ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: Όλες οι προτάσεις για την οικονομία εν μέσω πανδημίας

Τρεις πυλώνες προτάσεων για την στήριξη της οικονομίας, των επαγγελματιών και των νοικοκυριών, ανακοίνωσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Αλέξης Τσίπρας, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε χθες το βράδυ και προβλήθηκε διαδικτυακά με θέμα: «Οικονομία, κοινωνική συνοχή, ανάπτυξη: Ο δρόμος της επανεκκίνησης».

Ακολουθούν αναλυτικά οι προτάσεις:

Ο πρώτος πυλώνας αφορά την ανάγκη να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες μιας νέας γενιάς ιδιωτικού χρέους που δημιουργήθηκε τον καιρό της πανδημίας.

Με βάση τα επίσημα στοιχεία, από την αρχή της πανδημίας πέρυσι το Μάρτιο μέχρι και το τέλος του 2020, έχουν δημιουργηθεί νέα χρέη 17δις ευρώ προς το δημόσιο και τις τράπεζες. Χρέη που διογκώνονται όσο ο καιρός περνάει, όσο η κρίση βαθαίνει και όσο η κυβέρνηση δεν αλλάζει πολιτική. Αν δεν αντιμετωπιστεί δραστικά αυτή η ωρολογιακή βόμβα, οι συνέπειες θα είναι ολέθριες. Συρρίκνωση της κατανάλωσης και των επενδύσεων, αύξηση της ανεργίας, μείωση των δημόσιων εσόδων.
Στο βαθμό δε, που θα συνοδευτεί και από γενικευμένες πτωχεύσεις (με βάση τον νέο πτωχευτικό κώδικα) θα οδηγήσει σε νέο κύμα φτωχοποίησης, με πρώτα θύματα τους ευάλωτους και τους πολίτες των χαμηλών αλλά και μεσαίων εισοδημάτων.
Μια τέτοια εξέλιξη θα επιδείνωνε περαιτέρω το οικονομικό κλίμα και την ψυχολογία της αγοράς, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο τις προοπτικές για ανάκαμψη.
Στην πραγματικότητα δεν μπορούμε να μιλάμε για ανάκαμψη, χωρίς ριζική λύση στο πρόβλημα των χρεών της πανδημίας. Γι’ αυτό και σήμερα προτείνουμε με τόλμη και χωρίς αγκυλώσεις μια γενναία ρύθμιση των χρεών της πανδημίας και προς το Δημόσιο και προς τις τράπεζες. Και έρχομαι ευθύς αμέσως στην αναλυτική παρουσίαση της πρότασής μας. Του πρώτου πυλώνα. Σε ό.τι αφορά το Δημόσιο:
Έχοντας ως προηγούμενη θετική εμπειρία τη ρύθμιση που θεσπίσαμε ως κυβέρνηση το 2019 για τα χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία,

Σχεδιάζουμε:

Για χρέη που δημιουργήθηκαν ή κατέστησαν ληξιπρόθεσμα από το Μάρτιο του 2020 μέχρι τουλάχιστον και το τέλος Αυγούστου του 2021 και αφορούν:

- φυσικά πρόσωπα με απώλεια εισοδήματος ή απώλεια της θέσης εργασίας κατά την περίοδο της πανδημίας.

- επιχειρήσεις που ανήκουν στους πληττόμενους κλάδους, με προϋπόθεση ένταξης στη ρύθμιση τη διατήρηση των θέσεων και σχέσεων εργασίας για τουλάχιστον 1 έτος.

•     την πλήρη διαγραφή τόκων και προσαυξήσεων
•     τη διαγραφή μέρους βασικής οφειλής για συγκεκριμένες κατηγορίες χρεών
•     την αποπληρωμή της υπόλοιπης οφειλής σε έως 120 δόσεις,

Η διαγραφή μέρους της βασικής οφειλής θα αφορά:

•     Φόρο εισοδήματος
•     Τέλος επιτηδεύματος
•     ΕΝΦΙΑ
•    Ασφαλιστικές εισφορές για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυταπασχολούμενους
•     Εισφορά αλληλεγγύης

Κριτήριο για το ποσοστό της μείωσης της βασικής οφειλής θα είναι το ποσοστό απώλειας εισοδήματος την περίοδο της κρίσης για τα νοικοκυριά και το ποσοστό μείωσης του τζίρου για τις επιχειρήσεις.

