ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΥΡΙΓΟΣ: Τα μειονοτικά σχολεία είναι δεμένα σε ένα αρχαίο σύστημα το οποίο δεν μπορεί να αλλάξει δυστυχώς

Γιατί εγκαταλείπουν την μειονοτική εκπαίδευση οι μαθητές όπως αναφέρουν και τα σχετικά στοιχεία;

- Τα μειονοτικά σχολεία είναι σχολεία, που λειτουργούν με βάση ένα μορφωτικό πρωτόκολλο που υπεγράφη το 1968. Όταν τη δεκαετία του 1990, ετέθη ως θέμα να εισαχθεί το μάθημα των υπολογιστών στα σχολεία, υπήρχε μεγάλη αντίδραση από μέρους των τουρκόφωνων μουσουλμάνων οι οποίοι δεν ήθελαν να ενταχθεί το μάθημα των υπολογιστών, διότι δεν προβλεπόταν στο πρωτόκολλο του 1968. Προφανώς δεν προβλεπόταν γιατί το 1968 δεν υπήρχαν υπολογιστές. Ο κόσμος προχωράει, τα σχολεία αυτά είναι δεμένα σε ένα αρχαίο σύστημα το οποίο δεν μπορεί να αλλάξει δυστυχώς. 

Τι γνώμη έχετε για την ανακοίνωση της ΕΛΜΕ Ροδόπης, που έκανε λόγο για κατάργηση της μειονοτικής εκπαίδευσης;

- Η ανακοίνωση της ΕΛΜΕ ήταν μία γενναία ανακοίνωση, διότι πολλές φορές κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας και παίζουμε με τους αριθμούς. Ήταν μία γενναία ανακοίνωση η οποία δείχνει την πραγματικότητα. Εγώ μιλάω τώρα με την ιδιότητα του πανεπιστημιακού δασκάλου. Όσους μουσουλμάνους φοιτητές είχα και οι οποίοι είχαν τελειώσει μειονοτικά σχολεία, είχαν πρόβλημα ένταξης. Δεν μπορούσαν να ενταχθούν μέσα στο υπόλοιπο σύστημα και έπρεπε τα παιδιά να καταβάλλουν πολύ μεγαλύτερη προσπάθεια. Αυτή είναι μία πραγματικότητα την οποία δεν πρέπει να αγνοούμε. 

Τι θεωρείται ότι φταίει σε αυτό, γιατί πλέον τίθεται και το θέμα των δίγλωσσων νηπιαγωγείων;

-Κυρίως το παιδάκι θα πρέπει να είναι απομονωμένο από τους πλειοψηφικούς συμμαθητές του. Αυτό βλέπω εγώ ως αντίληψη!  Δηλαδή, ένα παιδάκι το οποίο ζει απομονωμένο δεν ξέρει τον χώρο δίπλα του. Υπενθυμίζω ότι το 2007-2008, εισήχθη το μάθημα της τουρκικής γλώσσας σε δημόσια σχολεία στην Ξάνθη και στην Κομοτηνή. Αυτό ήταν ένα πολύ θετικό βήμα παρά τις αντιδράσεις που υπήρξαν, διότι έδωσε στα παιδιά, όλα τα παιδιά, είτε χριστιανόπουλα είτε μουσουλμανόπαιδα, να παρακολουθήσουν το μάθημα της τουρκικής γλώσσας, αλλά κυρίως να παρακολουθούν το μάθημα μαζί, το ένα δίπλα στο άλλο. Το να έχεις παιδάκια χωριστά, σε ξεχωριστά σχολεία και να μην έρχονται σε επαφή μαζί ποτέ, παρά μόνο στα 18 τους χρόνια είναι τραγικό! Είναι πράγματα οπισθοδρομικό! Η κοινωνία προχωράει. Οι γονείς αντιλαμβάνονται ότι το μέλλον του παιδιού τους δεν είναι η μειονοτική εκπαίδευση, γι’ αυτό φεύγουν σε τόσους μεγάλους αριθμούς από αυτή. Δεν είναι τα παιδιά που το επιλέγουν, οι γονείς το επιλέγουν.

