Αλλαγές σε δυο δόσεις για την εισαγωγή των υποψηφίων στα πανεπιστήμια

Ήταν γνωστό εδώ και πολύ καιρό, ότι, το Υπουργείο Παιδείας προτίθετο να προβεί σε αλλαγές στον τρόπο εισαγωγής των υποψηφίων των πανελλαδικών εξετάσεων στο πανεπιστήμιο. Οι αλλαγές αυτές ανακοινώθηκαν την Τετάρτη 13 Ιανουαρίου και αφορούν 2 χρονικά σημεία: Κάποιες αλλαγές θα γίνουν ήδη από τις Πανελλαδικές του 2021, ενώ κάποιες άλλες δρομολογούνται από το 2022.

Το κυριότερο σημείο στο οποίο εστιάζουν οι αλλαγές είναι στο κατώτατο όριο επίδοσης που θα πρέπει να έχει ένας υποψήφιος για να εισαχθεί σε κάποιο πανεπιστήμιο. Απορρίφθηκε η ιδέα της βάσης του 10, που είχαμε παλαιότερα, για να μην συσχετίζεται το επίπεδο δυσκολίας των θεμάτων με την επίδοση των υποψηφίων. Αντί αυτού, η καινούργια ιδέα που θα εφαρμοστεί λοιπόν ήδη από τις πανελλαδικές του 2021, είναι να μην υπάρχει ένα συγκεκριμένο νούμερο που θα τίθεται ως βάση, αλλά να υπάρχει η λεγόμενη Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (εφεξής ΕΒΕ), που είναι ο μέσος όρος των επιδόσεων των υποψηφίων, στα 4 πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα κάθε προσανατολισμού.

Το κάθε πανεπιστήμιο θα μπορεί να μεγαλώνει ή να μικραίνει αυτήν την ΕΒΕ για τον εαυτό του, κατά ένα ποσοστό που δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη, αλλά πιθανολογείται ότι θα είναι κάπου στο συν πλην 20%. Για χάρη της κατανόησης του όλου συστήματος, θα δώσουμε τα παραδείγματα μας με αυτό το ποσοστό.

Ως εκ τούτου, θα έχουμε διαφορετική ΕΒΕ σε κάθε προσανατολισμό, ανάλογα με τον μέσο όρο των επιδόσεων των υποψηφίων, κάτι που είναι σωστό, μιας και δεν μπορούν να συγκριθούν για παράδειγμα η απόδοση στα μαθηματικά ή την φυσική με την απόδοση στα αρχαία ή την κοινωνιολογία. Κάτι αντίστοιχο, θα γίνει και στα ειδικά μαθήματα και στα αθλήματα.

Σε σχολές που υπάρχουν σε περισσότερα του ενός πεδία, η ΕΒΕ θα είναι η μικρότερη που υπάρχει, από όλους τους προσανατολισμούς.

Έτσι, οι υποψήφιοι που έχουν γράψει λιγότερο από το 80% της ΕΒΕ, είναι σίγουρο ότι μένουν εκτός των πανεπιστημίων, ό,τι και να κάνουν. Οι υποψήφιοι που έχουν γράψει από 80% έως 120% της ΕΒΕ, θα έχουν περιορισμένες επιλογές στο μηχανογραφικό τους, ενώ αυτοί που θα έχουν γράψει πάνω από το 120% της ΕΒΕ θα έχουν στη διάθεση του όλες τις επιλογές. 

Προσοχή όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι θα περάσουν όπου θέλουν οπωσδήποτε, γιατί με αυτόν τον βαθμό που θα έχουν γράψει, η εισαγωγή τους στο πανεπιστήμιο θα κριθεί με την διαδικασία του μηχανογραφικού (που δεν θα είναι ίδια με την σημερινή από το 2022, βλέπε λεπτομέρειες παρακάτω).

Το συγκεκριμένο σύστημα λοιπόν δεν επηρεάζει καθόλου τις μεσαίες και τις υψηλόβαθμες σχολές, ούτε και τους υποψήφιους με μεσαίες και μεγάλες επιδόσεις. Αντιθέτως, θα αφήσει πολλές κενές θέσεις στις χαμηλόβαθμες σχολές και πολλούς υποψηφίους με χαμηλή επίδοση έξω από αυτές.

Σε έρευνες που δημοσιεύονται από έγκριτους ερευνητές, μελετήθηκε πόσοι θα ήταν οι υποψήφιοι που τελικά δεν θα εισαγόντουσαν σε κάποια σχολή, αν αυτό το σύστημα ίσχυε στις περσινές πανελλαδικές εξετάσεις, του 2020. Το συμπέρασμα είναι ότι περίπου το 30% των υποψηφίων που πέρσι πέρασαν σε κάποια σχολή, φέτος θα έμεναν εκτός πανεπιστημίου. Αυτό φυσικά άμεσα θα μεταφραστεί σε πολλές άδειες θέσεις σε κάποια πανεπιστήμια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για αυτά τα ιδρύματα μελλοντικά.

