμένως, η σύμβαση της Σιγκαπούρης είναι κυρίως μια εμπορική συμφωνία. Συγκεκριμένα, τα συμβαλλόμενα μέρη αποφάσισαν την κατάργηση των τελωνειακών δασμών. Έτσι, ορισμένα προϊόντα θα εισέρχονται στο έδαφος της κάθε χώρας χωρίς να υφίστανται την φορολογική επιβάρυνση που θέτει το κάθε κράτος για εισαγωγές προϊόντων από τρίτες χώρες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση υπέρμαχος του ελεύθερου και δίκαιου εμπορίου υποστηρίζει την εισροή από την Σιγκαπούρη εμπορευμάτων, όπως τα ηλεκτρονικά είδη, τα φαρμακευτικά, καθώς και τα γεωργικά προϊόντα ατελώς. Αντίστοιχα, η Σιγκαπούρη δεσμεύεται για την κατάργηση των δασμών στα αλκοολούχα ποτά (προερχόμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση) , αλλά και για τη διατήρηση της σημερινής  αδασμολόγητης πρόσβασης  στα υπόλοιπα προϊόντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

 Με την εμπορική συμφωνία ενισχύονται και οι κοινές δράσεις των μερών για βιώσιμη ανάπτυξη και κλιματική αλλαγή. Τονώνεται βασικά η πράσινη ανάπτυξη με το άνοιγμα των υπηρεσιών και των επενδυτικών αγορών στον τομέα των περιβαλλοντικών υπηρεσιών, καθώς και με την υιοθέτηση ισχυρών απαιτήσεων και προδιαγραφών σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος. Η πολιτική λοιπόν του κάθε κράτους παραμένει ακόμη έκφραση της βούλησης των συμφερόντων των πολιτών, αφού τα ίδια προβαίνουν στη λήψη εναλλακτικών μέτρων, όπως ο εξοπλισμός για παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές προκειμένου να συμβάλλουν στην οικονομική τους ανάπτυξη.

 Παράλληλα, σε μια περίοδο που διακρίνεται από μεγάλες προκλήσεις προστατευτισμού δίνεται έμφαση στη διευκόλυνση των περιφερειακών και παγκόσμιων αλυσίδων. Οι μεγάλες και οι μικρές εταιρείες πλέον έχουν τη δυνατότητα να προμηθεύονται εξαρτήματα από άλλες χώρες, τα οποία πληρούν ελάχιστες προϋποθέσεις των χαρακτηριστικών που απαιτούνται από τη πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Σιγκαπούρη δύναται να χρησιμοποιεί εξαρτήματα από άλλα κράτη-μέλη του ASEAN, στοιχείο που δίνει το έναυσμα για τη σύναψη εμπορικών συμφωνιών και με άλλα κράτη μέλη του ASEAN. Η Σιγκαπούρη αποτελεί τον πιο σημαντικό σύμμαχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης μεταξύ των χώρων του συνδέσμου αυτού και δεν πρέπει να προσπερνάμε το γεγονός ότι η συμφωνία αυτή κρίνεται ως ο συνδετικός κρίκος για την επίτευξη συμφωνιών και με τα υπόλοιπα μέλη του ASEAN. Ουσιαστικής σημασίας λοιπόν αποτελεί η ταχεία εφαρμογή αυτής της συμφωνίας, προκειμένου να ωφεληθούν τόσο οι πολίτες όσο και η οικονομία των διάφορων κρατών.

Εταιρείες της Ευρωπαϊκής Ένωσης των οποίων οι δραστηριότητες αφορούν τομείς των τηλεπικοινωνιών, της μηχανολογίας , των υπολογιστών και των θαλάσσιων μεταφορών απολαμβάνουν την παροχή πρόσθετων ευκαιριών. Εγχώριες και αλλοδαπές εταιρείες θα αντιμετωπίζονται με ίσους όρους, γεγονός που θα συμβάλλει στη δημιουργία προβλεψιμότητας και ισότιμων όρων ανταγωνισμού. Από την άλλη, οι διαδικασίες διαγωνισμών απλουστεύονται με αποτέλεσμα οι αλλοδαπές επιχειρήσεις να έχουν νέες ευκαιρίες όσο αφορά τη συμμετοχή τους στους διαγωνισμούς και το εύρος αυτών σχετικά με την υποβολή προσφορών.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι προστατεύονται και τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας. Με τη σύμβαση αυτή ορίζονται οι κανόνες για την επιβολή των δικαιωμάτων αυτών και στα σύνορα. Οι τελωνειακές αρχές έχουν την υποχρέωση να πραγματοποιούν ελέγχους ώστε να αποφεύγονται τα εμπορεύματα απομίμησης, πειρατικού περιεχομένου ή και πειρατικών καταχωρισμένων σχεδίων. Αυτό έχεις ως αποτέλεσμα να ωφελούνται τα προϊόντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού αναγνωρίζεται η αυθεντική υψηλή ποιότητά τους. 

Από όλα αυτά συνάγεται το συμπέρασμα ότι Ευρωπαϊκή Ένωση και Σιγκαπούρη ενισχύονται πολιτικά και οικονομικά σε ένα ευρύ φάσμα τομέων προωθώντας και την ενισχυμένη συνεργασία τους για την αντιμετώπιση παγκόσμιων σύγχρονων προβλημάτων. Οι εμπορικές συμφωνίες εγκαθιδρύουν ένα πιο σταθερό και διαφανές περιβάλλον, επιφέροντας καθολικά οφέλη, στοιχείο που καθιστά επιτακτική την ανάγκη της ορθής και ταχείς εφαρμογής τους.
 

*Η Μαρίνα Βαμβακίδου είναι Φοιτήτρια Νομικής Δ.Π.Θ., εθελόντρια της ομάδας επαφής με τα Μ.Μ.Ε. του Κέντρου Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης EuropeDirect Κομοτηνής