Συγκεκριμένα:

•     Για μείωση εισοδήματος/τζίρου από 10%-29% : μείωση της βασικής οφειλής κατά 40%
•     Για μείωση εισοδήματος/τζίρου από 30%-40%: μείωση της βασικής οφειλής κατά 50%
•     Για μείωση εισοδήματος/τζίρου άνω του 40%: μείωση της βασικής οφειλής κατά 60%

Η πλήρης διαγραφή τόκων και προσαυξήσεων καθώς και οι δόσεις θα εφαρμόζονται σε όλους, ακόμη και σε εκείνους που έχουν μείωση εισοδήματος ή τζίρους κάτω από 10%, προσφέροντας έτσι οριζόντια ανακούφιση σε όλους τους πολίτες τη δύσκολη αυτή περίοδο που διανύουμε.

Για τα χρέη προς τις τράπεζες, προτείνουμε για όσο διαρκούν οι έκτακτες συνθήκες:

•     Αναστολή πληρωμών.
•     Περίοδο χάριτος για ρυθμισμένες οφειλές.
•     Επιμήκυνση περιόδου αποπληρωμής με αναπροσαρμογή επιτοκίου.
•     Διαχωρισμό οφειλών σε εξυπηρετήσιμες και μη (με ρύθμιση του πρώτου μέρους και πάγωμα του δεύτερου).
•     Διαγραφή μέρους της οφειλής για τους ευάλωτους και τους πληττόμενους οφειλέτες.

Και σε αυτή τη κατεύθυνση σχεδιάζουμε από τη πρώτη μέρα διακυβέρνησης να νομοθετήσουμε σειρά παρεμβάσεων που έχουμε έτοιμες, που θα επαναφέρουν το ρόλο του δημοσίου αξιοποιώντας τη συμμετοχή του μέσω του ΤΧΣ, για τον καλύτερο στρατηγικό σχεδιασμό υπέρ της πραγματικής οικονομίας και των πολιτών.
Σε αυτή τη κατεύθυνση στο νομοθετικό σχεδιασμό μας περιλαμβάνονται επίσης :

•    Η διαγραφή του συνόλου των τόκων υπερημερίας που τυχόν υπολογίσθηκαν κατά την κρίσιμη περίοδο.
•     Η αναστολή πτωχεύσεων και λήψης μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης.
•     Το πάγωμα της τοκοφορίας.
•     Η μη απώλεια προηγούμενων ρυθμίσεων.

Ενώ βασικό μέρος του σχεδιασμού μας αποτελεί η δημιουργία νέων εγγυοδοτικών σχημάτων, με κοινωνικά κριτήρια και εστίαση στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.
Αυτός ήταν ο πρώτος πυλώνας του σχεδιασμού μας.

Ο δεύτερος πυλώνας του σχεδίου μας, αφορά την ενίσχυση της ρευστότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Όπως είπα και εισαγωγικά, αν δεν υπάρξει ώθηση στην οικονομία, η οικονομία δε θα ξαναπάρει μπροστά. Αν δεν υπάρξουν άμεσα μέτρα ρευστότητας οι ΜμΕ απλά δε θα τα καταφέρουν να σταθούν στα πόδια τους. Και οι συνέπειες θα είναι δραματικές και για τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, αλλά και για τους χιλιάδες εργαζόμενους που αυτές απασχολούν.

Για το λόγο αυτό σχεδιάζουμε ένα πλαίσιο 9 σημαντικών μέτρων:

