Ελλάδα, Τουρκία και στη μέση το ΝΑΤΟ

Πολλά έχουν αλλάξει από την τελευταία επίσκεψη του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ στην Ελλάδα, που καταγράφηκε πριν 15 μήνες. Ο Γ.Γ. επέστρεψε χθες υπό άλλες συνθήκες στην Αθήνα, μία μέρα μετά από επαφές που ανέπτυξε στην Άγκυρα, αλλά και μερικές εβδομάδες μετά την παρ’ ολίγον σύγκρουση Ελλάδας-Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Και μπορεί η παρουσία Στόλτενμπεργκ στην Αθήνα να διαφημίστηκε ως στήριξη του ΝΑΤΟ στην Ελλάδα, πλην όμως αντίστοιχα «συναισθήματα» προκάλεσε η επίσκεψή του και στην Άγκυρα, όπως καταγράφηκε από τουρκικά ΜΜΕ. Επομένως, όπως παραδέχθηκε κι ο ίδιος ο Γ.Γ. στις δηλώσεις του, με Ελλάδα και Τουρκία να αποτελούν (όλως παραδόξως) «συμμάχους» στο ΝΑΤΟ, ο Γ.Γ. φαίνεται να κάνει τα πάντα, για να «στρώσει» το τραπέζι των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο χωρών. Ο Γ. Στόλτενμπερκ συναντήθηκε επίσης με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια, τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο, την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, μεταξύ άλλων.

Κ. Μητσοτάκης: «Έτοιμη για διάλογο η Ελλάδα, αλλά…»
«Γνώστη» της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και «των εθνικών μας ευαισθησιών και ανησυχιών» χαρακτήρισε τον Γενς Στόλτενμπεργκ ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στις κοινές δηλώσεις που παρέθεσαν το μεσημέρι της Τρίτης. Ο Έλληνας πρωθυπουργός διαμήνυσε για ακόμη μία φορά πως «εναπόκειται στην Τουρκία να κλείσει το δρόμο της κρίσης και να ανοίξει το δρόμο της λύσης». Ξεκαθάρισε, πάντως, ότι «(η Ελλάδα) είναι πάντα έτοιμη για διάλογο, σύμφωνα με τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, τις σχέσεις καλής γειτονίας, αλλά και την Αρχή της Αλληλεγγύης η οποία βρίσκεται στον πυρήνα του πλαισίου της Βορειοατλαντικής συμμαχίας, ενώ υπηρετεί με προσήλωση την αποχή από κάθε απειλή ή χρήση βίας, όπως άλλωστε προβλέπει η Ιδρυτική Συνθήκη της Ουάσιγκτον. Αυτός είναι και ο λόγος που η χώρα μας υποδέχεται θετικά ένα πρώτο βήμα που έγινε από την Τουρκία προς την κατεύθυνση της αποκλιμάκωσης της πρόσφατης έντασης».

Γυρνώντας τον χρόνο λίγο πίσω, ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε πως η παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας στρέφεται όχι μόνο κατά της Ελλάδας, αλλά και της ΕΕ και συνολικά της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ, διότι «όταν (η Τουρκία)  αμφισβητεί κυριαρχικά δικαιώματα του ενός, ανοίγει διάπλατα το δρόμο της αμφισβήτησης και για τα δικαιώματα άλλων». Πιο αναλυτικά είπε: «Δεν πρόκειται για ένα θέμα το οποίο είναι διμερές. Πρόκειται για ένα σοβαρό ζήτημα, το οποίο αφορά όλους τους εταίρους του Βορειοατλαντικού Συμφώνου. Πρόκειται, επίσης, όπως συζητήθηκε και στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής, για μία πρόκληση προς την Ευρώπη, συνολικά, σε μία περιοχή που την αφορά γεωπολιτικά ιδιαίτερα. Πρόκειται για έναν κίνδυνο που καραδοκεί σε μία ζώνη στρατηγικού ενδιαφέροντος και για τις Ηνωμένες Πολιτείες, για ολόκληρο το δυτικό κόσμο».

