Κοινό ελληνο-κυπριακό μέτωπο κατά της τουρκικής προκλητικότητας

Το θέμα της τουρκικής προκλητικότητας έτσι όπως διαρθρώνεται σε διάφορα και διαφορετικά επίπεδα κυριάρχησε στις κοινές δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Νίκου Αναστασιάδη, μετά την χθεσινή συνάντησή τους στο Μέγαρο Μαξίμου. Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας επισκέφτηκε την Ελλάδα και στη συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη έγινε «μία επισκόπηση των συνολικών εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή μας, τις οποίες δυστυχώς εξακολουθεί να φορτίζει η επιθετική στάση της Άγκυρας», όπως είπε ο Έλληνας πρωθυπουργός.

«Οι προκλήσεις είναι πολλές και κοινές και όπως σας είπα δεν απευθύνονται μόνο κατά των δύο χωρών μας, απευθύνονται προς σύσσωμη την Ευρώπη, αφού εκτοξεύονται από ένα κράτος το οποίο είναι τυπικά υποψήφιο προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Άρα χρήζουν και μίας συνολικής ευρωπαϊκής απάντησης», υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Ελλάδα και Κύπρος, και πρέπει να το τονίσω αυτό, ουδέποτε αρνήθηκαν τον καλόπιστο διάλογο. Έναν διάλογο, όμως, ο οποίος θα βασίζεται πάντα στις αρχές του Διεθνούς Δικαίου, στις αρχές της καλής γειτονίας και κυρίως στις αρχές του σεβασμού των κυριαρχικών δικαιωμάτων της κάθε χώρας. Χωρίς εκβιαστικές πρακτικές και υποβόσκουσες απειλές περί χρήσης βίας» σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπερθεματίζοντας τις εξελίξεις στην Αγιά Σοφιά: «[…] Μία απόφαση (εν. η αλλαγή καθεστώτος της Αγια Σοφιάς) που ασφαλώς μας πληγώνει ως Έλληνες Χριστιανούς Ορθόδοξους, μας πληγώνει όμως και ως πολίτες του κόσμου. Το θέμα αυτό δεν είναι θέμα ελληνοτουρκικό, δεν είναι καν θέμα ευρωτουρκικό, είναι παγκόσμιο. Είναι πανανθρώπινο ζήτημα.

Με την οπισθοδρομική αυτή κίνηση, η Τουρκία επιλέγει να κόψει δεσμούς με τον Δυτικό κόσμο και τις αξίες του. Εγκαταλείπει ένα πολιτιστικό κεκτημένο πολλών αιώνων, προτιμώντας την εσωστρέφεια. Και τυλίγει με ένα τεχνητό μανδύα ισχύος μία ενέργεια ουσιαστικής αδυναμίας. Γιατί μόνο αδυναμία μπορεί να υποδηλώνει ο υποβιβασμός τέτοιων υποθέσεων σε μοχλούς εσωτερικών χειρισμών […].        

Μετά από αυτή την προσβολή που της απευθύνεται, βέβαια, γεννιέται το ερώτημα αν η Αγία Σοφία θα μπορεί πλέον να διατηρεί τα ιδιαίτερα προνόμια του παγκόσμιου μνημείου πολιτισμού της UNESCO. Και εάν βέβαια είναι δίκαιο να εξακολουθεί η UNESCO να δωρίζει την τεράστια αίγλη της, αλλά και όσα συνεπάγεται, στη χώρα που υποτίθεται ότι το φιλοξενεί.

