2 στους 10 μαθητές έχουν συναντήσει αγνώστους από το διαδίκτυο

Ιδιαίτερα ανησυχητικά είναι τα αποτελέσματα που προκύπτουν από μεγάλη έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου αναφορικά με την χρήση του διαδικτύου από παιδιά και εφήβους 10 έως 17 ετών. Πρόκειται για έρευνα που έγινε σε 14.000 μαθητές από 400 διαφορετικά δημοτικά σχολεία, σε πέντε πόλεις της Ελλάδας, κι από την οποία προκύπτουν σημαντικά συμπεράσματα.

Επιγραμματικά, κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία έχουν ως εξής:

• To 34% (των ερωτηθέντων) νιώθει ότι παραμελεί τις δραστηριότητές του για χάρη του ψηφιακού κόσμου.
• Το 24% είτε παραδέχεται ότι αντιμετωπίζει πρόβλημα εθισμού είτε δεν γνωρίζει αν έχει πρόβλημα εθισμού.
• Το 9% δηλώνει ότι ασχολείται με τα κοινωνικά δίκτυα  πάνω από 4  ώρες την ημέρα.
• Το 10% των παιδιών παρακολουθεί βίντεο στο YouTube περισσότερες από 4 ώρες την ημέρα 
• Το 41% δηλώνει πως ξεκίνησε να μπαίνει στο διαδίκτυο σε ηλικία μόλις 7-8 ετών.
• Το 83% των παιδιών δηλώνει ότι μπαίνει στο διαδίκτυο χωρίς την επίβλεψη των γονιών του.
• Το 58% των παιδιών δηλώνει ότι έμαθε μόνο του να χρησιμοποιεί το διαδίκτυο.
• To 14% των παιδιών δηλώνει ότι μοιράζεται προσωπικό υλικό (sexting) στο διαδίκτυο.
• Το 41% των παιδιών αποδέχεται αιτήματα φιλίας από αγνώστους.
• Το 21% έχει συναντηθεί με κάποιον που γνώρισε στο διαδίκτυο.
• Το 70% έχει ανοίξει προφίλ σε κοινωνικό δίκτυο κάτω από την επιτρεπτή ηλικία των 13 ετών.
• To 61% έχει συναντήσει ακατάλληλο περιεχόμενο.

Μεγάλο είναι το μερίδιο ευθύνης που έχουν οι ίδιοι οι γονείς καθώς, σύμφωνα με τα παιδιά, το 41% των γονέων δεν βάζουν κανένα όριο στην χρήση του διαδικτύου.

Ενημερωτικές δράσεις για μικρούς και μεγάλους στην Κομοτηνή
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Πλοήγησης στο Διαδίκτυο, το Νοσοκομείο Κομοτηνής «Σισμανόγλειο», σε συνεργασία με την Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης, το ΠΕ.ΚΕ.Σ. Α.Μ.Θ., την Περιφερειακή Ενότητα Ροδόπης και την 1η ΤΟΜΥ Κομοτηνής, συνδιοργάνωσαν, χθες Τετάρτη 6/2 στην Κομοτηνή,  επιστημονικές δράσεις με θέμα "Διαδίκτυο: Ο γνωστός - άγνωστος στη ζωή μας. Κίνδυνοι και ασφαλής χρήση".

Τις μεσημεριανές ώρες πραγματοποιήθηκαν ενημερώσεις, προβολή video και βιωματικές ασκήσεις σε μαθητές Γυμνασίων στην αίθουσα «Γεώργιος Παυλίδης» Περιφερειακής Ενότητας Ροδόπης. Στους μαθητές μίλησαν ο διοικητής του Σισμανογλείου Γιώργος Φιλιππίδης, η διευθύντρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ν. Ροδόπης Μαίρη Κοσμίδου, η δρ. Δήμητρα Κομίνη παιδοψυχίατρος - διευθύντρια του Κέντρου Ψυχικής Υγείας Γενικού Νοσοκομείου Κομοτηνής, η δρ. Αικατερίνη Δαλαγδή ψυχολόγος Κέντρου Ψυχικής Υγείας Γενικού Νοσοκομείου Κομοτηνής. Συντόνισε η Γλυκερία Φωτιάδου, καθηγήτρια Πληροφορικής, συντονίστρια Εκπαιδευτικού Έργου, ΠΕ.ΚΕ.Σ. ΑΜ-Θ.

