Πύρινος λόγος Βασίλη Μαυρίδη περί αξιοκρατίας στην Ελλάδα

Τη δυναμικότερη κι ειλικρινέστερη (κατά την άποψη του υπογράφοντα) ομιλία πολιτικού ή αυτοδιοικητικού της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης που έχει ακουστεί από τις εκλογές του 2019 μέχρι σήμερα, έκανε ο δήμαρχος Ορεστιάδας και πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Αν. Μακεδονίας και Θράκης (ΠΕΔ ΑΜΘ) Βασίλης Μαυρίδης στο ετήσιο συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) στη Θεσσαλονίκη.

Μέσα σε 13 λεπτά, ο Βασίλης Μαυρίδης περιέγραψε δίχως αποστροφές κι εναργώς το τι συμβαίνει στην Ελλάδα, ζήτησε ουσιαστικότερες αρμοδιότητες και πόρους στους Δήμους, τόνισε πως αυτές δεν μπορούν να περιμένουν, ενώ άσκησε δριμεία κριτική προς οτιδήποτε αναξιοκρατικό ή σκιώδες στη σχέση μεταξύ Δήμων – Περιφερειών – Κυβέρνησης.

«Πρέπει να λέμε αλήθειες»
Μολονότι πρόσκειται ιδεολογικά στη ΝΔ, ο πρόεδρος της ΠΕΔ ΑΜΘ ευθύς εξαρχής άσκησε κριτική στο ξήλωμα του προγράμματος επιδότησης των Δήμων της προηγούμενης κυβέρνησης (Φιλόδημος) και στην αντικατάστασή του με νέο (Αντώνης Τρίτσης).

Αρχικά, τόνισε πως οι δήμαρχοι πρέπει να βλέπουν το δάσος όχι το δέντρο, δηλαδή να ζητούν συλλογικά μεγαλύτερη «οικονομική πίτα» από την κυβέρνηση κι όχι να φιλονικούν για ποιος Δήμος θα πάρει περισσότερα. «Αυτή η εσωστρέφεια βολεύει οποιαδήποτε κυβέρνηση», τόνισε, ενώ ως προς τα προγράμματα Φιλόδημος-Τρίτσης αναλυτικά σημείωσε: «Εδώ πρέπει να λέμε αλήθειες, άσχετα από ποια ιδεολογική βάση είμαστε ή στηρίζουμε. Υπήρχε ένα απόλυτα επιτυχημένο πρόγραμμα που ήταν ο Φιλόδημος. Απόλυτα επιτυχημένο. Όσο το δυνατόν περισσότερο (βασισμένο) στην αντικειμενικότητα. Ήρθαν και το άλλαξαν. Με αυτές τις –κατά την ταπεινή μου άποψη- τεράστιες αδικίες, τόσο όσον αφορά τα πλαφόν όσο και στον τρόπο αξιολόγησης των αναγκών του κάθε Δήμου. Μπορούμε να το βελτιώσουμε; Ναι, κάποιοι κατάλαβαν ότι πρέπει να γίνουν κάποιες βελτιώσεις κι άρχισαν να δουλεύουν προς αυτή την κατεύθυνση. Άργησαν; Ναι πολύ. Περνάει το χρονικό διάστημα».

Λεφτά υπάρχουν, αλλά και χειραγώγηση
Μιλώντας για τα χρηματοδοτικά εργαλεία που υπάρχουν τα επόμενα χρόνια, σημείωσε: «Ακούμε και πολλά δισεκατομμύρια για τα επόμενα 5 έως 7 χρόνια. Και αυτή είναι η πραγματικότητα: Ταμείο Ανάκαμψης, ΠΕΠ, Τομεακά, Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, επιμέρους ευρωπαϊκά εργαλεία που υπάρχουν όπως Interreg».

Εδώ αναγνώρισε πως υπάρχουν μεν ευκαιρίες για τους Δήμους, ωστόσο δεν υπάρχει ουσιαστική συμμετοχή των Δήμων στη διαχείριση των προγραμμάτων. Είπε χαρακτηριστικά: «Ας μην κοροϊδευόμαστε, είναι προσχηματικές οι διαβουλεύσεις  που γίνονται. Στα ΕΣΠΑ κατά 99% προχωράει αυτό που θέλει η Περιφερειακή Αρχή. 

Επομένως, δεν έχουμε ουσιαστική συμμετοχή στη διαμόρφωση αυτών των προγραμμάτων κι από την άλλη δεν έχουμε –οι περισσότεροι Δήμοι- εκείνα τα εργαλεία στα χέρια μας, ώστε να προετοιμαστούμε για να μπορέσουμε να υποβάλουμε προτάσεις και να αξιοποιήσουμε αυτά τα τεράστιες χρηματοδοτικά εργαλεία. Και τί υπάρχει πέρα από το ότι αγνοούμαστε στον σχεδιασμό; Ας μην κοροϊδευόμαστε, σε σχέση με την Τοπική Αυτοδιοίκηση Β’ Βαθμού (Περιφέρειες), έχουμε μία σχέση πολιτικής χειραγώγησης και διαχειριστικής εκμετάλλευσης κι εξάρτησης. Αυτή είναι η αλήθεια. Δεν μπορεί να βασίζεται, κύριοι, η Τοπική Αυτοδιοίκηση Α’ Βαθμού στις τυχόν σχέσεις που θα έχει με τις Περιφερειακές Αρχές».

