Χρ. Τοψίδης: Με σταθερά βήματα και πνεύμα συνεργασίας η Περιφέρεια ΑΜΘ αλλάζει
Γράφει ο Ιωάννης Φωτιάδης*
Γενικά: Η Μολδαβία ανακηρύχθηκε ανεξάρτητο κράτος το 1991. Πολίτευμα Προεδρευομένη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Γλώσσα Μολδαβική [Ρουμανική]. Έχει έκταση 33.850 τετραγωνικά χιλιόμετρα και 3.650.000 κατοίκους.
Συνορεύει βορειοανατολικά με Ουκρανία. Δυτικά με Ρουμανία. Τα δυτικά οριοθετούνται με Δούναβη, πριν χυθεί στη θάλασσα. Στερείται υδάτινων αποθεμάτων. Πρωτεύουσα η Κισινάου. Θεωρείται το φτωχότερο κράτος της Ευρώπης. Ελπίζει στη βοήθεια Ελλάδος για πλήρη ένταξη στην ΕΕ. Με τον πόλεμο Ουκρανίας έφθασαν στην Μολδαβία Έλληνες Μαριούπολης. Στη χώρα ζουν σήμερα 3.500 Έλληνες [φανεροί]. Κισινάου: Στο Πανεπιστήμιο διδάσκεται Ελληνική γλώσσα, λογοτεχνία, με προσωπικό από Ελλάδα, με μερίμνα του Υπουργείου Παιδείας. Με Μολδαβούς εκπαιδευτικούς φέρνουν σε επαφή νέων σπουδαστών με Σωκράτη, Πυθαγόρα, Αριστοτέλη, Καζαντζάκη, Ελύτη. Τους τοίχους κοσμούν φωτογραφίες διαφόρων περιοχών της χώρας, ρητά κλασσικών. Υπάρχει αίθουσα υπολογιστών [Ελληνική γωνιά] από δωρεές. Τα παραπάνω συμβάλλουν στην ενδυνάμωση των σχέσεων Ελλάδος-Μολδαβίας. Παρουσιάζονται δυσκολίες. Χρειάζονται επί πλέον βοηθήματα. συγγράμματα, λεξικά, προσωπικό. Υπάγονται στο Πατριαρχείο Μόσχας. Το 2016 τέθηκε διαδικασία - ένταξης συμφωνίας σύνδεσης ΕΕ-Μολδαβίας.
Ιστορικά στοιχεία: Γκαγκαούζοι. Η εθνογέννησή τους τοποθετείται το 1243 μ.Χ. Οι Φράγκοι κατείχαν το Βυζάντιο [1204-1261]. Το Σελτζουκικό κράτος διαλύθηκε από τους Μογγόλους. Επικράτησε αυστηρό φεουδαρχικό σύστημα. Οι αγροτικοί πληθυσμοί άλλαζαν στρατόπεδα για καλύτερη ζωή, όχι όμως θρησκεία. Με εμφάνιση Ισλαμισμού-Σουλτανάτων που επεδίωκαν αύξηση του Στρατού, χρησιμοποιούσαν δελεαστικές προτάσεις. Οι εξισλαμισμοί παρουσιάσθηκαν αργότερα. Στους Ρωσοτουρκικούς πολέμους συμπαραστάθηκαν στους Ρώσους, διωχθέντες από τους Οθωμανούς. Τελικά εγκαταστάθηκαν στις περιοχές Αδριανουπόλεως, Σερρών, Πέλλας, Θεσσαλία κ.α. Οι περισσότεροι προς αποφυγή διωγμών, ακολούθησαν το Ρωσικό στρατό. Εγκαταστάθηκαν στην Μεσημβρία, σημερινή Μολδαβία.
Στην Επανάσταση του 1821 συμμετείχαν ενεργά. Έλαβαν μέρος στην απελευθέρωση της Θράκης με το 1ο Σύνταγμα1945-1991.Υπήρξε μέλος της Σοβιετικής Ένωσης, ως ''Μολδαβική Σοσιαλιστική Δημοκρατία''. Ήταν η μεγαλύτερη εθνοτική ομάδα [75% στην απογραφή 1914]. Η διακήρυξη ανεξαρτησίας [1991] ονομάζει επίσημη γλώσσα τη Ρουμανική. Το σύνταγμα ορίζει: «Εθνική γλώσσα Μολδαβική. Η γραφή βασίζεται στο Λατινικό αλφάβητο». Σήμερα στην Μολδαβία υπολογίζονται σε 163.000, στα σύνορα με Ουκρανία. Τους θεωρούν δικούς τους Ρώσοι, Ρουμάνοι, Πολωνοί, Τούρκοι. Τουρκικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Αριθμός Γκαγκαούζων εργάζονται στην Τουρκία, ως οικονομικοί μετανάστες. Τα ονόματά τους στην πλειοψηφία είναι Ελληνικά και λίγα σλαβικά. Τα επώνυμα Τουρκικά, όπως αυτά των Ελλήνων Μικράς Ασίας που προέρχονταν από τουρκόφωνες περιοχές. Η θρησκευτική ορολογία τους αποτελείται από λέξεις, όπως Άγιος, Παναγία, σταυρός, βαφτίς, στεφανός, κλισιά, παπάς κ.α.
Επίμετρο: Η προσπάθεια ανεύρεσης των χαμένων αδελφών μας και η βοήθεια πρέπει να είναι συνεχής.
*Αντιστράτηγος ε.α., π. Υπαρχηγός Εθνικής Φρουράς Κύπρου
Ακολουθήστε το xronos.gr στο Google News