Ανένδοτος στις διεκδικήσεις του για τη μειονότητα, έρχεται ο Ερντογάν στην Κομοτηνή

Για όλα μίλησαν Τσίπρας, Ερντογάν, Παυλόπουλος, με πολλές διεκδικήσεις και ανένδοτες τις δύο πλευρές στα "φλέγοντα" ζητήματα: Συνθήκη της Λωζάνης, μουσουλμανική μειονότητα - ελληνική μειονότητα, θρησκευτική ελευθερία, τόποι λατρείας, μουφτήδες της Θράκης, Κυπριακό ζήτημα, και πολλά-πολλά ακόμη.

Η ατζέντα Ερντογάν σχετικά με τη μειονότητα ήταν πρώτη στις συζητήσεις, και τα αιτήματά του αναμένεται να κορυφωθούν σήμερα στην επίσκεψή του στην Κομοτηνή, με τον ίδιο να μην κάνει ούτε βήμα πίσω στις διεκδικήσεις του. 

Η κινητικότητα στην Κομοτηνή είναι έντονη και - όπως κι αν έχει - η περιοχή ζει ιστορικές στιγμές, καθώς η προηγούμενη φορά που Τούρκος Πρόεδρος επισκέφτηκε την περιοχή ήταν το μακρινό ...1952! 

Ο "Χρόνος" φυσικά θα καλύψει πλήρως την επίσκεψη Ερντογάν στην αυριανή έντυπη έκδοση, αλλά και με συνεχή ροή σήμερα διαδικτυακά στο xronos.gr. Μείνετε συντονισμένοι.

"ΚΑΡΦΙΑ" ΜΕΤΑΞΥ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΙ ΕΡΝΤΟΓΑΝ
Κοινές δηλώσεις πραγματοποίησαν το πρωί της Πέμπτης 7 Δεκεμβρίου, ο Έλληνας Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος και ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

"Η συνθήκη της Λωζάνης είναι αδιαπραγμάτευτη", είπε σε αυστηρό τόνο ο κος Παυλόπουλος, και πρόσθεσε: "Είναι αυτονόητο ότι για να πετύχουμε τους στόχους και να είναι η επίσκεψη ιστορική, αυτό λόγω της ιστορίας της Ελλάδας και της ιδιότητάς της ως μέλους της ΕΕ, πρέπει να είναι σεβαστό το σύνολο του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της ΕΕ από κάθε υποψήφιο μέλος της ΕΕ".

Ειδικά για τη συνθήκη, τοποθετήθηκε χωρίς περιστροφές: "Η Συνθήκη είναι αδιαπραγμάτευτη. Δεν χρειάζεται ούτε διαπραγμάτευση, ούτε αλλαγές", ενώ σε άλλο σημείο πρόσθεσε πως "οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους".
Απαντώντας, ο κος Ερντογάν είπε ότι επιθυμεί η επίσκεψη του να αποτελέσει "σημείο καμπής στις σχέσεις των δύο χωρών" και πως είναι "μεγάλη ευχαρίστηση να κάνω την πρώτη επίσκεψη μετά τον Τζελάλ Μπαγιάρ".

Ο ίδιος δεν δίστασε να ζητήσει επικαιροποίηση της συνθήκης της Λωζάνης, να αναφερθεί σε τουρκική μειονότητα και να σχολιάσει τις διαμαρτυρίες που ετοιμάζονται ενόψει της επίσκεψής του. "Διατυπώσατε αλήθειες και πραγματικότητες ανοιχτά και ξεκάθαρα - θα κάνω το ίδιο και εγώ. Νομίζω ότι στο θέμα της Συνθήκης της Λωζάνης υπάρχουν θέματα που δεν κατανοούνται σωστά. Είναι συμφωνία που υπογράφτηκε πριν από 94 χρόνια, όχι μόνο ανάμεσά μας, αλλά ανάμεσα σε 11 χώρες. Στη συνθήκη υπάρχει ακόμη και η Ιαπωνία", είπε, και συμπλήρωσε: "Επιθύμησα να κάνω επίσκεψη στη δυτική Θράκη - δυστυχώς όμως κάποιοι ενοχλούνται και προκαλούν προβοκάτσια για την επίσκεψη. Αναρτήθηκαν διάφορες αφίσες και σχηματίστηκαν διάφορα σήματα σε σπίτια".

