Αθ. Καρακατσάνης: Η Sunlight στήθηκε, παρέμεινε και αναπτύσσεται ακριτικά

Το success story της εταιρίας Sunlight παγκόσμιας πρωταγωνίστριας στην κατασκευή και ανακύκλωση μπαταριών μολύβδου-οξέος έχει αφετηρία τη Θράκη. Εδώ λειτουργούν τόσο το βασικό εργοστάσιο κατασκευής μπαταριών στην Ξάνθη όσο το εργοστάσιο ανακύκλωσης στην Κομοτηνή, με πιστοποίηση συστήματος οικολογικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στο πλαίσιο του έργου Interreg SCD συναντήσαμε τον διευθυντή Παραγωγής Ανακύκλωσης της Sunlight Group δρ. Αθανάσιο Καρακατσάνη, προκειμένου να γνωρίσουμε την εταιρία, πως κατάφερε να ανέβει στην κορυφή παγκοσμίως από τη Θράκη, πως εξασφαλίζει εργασία σε περισσότερους από 1000 ανθρώπους στα δύο εργοστάσια, και ποια είναι όλα τα βήματα κυκλικής και οικολογικής διαχείρισης που γίνονται για το μικρότερο δυνατό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Ο λόγος στον ίδιο…
 

Ερ. Ας γνωρίσουμε λίγο καλύτερα την εταιρία Sunlight, με έμφαση στο εργοστάσιο ανακύκλωσης μπαταριών που λειτουργεί στη Βιομηχανική Περιοχής Κομοτηνής. Πότε ξεκίνησε η λειτουργία της εταιρίας και ποια αναπτυξιακά βήματα έγιναν τις τελευταίες δεκαετίες μέχρι σήμερα;

Απ. Η Sunlight ξεκίνησε ουσιαστικά το 1991, όταν Γερμανός επενδυτής αγόρασε το εργοστάσιο κατασκευής μπαταριών στην Ξάνθη. Τότε, το εργοστάσιο παρήγαγε τις κλασσικές μπαταρίες που ξέρουμε, δηλαδή τις κυλινδρικές, αλλά γρήγορα διαγνώστηκε το κενό στην παραγωγή μπαταριών οξέως μολύβδου. Γι’ αυτό το εργοστάσιο μετατράπηκε, ώστε να παράγει μπαταρίες οξέος μόλυβδου. Απλούστατα πρόκειται για αντίστοιχη τεχνολογία μπαταριών με αυτές που έχουμε στα αυτοκίνητά μας, αλλά για αμιγώς βιομηχανική χρήση και για οχήματα εκτός δρόμου. Η Sunlight μεταφέρθηκε στη μητρική μας εταιρία, Όμιλος Olympia, στην οποία ανήκουν εδώ όλα τα εργοστάσια της Sunlight σε Ελλάδα και εξωτερικό. Μέσα στα τελευταία 30 χρόνια, η Olympia έχει καταφέρει να αναπτύξει τη Sunlight με συνεχείς επενδύσεις, ώστε το 2022 να έχει μετατραπεί σε παγκόσμιο ηγέτη στον τομέα της.

Ερ. Πώς αποδεικνύεται με νούμερα ότι η Sunlight είναι πλέον πρωταγωνίστρια στον κλάδο της παγκοσμίως;
Απ. Το εργοστάσιο παραγωγής μπαταριών στη Βιομηχανική Περιοχή Ξάνθης κατασκευάζει 3εκ μπαταρίες. Το 2022 στοχεύουμε να αυξήσουμε τον αριθμό στα 4εκ και υπάρχουν επενδυτικά πλάνα για να ανέβουμε στα 6εκ. Αυτό μας καθιστά παγκοσμίως το μεγαλύτερο εργοστάσιο παραγωγής μπαταριών. H Sunlight στην ουσία είναι σχεδόν αμιγώς εξαγωγική εταιρία, καθώς το 90% των προϊόντων μας εξάγονται σε όλο τον κόσμο κυριολεκτικά. Οπότε, ένα project μπαταριών από τη Θράκη κατάφερε να αναδειχθεί σε παγκόσμιο ηγέτη του κλάδου χάρη στις συνεχείς επενδύσεις και τη μεγάλη ανάπτυξή του. Αυτή τη στιγμή διαθέτουμε παραγωγικές μονάδες στο εξωτερικό, στην Ιταλία, στην Αμερική την καινούρια μας μονάδα και γραφεία στη Ρουμανία.
 