Όσον αφορά τα μηχανογραφικά, έχουμε και εκεί αλλαγές. Φέτος θα έχουμε ένα μηχανογραφικό για τα πανεπιστήμια, όπως πάντα, αλλά και ένα καινούργιο μηχανογραφικό για τα δημόσια ΙΕΚ.

Από το 2022 θα έχουμε δυο μηχανογραφικά για τα πανεπιστήμια όμως: Το πρώτο μηχανογραφικό θα το κάνουν οι μαθητές αφού έχουν τελειώσει: Μετά τις εξετάσεις, μετά τους βαθμούς, μετά τα ειδικά μαθήματα, μετά τα αθλήματα και μετά τα αποτελέσματα των αθλημάτων.

Θα υπάρχει όμως ένας σημαντικός περιορισμός από το 2022, που αφορά το πλήθος των επιλογών, που δεν θα υπερβαίνει το 10% των τμημάτων του πεδίου. Δηλαδή σε ένα πεδίο με 150 σχολές, ο υποψήφιος θα δηλώνει το πολύ 15. Σκοπός του υπουργείου είναι, με αυτόν τον περιορισμό, οι μαθητές να κάνουν πιο συνειδητές επιλογές, επιλογές δηλαδή που πραγματικά τις θέλουν και η φιλοδοξία προβλέπει ότι αυτή η διαδικασία θα δώσει τα αποτελέσματά της στις αρχές Αυγούστου.

Αν ο υποψήφιος έχει περάσει σε κάποια σχολή της προτίμησής του, η διαδικασία σταματάει εκεί. Οι υποψήφιοι που δεν έχουν περάσει κάπου όμως, συμπληρώνουν δεύτερο μηχανογραφικό, χωρίς περιορισμό επιλογών αυτήν την φορά, και διεκδικούν όμως μόνο τις θέσεις που περίσσεψαν από το 1ο μηχανογραφικό.

Όμως, ήδη από φέτος, θα δοθεί η δυνατότητα στους υποψηφίους και για ένα ακόμη, προαιρετικό μηχανογραφικό, το λεγόμενο παράλληλο μηχανογραφικό, και θα αφορά την εισαγωγή ενός υποψηφίου στα δημόσια ΙΕΚ. Το κριτήριο σε αυτό το μηχανογραφικό θα είναι ο βαθμός απολυτηρίου, ενώ ο υποψήφιος θα μπορεί να επιλέξει αν θα κάνει το ένα μηχανογραφικό για τα πανεπιστήμια ή αυτό για τα ΙΕΚ ή και τα δύο. Αν ο υποψήφιος περάσει και σε πανεπιστήμιο και σε ΙΕΚ, θα πρέπει να διαλέξει μόνο μια από τις 2 επιλογές. 

Εντύπωση προκαλεί όμως και μια αλλαγή, που, σύμφωνα με αυτό το σχέδιο νόμου, θα ισχύσει από το 2022 και αφορά στο σχέδιο ότι τα πανεπιστήμια θα μπορούν να έχουν πλέον λόγο και στους συντελεστές βαρύτητας κάποιου μαθήματος, από τα 4 πανελλαδικώς εξεταζόμενα, ο οποίος δεν μπορεί να είναι μικρότερος του 20%. Δηλαδή π.χ. το Μαθηματικό μπορεί να δώσει υψηλό συντελεστή βαρύτητας στα μαθηματικά, οι Φιλολογίες στα Αρχαία, κτλ. Μένει βέβαια να δούμε τις λεπτομέρειες αυτού του σχεδίου, γιατί οι τεχνικές δυσκολίες εφαρμογής του είναι πολύ μεγάλες.

Συνοπτικά λοιπόν, έχουμε:

Από το καλοκαίρι του 2021:

• Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής προσαρμοσμένης προς τα πάνω ή προς τα κάτω κατά ένα ποσοστό, για κάθε πανεπιστημιακό τμήμα,
• Ένα μηχανογραφικό, όπως το ξέραμε μέχρι τώρα,
• Παράλληλο μηχανογραφικό για εγγραφή σε Δημόσιο ΙΕΚ

Από το καλοκαίρι του 2022:

• Μηχανογραφικό για τα πανεπιστήμια σε δυο φάσεις, 
• Περιορισμένο πλήθος επιλογών στο 1ο μηχανογραφικό,
• Απεριόριστο πλήθος επιλογών στο 2ο μηχανογραφικό, για τις θέσεις που περίσσεψαν από το 1ο,
• Ορισμός συντελεστών βαρύτητας πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων από τα ΑΕΙ.

*Ο Σωτήρης Αμανατιάδης είναι συνιδιοκτήτης του Φροντιστηρίου Μέσης Εκπαίδευσης «Θεώρημα»