Σε άλλο σημείο του λόγου του ήταν δυναμικός: "Στη δυτική Θράκη δεν μπορούν να χωνέψουν να γράφεται η λέξη "τουρκική" στην πινακίδα ενός συλλόγου ή ενός σχολείου. Όταν μιλάω για επικαιροποίηση, αναφέρομαι σε αυτά ακριβώς τα θέματα", ενώ μίλησε και για "Τούρκους ομογενείς στη Δυτική Θράκη".

Επίσης, στάθηκε στην καλή γειτονία και είπε πως "όταν αποχωρήσατε από το ΝΑΤΟ, σας στηρίξαμε για να ξαναγίνετε. Αν εκφράζαμε την αντίθεσή μας, δεν θα μπαίνατε στο ΝΑΤΟ. Εμείς σας είδαμε σαν γείτονες και το ίδιο κάνουμε και σήμερα".
Ιδιαίτερα αιχμηρές ήταν και οι δευτερολογίες των δύο προέδρων κ.κ. Παυλόπουλου και Ερντογάν. Μετά το πρώτο σκέλος, η συζήτηση συνεχίστηκε σε ακόμα πιο υψηλούς τόνους.

Ο κος Παυλόπουλος κάνοντας χρήση της ιδιότητας του ως καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου, τόνισε πως όσα ισχυρίζεται ο Τούρκος πρόεδρος δεν ισχύουν καθώς "οι μέθοδοι ερμηνείας του Δικαίου είναι εκείνες που επιτρέπουν να προσαρμόζεται ο κανόνας Δικαίου που εμπεριέχει η Συνθήκη στα εκάστοτε δεδομένα. Αυτό δεν λέγεται ούτε αναθεώρηση ούτε επικαιροποίηση".

Ο Τούρκος Πρόεδρος από την πλευρά του σήκωσε περαιτέρω τους τόνους με την χαρακτηριστική φράση: "Πρέπει να δώσω κάποια απάντηση σε αυτά που είπατε, αλλιώς θα ήταν ασέβεια στον ίδιο μου τον εαυτό", ενδεικτική του βαρέως κλίματος. Ο κος Ερντογάν απάντησε λέγοντας πως "εγώ δεν είμαι καθηγητής Νομικής, αλλά ξέρω πολύ καλά το πολιτικό Δίκαιο. Στο Δίκαιο της πολιτικής υπάρχει ένας όρος που κάνει αναφορά για την επικαιροποίηση των Συμφωνιών κι εμείς το κάνουμε αυτό. Αρκεί να υπάρχει συμφωνία μεταξύ των χωρών στο θέμα αυτό και έχουμε διάφορα παραδείγματα ανά τον κόσμο σχετικά".

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΤΣΙΠΡΑ - ΕΡΝΤΟΓΑΝ
"Καμία αμφισβήτηση των συνόρων μας - καμία αμφισβήτηση της συνθήκης της Λωζάνης". Ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ήταν ξεκάθαρος στην κοινή συνέντευξη Τύπου που παρέθεσε με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Ο κος Τσίπρας επεσήμανε ότι είναι σημαντικό να ενισχυθούν οι δίαυλοι επικοινωνίας ανάμεσα στις δύο χώρες και χαρακτήρισε ιστορική την επίσκεψη αλλά και την πρωτοβουλία του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου να τον προσκαλέσει, λέγοντας πως η ελληνική κυβέρνηση γνωρίζει τα προβλήματα που χωρίζουν Ελλάδα και  Τουρκία, καθώς κάποιοι δυναμιτίζουν το κλίμα καθημερινά.

"Τα βήματα που έχουμε κάνει είναι σημαντικά, θίξαμε και θέματα όπως το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, το οποίο έγινε επί δικής μου προεδρίας", σημείωσε εν προκειμένω ο κος Ερντογάν.