Ερ. Γιατί ένας παγκόσμιος ηγέτης του συγκεκριμένου κλάδου όπως είναι η Sunlight επέλεξε να στεγάσει το βασικό της εργοστάσιο στην Ξάνθη για την παραγωγή μπαταριών και το δευτερεύον αλλά εξίσου σημαντικό εργοστάσιο ανακύκλωσης μπαταριών στη ΒΙΠΕ Κομοτηνής, δηλαδή και τα δύο στη Θράκη;
Απ. Η ιστορικότητα είναι το βασικό πίσω από αυτά, με την έννοια ότι από τη στιγμή που αγοράστηκε το εργοστάσιο στη Ξάνθη, δεν σκέφτηκε ποτέ ο μέτοχος να μεταφέρει την παραγωγική του δράση πιο κοντά στα μεγάλα αστικά κέντρα, της Αθήνας. Οπότε το εργοστάσιο στήθηκε ακριτικά, παρέμεινε ακριτικά και αναπτύσσεται ακριτικά. Η επιλογή της Κομοτηνής είναι στο ίδιο μήκος κύματος. Όταν στήθηκε το εργοστάσιο της Κομοτηνής, η Ροδόπη ήταν μία από τις φτωχότερες περιοχές της Ελλάδας και είναι βούληση του μετόχου και της Sunlight να στηρίξει τις ακριτικές κοινωνίες και να συνδράμει στο να υπάρχει ζωή, ενέργεια και δουλειά στις περιοχές μας. Η Κομοτηνή βοηθάει επιπλέον τη Ξάνθη γιατί είναι σε μικρή απόσταση οπότε όλα τα logistics, όλα τα κόστη μεταφοράς και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα αυτής της συνεργασίας έχει πολύ μεγάλη απόδοση, οπότε αυτός είναι ένας βασικός γνώμονας. Θέλουμε να συνεχίσουμε τον αγώνα στήριξης της ακριτικής Ελλάδας.

Ερ. Βασικός παράγοντας στήριξης των τοπικών οικονομιών είναι η δημιουργία σταθερών θέσεων εργασίας. Επί του παρόντος πόσοι εργαζόμενοι απασχολούνται στα εργοστάσια Κομοτηνής και Ξάνθης;
Απ. H Sunlight είναι ένας από τους σημαντικότερους εργοδότες, αν όχι ο σημαντικότερος στην περιοχή της Θράκης. Αυτό αποδεικνύεται από τα στοιχεία: στο εργοστάσιο της Κομοτηνής αυτή τη στιγμή εργάζονται άμεσα 80 εργαζόμενοι, νούμερο το οποίο θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια με τα επενδυτικά μας προγράμματα που τρέχουμε. Στο εργοστάσιο της Ξάνθης οι εργαζόμενοι αγγίζουν τους 1000 αυτή τη στιγμή. Έχουμε μία συνεχή εισροή προσωπικού. Η  διαρκής ανάπτυξη των εργοστασίων και της παραγωγής έχει άμεση σχέση με το προσωπικό που απασχολείται. Μέσα στο 2021 η Sunlight αγόρασε το 70% μίας εταιρίας παραγωγής τεχνολογικών εξαρτημάτων στο Κιλκίς, οπότε προστέθηκαν άλλοι 60 εργαζόμενοι γενικότερα στο ανθρώπινο δυναμικό της Βορείου Ελλάδας.