Γ. Στόλτενμπεργκ: «Οι αποστολές του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο υποστηρίζουν τις Ελληνικές και τις Τουρκικές αρχές»
«Η Ελλάδα είναι πάντα ένας πολύτιμος σύμμαχος, είσαστε αφοσιωμένοι στην κοινή μας ασφάλεια και συνδράμετε το ΝΑΤΟ με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους», διαμήνυσε από πλευράς του ο Γενς Στόντλενμπεργκ. Κι αυτή πράγματι ήταν η πρώτη τοποθέτηση -που πολυδιαφημίστηκε- ωστόσο δεν ήταν η μοναδική.

Αναλυτικά, τόσο για την Ελλάδα όσο και για τα ελληνοτουρκικά, είπε τα εξής: «Συζητήσαμε το περιβάλλον  ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή και την αντίδραση του ΝΑΤΟ. Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει βρεθεί στην πρώτη γραμμή τα προσφυγικής και της μεταναστευτικής κρίσης. Το ΝΑΤΟ στέκεται δίπλα σας με αλληλεγγύη. Οι αποστολές του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο υποστηρίζουν τις Ελληνικές και τις Τουρκικές αρχές και τις υπηρεσίες ασφάλειας των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης την FRONTEX, στις προσπάθειες να κλείσουν τις διαδρομές της λαθραίας μετακίνησης ανθρώπων. Και ευχαριστώ την Ελλάδα για την συμμετοχή της σε αυτή την επιχείρηση. Αυτό δείχνει επίσης πως το ΝΑΤΟ βοηθά στην ενδυνάμωση της συνεργασίας μεταξύ των Συμμάχων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην αντιμετώπιση ενός θέματος το οποίο είναι μείζονος σημασίας για όλους μας.

Συζητήσαμε επίσης τις πρόσφατες εντάσεις στην ανατολική Μεσόγειο. Με την εποικοδομητική συμμετοχή της Ελλάδας και της Τουρκίας στην έδρα του ΝΑΤΟ, δημιουργήσαμε ένα διμερή μηχανισμό αποκλιμάκωσης. Αυτός περιλαμβάνει τη δέσμευση να δημιουργηθεί μια ασφαλής γραμμή επικοινωνίας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας η οποία θα λειτουργεί σε 24ωρη βάση, η οποία θα διευθετεί ζητήματα αποκλιμάκωσης στη θάλασσα και τον αέρα. Καλωσορίζω την κίνηση αυτή, συγχαίρω τους δυο συμμάχους για τις προσπάθειες τους και εμείς είμαστε έτοιμοι να αναπτύξουμε αυτό τον μηχανισμό ακόμη περισσότερο. Ο μηχανισμός αποκλιμάκωσης μπορεί να δημιουργήσει χώρο για διπλωματικές προσπάθειες. Είναι βαθιά μου πεποίθηση ότι  διαφορές μεταξύ συμμάχων μπορούν τώρα να διευθετηθούν μέσω διαπραγματεύσεων, στο πνεύμα της συμμαχικής αλληλεγγύης και του διεθνούς δικαίου».

Επομένως, ο Γ.Γ. δεν διάλεξε ‘’πλευρά’’ στα ελληνοτουρκικά, παραμένοντας στη λογική των ίσων αποστάσεων.

Τι του είπε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου
Στην Τουρκία τώρα, μία μέρα νωρίτερα, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ είχε συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όμως, παρουσίασε το τετ-α-τετ του με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Σύμφωνα με tweet του Γενς Στόλτενμπεργκ συζήτησαν «για τον στρατιωτικό μηχανισμό αποτροπής που αναπτύχθηκε από το ΝΑΤΟ για την Ανατολική Μεσόγειο». «Κάποιοι σύμμαχοί μας συνέχεια φέρνουν τις διαφορές μας στην ατζέντα του ΝΑΤΟ», τόνισε από πλευράς του ο κος Τσαβούσογλου, ‘’φωτογραφίζοντας’’ εμμέσως πλην σαφώς Ελλάδα και Γαλλία.

Μάλιστα, ο Τούρκος ΥΠΕΞ ισχυρίστηκε πως «η Ελλάδα έστειλε πολεμικά σκάφη στις έρευνες που κάναμε στην υφαλοκρηπίδα μας», προσθέτοντας ότι παρενέβη το ΝΑΤΟ, καθώς είδε μια πιθανότητα σύγκρουσης.

Ο Γ.Γ.  δεν αντέδρασε στην αναφορά Τσαβούσογλου περί ‘’υφαλοκρηπίδας μας’’.