Παρά την πολιτική ορθότητα, ο Αλέξης Τσίπρας δεν άφησε ασχολίαστες τις πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου για τη Συνθήκη της Λωζάνης, λέγοντας χαρακτηριστικά: "Επιτρέψτε μου, όμως, να σας πω ότι ως μηχανικός που είμαι, ξέρω καλά ότι για να χτίσουμε γέφυρες, πρέπει να τις χτίσουμε σε σταθερά θεμέλια. Και σταθερά θεμέλια στις σχέσεις δύο χωρών είναι ο αλληλοσεβασμός, ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο, ο σεβασμός στις διεθνείς Συνθήκες και στην εδαφική ακεραιότητα των χωρών.

Διαφορές ανάμεσα στις δύο χώρες υπήρχαν πάντα, υπάρχουν και σήμερα. Οι θέσεις σας είναι γνωστές, όπως και οι δικές μας, άλλωστε, είναι γνωστές και σαφείς. Αυτό που έχει πάντοτε σημασία είναι, πέρα από τις διαφορές, να ψάχνουμε να βρούμε συγκλίσεις, αλλά και τις διαφορές μας, τις διαφωνίες μας, να τις διατυπώνουμε με εποικοδομητικό τρόπο, χωρίς υπερβολές, χωρίς προκλήσεις, με σεβασμό στην άλλη άποψη", είπε.

Σε άλλο σημείο του λόγου του, υπογράμμισε ότι η μειονότητα είναι μουσουλμανική, όχι τουρκική, κι αυτό δεν θα αλλάξει. "Οι μειονότητες στα δύο κράτη πρέπει να αποτελέσουν πόλο έλξης κι όχι στοιχείο που θα μας απομακρύνει", επεσήμανε.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στο προσφυγικό ζήτημα, ως εξής: "Ιδιαίτερα κρίσιμες στιγμές στην περιοχή μας, με εντάσεις, αλλά και προκλήσεις μεγάλες, όπως η προσφυγική κρίση, η κρίση στη Συρία και η ένταση το τελευταίο διάστημα στις ευρω-τουρκικές σχέσεις. Πιστεύω, ότι ευθύνη μας είναι να οικοδομήσουμε τη συνεννόηση και το διάλογο και να βρούμε λύση σε σύνθετα προβλήματα και σύνθετες προκλήσεις". Μάλιστα, αναγνώρισε ότι "σε Ελλάδα και Τουρκία έχει πέσει το παγκόσμιο βάρος του μεταναστευτικού".

Ο πρωθυπουργός μάλιστα πέταξε και "βολές" προς τον Τούρκο πρόεδρο, διευκρινίζοντας ότι οι Έλληνες ποτέ δεν ήταν ασεβείς απέναντι στη μουσουλμανική πίστη. "Δεν θα κάναμε ποτέ ορθόδοξη λειτουργία, σε τζαμί, όπως αντίστοιχα κάνετε στην Αγιά Σοφιά", ήταν το αιχμηρό του σχόλιο. 

Εν τέλει, ο Αλέξης Τσίπρας ευχήθηκε τελικά η επίσκεψη του κου Ερντογάν να αποδειχθεί και εν τοις πράγμασι η ιστορική απαρχή ενός νέου κεφαλαίου στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. 

Ο Τούρκος Πρόεδρος από την πλευρά του, δεν σήκωσε το γάντι που του πέταξε ο Αλέξης Τσίπρας, αλλά απεναντίας κινήθηκε στον δικό του –πιθανώς προαποφασισμένο - άξονα. Έτσι, έκανε σαφή αναφορά σε ύπαρξη ομογενών Τούρκων στην Ελλάδα, χωρίς να την προσδιορίσει γεωγραφικά, όμως είπε: "Στην ουσία, οι λαοί μας έχουν πάρα πολλά κοινά σημεία. Αρκεί, να παραμερίσουμε αυτούς που έχουν κάποιες ιδεολογικές εμμονές. Εμείς ως χώρα, ως Τουρκική Δημοκρατία, ποτέ δεν εποφθαλμιούμε τα εδάφη μιας άλλης χώρας.

Είμαστε δύο χώρες, δύο λαοί, οι οποίοι συνυπήρξαν, έζησαν πολύ κοντά ο ένας στον άλλον. Συμβαίνει να έχουμε ομογενείς που ζουν, διαβιούν στη χώρα σας, στα ελληνικά εδάφη. Το ίδιο και εσείς. Έχετε τους ομογενείς σας, οι οποίοι ζουν στα τουρκικά εδάφη".