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας έλαβε χώρα επιστημονική ημερίδα, στο αμφιθέατρο του ιδρύματος Παπανικολάου, στην οποία έγιναν οι εξής ομιλίες:
Δρ. Γεώργιος Φιλιππίδης, κοινωνικός λειτουργός, διοικητής Γενικού Νοσοκομείου Κομοτηνής «Σισμανόγλειο». Θέμα εισήγησης: Από την φυσιολογική χρήση του διαδικτύου στην κατάχρηση και στον εθισμό. Παρουσίαση ερευνητικών δεδομένων.

Νεόφυτος Κουνταρδάς, αστυνόμος Β - Υποδιεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος Βορείου Ελλάδος. Θέμα εισήγησης: Ασφαλής πλοήγηση στο διαδίκτυο.

Δρ. Γκάρο Εσαγιάν, ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής, επιστημονικά υπεύθυνος του Κέντρο Πρόληψης Κομοτηνής «Ορφέας», διδάκτωρ ΔΠΘ. Θέμα εισήγησης:  Οι ιδιαιτερότητες της ψυχολογίας του εφήβου ως προϋπόθεση για τις εξαρτήσεις. 
Συντονισμός συζήτησης: Δρ. Αικατερίνη Δαλαγδή, ψυχολόγος Κέντρου Ψυχικής Υγείας Γενικού Νοσοκομείου Κομοτηνής. Η επιστημονική ημερίδα ήταν ανοιχτή σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας, κοινωνικούς επιστήμονες, εκπαιδευτικούς, γονείς, καθώς και για κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη.

Πρόληψη και εκπαιδευτική κοινότητα
Την έρευνα που αναδείχθηκε στην αρχή του παρόντος, πρόταξε σε τοποθέτησή του ο κος Φιλιππίδης, ο οποίος διατράνωσε το μήνυμα ότι "το Νοσοκομείο πρέπει να στοχεύει - πέραν από την θεραπεία - σε δράσεις πρόληψης, γι' αυτό είναι πολύ σημαντικό που μία τέτοια δράση γίνεται σε αυτές τις ηλικίες". Ο διοικητής εξήγησε ότι οι μαθητές έμαθαν "πως μπορούν να πλοηγούνται με ασφάλεια και να αποφεύγουν σοβαρούς κινδύνους που έχουν να κάνουν με την επίθεση που μπορεί να τους γίνει μέσω διαδικτύου στην ψυχοκοινωνική τους υγεία αλλά και στην σωματική τους ακεραιότητα". Στόχος της πρόληψης, κατά τον ίδιο, είναι "το φαινόμενο της εξάρτησης από το διαδίκτυο και της ηλεκτρονικής παραβατικότητας να περιοριστεί όσο το δυνατό περισσότερο".

Παρόντων 100 μαθητών από τα τέσσερα γυμνάσια της Κομοτηνής, η κα Κοσμίδου δήλωσε πως "είναι καθήκον της εκπαίδευσης και των υπόλοιπων φορέων να ενημερώσουμε τους μαθητές μας, ιδίως τους εφήβους μας, για το πόσα ύποπτα μπορεί να κρύβει το διαδίκτυο". Κάλεσε, μάλιστα, "να μάθουμε στα παιδιά να είναι υποψιασμένα - να ξέρουν ότι δεν είναι όλα ηθικά και αγνά πλασμένα. Πρέπει να διδάσκουμε στα παιδιά μας να βρίσκουν αυτούς τους κινδύνους, να εποπτεύονται και να αναστοχάζονται για το τι κρύβεται πίσω".

Οι ομιλητές συνομολόγησαν πως μεταξύ γονέων και μαθητών μεσολαβεί ένα ψηφιακό χάσμα, γι' αυτό οι ίδιοι οι νέοι πρέπει να γνωρίζουν πως να προστατεύονται.

Οι πολύτιμες συμβουλές μίας παιδοψυχιάτρου
Τις πολύτιμες συμβουλές της μεταφέρει μέσα από τον "Χ" η παιδοψυχίατρος κα Κομίνη, ζητώντας "να ευαισθητοποιήσουμε τα παιδιά σχετικά με την ασφαλή χρήση". Δεν έκρυψε, πως "τα παιδιά είναι πολύ πιο μπροστά - τεχνολογικά - από εμάς τις μεγαλύτερες γενιές, δηλαδή έχουν μία τεχνολογική ευφυΐα την οποία εμείς ποτέ δεν θα αποκτήσουμε. Παρόλα αυτά έχουμε την συναισθηματική ευφυΐα που προκύπτει από τις εμπειρίες των σχέσεων με τους ανθρώπους, ώστε να μπορούμε να κρίνουμε τα κίνητρα και την ποιότητα μίας σχέσης που αναπτύσσεται. Γι' αυτό τα παιδιά μας έχουν ανάγκη να τους μεταδώσουμε την συναισθηματική νοημοσύνη που λόγω εμπειριών διαθέτουμε".