Προσθετικά στα λόγια του, υπερθεμάτισε την έλλειψη οικονομικής αυτοτέλειας των Δήμων, εξηγώντας πως αυτή η διεκδίκηση τα τελευταία χρόνια «έχει πάει λίγο πίσω», με τους δημάρχους στα χρόνια της κρίσης και της πανδημίας να ασχολούνται περισσότερο με το πως θα περιορίσουν τις μειώσεις κονδυλίων, παρά πως θα εξασφαλίσουν μεγαλύτερη οικονομική αυτοτέλεια.

Ουσιαστική μεταρρύθμιση τώρα
Λέγοντας ξανά «πρέπει να πούμε κάποιες αλήθειες», δήλωσε: «Δεν είμαι από αυτούς που θα κολακεύσουν ή θα κατηγορήσουν άδικα κάποια κυβέρνηση. Εκείνο που βλέπουμε είναι ότι όντως εξασφαλίσαμε μία κυβερνησιμότητα, από την άλλη όμως έχουμε ξεφτιλίσει τη λειτουργία του Δημοτικού Συμβουλίου. Αυτή είναι η πραγματικότητα […]. Χάσαμε οικονομικούς πόρους κατά τη διάρκεια της πανδημίας, στην οποία όντως σταθήκαμε όρθιοι; Ναι χάσαμε. Τους αναπληρώσαμε; Σε αρκετό βαθμό, αλλά όχι ικανοποιητικά, όχι με αντικειμενικό τρόπο, αλλά έχουμε ευθύνη κι εμείς».

Βασικό αίτημα του Βασίλη Μαυρίδη είναι «μία ουσιαστική μεταρρύθμιση από την αρχή», η οποία όμως δεν μπορεί άλλο να περιμένει όπως τόνισε, κατηγορώντας όλες τις κυβερνήσεις πως «κερδίζουν χρόνο, χωρίς να γίνεται τίποτα ουσιαστικό» και σημείωσε πιο αναλυτικά: «11 χρόνια που είμαι στην Αυτοδιοίκηση ακούω συνέχεια πως είναι η στιγμή να προχωρήσουμε σε μεταρρύθμιση, σε πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, να δούμε τις αρμοδιότητες. Τί γίνεται όμως στην πράξη; Μικρές τροποποιήσεις, μικρά νομοσχέδια, δηλαδή ασπιρίνη στον καρκίνο. Αλλά περνάει ο καιρός και θα βρεθούμε και στο επόμενο συνέδριο: κάποιοι θα είμαστε λίγο ευχαριστημένοι, γιατί θα ψηφίστηκαν δύο τροποποιήσεις νόμου που θα εξυπηρέτησαν κάποιες επιμέρους ανάγκες ή προβλήματα σε Δήμους, θα πάρουμε και κάποια χρήματα παραπάνω προεκλογικά για να παρουσιάσουμε έργο και να αυξήσουμε τις πιθανότητές μας να επανεκλεγούμε κι η μεταρρύθμιση θα μένει πάλι πίσω […].

Έχουμε πλέον βιώσει όλες τις δυσκολίες που ταλανίζουν την τοπική αυτοδιοίκηση Α’ Βαθμού. Έχουμε τη δύναμη να είμαστε ενωμένοι και το αποδεικνύουμε βήμα-βήμα. Κάνοντας την αυτοκριτική μας και βάζοντας στην άκρη τυχόν τοπικά συμφέροντα –τα οποία υπηρετούμε αλλά χάνοντας ίσως λίγο την αντικειμενικότητά μας- μπορούμε να παρουσιάσουμε ουσιαστικές κι αντικειμενικές προτάσεις, ώστε να αλλάξουμε αυτό το κράτος».

Ο πρόεδρος της ΠΕΔ ΑΜΘ κατέληξε με την παρότρυνση προς τους υπόλοιπους δημάρχους πως «πρέπει να τους κάνουμε (τις κυβερνήσεις) να καταλάβουν, ότι είναι προς όφελος όλης της κοινωνίας, αν πραγματικά δώσουν την αξία που πρέπει, στην αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού» Αντίστοιχης λογικής, αλλά πιο… ήπιων τόνων, ήταν κι η θέση που εξέφρασε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Παπαστεργίου: «Θεωρώ ότι δεν έχουμε άλλο χρόνο για χάσιμο. Πρέπει να προχωρήσουμε στις τολμηρές αλλαγές που θα μας λύσουν τα χέρια και θα μας επιτρέψουν να είμαστε ακόμη πιο χρήσιμοι στους πολίτες».

Παραπολιτικά μεν αλλά ανθρώπινα, να σημειωθεί πως η ομιλία του Βασίλη Μαυρίδη έγινε δια ζώσης, μία μέρα μετά την αιφνίδια εισαγωγή του στο Νοσοκομείο για πρόβλημα υγείας.