Από την άλλη πλευρά όμως ο Ερντογάν συμπλήρωσε τις δηλώσεις του, με ένα σχόλιο που θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει ως "αναδίπλωση", αφού ούτε λίγο ούτε πολύ παραδέχτηκε ότι οι Ρωμιοί της Κωνσταντινούπολης έχουν υποστεί διωγμούς: "Εύχομαι και λέω, μακάρι να μην είχαν διαπραχθεί τα λάθη που έγιναν από προηγούμενες πολιτικές, που οδήγησαν στην αποχώρηση πολιτών, που ήταν μέλη της μειονότητας στην Τουρκία και να μην είμαστε στην κατάσταση που είμαστε σήμερα.

Αλλά θεωρώ, ότι τα σφάλματα και τα λάθη που διαπράχθηκαν είναι πια κομμάτι της ιστορίας. Και πράγματι, πρέπει να χτίσουμε το μέλλον, όπως είπατε, σε πολύ γερά θεμέλια. Γι' αυτό, νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα για να εξασφαλίσουμε αυτά τα γερά θεμέλια".

Ο κος Ερντογάν έστρεψε το βλέμμα του στην επόμενη μέρα. "Η Τουρκία και η Ελλάδα πρέπει να πιστέψουν ότι πρέπει να εστιάσουν στο γεμάτο μέρος του ποτηριού και να μπορέσουν να παραμερίσουν το κενό του ποτηριού. Και χρειάζεται να οικοδομήσουμε τις συνομιλίες μας πάνω σε αυτή την αντίληψη", είπε.

Κατόπιν, στάθηκε και στους μουφτήδες της Θράκης, κάνοντας την παράκληση - όπως την χαρακτήρισε - προς τον Έλληνα πρωθυπουργό, ώστε να δώσει μία οριστική λύση και να αφήσει τη μειονότητα να εκλέγει τους δικούς της μουφτήδες, αντί αυτοί να διορίζονται από το ελληνικό κράτος. "Στη δυτική Θράκη το ζήτημα του αρχιμουφτή - το αν είναι εκλεγμένος ή διορισμένος - συνιστά μία σοβαρή πληγή, κι ελπίζω ότι ο αξιότιμος πρωθυπουργός θα επέμβει ώστε να επιλυθεί το θέμα. Είναι θέμα της Ελλάδας, αλλά διατυπώνουμε την άποψή μας", είπε.

ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΗΝ ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Τις τελευταίες πρωινές ώρες προσγειώνεται ο Τούρκος πρόεδρος στον αερολιμένα "Δημόκριτος" Αλεξανδρούπολης. Από εκεί, κατευθείαν θα έρθει στη Κομοτηνή, προκειμένου να προσευχηθεί στο τζαμί Κιρμαχαλέ. Αργότερα, θα πραγματοποιήσει ομιλία στο ξενοδοχείο Χρήστος κι Εύη. Αυτές είναι οι δύο "επίσημες" εμφανίσεις του στην Κομοτηνή, όμως ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται να έχουν οι in cognito συναντήσεις του, τα μέρη που θα περπατήσει, οι συμβολισμοί που θα υπάρξουν στο πέρασμά του.

Ο Τούρκος πρόεδρος θα παραμείνει περί των πέντε ωρών στην Κομοτηνή. Παράλληλα, από τις πρώτες μεσημεριανές ώρες, συλλογικότητες της Θράκης έχουν κάνει κάλεσμα για ειρηνική διαδήλωση, κατά της επίσκεψης Ερντογάν, στο ηρώο Κομοτηνής. Ταυτοχρόνως όμως, υπάρχει και κινητικότητα ώστε οπαδοί του AKP να φτάσουν στην Κομοτηνή, από τις κοντινές περιοχές της Τουρκίας, αλλά και υψηλό ενδιαφέρον από μέλη της μειονότητας - σε όλη τη Θράκη - να επισκεφτούν την Κομοτηνή για να δουν από κοντά τον Τούρκο πρόεδρο.

Καταληκτικά, ελπίζουμε το κλίμα να μην οξυνθεί από καμία πλευρά και το πέρασμα Ερντογάν να μην προκαλέσει διχόνοιες σε έναν τόπο ειρηνικό.