Λύστε τη διαφορά σας ...μακριά από τα δικαστήρια

Ζούμε στη χώρα που οι μηνύσεις δίνουν και παίρνουν ακόμη και ...χωρίς αφορμή. Η «κουλτούρα» του Έλληνα σε στέλνει δικαστήριο, στο δικαστήριο όμως στοιβαγμένες είναι χιλιάδες δικογραφίες. Αποτέλεσμα είναι αφενός η χαρακτηριστική αργοπορία στην επίλυση των διαφορών κι αφετέρου ο πολίτης να βάζει βαθιά το χέρι στην τσέπη καθώς τα δικαστικά έξοδα τρέχουν.

Από την άλλη, στον δικαστικό χώρο έχει εμφανιστεί μια άλλη δυνατότητα, την οποία υποχρεούνται πλέον οι δικηγόροι να αναφέρουν στους πελάτες τους. Πρόκειται για τη διαμεσολάβηση, την οποία γνωρίσαμε καλύτερα σε ημερίδα της Ανεξάρτητης Νομικής Κομοτηνής, το απόγευμα του Σαββάτου 11 Μαρτίου, στο Θρακικό Ωδείο Κομοτηνής. Ομιλητές στην εκδήλωση ήταν οι δικηγόροι, διαμεσολαβητές του Αθηναϊκού Κέντρου Κατάρτισης και Εκπαίδευσης διαμεσολαβητών Προμηθέας, Μιχάλης Καλαντζόπουλος (πρόεδρος), Σπύρος Αντωνέλος (συντονιστής εκπαίδευσης), Ελένη Πλέσσα (εκπαιδεύτρια). Παρών και ο πρόεδρος της Ένωσης Ασκουμένων και Νέων δικηγόρων Αθηνών Κώστας Καρέτσος.

«Το 2010 εισήχθη ο θεσμός στην Ελλάδα και στο κέντρο μας εκπαιδεύουμε διαμεσολαβητές. Σύμφωνα με το νόμο, διαμεσολαβητές μπορούν να γίνουν όχι μόνο δικηγόροι αλλά και απόφοιτοι ΑΕΙ γενικώς.  Πανελλαδικά αυτή τη στιγμή έχουν εκπαιδευτεί 1.550 διαμεσολαβητές, 550 στο δικό μας κέντρο, 520 από τους οποίους δικηγόροι», αναφέρει εισαγωγικά για τον θεσμό ο Μιχάλης Καλαντζόπουλος, θεωρώντας τη διαμεσολάβηση ως «λύση, τόσο λόγω της καθυστέρησης στη δικαστική πρακτική, όσο και λόγω της οικονομικής κρίσης γιατί είναι πιο οικονομικός θεσμός».

Τι είναι όμως -πρακτικά- διαμεσολάβηση, μας εξηγεί η κα. Πλέσσα. «Ο κόσμος δεν γνωρίζει τη διαμεσολάβηση, γι’ αυτό πρέπει να γίνουν ακόμη πιο έντονες προσπάθειες ενημέρωσης. Η διαμεσολάβηση μπορεί να δώσει πρακτικές λύσεις στις διαφορές των ιδιωτών. Ουσιαστικά, ο διαμεσολαβητής είναι ένας ουδέτερος τρίτος, ειδικά εκπαιδευμένος και διαπιστευμένος, ώστε να βοηθήσει τα μέρη μιας διαφοράς να συζητήσουν και να επιλύσουν τη διαφορά τους με συμφωνία», αναφέρει, τονίζοντας παράλληλα ότι ο πολίτης δεν χάνει το δικαίωμά του να προσφύγει στα δικαστήρια, αν η διαμεσολάβηση δεν ευοδώσει. 

Βεβαίως, αν συμβεί το παραπάνω, ο πολίτης θα κληθεί να βάλει το χέρι ακόμη βαθύτερα στην τσέπη ...άρα ελπίζουμε η διαμεσολάβηση να βρίσκει της «χρυσή» τομή.

Στο που βασίζεται η επιτυχία-αποτυχία της διαμεσολάβησης, η εκπαιδεύτρια προσθέτει ότι «είναι πολύ σημαντικό ότι τα μέλη της διαμεσολάβησης παρίστανται με τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους. Άρα, την επιτυχία της διαδικασίας εγγυάται και η μορφή του διαμεσολαβητή αλλά και το ότι πάνε τα μέρη με τους δικηγόρους τους».

