Κάνναβη: Νομικές και ιατρικές προεκτάσεις

Επίκαιρη και ενδιαφέρουσα ήταν η εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Πέμπτης 8 Νοεμβρίου στην Λέσχη Κομοτηναίων, με θέμα "Αποποινικοποίηση της χρήσης κάνναβης; Νομικές και ιατρικές προεκτάσεις", την οποία διοργάνωσε η ΔΑΠ - ΝΔΦΚ Νομικής Κομοτηνής. Τρεις έγκριτοι ομιλητές τοποθετήθηκαν επί του θέματος, το οποίο σχολίασαν και στον "Χ". Πρόκειται για τον λέκτορα Δημοσίου Δικαίου Νομικής ΔΠΘ Στέλιο Κουτνατζή, τον επίκουρο καθηγητή Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΔΠΘ Παύλο Παυλίδη και τον δικηγόρο του Δικηγορικού Συλλόγου Ροδόπης Άγγελο Νεστορίδη.

Εργαλείο στην ιατρική η κάνναβη
Ως ένα "πολύ επίκαιρο θέμα", το οποίο έχει "μεγάλες κοινωνικές και βιοηθικές διαστάσεις", χαρακτήρισε το θέμα ο Π. Παυλίδης, "λόγω του ότι αγγίζει ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των πολιτών, και νεαρών ανθρώπων και ενηλίκων", όπως είπε. Εξήγησε, κατόπιν, πως "σε παγκόσμιο επίπεδο βλέπουμε ότι η χρήση κάνναβης για φαρμακευτικούς λόγους σιγά-σιγά νομιμοποιείται", μη κρύβοντας ότι υπάρχουν επιχειρήματα από πάσα κατεύθυνση. Έδωσε όμως και τη δική του σκοπιά, ότι δηλαδή "κατά την προσωπική μου άποψη πρέπει να υπάρχει ελεύθερη βούληση του ανθρώπου, αλλά αυτή να προστατεύεται από πολύ αυστηρά νομικά πλαίσια, για να μην γίνεται κατάχρηση της ουσίας".

Όσον αφορά αμιγώς την ιατρική της χρήση, ο ιατροδικαστής επεσήμανε πως "από τα αρχαία χρόνια χρησιμοποιήθηκε ως φάρμακο για πάρα πολλές ασθένειες" και μετέφερε την εικόνα πως "οι περισσότεροι ιατροί θεωρούν πως υπάρχουν ενδείξεις σύμφωνα με τις οποίες η κάνναβη μπορεί να επιφέρει επιθυμητά αποτελέσματα. Είναι ένα εργαλείο που θα προσφέρει κάτι κι αυτό στην ιατρική". 

Ελληνικό Σύνταγμα και κάνναβη
Ο Στ. Κουτνατζής εξέτασε την συνταγματική οπτική γωνία, δηλαδή απάντησε σε δύο άμεσα συνυφασμένα ερωτήματα, ήτοι πρώτον αν η ποινικοποίηση της κάνναβης είναι συνταγματική ή όχι, και δεύτερον αν υπάρχει θεμελιώδες συνταγματικό δικαίωμα που να επιτρέπει την χρήση της. Αρχικά χαρακτήρισε το ζήτημα "επίκαιρο διεθνώς" και μας πληροφόρησε ότι "υπάρχουν πολλές εξελίξεις ακόμη και τους τελευταίες μήνες σε διάφορες έννομες τάξεις".

Όπως εξήγησε, στην ελληνική έννομη τάξη η ποινικοποίηση είναι συνταγματική, καθώς "δεν υπάρχει (σχετικό) συνταγματικό δικαίωμα". Παρόλα αυτά ο νομικός δεν έκρυψε πως "η συγκριτική εμπειρία των τελευταίων ετών οδηγεί σε μία άλλη κατεύθυνση, με διάφορους τρόπους - σε άλλες έννομες τάξεις μέσω δικαστικών αποφάσεων που ερμηνεύουν το σύνταγμα ή μέσω της νομοθετικής διαδικασίας ή με την αμεσοδημοκρατική οδό (π.χ. δημοψηφίσματα)", φέρνοντας και το παράδειγμα της ελληνικής έννομης τάξης που πριν λίγο καιρό νομιμοποίηση την χρήση φαρμακευτικής - ιατρικής - θεραπευτικής κάνναβης.

Τόνισε σε αυτό το σημείο πως "αυτό που εξακολουθεί να μην επιτρέπεται είναι η χρήση για ψυχαγωγικούς σκοπούς", αλλά δεν έκρυψε ότι παγκοσμίως οι έννομες τάξεις αλλάζουν σε πολλά σημεία. Προέβαλε μάλιστα ένα συναφές παράδειγμα, ότι δηλαδή άλλη ήταν η νομική αντιμετώπιση, και στην Ελλάδα, των διακρίσεων στη βάση σεξουαλικού προσανατολισμού, κι άλλη είναι εν έτει 2018, κάτι το οποίο παρατηρείται αντιστοίχως και με την κάνναβη.

Προσωπική χρήση και δικαστήρια
Την δικαστική πρακτική μετέφερε ο Άγγ. Νεστορίδης, ο οποίος έδωσε μία ακόμη ενδιαφέρουσα πτυχή στην συζήτηση. "Υπάρχει μία οιονεί αποποινικοποίηση της χρήσης της ινδικής κάνναβης στην περίπτωση που αποδειχθούν, πάντα μέσω δικαστηρίου κι όχι εκ προοιμίου, κάποιες συγκεκριμένες συνθήκες. Η ποσότητα παίζει πάντα ρόλο: Αν φαίνεται ότι εξυπηρετεί τον χρήστη κι αυτός αποδεχθεί ότι είναι εξαρτημένος, παραμένει ατιμώρητος. Αν μιλάμε για χρήστη που δεν είναι εξαρτημένος αλλά αποδεικνύεται ότι ήταν καθαρά περιστασιακή η χρήση, πάλι μένει ατιμώρητος".

Μάλιστα, ανέδειξε και το "προνόμιο", όπως το χαρακτήρισε, που συναντάμε στις υποθέσεις απλής χρήσης κάνναβης, ότι δηλαδή "οποιαδήποτε καταδίκη μπαίνει στο ποινικό μητρώο (σ.σ. του χρήστη), δεν φαίνεται σε καμία άλλη περαιτέρω λειτουργία, εκτός αν πέσει ο ίδιος ξανά σε αδίκημα σχετικό με τα ναρκωτικά, οπότε και η καταδίκη αυτή αναδύει, προκειμένου να φανεί αν υπάρχει σχέση εξάρτησης ή τίποτα άλλο". Καταληκτικά, στο πλαίσιο της συζήτησης, ο δικηγόρος εξέφρασε και την προσωπική του άποψη, ότι δηλαδή είναι κατά της αποποινικοποίησης για λόγους ψυχαγωγικούς, καθώς "αυτό θα δημιουργούσε περισσότερα προβλήματα", όπως είπε.