Η παιδοψυχίατρος βλέπει θετικά κι αρνητικά στοιχεία κατά την χρήση του διαδικτύου, το οποίο παρομοιάζει με μία "παγκόσμια ηλεκτρονική παιδική χαρά", στην οποία τα παιδιά "μπορούν - δωρεάν κι ελεύθερα - να έρθουν σε επαφή με πολλά θέματα και παιχνίδια", τονίζοντας το εξής: "Όμως, εμείς ως ενήλικες, σε μία κανονική παιδική χαρά δεν θα επιτρέπαμε ποτέ να έρθει σε επαφή το παιδί μας με ανθρώπους άγνωστους, ακατάλληλους, δεν θα ανοίγαμε ποτέ την πόρτα του σπιτιού μας σε έναν άγνωστο". Συμβουλή της ίδιας είναι "η επίβλεψη να είναι συνεχής. Αυτό που μετράει περισσότερο δεν είναι η απαγόρευση, είναι ο έλεγχος. Άρα, να συζητάμε μαζί με τα παιδιά, να δεχόμαστε τις επιθυμίες τους, αλλά ταυτόχρονα να βάζουμε κάποια όρια".

Εξήγησε, σε άλλο σημείο του λόγου της, ότι "το διαδίκτυο δεν είναι ένας εικονικός κόσμος, είναι μέρος της κοινωνίας μας", ενημερώνοντας ότι πολλά νοσηρά φαινόμενα, ακόμη και διαδικτυακής αποπλάνησης ή εκβιασμών, έχουν κάνει την εμφάνισή τους μέσα από της οθόνης, δίνοντας και τα εύσημα στην Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος στην Ελλάδα, η οποία κατά την ίδια "έχει τεράστιες επιτυχίες, που αναγνωρίζονται και στην Ευρώπη, και προλαβαίνει περιστατικά. Θα πρέπει όμως να γίνει η αντίστοιχη καταγγελία, εκεί είναι μέρος ευθύνης του παιδιού αλλά και της ίδιας της οικογένειας".

"Η ελευθερία καταντά να βάζει τα παιδιά σε θέματα που είναι εντελώς ακατάλληλα για την ηλικία τους, μπορεί να τα οδηγήσουν σε κατάθλιψη, αυτοτραυματισμούς ακόμη και απόπειρα ή επιτυχημένη αυτοκτονία", είπε σε άλλη αποστροφή της, εξηγώντας ότι κακή χρήση του διαδικτύου και ψυχολογικά προβλήματα είναι ένας φαύλος κύκλος καθώς π.χ. η κατάθλιψη ή η κοινωνική φοβία μπορούν να οδηγήσουν τα παιδιά στον εθισμό στο διαδίκτυο αλλά και καθαυτό το διαδίκτυο μπορεί να τα οδηγήσει αντιστοίχως στην κατάθλιψη ή στην κοινωνική φοβία, μεταξύ άλλων ψυχολογικών προβλημάτων.

Μεγάλο το μερίδιο ευθύνης των γονέων, σύμφωνα με την κα Κομίνη, εξηγώντας ότι "βάζουν ελλιπή έως ανύπαρκτα όρια στα παιδιά κατά την χρήση διαδικτύου", κάτι που συμβαίνει κυρίως σε "δυσλειτουργικές οικογένειες", όπως τις χαρακτηρίζει. Τέλος, αναφορικά με το τι είναι εθισμός στο διαδίκτυο - ποσοτικά - η παιδοψυχίατρος δίνει το όριο των πέντε ωρών καθημερινά, ωστόσο κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, καθώς πρέπει να εξεταστεί το πως χρησιμοποιεί το παιδί το διαδίκτυο και εάν το επηρεάζει σε σχολείο, παρέες, χόμπι κλπ.

Η παιδοψυχίατρος συμβουλεύει να μην διστάσετε να επικοινωνήσετε με τη γραμμή βοήθειας 11188 ή μέσω διαδικτύου στο saferinternet4kids.gr.