Ερ. Για κάποιον που μας διαβάζει αλλά δεν γνωρίζει πως λειτουργεί το εργοστάσιο κατασκευής στην Ξάνθης, περιγράψτε μας την παραγωγική διαδικασία. Υπάρχουν επιπλέον βήματα ανάπτυξης;
Απ. Η Ξάνθη παράγει αυτό που λέμε με μία λέξη, μπαταρίες αλλά πίσω από αυτό υπάρχει ολόκληρη φιλοσοφία και στήσιμο. Στην ουσία οι κλασσικές μπαταρίες μολύβδου-οξέος χρησιμοποιούν μόλυβδο ως πρώτη ύλη, δηλαδή με λίγα λόγια το  προϊόν του εργοστασίου της Κομοτηνής στο οποίο σχηματίζουν τη μπαταρία όπως ακριβώς αυτή που είναι στα αυτοκίνητα μας. Το εργοστάσιο της Ξάνθης εξειδικεύτηκε στην παραγωγή λύσεων για βιομηχανική χρήση για οχήματα εκτός δρόμου και για συστήματα αποθήκευσης ενέργειας, όπως φωτοβολταϊκά, κεραίες κινητής τηλεφωνίας κα. Επιπλέον τα τελευταία χρόνια η Sunlight επενδύει συνεχώς κι αυτή τη στιγμή είμαστε σε ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα, εφαρμόζοντας τη νέα τεχνολογία λιθίου στην αντίστοιχη εφαρμογή μπαταριών πάλι για βιομηχανική χρήση. Στις βιομηχανικές μπαταρίες είμαστε από τους κορυφαίους τεχνολογικά στο χώρο αυτό και αναπτύσσουμε συνεχώς λύσεις.
 

Ερ. Επομένως το εργοστάσιο ανακύκλωσης στη ΒΙΠΕ Κομοτηνής λειτουργεί συμπληρωματικά, διότι πρέπει να γίνεται μία κυκλική και οικολογική διαχείριση όλης της παραγωγής; Τί ακριβώς συμβαίνει στο εργοστάσιο ανακύκλωσης;
Απ. Το εργοστάσιο της Κομοτηνής ήρθε να κλείσει ολοκληρώσει την κυκλική και οικολογικής διαχείριση το 2014. Πολύ απλά, το εργοστάσιο Ξάνθης φτιάχνει μπαταρίες με πρώτη ύλη το μόλυβδο. Οι μπαταρίες αυτές κάνουν τη δουλειά τους, επιστρέφουν σαν ένα απόβλητο σε εμάς και ξαναφτιάχνουμε από την αρχή τα υλικά της μπαταρίας. Δηλαδή ανακυκλώνουμε τα υλικά της μπαταρίας για να ξαναπάνε στο εργοστάσιο και να δώσουν μία καινούρια. Οπότε κλείνει απόλυτα αυτός ο κύκλος της κυκλικής οικονομίας.