Το πρόγραμμα εκπαίδευσης μουσουλμανοπαίδων θεωρείται ότι βοήθησε τα παιδιά της μειονότητας; 

-Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, είχε πλεονέκτημα. Ήταν καλό ως προς το ότι πήγε σε απομακρυσμένες περιοχές, σε περιοχές όπου τα παιδιά δεν είχαν τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με τα χριστιανόπουλα, να μιλήσουν ελληνικά. Αρκετά από τα βιβλία που έβγαλε ήταν καλά. Από εκεί και πέρα όμως, το να θεωρούμε ότι το πρόγραμμα αυτό άλλαξε την εικόνα της μειονοτικής εκπαίδευσης στη Θράκη, είναι λάθος, γιατί την άλλαξε η ίδια η ζωή και την άλλαξε το γεγονός ότι το κράτος άρχισε να αντιμετωπίζει τη μουσουλμανική μειονότητα πολύ πιο θαρραλέα. Όταν πρωτοήρθα στη Θράκη στα τέλη της δεκαετίας του 1980, έβλεπα το μειονοτικό χωριό μέσα στον κάμπο να απέχει 700 μέτρα από τον ασφαλτόδρομο και να το συνδέει ένας χωματόδρομος. Αυτά τα πράγματα άλλαξαν. Πήγε η συγκοινωνία παντού, πιέστηκαν οι γονείς και έβγαλαν τα κοριτσάκια από τα σπίτια και τα άφησαν να πάνε στο σχολείο για πρώτη φορά. Τη δεκαετία του 1990 έγινε αυτό το πράγμα. Οι γονείς είδαν ότι τα παιδιά τους μπορούν να μπουν στο ελληνικό πανεπιστήμιο και να προχωρήσουν, άρα έκαναν προσπάθειες σε αυτή την κατεύθυνση. Το πρόγραμμα «Φραγκουδάκη» έβαλε και αυτό το λίθο του, το λέω αυτό διότι ακούω πολύ συχνά κάτι υπερβολές απίστευτες τύπου… «αυξήσαμε τα παιδιά που μπαίνουν στο πανεπιστήμιο». Επειδή γράφονται και στην Αθήνα, που δεν έχει μεγάλη επαφή με τη Θράκη και δημιουργείται η εντύπωση  ότι όλα αυτά είναι αποτέλεσμα αυτού του προγράμματος. Βοήθησε και αυτό αλλά για όνομα του Θεού?. Η υπερβολή έχει τα όρια της, βοήθησε, αλλά είναι η ίδια η ζωή που άλλαξε τα πράγματα στην εκπαίδευση σας μειονότητας.  

Ποια είναι η άποψη σας, σχετικά με την μειονοτική εκπαίδευση και το σχόλιο σας για την άποψη που εκφράζεται ότι πρέπει να αναβαθμιστεί;

- Ήμουν τις προηγούμενες ημέρες στη Γενεύη όπου γινόταν το 5ο φόρουμ του ΟΗΕ για τις μειονότητες.  Η κυρίαρχη άποψη σε όλο το φόρουμ ήταν ότι, «πάψτε να έχετε ξεχωριστά σχολεία για τα παιδιά από τη μειονότητα. Πρέπει τα παιδιά να είναι στην ίδια τάξη να είναι δίπλα το ένα στο άλλο. Να διδαχτούν επιπλέον, αν θέλουν τη γλώσσα τους και μπορεί η πολιτεία να δώσει και τη δυνατότητα και στους πλειοψηφικούς μαθητές να διδαχθούν την μειονοτική γλώσσα. Αλλά πάψτε να έχετε τα παιδιά χωριστά, σε ξεχωριστά σχολεία, σε ένα άλλο κόσμο, βοηθήστε τα να ενσωματωθούν». Εκεί ήταν ο σύλλογος επιστημόνων μειονότητας και για πρώτη φορά είπε δύο καλά λόγια για το ελληνικό κράτος. Η πραγματικότητα είναι τέτοια, που δε μπορείς να λες ότι η μειονότητα καταπιέζεται. Η εικόνα που προσπαθούσαν να περάσουν και τα προηγούμενα χρόνια, ήταν η εικόνα μίας μειονότητας που καταπιεζόταν σε αφόρητο βαθμό από το ελληνικό κράτος. 

