Νικήτρια ή χαμένη η Περιφέρεια ΑΜΘ από το ΕΣΠΑ;

Εντάξεις, συμβάσεις ή πληρωμές έργων. Αυτά είναι τα τρία βασικά βήματα από τα οποία περνάει ένα έργο ΕΣΠΑ, από την ένταξη ως την τελική υλοποίησή του. Για άλλους το βασικό κριτήριο είναι πόσα έργα «εντάσσουμε» κι άλλους πόσα χρήματα έχουν εν τέλει έχουν «πέσει» στην περιοχή.

Νούμερα κι αριθμοί επιδέχονται πολλαπλών αναγνώσεων κι όλες έγιναν σε μία εξαντλητική συζήτηση που ξεπέρασε κατά πολύ την μία ώρα (επί συνόλου σχεδόν επτά!) το βράδυ της Πέμπτης 17/09 στο Περιφερειακό Συμβούλιο. Τις συζητήσεις προκάλεσαν δύο παρεμφερή θέματα που έφερε ο επικεφαλής της Αντιπολίτευσης Χριστόδουλος Τοψίδης. Τα θέματα: «Πορεία υλοποίησης των έργων και δράσεων που περιλαμβάνονται στα μέτρα του ΠΕΠ ΑΜΘ. Επίπεδα απορροφητικότητας. Αναπροσαρμογές προγράμματος σε σχέση με την αναγκαιότητα εξυπηρέτησης των τρεχουσών αναγκών λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού» και «Πορεία υλοποίησης των έργων και δράσεων που περιλαμβάνονται στην ΟΧΕ ‘’Εγνατία Οδός’’. Επίπεδα απορροφητικότητας. Ομοίως και για την εξαγγελθείσα από τον Περιφερειάρχη ΟΧΕ για τους ορεινούς όγκους».

Νούμερα, αναγνώσεις και ξανά νούμερα
Ο μεν Τοψίδης επικέντρωσε την κριτική του στη χαμηλή θέση της Περιφέρειας στις πληρωμές, ο δε Περιφερειάρχης απάντησε με τις υψηλές θέσεις σε εντάξεις και συμβάσεις. Σε μία γενικότερη αποστροφή του, πάντως, ο επικεφαλής της Αντιπολίτευσης υπογράμμισε ότι η Περιφέρεια ΑΜΘ είναι μία από τις φτωχότερες στην ΕΕ, έχουσα ένα από τα πιο χαμηλά ΑΕΠ, ενώ ζήτησε καλύτερη οργάνωση ενόψει της νέας προγραμματικής περιόδου του ΕΣΠΑ 2020-2027. «Η απορροφητικότητα της Περιφέρειάς μας στο σύνολο είναι στο 32,1% πληρωμές», είπε, ζητώντας από τη Διοίκηση να φέρνει τα νούμερα στο Περιφερειακό Συμβούλιο «για να δούμε τα κακώς κείμενα».

«Ιδιαίτερα σοβαρό» χαρακτήρισε το θέμα ο επικεφαλής της ελάσσονος αντιπολίτευσης Κώστας Κατσιμίγας, ζητώντας ειδική συνεδρίαση μόνο για το ΕΣΠΑ, παρούσης και της ενδιάμεσης αρχής διαχείρισης του ΕΣΠΑ. Επικουρικά έθεσε το ζήτημα έλλειψης υπαλλήλων στην ΑΜΘ, για να κινούνται ταχύτερα και οι διαδικασίες του ΕΣΠΑ, σημειώνοντας ότι πολλοί υπάλληλοι προσπαθούν κατευθείαν μόλις έρθουν στην ΑΜΘ να πάρουν μετάθεση για Αθήνα ή Θεσσαλονίκη «ας μην κοροϊδευόμαστε». Με τον κο Κατσιμίγα συμφώνησε κι ο Κωστής Σιμιτσής, ζητώντας κι αυτός ειδική συνεδρίαση.

Όλα στο δεδομένα στο τραπέζι ζήτησε εκ μέρους της Λαϊκής Συσπείρωσης ο Χρήστος Τρέλλης, για να μπει στο «μικροσκόπιο» η υλοποίηση κάθε έργου και εξαγγελίας. Το τι θα γίνουν τα αδιάθετα χρήματα από το ΕΣΠΑ 2014-2020, διερωτήθηκε ο περιφερειακός σύμβουλος Χρήστος Χατζηπέμου, ρωτώντας: «Θα οδηγηθούν στην Αθήνα για την στήριξη μεγάλων επενδυτικών σχεδίων;».

Αναλυτική ήταν η απάντηση του Χρήστου Μέτιου, ο οποίος έκανε γνωστό σε  όλους τους αριθμούς εντάξεων, συμβάσεων, πληρωμών. Αναλυτικά πληροφόρησε τα εξής:

«Θα αναφερθώ στις εντάξεις, δηλαδή έργα για τα οποία έχουμε εξασφαλίσει χρηματοδότηση. Είμαστε στο 134% του ΕΣΠΑ. Άρα έχουμε εντάξει περισσότερα έργα, γιατί κάποια δεν ολοκληρώνονται και συνεχίζονται στο επόμενο ΕΣΠΑ. Με αίτημα της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, οι εντάξεις μπορούν να φτάσουν στο 183%, ξεπερνώντας και το 200% σε συγκεκριμένους άξονες. Άρα, θα κάνουμε κι άλλες εντάξεις. Οι εντάξεις μας είναι στην τέταρτη θέση πανελλαδικά και στην τρίτη θέση σε απόλυτα νούμερα, μετά την Αττική και την Κεντρική Μακεδονία.