Απέναντι σε αυτή την αχρείαστη, μικρόψυχη πρωτοβουλία της Τουρκίας, η Ελλάδα μελετά την αντίδρασή της σε όλα τα επίπεδα. Σε κάθε περίπτωση όμως, αυτό το σύμβολο της ειρηνικής συνύπαρξης, της θρησκευτικής ανεκτικότητας και του πολιτισμού δεν μπορεί να μείνει αιχμάλωτο πολιτικών χειρισμών, ούτε μπορεί να φυλακιστεί τελικά στα μικρά όρια της συγκυρίας. Η Αγία Σοφία άλλωστε έχει εδώ και αιώνες προειδοποιήσει κάθε προσκυνητή ή επισκέπτη της με το ρητό επάνω στην κρήνη της: «Νίψον ανομήματα μη μόναν όψιν». Να ξεπλένεις δηλαδή τα ανομήματά σου και όχι μόνο το πρόσωπό σου», είπε μεταξύ άλλων ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Ν. Αναστασιάδης: «Ελλάδα και Κύπρος επιδιώκουν διάλογο με την Τουρκία»
Ο Κύπριος πρόεδρος με τη σειρά του παραδέχτηκε και αυτός ότι «και οι δύο χώρες μας αυτό που επιδιώκουν είναι τον διάλογο, την ειρήνη, τη σταθερότητα στην περιοχή. Δεν είμεθα εμείς που προκαλούμε τον οποιονδήποτε. Αντίθετα, προκαλούμεθα μέσα από έκνομες ενέργειες. Και δεν προκαλούμεθα απλώς η Ελλάδα και η Κύπρος, αλλά η Ευρώπη».

Επεσήμανε το συντονισμό των δύο κυβερνήσεων -ελληνικής και κυπριακής-  και την «από κοινού αποφασιστικότητα να αντιμετωπίσουμε αυτή την επιθετικότητα, όχι μέσα από μία αντίστοιχη πρόκληση, αλλά μέσα από την επιδίωξη ενός ουσιαστικού διαλόγου, μιας ουσιαστικής παρέμβασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης εν τη ουσία, που θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ενός ουσιαστικού διαλόγου που θα οδηγήσει στην ειρήνη, την σταθερότητα και βεβαίως στον σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες».

Ο κος Αναστασιάδης δήλωσε ότι «τα συμπεράσματα από τις συνομιλίες είναι κοινά» και ότι  «δεν θα επιτρέψουμε να επικρατήσει αυτό που η Τουρκία επιδιώκει. Δηλαδή να υποκύψουμε στην πρόκληση για να δημιουργηθεί μία κρίση αχρείαστη».

Σχολιάζοντας το θέμα της Αγίας Σοφίας, ο κος Αναστασιάδης αναφέρθηκε εκτενώς και το έβαλε και αυτός σε ευρωπαϊκή βάση: «αυτό που από κοινού θα πράξουμε είναι να δούμε πως ενεργοποιείται αποτελεσματικότερα η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ιδιαίτερα θα επικαλεστούμε τις ευαισθησίες των Ευρωπαίων εταίρων, όχι μόνο στις παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου, αλλά και των ευρωπαϊκών αρχών και αξιών, αλλά και σε αυτό που δεν ανέμενε κανένας από ένα κοσμικό κράτος να πράξει, δηλαδή την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος.

Η Αγία Σοφία ανήκει στους ορθόδοξα, καθολικά, διαμαρτυρόμενους ανά τον κόσμο που σέβονται την πολιτιστική κληρονομιά. Γιατί η Αγία Σοφία είναι ένα -αν θέλετε- απόκτημα, μία κληρονομιά πολιτιστική που δεν ξεχωρίζει θρησκευτική ταυτότητα, αλλά ήταν ένα σύμβολο ενός μεγαλουργήματος του 6ου αιώνα.

Συνεπώς, από κοινού θα ενεργήσουμε, και μαζί μας οι απανταχού πολιτισμένοι άνθρωποι και πολιτικοί και πολίτες, έτσι ώστε να σταλεί ισχυρό το μήνυμα πως είναι αδιανόητο τη σύγχρονη εποχή να περιφρονούνται με τόση αμετροέπεια πολιτιστικά κληρονομήματα», είπε χαρακτηριστικά.