Πως θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της μειονότητας;

-Χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε το θέμα της Θράκης, συνολικά. Δεν είναι αποσπασματικό! Δεν αφορά μόνο το θέμα των ιμάμηδων, το θέμα των μουφτήδων ή τη βακουφική περιουσία. Πρέπει να υπάρξει μία συνολική πολιτική. Εδώ επιτρέψτε μου να πω ότι πολλοί τοπικοί άρχοντες, δυστυχώς δεν αντιλαμβάνονται αυτό το πρόγραμμα συνολικά, το βλέπουν «πολιτικάντικα». Οι τοπικοί άρχοντες είναι πάρα πολύ προβληματικοί σε αυτό το θέμα, κινούνται στο θέμα «πόσα ψηφαλάκια θα πάρουν στις επόμενες δημοτικές ή περιφερειακές εκλογές. Υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα το οποίο πρέπει να αντιμετωπιστεί. Υπάρχει μία εκπαίδευση την οποία πρέπει να κάνουμε ακόμα καλύτερη και κατά τη γνώμη  μου θα πρέπει να δημιουργηθούν ακόμα περισσότερα δημόσια σχολεία που θα προσφέρουν μάθημα τουρκικής γλώσσας. Πρέπει να ανοίξουν δημόσια σχολεία, στη Φιλύρα, στα Αρριανά, χρειάζεται το ίδιο να γίνει στην Ξάνθη. Δε γίνεται σε μία απόσταση 64 χιλιομέτρων να μην υπάρχει δημόσιο σχολείο. Ξέρετε πόσα παιδιά κατεβαίνουν χιλιόμετρα ολόκληρα από τα ορεινά της Ξάνθης για να πάνε σε ένα δημόσιο σχολείο κάθε μέρα; Πρέπει να δούμε το θέμα της εκπαίδευσης συνολικά. Μία καλή δημόσια εκπαίδευση στην οποία θα χωράνε και τα μειονοτικά δικαιώματα. 

Τι εκτιμάται ότι θα συμβεί στην υπόθεση των ιμάμηδων που επίσης απασχολεί την μειονότητα;

-Πιστεύω ότι σύντομα θα υπάρξει λύση στο θέμα που έχει προκύψει με τους ιμάμηδες. Το ελληνικό κράτος όρισε ότι θα περάσει σε μισθοδοσία έναν συγκεκριμένο αριθμό ιμάμηδων, στη συνέχεια όμως προέκυψε ένα θέμα με την επιτροπή η οποία λάμβανε τα δικαιολογητικά. Δηλαδή υπήρχε μία επιτροπή η οποία ήλεγχε το επίπεδο γνώσεων, με βάση τη βεβαίωση που έδινε ο μουφτής. Στην επιτροπή αυτή συμμετείχαν δημόσιοι υπάλληλοι οι οποίοι ήταν χριστιανοί και βρήκαν αφορμή από αυτό, αυτοί οι οποίοι δεν θέλουν να προχωράει τίποτα στη μειονότητα να δημιουργήσουν προβλήματα. Νομίζω ότι θα λυθεί το θέμα, θα μπουν μέσα σε αυτή την επιτροπή και κάποια άλλα στελέχη, μουσουλμάνοι οι οποίοι θα συνδράμουν στο έργο της επιτροπής. Όσον αφορά στο θέμα των  «παρα-νηπιαγωγείων» εκτίμηση μου είναι ότι θα λυθεί πολύ σύντομα. Είναι ένα θέμα στο οποίο δημιουργείται θόρυβος υπό την εξής έννοια: Στα νηπιαγωγεία δεν υπάρχει γλώσσα, δεν έχει βιβλία το παιδί. Εάν η νηπιαγωγός είναι μουσουλμάνα, εκ των πραγμάτων θα κάνει μάθημα στην τουρκική για να μπορεί να επικοινωνήσει με τα παιδιά.