Αγγελική Γιαννακίδου, η ξενομερίτισσα που φώτισε τον πολιτισμικό πλούτο της Θράκης

Όταν η Αγγελική Γιαννακίδου έφτασε στη Θράκη στα τέλη της δεκαετίας του ’60, νέα κοπέλα τότε, κανείς, ούτε ίσως και η ίδια, δεν περίμενε ότι το όνομά της θα ταυτιζόταν με τον τόπο. Έναν τόπο άγνωστο για τους περισσότερους στην υπόλοιπη Ελλάδα, ταυτισμένο με την απομόνωση. Η Θράκη ανοίχτηκε μπροστά στα μάτια της Αγγελικής Γιαννακίδου με όλη της τη γοητεία και τη μαγεία, κι εκείνη βάλθηκε να τη γνωρίσει και να την αναδείξει σε όλη την Ελλάδα και τον κόσμο. Δεν υπάρχει τομέας του πολιτισμού, της λαογραφίας, της ανθρωπολογίας και της γαστρονομίας της Θράκης που να μην τον έχει ανακαλύψει σε όλη του τη λεπτομέρεια και να μην την έχει συναρπάσει.

Αν θέλαμε να θέσουμε ένα σημείο εκκίνησης της πολυεπίπεδης δράσης της, αυτό θα ήταν η ίδρυση το 2002 από την ίδια του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης, στην Αλεξανδρούπολη, σε ιστορικό κτίριο της πόλης, με ηλικία άνω του ενάμιση αιώνα, που ανήκε στον Εμμανουήλ Αλτιναλμάζη. Ήταν ένα επίτευγμα που έφερε εις πέρας με τεράστια προσωπική προσπάθεια, κόπο και, συχνά, με δικά της έξοδα. Εκεί, αξιοποιώντας την αρχιτεκτονική ιδιαιτερότητα του κτιρίου, συγκέντρωσε σπάνια εκθέματα από κάθε γωνιά της Θράκης που συνέλεγε η ίδια επί πολλά χρόνια, όταν διαπίστωσε ότι η ραγδαία κοινωνική αλλαγή στην ελληνική ύπαιθρο θα έφερνε συνακόλουθα την εγκατάλειψη του παραδοσιακού τρόπου ζωής.

Σκεύη, εργαλεία, φορεσιές και αντικείμενα που σχετίζονταν άμεσα με παραδοσιακά επαγγέλματα και ασχολίες, άρχισαν να πετιούνται και να καταστρέφονται, και η Αγγελική Γιαννακίδου βάλθηκε να σώσει όσα περισσότερα μπορούσε και να τα διαφυλάξει στους εντυπωσιακούς χώρους του μουσείου. Τονίζεται εδώ πως πρόκειται για το πρώτο μουσείο με Τμήμα Διατροφής στην Ελλάδα, που συγκεντρώνει μια μεγάλη γκάμα από σκεύη και εξοπλισμό που αφορούν άμεσα τη γαστρονομική κουλτούρα της Θράκης και αποτελούν τα πιο σπάνια εκθέματα του μουσείου. Σε όλα αυτά θα πρέπει να υπολογίσει κανείς τα ακόμα περισσότερα αντικείμενα που φυλάσσονται στις αποθήκες του μουσείου και αναζητούν χώρο για να αποκαλυφθούν. Σκοπός της δεν ήταν απλώς η συλλογή άψυχων αντικειμένων μέσα από άνευρες ξεναγήσεις, αλλά η καταγραφή, η διάσωση και η αναβίωση ασχολιών και τεχνών από χρόνια ξεχασμένων και το ζωντάνεμά τους στα μάτια που επισκέπτη.

Όλα τα εκθέματα συγκεντρώθηκαν με το σκεπτικό πως δεν πρέπει να είναι μόνο σπάνια, αλλά και να καλύπτουν ολόκληρο το φάσμα του πρωτογενούς, του δευτερογενούς και του τριτογενούς τομέα της Θράκης και του Έβρου και να προέρχονται από κάθε εθνοτική ομάδα που απαρτίζει τον πληθυσμό της ευρείας αυτής περιοχής. Τα ερευνητικά και διαδραστικά εκπαιδευτικά προγράμματα του μουσείου για κάθε ηλικία, σε σχέση με τον τομέα της διατροφής, θεωρούνται πρότυπα.

Με πληροφορίες από τον «Γαστρονόμο»