Παράλληλα, ένας ανασταλτικός παράγοντας στην ανάπτυξη του θεσμού, είναι πως οι περισσότεροι δικηγόροι ...δεν θέλουν ο θεσμός να αναπτυχθεί. Γρηγορότερη επίλυση διαφοράς συνεπάγεται και λιγότερα έξοδα, άρα και μικρότερη αμοιβή. Η κα. Πλέσσα όμως παροτρύνει τους δικηγόρους να μην αποκλείουν τη διαμεσολάβηση. Αναλυτικά σημειώνει τα εξής: «Υπάρχει φόβος των συναδέλφων, όταν όμως δεν είναι καλά ενημερωμένοι. Με τα δεδομένα που ισχύουν αυτή τη στιγμή στο δικαστικό σύστημα, τόσο που χρονοτριβούν οι διαδικασίες μέχρι να συζητηθούν οι υποθέσεις στο δικαστήριο, έτσι κι αλλιώς οι δικηγόροι χάνουν χρήματα σε βάθος χρόνου. Με τη διαμεσολάβηση οι δικηγόροι δεν χάνουν τη δουλειά τους, γιατί και πάλι παρίστανται με τους πελάτες τους, μπορούν μέσα σε μια εβδομάδα και γλυτώνοντας πολλά έξοδα για την προσφυγή στη δικαιοσύνη, μπορούν να έχουν πιο σύντομη και άμεση αμοιβή. 

Οι συνάδελφοι υποχρεούνται από το νέο κώδικα δικηγόρων να ενημερώνουν τον πελάτη τους για τη δυνατότητα προσφυγής στη διαμεσολάβηση. Η διαμεσολάβηση δεν είναι ανταγωνιστική ως προς την προσφυγή στη δικαιοσύνη, δηλαδή ο πολίτης διατηρεί το δικαίωμά του να προσφύγει σε αυτή.
Στη διαμεσολάβηση ως θεσμό που κατατείνει στην κοινωνική ειρήνη στάθηκε ο Σπύρος Αντωνέλος, που διδάσκει αναφορικά με τον θεσμό στην Κωνσταντινούπολη. «Αυτός ο θεσμός μαθαίνει στους πολίτες να είναι υπεύθυνοι ως προς τα προβλήματά τους και να συμμετέχουν ως προς τη λύση τους. Αυτό σημαίνει πως σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα δίνουν μια λύση που ταιριάζει καλύτερα στις τσέπες και τις ανάγκες τους. Αυτό, όταν γίνεται με τακτικό τρόπο σε μια κοινωνία, συμβάλλει στην κοινωνική ειρήνη».

Ο ίδιος επισημαίνει την πεποίθησή του ότι η χρήση της διαμεσολάβησης θα αυξηθεί με τον καιρό. 
«Όχι μόνο θα υπάρξει περισσότερος κόσμος, αλλά θα υπάρξει και περισσότερος εξωνομικός κόσμος που θα την εφαρμόσει -και σε εξωνομικά περιβάλλοντα. Η συνέχεια, που δεν είναι ...εξωπραγματική γιατί γίνεται σε άλλα κράτη της Ευρώπης, είναι η διαμεσολάβηση να γίνει στα σχολεία, πχ κατά του σχολικού εκφοβισμού, ή στους χώρους εργασίας, πχ στις διενέξεις μεταξύ εργαζομένων ή/και εργοδοτών πριν γίνουν νομικές διαφορές», καταλήγει ο ομιλητής. 

Και ο Κώστας Καρέτσος αναφέρθηκε στη διαμεσολάβηση ως ...ανθρωπιστική λύση, γιατί «οι δικογραφίες στα δικαστήρια στοιβάζονται, ενώ η διαμεσολάβηση είναι μια νέα μέθοδος πρακτικής επίλυσης διαφορών, που δίνει στον πολίτη τη δυνατότητα να λύσει τις διαφορές του γρήγορα και εύκολα».

Προφανώς, καθότι η ενημέρωση αφορούσε φοιτητές Νομικής ή δικηγόρους, το περιεχόμενο ήταν αρκετό πιο εξειδικευμένο. Όμως, μια ανάλυση των νομικών όρων ...θα κούραζε. Άρα, προς το παρόν, έχετε στην άκρη του μυαλού σας ότι,  αν ο γείτονας σάς βρίσει δημόσια ή αν ο συγχωριανός σας κλέψει δυο-τρία μέτρα από το χωράφι, δεν χρειάζεται ...να τρέχετε στις δικαστικές αίθουσες κατευθείαν.