Ερ. Ποιά τα επόμενα βήματα της Sunlight στα ζητήματα οικολογικής διαχείρισης, προκειμένου να επιτευχθεί ακόμη μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα;
Απ. Στη Sunlight δεν θεωρούμε ότι δουλεύουμε αλλά εκτελούμε ένα λειτούργημα. Καθημερινά δεχόμαστε 120 τόνους απόβλητο μπαταρίας, το όποιο ενδεχομένως να μην είναι τοξικό απόβλητο αν το διαχειριστούμε όλοι μας σωστά. Γι’ αυτό το μετατρέπουμε σε ένα καθαρότατο προϊόν με συγκεκριμένες ιδιότητες για να μεταφερθεί σε ένα τεχνολογικό εργοστάσιο για υπερπαραγωγή προϊόντων. Η εργασία της ανακύκλωσης είναι εξ ορισμού μία οικολογική εργασία με μεγάλες προκλήσεις, με μεγάλη προσοχή να γίνει σωστά και να έχει το ελάχιστο αποτύπωμα. Και μόνο που μιλάμε για ανακύκλωση μπαταριών προς παραγωγή μολύβδου, ξεκινάμε το οικολογικό αποτύπωμα της εργασίας όπου η δευτερογενής παραγωγή, δηλαδή η ανακύκλωση μολύβδου καταναλώνει 70% λιγότερη ενέργεια από την αντίστοιχη παραγωγή από πρωτογενές ορυκτό μόλυβδο. Σαφώς προστατεύουμε τους πόρους της γης και δεν χρησιμοποιούμε τους πόρους της αλλά τους ανακυκλώνουμε. Ο μόλυβδος έχει ένα χαρακτηριστικό είναι ένα από τα ελάχιστα υλικά στη φύση που ανακυκλώνεται στο αέναο. Δεν χάνει ιδιότητες από ανακύκλωση σε ανακύκλωση. Επιπλέον το περιβαλλοντικό αποτύπωμα όσο αφορά το διοξείδιο του άνθρακα είναι σημαντικό, δηλαδή κάθε τόνος μπαταρίας που ανακυκλώνεται μειώνει 1600 κιλά από το διοξείδιο του άνθρακα που θα είχε η ατμόσφαιρα αν γινόταν από πρωτόχυτο.

Η διαφορά του εργοστασίου της Κομοτηνής έγκειται στην τεχνολογία που εφαρμόζει. Από όταν χτίστηκε το 2014 είναι ένα από τα πιο σύγχρονα εργοστάσια ανακύκλωσης, διότι χρησιμοποιείται η βέλτιστη διαθέσιμη τεχνολογία που υπήρχε και υπάρχει στη βιομηχανία μας. Είναι χαρακτηριστικό το ότι το εργοστάσιό μας είναι υπόδειγμα παγκοσμίως και έρχονται αποστολές από όλο τον κόσμο -από Κίνα μέχρι Βραζιλία- για να μελετήσουν το εργοστάσιό μας και να στήσουν τα δικά τους πάνω στις τεχνολογίες και στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούμε.

Ερ. Ποιό είναι το βασικό χαρακτηριστικό που το διαφοροποιεί το εργοστάσιο της Κομοτηνής από τα υπόλοιπα εργοστάσια του κλάδου που λειτουργούν σε όλο τον κόσμο; Σκέφτεστε να το εξελίσσεται περαιτέρω με σκοπό να μειωθούν και οι εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων και να διαχειριστούν ακόμη πιο βέλτιστα τα στερεά απόβλητα;
Απ. Αυτό που κάνει το εργοστάσιό μας να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα είναι ότι έχουμε επενδύσει σε υποδομές και σε ανθρώπινο δυναμικό στην τεχνολογία της αποθείωσης του ηλεκτρολύτη, του θείου, των μπαταριών. Αυτή την τεχνολογία στην Ευρώπη είμαστε το μοναδικό εργοστάσιο που την έχει και μας επιτρέπει πρώτον να λειτουργούμε σε ένα εργοστάσιο το οποίο δεν έχει υγρά απόβλητα, και δεύτερον να γίνεται η βέλτιστη τεχνολογικά διαχείριση των μπαταριών με αποτέλεσμα να ελαχιστοποιούνται οι αέριες και οι στερεές εκπομπές αποβλήτων από το εργοστάσιο και επιπλέον με όλη τη συνδρομή των τεχνικών μέσων να επιτυγχάνουμε άριστες επιδόσεις. Φανταστείτε ότι αυτή τη στιγμή είμαστε κάτω από το 25% του ορίου που έχει στη νομοθεσία στις εκπομπές μας. Η τεχνολογία αυτή εξελίσσεται σχεδόν καθημερινά μέσα στο εργοστάσιο.  Ο κύριος γνώμονάς μας είναι πως προσπαθούμε να κάνουμε μικρά βήματα σε κάθε κομμάτι της τεχνολογίας μέσα στο εργοστάσιο αλλά και να την επαυξήσουμε. Για παράδειγμα, αυτή τη στιγμή οργανώνουμε ένα επενδυτικό για την επόμενη μέρα του διπλασιασμού του εργοστασίου όπου όλα τα νούμερα μας θα πάνε επί δύο. 

