Γκάρο Εσαγιάν: Πιο προσβάσιμα από ποτέ τα ναρκωτικά

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών και της Παράνομης Διακίνησής τους ο ψυχίατρος Γκάρο Εσαγιάν μίλησε στο ράδιο Χρόνος 87.5 fm για το εξαρτητικό φαινόμενο, εξηγώντας την κατάσταση που επικρατεί σήμερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το οποίο όπως αποσαφήνισε, αντικατοπτρίζει και την πραγματικότητα στην Ελλάδα. Ανέφερε επίσης τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να προστατευθεί το άτομο, τονίζοντας ότι ο ρόλος της οικογένειας είναι καθοριστικός.

Υψηλή η διαθεσιμότητα των παράνομων ναρκωτικών ουσιών
Παραθέτοντας στοιχεία από την ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου επεσήμανε: «ποτέ δεν ήταν τόσο προσβάσιμες οι παράνομες ναρκωτικές ουσίες στην Ευρώπη όσο είναι σήμερα» και παρατήρησε ότι η διαθεσιμότητα είναι πολύ υψηλή και ο καθένας μπορεί να βρει το οτιδήποτε έχει από παντού.

Μεγάλο ενδιαφέρον κατά τον ίδιο παρουσιάζει το γεγονός ότι οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στις νόμιμες και στις παράνομες ουσίες έχουν αμβλυνθεί, με αποτέλεσμα ακόμα και παράνομες ουσίες να μπορούν να χρησιμοποιηθούν για εθιστικούς σκοπούς: «Ο καθένας μας είτε είναι χρήστης είτε όχι θα μπορεί να επηρεαστεί άμεσα ή έμμεσα από το φαινόμενο της χρήσης των ναρκωτικών ουσιών, στο βαθμό που αυτό το φαινόμενο επιτείνει και επιδεινώνει τις άλλες υγειονομικές και κοινωνικές προκλήσεις που καλείται να διαχειριστεί η Ευρώπη και ο τόπος μας».


Εμφάνιση νέων ψυχοδραστικών ουσιών, οι συνθετικές
Όλες οι ουσίες, η ηρωίνη, η κοκαΐνη και η κάνναβη πλέον έχουν υποκατασταθεί από συνθετικά, ανέφερε ο ψυχίατρος, καθώς η παραγωγή τους συμβάλλει στη μείωση του κόστους παραγωγής. Στο μικροσκόπιο του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου βρίσκονται συνολικά 880 τέτοιες νέες ουσίες.

Προκειμένου να κατανοήσουμε την αναλογία των συνθετικών ουσιών σημείωσε: «Το 2020 κατασχέθηκαν 6.9 τόνοι παράνομων ναρκωτικών ουσιών, από τους οποίους οι 3.3 τόνοι ήταν συνθετική κοκαΐνη. Από την κατασκευή σε αυτή την ποσότητα το μεγαλύτερο μέρος της προερχόταν από την Ινδία».


Καθοριστικός ο ρόλος της οικογένειας
Σύμφωνα με τον Γκάρο Εσαγιάν πριν προχωρήσουμε στην αντιμετώπιση του προβλήματος θα πρέπει προηγουμένως να έχουμε κατανοήσει ολιστικά το πρόβλημα και να έχουμε αποσαφηνίσει πλήρως τους λόγους που μας οδηγούν στο φαινόμενο της εξάρτησης. Ο ίδιος θεωρεί ότι «το φαινόμενο της εξάρτησης είναι ένα βιοψυχοκοινωνικό φαινόμενο» και εξαρτάται από κοινωνικούς παράγοντες, όπως αποδείχθηκε από τη μείωση της χρήσης ναρκωτικών ουσιών κατά τη διάρκεια της καραντίνας. Υποστήριξε μάλιστα ότι «εάν το φαινόμενο επιβαρύνεται, τότε ο κοινωνικός προφυλακτικός ιστός δεν λειτουργεί σωστά».

Για τον ψυχίατρο σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν η οικογένεια, το σχολείο και ευρύτερα η κοινωνία, αλλά η οικογένεια είναι καθοριστική τόσο στο φαινόμενο των εξαρτητικών συμπεριφορών, όσο και στην προαγωγή της ψυχοκοινωνικής υγείας του ατόμου: «η οικογένεια βρίσκεται στα σύνορα μεταξύ κοινωνίας και ψυχισμού. Δηλαδή, η οικογένεια είναι το κύτταρο εκείνο που φιλτράρει τις σχέσεις του ψυχισμού ενός ατόμου με την κοινωνία». Ως ενδιάμεσος κρίκος είναι υπεύθυνη για τα πρότυπα που δημιουργεί και με τα οποία θα ταυτιστεί το άτομο.

Τέλος, παρατήρησε ότι οι άνθρωποι αναζητούν ευκολότερα βοήθεια και προσφεύγουν σε υπηρεσίες για να αναζητήσουν τρόπους να ξεπεράσουν το πρόβλημά τους, καθώς έχει απομακρυνθεί αυτός ο πρώτος στιγματισμός, αλλά όχι ολοκληρωτικά. Πρότεινε ότι θα πρέπει να υπάρχουν νοσηλευτικές δομές που θα μεριμνούν για το στάδιο της θεραπείας, όπως για παράδειγμα τη θεραπεία στο πρόβλημα του αλκοολισμού, γιατί θεσμοί όπως το ΚΕΘΕΑ και ο ΟΚΑΝΑ είναι σημαντικοί, αλλά για το στάδιο της πρόληψης.