Μ. Βαρβούνης: Η κοινωνία και η ηγεσία δεν έχουν διαπιστώσει την αξία του λαϊκού πολιτισμού

Η Ελληνική Εταιρεία Ενδυμασιολογίας στο πλαίσιο συμπλήρωσης 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή συνδιοργανώνει με το Εργαστήριο Λαογραφίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, σήμερα Σάββατο 03 Δεκεμβρίου και ώρες 10:00–13:00, την Ι’ Ημερίδα Ενδυμασιολογίας, διαδικτυακά, με θέμα: «Ο ενδυματολογικός πολιτισμός του Μικρασιατικού Ελληνισμού στο Μουσείο».

Προλογικά της ημερίδας φιλοξενήθηκε στο ράδιο Χρόνος 87.5fm από τον Δήμο Μπακιρτζάκη ο κοσμήτορας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών ΔΠΘ Μανόλης Βαρβούνης.

«Στη φορεσιά απεικονίζονται σχεδόν όλοι οι τομείς του ελληνικού πολιτισμού» όπως υλικός (υφάσματα, τάξεις, επαγγέλματα, εμπόριο), λαϊκή τέχνη και μόδα, είπε και παρατήρησε πως μία παραδοσιακή φορεσιά «δείχνει την ιστορία μίας κοινωνίας, γι’ αυτό το μελετάμε». Πλέον οι φορεσιές από τον μικρασιατικό χώρο, δηλαδή όχι μόνο τα παράλια αλλά τον Πόντο και την Καππαδοκία, εκτίθενται είτε σε αμιγώς προσφυγικά μουσεία είτε σε εθνολογικά-λαογραφικά ανά τη χώρα.

Όσο για την επέτειο 100 ετών από τη Μικρασιατική Καταστροφή, τόνισε πως «δεν τιμάμε κάτι από το ένδοξο παρελθόν μας, αλλά μία καταστροφή, η οποία ωστόσο πρέπει να μας γίνει μάθημα». Η ημερίδα απευθύνεται όχι μόνο σε φοιτητές αλλά και στο ευρύ κοινό και είναι δωρεάν.

Δεν χάθηκαν γιατί καταγράφηκαν τα έθιμα

Σε άλλο σημείο της συνέντευξης ο καθηγητής παρατήρησε πως «μετά τη μικρασιατική καταστροφή έγινε πραγματικά μία στροφή στη λαογραφία, διότι οι πρόσφυγες έφεραν ένα τεράστιο υλικό» κι έφερε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Θράκη, από την οποία δεν έφυγε πληθυσμός, αντιθέτως ήρθαν πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη.

Τα έθιμα της παράδοσης «δεν χάθηκαν γιατί καταγράφηκαν» τόνισε ο Μανόλης Βαρβούνης, για να αναδείξει τη σημασία μελέτης και καταγραφής της λαογραφίας, προκειμένου να διατηρείται ζωντανή.

Εδώ πάντως άφησε σαφείς αιχμές προς τον κόσμο, την πολιτεία, ακόμη και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, για τη στάση όλων μας απέναντι στη λαογραφία. «Με τα 30 χρόνια που έχω στο Πανεπιστήμιο και τα 40 στα γράμματα, έχω την αίσθηση ότι η απαξίωση αυτή με διάφορους τρόπους συνεχίζεται.

Δεν έχει διαπιστώσει η ελληνική κοινωνία στο σύνολό της, ακόμη περισσότερο η ηγεσία της κοινωνίας μας διαχρονικά πέρα από κόμματα και πρόσωπα, την αξία του λαϊκού πολιτισμού.

Τα θεωρεί αυτά λίγο… πολυτέλεια και δεν του δίνουν την προσοχή και τη στήριξη που πρέπει» δήλωσε και για το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης μετέφερε χαρακτηριστικά πως «όταν διαβάσετε τις ανακοινώσεις που γίνονται για την καινοτομία και τι προσφέρει το Πανεπιστήμιο, αυτές κυρίως επικεντρώνονται στην τεχνολογία, στις τεχνολογικές εφαρμογές και την επιχειρηματικότητα.

Αλλά την τελευταία δεκαετία, αν υπάρχει ένα πράγμα για το οποίο ακούγεται το Πανεπιστήμιο, η Κομοτηνή και η Θράκη στον ακαδημαϊκό χώρο γενικώς, είναι η δράση της δικής μας Σχολής, όχι η επιχειρηματικότητα».