• Κάλυψη τμήματος επιταγών/αγορών επιχειρήσεων, προκειμένου αυτές να επανεκκινήσουν μέσω κρατικού δανεισμού. Μέσω ενός προγράμματος κρατικής δανειοδότησης για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, με ύψος ενίσχυσης ίσο με το 30% του κόστους προμηθειών που είχαν οι επιχειρήσεις το 2019 και ορίζοντα αποπληρωμή από το 2023 και έως 5 έτη.
• Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας. Η επιδότηση θα πρέπει να καλύπτει το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών (εργαζόμενου και εργοδότη) και θα έχει διάρκεια 6 μηνών. Παράλληλα, ο εργοδότης θα οφείλει να διατηρήσει το σύνολο των εργαζομένων του για επιπλέον 6 μήνες μετά τη λήξη της επιδότησης, χωρίς μεταβολή των εργασιακών τους σχέσεων.
• Μετατροπή του συνόλου της επιστρεπτέας προκαταβολής σε μη επιστρεπτέα. Είναι αυτό το μέτρο που από την πρώτη στιγμή είχαμε προτείνει, λέγοντας οτι δεν είναι δυνατόν να προχωράμε με επιστρεπτέες προκαταβολές σε επιχειρηματίες που δεν έχουν τη δυνατότητα να επιστρέψουν, αλλά χρειάζονται επιδότηση και ενίσχυση.
• Ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων μέσω Αναπτυξιακής Τράπεζας και τραπεζικού δανεισμού, από τις συστημικές τράπεζες, μέσα από ένα πρόγραμμα εγγυήσεων με υψηλό ποσοστό δημόσιας κάλυψης έως 90% κάθε δανείου - χωρίς όριο ανώτατου ποσοστού κάλυψης. Γιατί αν δεν αντιμετωπιστεί η απαγόρευση πρόσβασης που ισχύει σήμερα, γιατί η συντριπτική πλειοψηφία των ΜμΕ στον τραπεζικό δανεισμό, η πραγματική οικονομία δε πρόκειται να ανακάμψει. Και η αναπτυξιακή αποτελεί ένα εργαλείο χρήσιμο, αρκεί αυτό να λειτουργήσει τολμηρά.
• Ειδικός ακατάσχετος λογαριασμός για τις επιχειρήσεις και τους ελευθέρους επαγγελματίες. Ένα σημαντικό συμπληρωματικό μέτρο, που αποτελεί χρόνιο αίτημα των επαγγελματιών και η κρίση της πανδημίας το καθιστά εξαιρετικά σημαντικό.
• Ενεργοποίηση του θεσμού των μικροχρηματοδοτήσεων. Το πρόγραμμα μπορεί να δράσει συμπληρωματικά με τα άλλα μέτρα βοηθώντας ιδίως τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, τους ελεύθερους επαγγελματίες και κυρίως τους νέους ανθρώπους που θέλουν να ξεκινήσουν μια οικονομική δραστηριότητα.
• Ρύθμιση των οφειλών προς ΔΕΚΟ και ΟΤΑ, με την διευκόλυνση πληρωμής σε τουλάχιστον 24 δόσεις. Διότι βάρος δεν είναι μόνο τα χρέη προς εφορίες και τράπεζες αλλά και προς τις ΔΕΗ, τον ΟΤΕ, την ΕΥΔΑΠ και φυσικά τους ΟΤΑ.
• Διαγραφή του τέλους επιτηδεύματος στη βάση των μηνών αναστολής λειτουργίας της επιχείρησης. Για να αντιμετωπιστεί μια μεγάλη αδικία που συμβαίνει εδώ και μήνες και πρέπει να διορθωθεί. Το τέλος επιτηδεύματος είναι φόρος για την άσκηση επαγγέλματος. Είναι εντελώς παράλογο λοιπόν να απαιτεί το κράτος την πληρωμή αυτού του φόρου όταν το ίδιο έχει διακόψει τη λειτουργία επιχειρήσεων και επαγγελμάτων.
• Μείωση ΦΠΑ εστίασης στο 6% για το πρώτο εξάμηνο από την έναρξη της δραστηριότητας στον κλάδο που έχει κτυπηθεί περισσότερο από όλους σχεδόν αυτό το χρόνο και έχει υποστεί τη μεγαλύτερη καθίζηση.

Και έρχομαι στον τρίτο πυλώνα της πρότασής μας, ένα μόνιμο ολιστικό πλαίσιο διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους.

Ένα σταθερό πλαίσιο χωρίς ημερομηνία λήξης, που θα καλύπτει όλες τις κατηγορίες οφειλετών και οφειλών, που θα λαμβάνει υπόψη του τις ανάγκες κάθε οφειλέτη και θα προσαρμόζεται σε αυτές, που θα αποτρέπει την κατάχρηση και θα επιβραβεύει τους συνεπείς, που θα επιτρέπει στους πολίτες να απεγκλωβίζονται από τα χρέη τους και να σχεδιάζουν τη ζωή τους. Καταργούμε, λοιπόν, τον ακραία αντικοινωνικό Πτωχευτικό Νόμο που ψήφισε η κυβέρνηση της ΝΔ. Και επαναφέρουμε τη προστασίας τη κύριας κατοικίας. Και τη δεσμευτικότητα των ρυθμίσεων για τους πιστωτές και κυρίως για τις Τράπεζες.

Το σχέδιό μας για το νέο πλαίσιο εκτείνεται σε τρεις άξονες:

1) Το πλαίσιο ρύθμισης για τις επιχειρήσεις, με τον πτωχευτικό κώδικα ως ίσχυε πριν την κατάργησή του, με απαραίτητες βελτιώσεις και με την πραγματική έννοια της δεύτερης ευκαιρίας.
2) Το πλαίσιο ρύθμισης για τα φυσικά πρόσωπα και τα νοικοκυριά, που εισάγει εξωδικαστικό ηλεκτρονικό στάδιο και περιλαμβάνει ρυθμίσεις για την προστασία της πρώτης κατοικίας
3) Ένα πλέγμα ρυθμίσεων οφειλών προς το Δημόσιο.