Δηλαδή από 25.000 τόνους μπαταρίες στις 50.000. Κι επίσης όλοι οι σχεδιασμοί είναι στο πως θα επαυξηθούν τα μέσα που προάγουμε τεχνολογικά για την ανακύκλωση, δηλαδή τα συστήματα κατακράτησης εκπομπών, τα συστήματα εσωτερικής ανακύκλωσης αποβλήτων κα.

Ερ. Θα θέλατε να προσθέσετε κάτι άλλο αναφορικά με τη λειτουργία, με τους μελλοντικούς στόχους ή ενδεχομένως κάποιες δυσκολίες που μπορεί να υπάρχουν σε όλη αυτή την πολυετή διαδρομή της Sunlight στη Θράκη όσο και παγκοσμίως;
Απ. Η ανακύκλωση από τη φύση της είναι μία δύσκολη διαδικασία γιατί χειρίζεσαι κατά βάση τοξικά απόβλητα και τα μετατρέπεις σε ένα προϊόν. Οπότε η καθημερινή μας λειτουργία είναι δύσκολη, επίπονη, επίμονη αλλά έχουμε τα θετικά αποτελέσματα που παράγουμε. Υπάρχει μία δυσκολία στην πρώτη ύλη, στο ότι η Ελλάδα είναι λίγο μικρή για τα πλάνα μας Γίνεται καθημερινός αγώνας στις περιβαλλοντικές επιδόσεις.

Είμαστε το μοναδικό εργοστάσιο στην Ελλάδα που στην ανακύκλωση μπαταριών που έχει πιστοποίηση -με απόλυτη διαφάνεια και στοιχεία-  του συστήματος οικολογικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου (Eco-Management and Audit Scheme) της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κι αυτή πιστοποίηση είναι επιπλέον στο περιβαλλοντικό, εργασιακό και λειτουργικό ISO. Φιλοσοφία της Sunlight είναι η ορθή διαχείριση των αποβλήτων κι εκεί η εταιρία χρησιμοποιεί μόνο τις βέλτιστες περιβαλλοντικά λύσεις με οτιδήποτε σημαίνει αυτό σε κόστος ή κόπο.

Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου "Υποστήριξη για την συνεργασία και την ανάπτυξη" του προγράμματος Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας INTERREG V-A "Greece-Bulgaria 2014-2020 το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκή Ένωσης (ΕΤΠΑ) και Εθνικούς Πόρους. Στους σκοπούς του έργου περιλαμβάνεται η προβολή καλών επιχειρηματικών πρακτικών με κοινωνική και οικολογικά βιώσιμη συνεισφορά.  Εταίρος του έργου είναι το Δημοκρίτειο Πανεπιστημίου Θράκης, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και επιστημονικά Υπεύθυνος του έργου είναι ο κ. Ι. Δόκας, Αναπληρωτής Καθηγητής Δ.Π.Θ., Email: [email protected] 

The interview was carried out in the framework of the project "Support for Cooperation and Development" - SCD, of the Cooperation Programme INTERREG V-A "Greece - Bulgaria 2014-2020", which is co-funded by the European Regional Development Fund (ERDF) and national funds of the countries participating in it. The project aims, among others, to promote good entrepreneurial practices with a social and sustainability impact. A project partner is the Democritus University of Thrace, Department of Civil Engineering under the scientific coordination of Ass. Professor I. Dokas. Email: [email protected]