Δεύτερος δείκτης είναι οι συμβάσεις, που είναι στο 63,1%. Στις συμβάσεις είμαστε στην ένατη θέση και στην τέταρτη θέση σε απόλυτα νούμερα, μετά την Αττική, την Κεντρική Μακεδονία και την Κρήτη.

Τρίτος δείκτης είναι οι πληρωμές, που είναι στο 32,1%. Είμαστε στην ενδέκατη θέση σε ποσοστά και στην τέταρτη θέση σε ποσά, μετά την Αττική, την Κεντρική Μακεδονία και την Κεντρική Μακεδονία».

Δεν έκρυψε πάντως, ότι η ΠΑΜΘ θα μπορούσε να τα πάει ακόμη καλύτερα, εάν δεν είχε μπει στη μέση ο κορωνοϊός. Αναφορικά με το χαμηλό ΑΕΠ, απάντησε ότι αυτό δεν εξαρτάται μόνο από το ΕΣΠΑ, αλλά έχει να κάνει και με το κατά κεφαλήν εισόδημα, τις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, την κατανάλωση των νοικοκυριών και μία σειρά από άλλους παράγοντες, εκφράζοντας την ελπίδα να έρθουν καλύτερες ημέρες μέσω της Διακομματικής Επιτροπής για την Ανάπτυξη της Θράκης. Σε άλλη αποστροφή του, εξέφρασε την πεποίθηση πως «δεν θα χαθούν πόροι. Εν πάση περιπτώσει, θα κριθούμε γι’ αυτό».

«Αυτό που ομολόγησε ο κος περιφερειάρχης και που ενδιαφέρει την κοινωνία είναι οι πληρωμές που είμαστε στην 11 θέση», απάντησε ο Χριστόδουλος Τοψίδης, σημειώνοντας επίσης ότι ο Δείκτης Περιφερειακής Ανταγωνιστικότητας στην ΑΜΘ είναι πολύ χαμηλός. «Αυτά τα στοιχεία μάς δείχνουν την αρνητική εικόνα και την καθημερινότητά μας» είπε.

Κι ενώ μέχρι αυτό το σημείο η συζήτηση ήταν μακρά μεν, πολιτισμένη δε, η πρόταση Τοψίδη για ειδική συνεδρίαση έκανε εν εξάλλω τον Περιφερειάρχη, που ισχυρίστηκε πως η Αντιπολίτευση ζητάει «κάθε μέρα και μία συζήτηση», διότι «αυτό σας ικανοποιεί, για να έχετε ρόλο».

Ενημέρωση για σοβαρά ζητήματα, όπως την πεσμένη γέφυρα Κομψάτου, ζήτησε ο επικεφαλής της ΑΝΤΑΡΣΥΑ Θόδωρος Περεντίδης, πλην όμως το ερώτημα απέφυγε τεχνηέντως ο Χρήστος Μέτιος.

Μία ΟΧΕ προχωρά, μία… ξεχάστηκε
Αναφορικά με την πορεία υλοποίησης των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων (ΟΧΕ) Εγνατίας Οδού και Περιβάλλοντος/Ορεινού Όγκου, η μεν πρώτη προχωράει με βάση τον σχεδιασμό, η δε δεύτερη φάνηκε να έχει ξεχαστεί.

«Κινδυνεύουμε να χαθούν χρήματα», χτύπησε καμπανάκι ο Χριστόδουλος Τοψίδης. Απαντώντας, ο Περιφερειάρχης σημείωσε ότι η ΟΧΕ Εγνατίας Οδού –σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού- προχωράει κανονικά, με 16 έργα προϋπολογισμού 36,4εκ ευρώ, σε μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους κατά μήκους της Αρχαίας Εγνατίας Οδού, ενώ ευελπιστεί να ‘’πέσουν’’ κι άλλα χρήματα σε επιπλέον μνημεία κι αρχαιολογικούς χώρους. Αναφορικά με την ΟΧΕ Περιβάλλον/Ορεινού Όγκου αν και είπε ότι «πιστεύω στο συγκεκριμένο πρόγραμμα», σημείωσε: «Έγινε η επαφή με όλους τους ορεινούς δήμους, συναντήσεις και μία πρώτη καταγραφή έργων. Είτε δεν υπήρχαν ώριμα έργα είτε υποβλήθηκαν αλλού, δεν προχώρησε η δράση προς αυτή την κατεύθυνση. Αλλά υπάρχει ανάγκη για σημαντικά έργα υποδομών και για την συνέχεια».

Πως για όλα τα παραπάνω θα έπρεπε να ενημερώνει η Διοίκηση τακτικά και δίχως προηγούμενες οχλήσεις της Αντιπολίτευσης, επεσήμανε ο πρώην συνεργάτης του Χρήστου Μέτιου και νυν επιτελής της Αντιπολίτευσης Θόδωρος Μαρκόπουλος.

«Πολιτισμός δεν είναι μόνο η ΟΧΕ», σημείωσε ο Κώστας Κατσιμίγας, εξηγώντας ότι μία σειρά από άλλα έργα, όπως το Μέγαρο Μουσικής, δεν έχουν βρει τον βηματισμό τους.

Μετά από μία και πλέον ώρα, τα νούμερα καταγράφηκαν, όπως και οι απόψεις, που παρέμειναν αποκλίνουσες.

*Σημείωση «Χ»: τα νούμερα έχουν καταγραφεί όπως αποτυπώθηκαν στο Περιφερειακό Συμβούλιο