Το Σύμφωνο Σταθερότητας επιστρέφει από το 2024

Στους δημοσιονομικούς κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας & Ανάπτυξης επιστρέφει από το 2024 η ενωμένη Ευρώπη, γεγονός που σηματοδοτεί μικρότερα περιθώρια για αύξηση των δημόσιων δαπανών, ώστε να αρχίσει η περίοδος αποκλιμάκωσης του αυξημένου χρέους στα κράτη-μέλη. Η «επόμενη ημέρα» της δημοσιονομικής πολιτικής στην ΕΕ, βρέθηκε στο επίκεντρο συζήτησης στο 2ο συνέδριο Ανατολικής Μεσογείου και Νοτιοανατολικής Ευρώπης, που διοργανώνεται στις Βρυξέλλες από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.

Το συμπέρασμα στο οποίο συνέκλιναν όλοι οι συμμετέχοντες στη συζήτηση, είναι ότι η προσπάθεια για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα των κρατών-μελών της ΕΕ, χρειάζεται να συνδυαστεί με ενέργειες που θα διασφαλίσουν ότι στην ενωμένη Ευρώπη εξακολουθούν να γίνονται αρκετές επενδύσεις, ώστε να διατηρηθεί η αναπτυξιακή δυναμική της.

Ανέκτησε την επενδυτική βαμίδα η Ελλάδα
Με αναφορά στην ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από την Ελλάδα, άρχισε την τοποθέτησή του ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής οικονομικών υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επισημαίνοντας ότι, παρότι αυτή επισκιάστηκε από τις καταστροφικές πλημμύρες και πυρκαγιές, δεν παύει να είναι ένα «φανταστικό επίτευγμα», που δείχνει ότι η συνεπής εφαρμογή της σωστής πολιτικής λειτουργεί.

Όπως είπε, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ήδη ανακοίνωσε ξεκάθαρα ότι η γενική ρήτρα διαφυγής (από τους κανόνες του Συμφώνου) απενεργοποιείται στο τέλος του έτους. Πλέον, το μεγάλο ερώτημα είναι αν θα υπάρξει πριν από τη λήξη του 2023, συμφωνία ως προς την πρόταση για την επικαιροποίηση και τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ. Ο κος Κοστέλο πρόσθεσε ότι η Επιτροπή έχει θέσει στο τραπέζι ένα σύνθετο πακέτο νομοθετικών προτάσεων, μέσω του οποίου ουσιαστικά επιχειρείται η απλοποίηση των κανόνων, η δημοσιονομική βιωσιμότητα σε όλα τα κράτη-μέλη και ταυτόχρονα η διασφάλιση της ύπαρξης επαρκών επενδύσεων, ώστε να προστατευτεί το αναπτυξιακό δυναμικό της ΕΕ. Για να επιτευχθεί αυτό, πρόσθεσε, χρειάζεται να υπάρξει «ιδιοκτησία» της εφαρμογής όλων αυτών των πολιτικών από τα κράτη-μέλη.

Ο κος Κοστέλο είπε ότι υπήρξε καλή ανταπόκριση στη σχετική πρόταση της Επιτροπής και καλωσόρισε το γεγονός ότι το Ecofin και το Eυρωπαϊκό Συμβούλιο ανέλαβαν δεσμεύσεις για την επίτευξη συμφωνίας (για τους δημοσιονομικούς κανόνες) έως το τέλος του έτους. Συμπλήρωσε ότι υπάρχουν σημαντικές συζητήσεις για τις ασφαλιστικές δικλείδες που πρέπει να τεθούν, λαμβανομένων υπόψη παραγόντων όπως το δύσκολο οικονομικό περιβάλλον στην ΕΕ έπειτα από τα διαδοχικά σοκ, ο πληθωρισμός και η ανάγκη να επιτευχθεί συμφωνία πάνω σε νέους δημοσιονομικούς κανόνες για τη στήριξη των επενδύσεων.

Αντίδραση μέσω Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας
Ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής οικονομικών υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής χαρακτήρισε πάντως ως πολύ θετική ένδειξη το γεγονός, ότι τα επίπεδα των δημοσίων επενδύσεων είναι πλέον υψηλότερα σε σχέση με το προπανδημικό 2019. Πρόσθεσε ότι η ΕΕ, συλλογικά αντέδρασε πολύ καλά στα σοκ των διαδοχικών κρίσεων και ότι η ανθεκτικότητά της είναι αρκετά αξιοσημείωτη. Eυτυχώς, συμπλήρωσε, το Ταμείο Ανασυγκρότησης και Ανάκαμψης εστιάζει σε επενδύσεις στον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό, «το καλύτερο που θα μπορούσαμε να κάνουμε, γιατί για να αντιμετωπιστεί ο πληθωρισμός, ένα ζητούμενο είναι μια δομική αλλαγή στην ενεργειακή μας πολιτική».

Όπως είπε, αυτό δεν συνιστά μεν μόνιμη λύση, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει τεράστιος όγκος κεφαλαίων προς διάθεση στις οικονομίες της ΕΕ, μεταξύ άλλων από το Ταμείο Ανασυγκρότησης και Ανάκαμψης.