Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον ΙΙ: Με πολύ αργούς ρυθμούς η υλοποίηση, οι δυσλειτουργίες

Με αργούς ρυθμούς, δυσλειτουργίες και παράπονα εκ μέρους εμπλεκομένων, προμηθευτών και δικαιούχων, υλοποιείται το πρόγραμμα «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον ΙΙ» στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

Στα μέσα Ιουλίου δημοσιεύτηκε η πρώτη απόφαση υπαγωγής 13.500 δικαιούχων, ακολούθησε αρχές Αυγούστου μία δεύτερη για 14.000 δικαιούχους και η τελευταία στις αρχές Οκτωβρίου με τον συνολικό αριθμό τους πανελλαδικά να ξεπερνά τους 37.000.  Συγκεκριμένα με την τελευταία απόφαση υπαγωγής να δημοσιεύεται στις αρχές του τρέχοντος μήνα, συνολικά, οι μέχρι σήμερα υπαγωγές ανέρχονται σε 37.666, καλύπτοντας περίπου το 66% του προϋπολογισμού της άμεσης ενίσχυσης του προγράμματος.

Συγκεκριμένα, ο επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων για το σύνολο των αιτήσεων μέχρι σήμερα είναι 582,42 εκατ. ευρώ (δημόσια δαπάνη 406,6 εκατ. ευρώ). Για την Περιφέρεια Α.Μ.Θ. ο προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 17.645.444,51€. Αυτό σημαίνει ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις θα επιδοτηθούν περίπου από 1.000 – 1.700 κατοικίες σε όλη την Περιφέρεια ΑΜΘ. 

Και μπορεί το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος να διέρρεε ότι τα πρώτα χρήματα θα δοθούν τον Μάιο, μόλις στα μέσα Ιουλίου εκδόθηκαν οι πρώτες αποφάσεις, για να ακολουθήσουν όσες προαναφέρθηκαν. Και ενώ πλησιάζουμε τον χειμώνα η υλοποίηση του προγράμματος προχωράει με πολύ αργούς ρυθμούς.

Στην περιοχή μας οι δυσλειτουργίες αποτυπώνονται όταν ο ωφελούμενος δεν καλύπτει την οικονομική του συμμετοχή στο πρόγραμμα μέσω ιδίων κεφαλαίων, αλλά μέσω προσφυγής σε κάποια εκ των συνεργαζόμενων τραπεζών του προγράμματος, προκειμένου να συνάψει σχετική δανειακή σύμβαση. Προκύπτει η εικόνα ότι τα έργα μέσω του προγράμματος προχωρούν σχετικά απρόσκοπτα όταν οι ωφελούμενοι δεν ζητάνε δάνειο από τράπεζα, όμως το ίδιο δεν συμβαίνει όταν αιτούνται τραπεζικής χρηματοδότησης.

Την εικόνα υλοποίησης του προγράμματος στην περιοχή, μας μεταφέρει ο Βασίλειος Ασημίδης πολιτικός μηχανικός ΔΠΘ, αντιπρόεδρος ΤΕΕ Θράκης, στον οποίον απευθύνθηκε ο "Χ" ζητώντας, εκ της εμπειρίας του, σχολιασμό.

"Αυτοί οι οποίοι εντάχθηκαν στα πρώτα στάδια με τις αποφάσεις του Ιουλίου και του Αυγούστου ξεκίνησαν να κάνουν κάποιες υλοποιήσεις. Αυτοί οι οποίοι διέθεταν σχεδόν όλα τα χρήματα προκαταβολικά, είναι και αυτοί που προχωρούν, ενώ αυτοί οι οποίοι, είτε σύναψαν κάποια δανειακή σύμβαση, είτε περιμένουν πότε θα χρηματοδοτήσει το πρόγραμμα τον προμηθευτή, μένουν πίσω. Και δυστυχώς αυτοί οι οποίοι διαθέτουν τα χρήματα είναι λίγοι. Γι' αυτό ακριβώς υπάρχει αυτή η δυσλειτουργία.

Η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και η Ήπειρος είναι οι φτωχότερες περιφέρειες της Ελλάδας και αυτή τη στιγμή υπάρχει αυτή η δυσλειτουργία. Με συναδέλφους που συζητάμε προκύπτει ότι είναι λίγοι όσοι διαθέτουν το ποσό και προχωρούν άμεσα".