Πιο συγκεκριμένα:

Για τις επιχειρήσεις:

Ο εξωδικαστικός μηχανισμός αλλάζει. Τελειώνουμε με τον απόλυτο έλεγχο της διαδικασίας από τις τράπεζες, όπως ισχύει σήμερα με το πλαίσιο που θέσπισε η ΝΔ με τον πτωχευτικό.

• Αφορά οφειλές προς θεσμικούς πιστωτές (Δημόσιο, ΕΦΚΑ, Τράπεζες).
• Δεν απαιτείται η αποδοχή της έναρξης της διαδικασίας από τους πιστωτές.
• Η ρύθμιση προκύπτει από ηλεκτρονική πλατφόρμα

Και

• Για τις απλές και πλέον συνηθισμένες περιπτώσεις των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που έχουν οφειλές στο δημόσιο και σε κάποιες τράπεζες, η ρύθμιση προκύπτει αυτοματοποιημένα από την πλατφόρμα και είναι δεσμευτική για τους πιστωτές.
• Για τις πιο σπάνιες σύνθετες περιπτώσεις μεγάλων επιχειρήσεων με σύνθετα χρέη, θα απαιτείται έλεγχος βιωσιμότητας, και θα προηγείται της ρύθμισης διαπραγμάτευση πιστωτών και οφειλέτη.

Σε ό,τι αφορά τα νοικοκυριά:

Θα υπάρχει κι εδώ εξωδικαστική διαδικασία.

Η διαδικασία θα είναι απλή:

• O οφειλέτης θα κάνει την αίτηση στην πλατφόρμα.
• Θα απαιτείται η συναίνεση του για άρση του φορολογικού και τραπεζικού απορρήτου προκειμένου να γίνει επεξεργασία της αίτησής του.
• Μετά τον έλεγχο των στοιχείων θα εμφανίζεται αυτοματοποιημένα η προτεινόμενη ρύθμιση από την ηλεκτρονική πλατφόρμα και η ρύθμιση αυτή θα είναι δεσμευτική και για τους πιστωτές, στους οποίους θα κοινοποιείται και θα τίθεται άμεσα σε ισχύ.
• Ενώ διατηρείται η δυνατότητα προσφυγής στο δικαστήριο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Όσον αφορά την προστασία της πρώτης κατοικίας:

Εδώ υπάρχει άμεση και επιτακτική ανάγκη να προλάβουμε ένα τεράστιο κύμα εκποίησης της λαϊκής περιουσίας που όμοιο του δεν έχει ζήσει ποτέ η χώρα, ακόμα και στα πιο σκληρά μνημονιακά χρόνια της μεγάλης κρίσης.

Για αυτό και δίνουμε άμεση προστασία της πρώτης κατοικίας των λαϊκών στρωμάτων και της μεσαίας τάξης με την υπαγωγή τόσο στην εξωδικαστική όσο και στη δικαστική διαδικασία, ενώ για ευάλωτες κατηγορίες συμπολιτών μας, η χορήγηση ρύθμισης θα συνοδεύεται από πρόγραμμα επιδότησης της αποπληρωμής των δόσεων.
Επιπρόσθετα, για τα ρυθμισμένα δάνεια νοικοκυριών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, σχεδιάζουμε μια μεγάλη καινοτομία τη δημιουργία Ειδικού Ταμείου Αναδιαρθρώσεων εντός της Αναπτυξιακής Τράπεζας που θα επιχορηγεί υπό προϋποθέσεις τμήμα της ρυθμισμένης οφειλής που δεν μπορεί να εξυπηρετήσει ο οφειλέτης.

Το σχέδιό μας, τέλος, ενσωματώνει και ειδικές μέριμνες για τον αγροτικό κόσμο. Την πλήρη υπαγωγή στις ρυθμίσεις που περιέγραψα, των αγροτικών χρεών που βρίσκονται σε ειδικούς εκκαθαριστές – όπως η πρώην Αγροτική Τράπεζα.
Την ειδική προστασία των παραγωγικών περιουσιακών στοιχείων που είναι απαραίτητα για τον βιοπορισμό των αγροτών έναντι οποιασδήποτε ρευστοποίησης.

Βίντεο: