Η υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου στο καμένο τέμενος Βαγιαζήτ

Παραμένει στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος το τέμενος Βαγιαζήτ του Διδυμοτείχου, μετά από την πυρκαγιά που ξέσπασε σε αυτό την Τετάρτη 22 Μαρτίου και προξένησε καταστροφές μεγάλης κλίμακας. 

Στο ακριτικό Διδυμότειχο βρέθηκε και η ίδια η υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου, μιας και να θυμίσουμε ότι η διαχείριση του μνημείου αποτελεί ευθύνη του υπουργείου και όχι των τοπικών αρχών. Στόχος της κας Κονιόρδου ήταν να σχηματίσει ιδία άποψη για το μέγεθος της καταστροφής, αλλά και να ενημερώσει για το πλάνο του υπουργείου αναφορικά με την αναστήλωσή του, η οποία αποτελεί καθολικό αίτημα της τοπικής κοινωνίας του Διδυμοτείχου και όχι μόνο.

Η κα Κονιόρδου έφτασε στο Διδυμότειχο ως επικεφαλής κλιμακίου, στο οποίο συμμετείχε και η κα Μαίρη Βλαζάκη, δηλαδή η γενική γραμματέας του ΥΠΠΟ, που είχε βρεθεί στην περιοχή από την πρώτη ημέρα της καταστροφής και είναι σε συνεχή επικοινωνία με τις τοπικές αρχές. 

Σύμφωνα με όσα είπε η κα Κονιόρδου, ο στόχος του υπουργείου είναι να εκκινήσει τη διαδικασία της αναστήλωσης του τεμένους το συντομότερο δυνατό. Παρόλα αυτά ο ακριβής χρόνος δεν μπορεί ακόμη να προσδιοριστεί γιατί πρέπει προηγουμένως να απομακρυνθεί το μεταλλικό στέγαστρο που κάλυπτε το τέμενος και το όποιο είχε τοποθετηθεί για τις ανάγκες της ανακαίνισης στην οποία είχε προ δύο ετών ξεκινήσει να προβάλλεται. 

Το στέγαστρο έχει υποστεί μεγάλες ζημιές από τη φωτιά και είναι ετοιμόρροπο, πράγμα που εμποδίζει οποιαδήποτε άλλη εργασία για λόγους ασφαλείας, ενώ και η απομάκρυνσή του είναι ειδική διαδικασία καθώς πρέπει να γίνει με προσοχή τόσο για την ασφάλεια των ανθρώπων, όσο και την ασφάλεια αυτού που έχει απομείνει από το τέμενος.

Επιπλέον, η κα Κονιόρδου είπε ότι πριν την έναρξη των εργασιών είναι αναγκαίο να γίνουν έρευνες και μελέτες μέσα στο τέμενος από εξειδικευμένους αρχαιολόγους, αλλά στην παρούσα του κατάσταση, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί μετά τη φωτιά. 

Η μελέτη της αναστήλωσης του μνημείου δεν θα γίνει από την αρχή, αλλά θα «πατήσει» στην ήδη υπάρχουσα με την οποία γινόταν η ανακαίνιση, αφού όμως τροποποιηθεί και συμπεριληφθούν τα δεδομένα που προστίθενται στην κατάστασή του, μετά τη φωτιά. 

Η χρηματοδότηση της ανακαίνισης θα εξασφαλιστεί από το ΕΣΠΑ, είπε η κα Κονιόρδου, ενώ εδώ πρέπει να σημειώσουμε και την πρόθεση της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης για συνδρομή στις εργασίες από το δικό της Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, αλλά ακόμη δεν είναι γνωστό αν το ΥΠΠΟ θα κάνει χρήση αυτής της «πρόθεσης». 

Το κλιμάκιο επισκέφθηκε και το εσωτερικό του τεμένους και όπως είπε η κα Κονιόρδου η κατάστασή του είναι κάπως παρήγορη, αφού διαπιστώθηκε ότι τα αραβουργήματα και οι τοιχογραφίες του είναι σε καλή κατάσταση και δεν έχουν καλυφθεί από την αιθάλη, πράγμα που θα κάνει την αναστήλωσή τους ευκολότερη. Επίσης, είναι γνωστό ότι ο πέτρινος σκελετός του μνημείου παραμένει σε καλή κατάσταση, όμως το μείζον πρόβλημα είναι ότι η σκεπή του καταστράφηκε ολοσχερώς. 

Η στέγη του Βαγιαζήτ ήταν το βασικότερο στοιχείο που συντελούσε στη «μοναδικότητα» του, αφού εξωτερικά έμοιαζε με πυραμίδα, όμως εσωτερικά φιλοξενούσε θόλο στηριγμένο σε τέσσερις δοκούς και κατασκευασμένο με σπάνιες τεχνικές ξυλογλυπτικής και αρχιτεκτονικής του ξύλου. Ωστόσο, το ευτύχημα είναι ότι το Πολυτεχνείο της Ξάνθης είχε κάνει πλήρη αποτύπωση της στέγης σε παλαιότερες μελέτες του, όπως είχε πει προ ημερών στο ράδιο Χρόνος 87.5fm ο πρύτανης του ΔΠΘ Θανάσης Καραμπίνης και η κα Κονιόρδου εξέφρασε την εκτίμηση ότι θα γίνει χρήση αυτών των μελετών στη διαδικασία της αναστήλωσης. Η υπουργός εξήγησε ακόμη ότι έχουν βρεθεί τόσο οι επιστήμονες που γνωρίζουν τον ισλαμικό πολιτισμό και μπορούν να συνδράμουν στην αναστήλωση, αλλά και εξειδικευμένοι τεχνίτες του ξύλου, που θα χρησιμοποιηθούν στο «πρακτικό» κομμάτι των εργασιών. 
Το κλιμάκιο του ΥΠΠΟ που επισκέφθηκε το Διδυμότειχο συμμετείχε και σε ευρεία σύσκεψη που έγινε στο δημαρχείο, με διττό στόχο: αφενός για να γίνει εκτενής ενημέρωση στις τοπικές αρχές για το πλάνο της αναστήλωσης, αλλά και επειδή η δημοτική αρχή θεώρησε σημαντική την επίσκεψη της κας Κονιόρδου για να την ενημερώσει συνολικά για την πολιτιστική κληρονομιά του Διδυμοτείχου. Άλλωστε, η επίσκεψη της Λυδίας Κονιόρδου ήταν η πρώτη επίσκεψη υπουργού Πολιτισμού στην ακριτική πόλη, οπότε έγινε και μία σύντομη ξενάγηση στα μνημεία του Διδυμοτείχου, αλλά και στο νεόδμητο Βυζαντινό Μουσείο. 

ΤΟ ΠΟΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΦΩΤΙΑ 
Εν τω μεταξύ και ενώ η υπουργός Πολιτισμού βρισκόταν στο Διδυμότειχο η κρατική τηλεόραση (ΕΡΤ1) ανακοίνωσε το πόρισμα της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας για τα αίτια της φωτιάς του μνημείου. Το ρεπορτάζ δόθηκε, όχι με βάση κάποια ανακοίνωση της ΠΥ, αλλά εν είδει «εκ των έσω» πληροφοριών συντάκτη, ο οποίος είπε ότι η φωτιά οφείλεται σε ανθρώπινη αμέλεια. 

Πιο συγκεκριμένα, ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ υποστήριξε πως η ΠΥ απεφάνθη ότι η πυρκαγιά ξέσπασε από σπίθα που έπεσε πάνω σε ξύλινη δοκό εντός του τεμένους κατά τη διάρκεια εργασιών ηλεκτροσυγκόλλησης που γίνονταν νωρίτερα –θυμίζουμε ότι η φωτιά έγινε γνωστή στις 3.00 τα ξημερώματα της Τετάρτης 22/03. Η σπίθα αυτή προκάλεσε αρχικά υποβόσκουσα φωτιά, η οποία εκδηλώθηκε πλήρως μέσα στη νύχτα. 

Αυτό που μένει βέβαια είναι και η επίσημη ανακοίνωση της Πυροσβεστικής, με τις όποιες εξελίξεις θα προκαλέσει. Σημειώνεται τέλος, ότι την έρευνα για τα αίτια του συμβάντος χειρίστηκε κλιμάκιο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας απεσταλμένο από την Αθήνα.