Ένα κρίσιμο, επίσης, στοιχείο που επισημαίνει ο κος Ασημίδης και έχει παρατηρηθεί και στο νομό Ροδόπης είναι οι συμβεβλημένοι με το πρόγραμμα προμηθευτές να αιτούνται από τους ιδιοκτήτες σπιτιών την συμμετοχή προκαταβολικά για να εκκινήσουν εργασίες και να κάνουν αγορές εξοπλισμού, καθώς δεν γνωρίζουν πότε θα τους καταβληθεί το ποσό. "Το πρόγραμμα είχε πει στους δικαιούχους απευθυνθείτε σε κάποιους προμηθευτές για να αγοράσετε τα υλικά σας, για παράδειγμα τις μονάδες θέρμανσης ψύξης, οι οποίοι να είναι συμβεβλημένοι με το πρόγραμμα.

Η λογική ήταν ο δικαιούχος να καταβάλλει την ίδια συμμετοχή του στον προμηθευτή και στην συνέχεια, για την διαφορά η οποία προκύπτει από την επιδότηση, ο προμηθευτής θα αποζημιωθεί από το πρόγραμμα. Δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν βλέπω να ακολουθείται, με την έννοια ότι υπάρχουν αρκετοί προμηθευτές οι οποίοι λένε ότι εγώ δεν μπορώ να περιμένω πότε θα πληρωθώ από το πρόγραμμα ή πότε θα εκταμιευθεί η χρηματοδότηση.

Ζητούν τα χρήματα από τους ιδιοκτήτες για να προχωρήσουν στην υλοποίηση και στην συνέχεια όταν έρθει η διαφορά από το πρόγραμμα θα τους επιστρέψουν τα λεφτά. Αυτό το έχουμε ακούσει πολλές φορές και δημιουργεί μια δυσλειτουργία, διότι θα πρέπει να δαπανηθούν αρκετά χρήματα από τον ιδιώτη που θέλει να κάνει την επένδυση, σε βαθμό που πολλές φορές μπορεί να μην έχει χρήματα ο ιδιοκτήτης", εξηγεί αναλυτικά και προσθέτει "παρακολουθούμε κατά πόσο θα είναι γρήγορη η χρηματοδότηση του προγράμματος προς τους προμηθευτές, αλλά είναι κάτι το οποίο βρίσκεται στην αρχή". 

Η υλοποίηση της παρέμβασης μέσω του προγράμματος θα πρέπει να ολοκληρωθεί στους επόμενους εννέα μήνες από την ημερομηνία υπαγωγής του στο σύστημα. Ο κος Ασημίδης εφιστά την προσοχή όσων εκτελούν τις προμήθειες. Καθώς πρόκειται για επιδοτούμενο πρόγραμμα θα πρέπει να είναι προσεκτικοί στον τρόπο εκτέλεσης των συναλλαγών. Όπως αναφέρει "η κάθε αγορά θα πρέπει να συνοδεύεται από το τιμολόγιο, θα πρέπει να υπάρχει η εξόφληση του τιμολογίου μέσω τραπέζης, μέσω πιστωτικής κάρτας, και επίσης θα πρέπει να υπάρχουν όλα τα πιστοποιητικά τα οποία συνοδεύουν το συγκεκριμένο υλικό, είτε είναι μόνωση, είτε σύστημα θέρμανσης ψύξης, είτε κούφωμα".

Ακόμη όμως και μετά την εκτέλεση των εργασιών και το τέλος αυτών  "θα πρέπει για κάποιο χρονικό διάστημα να κρατήσουμε την επένδυση" διευκρινίζει ο κος Ασημίδης και σημειώνει " δεν μπορούμε να ξηλώσουμε τα κουφώματα και να τα μεταφέρουμε κάπου αλλού ή να ξηλώσουμε την μόνωση και τον ηλιακό θερμοσίφωνα και να τα μεταφέρουμε κάπου αλλού. Τουλάχιστον για μια τριετία μετά την εκταμίευση της επιδότησης θα πρέπει η επένδυση να βρίσκεται στην θέση της, όπως έχει περιγραφεί κατά την πρόταση. Είναι κάτι το οποίο θα πρέπει ο κάθε ιδιώτης να το έχει κατά νου". 

Το σίγουρο είναι ότι όσο πλησιάζει ο χειμώνας η καθυστέρηση στην προώθηση των παρεμβάσεων του «Εξοικονομώ», είχε ακόμη ένα αρνητικό, που το επισημαίνουν τεχνίτες. Αφορά στη δυσκολία εκτέλεσης συγκεκριμένων εργασιών, π.χ. θερμοπροσόψεις, τους χειμερινούς μήνες, εργασίες που είναι προτιμότερο να υλοποιούνται όταν οι θερμοκρασίες είναι πιο υψηλές. Επίσης πολλοί ιδιοκτήτες προσέβλεπαν στην προστασία τους από τις χειμωνιάτικες θερμοκρασίες, μέσω ενεργειακής αναβάθμισης της οικίας και τοποθέτησης νέου συστήματος θέρμανσης, ώστε να απαλλαγούν από το άγχος των αυξημένων τιμών του πετρελαίου θέρμανσης.