Η Άλωση της Πόλης

Στο τέλος της ανοιξιάτικης εποχής του 1453 ήρθε εκείνη η αποφράδα ημέρα της Άλωσης της Κωνσταντινουπόλεως - Τρίτη και 29 Μαΐου. Έμεινε χαραγμένη στην ψυχή των Ελλήνων. Δεν προέκυψε ξαφνικά. Αλλεπάλληλα γεγονότα τάρασσαν την καρδιά του Βυζαντίου.

Γνώρισε πολλές πολιορκίες αλλά χάρις στα απόρθητα τείχη της και την οικονομική δύναμη του βυζαντινού κράτους η Κωνσταντινούπολη έμεινε για 1000 χρόνια σχεδόν απόρθητη. Για πρώτη φορά η άλωση της έγινε το 1204 με την τετάρτη Σταυροφορία, οι οποίοι κατευθύνοντο προς την Παλαιστίνη για την απελευθέρωση των Αγίων Τόπων.

Μετά από 57 χρόνια, το 1261 επανακτάται η Κωνσταντινούπολη από τους Βυζαντινούς σε μια κατάσταση εξαθλιωμένη, ένα κράτος λεηλατημένο πτωχό που ψυχορραγεί από οικονομικό μαρασμό. Έχει να αντιμετωπίσει τώρα την οθωμανική σφοδρότητα.

Το 1446 στην Βασιλεύουσα ο Αυτοκράτωρ Ιωάννης Η' Παλαιολόγος χαροπαλεύει, τον διαδέχεται ο αδελφός του Κωνσταντίνος Δεσπότης του Μυστρά. Γίνεται η στέψη του στον Άγιο Δημήτριο και το 1449 φθάνει με τη συνοδεία του στην πολυστολισμένη Βασιλεύουσα. Γνωρίζει την κατάσταση που τον περιμένει και είναι αποφασισμένος. Αποχαιρετά τους δικούς του. Κάθεται 4 χρόνια στο θρόνο του Γολγοθά. Τη νύχτα σαν καλόγερος στο κελί του γονατιστός παρακαλούσε τον Χριστό να τον βοηθήσει.

Η παραμυθένια Βασιλεύουσα τώρα είναι πτωχή. Στο λιμάνι της άλλοτε υπήρχαν πληθώρα πλοίων, τώρα βρίσκονται δέκα σαπιοκάραβα. Ο Κωνσταντίνος ζητά βοήθεια και συμπαράσταση από τους προύχοντας, αρνούνται δεν έχουν να του δώσουν.

Ο Μωάμεθ νεαρός, διάδοχος του πατέρα του Μουράτ Β', έχει ως νεαρός σουλτάνος το όνειρο μιας αυτοκρατορίας παρόμοιας εκείνης των Ρωμαίων και έθεσε στόχο την άλωση της Κωνσταντινούπολης.

Στην αρχή συμπεριφέρετο με διπλωματία και μετά μέσα σε λίγους μήνες κτίζει το κάστρο - Ρούμελη Χισάρ - να μη περάσει κανένα καράβι τα στενά του Βοσπόρου χωρίς την άδεια των Τούρκων. Δύο διόδους είχε η πολυξακουσμένη Πολιτεία, τα Δαρδανέλλια και τον Βόσπορο.

Ο Κωνσταντίνος ζητά από τη Δύση βοήθεια γιατί η Πόλη χάνεται. Τα τρόφιμα και τα πολεμοφόδια τελειώνουν. Ύστερα από αρκετές ημέρες φθάνουν 4 πλοία. Η ελπίδα αναπτερώνεται αλλά τα τουρκικά καράβια βάλθηκαν να τα καταστρέψουν. Γίνεται μάχη σώμα με σώμα. Τρεις ώρες κράτησε η σωστή κόλαση. Ένας αέρας δυνατός αλλάζει τη φορά των τουρκικών πλοίων και οι φωτιές που άναψαν στα πλοία μας οι Τούρκοι σβήνουν. Ο Μωάμεθ παρακολουθεί τη ναυμαχία από την παραλία. Απορεί πώς ολόκληρη αρμάδα τουρκική να μη μπορεί να νικήσει 4 ελληνικά σαπιοκάραβα. 

Η πρώτη πολιορκία της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους άρχισε επίσημα στις 7 Απριλίου του 1493. Με τυμπανοκρουσίες και σάλπιγγες οι ιμάμηδες και Δερβίσηδες μετά την προσευχή παίρνουν θέση επίθεσης. Οι πολιορκητές ήσαν περί τις 150.000 και είχαν 400 πολεμικά πλοία. Ο Μωάμεθ έστησε τη σκηνή του απέναντι της πύλης του Αγίου Ρωμανού. Ο Φρανίτζης πιστός ακόλουθος του Κωνσταντίνου ανεβάζει σε 3.973 τους Έλληνες πολεμιστές και 2000 ξένους Βενετσιάνους και Γενοβέζους.

Οι Τούρκοι προσπαθούν να σπάσουν την αλυσίδα του Κεράτιου Κόλπου αλλά δεν τα κατάφεραν και πέρασαν 70 πλοία από τον Βόσπορο στο Κεράτιο με διολκό 12 χλμ.

Στις 23 Μαΐου Τούρκοι καβαλάρηδες φέρουν μήνυμα στον Κωνσταντίνο, ζητούν την παράδοση της Πόλης, με την υπόσχεση ότι θα φύγουν ελεύθεροι από την Κωνσαντινούπολη. Η απάντηση του Κωνσταντίνου ήταν αρνητική "Το δε την πόλιν σοι δούναι, ούτ΄εμόν έστιν ούτ' άλλου των κατοικούντων εν ταύτη. Κοινή γαρ γνώμη πάντες αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν και ου φεισόμεθα της ζωής ημών". 

Ο Μωάμεθ έφριξε από θυμό, άρχισε σφοδρός βομβαρδισμός με επίθεση σε πολλά μέρη των τειχών με επίκεντρο την πύλη του Αγίου Ρωμανού. Ανοίγουν τρύπες τις οποίες οι αμυνόμενοι έκλειναν αμέσως. Η επίθεση θα γίνει στις 29 Μαΐου. Η απόφαση γίνεται γνωστή στο τουρκικό ασκέρι και ντελάληδες διαλαλούν "όποιος πρώτος πατήσει στην κλεισμένη πολιτεία θα κυβερνήσει την καλύτερη πολιτεία της Ασίας και Ευρώπης.

Φθάνει η τελευταία νύκτα στην θλιβερή Πόλη, βυθισμένη στη δραματική κατάσταση. Ο Αυτοκράτωρ προστάζει να γίνει μια λιτανεία με εικόνες και εξαπτέρυγα γύρω από το κάστρο, ψάλλοντας με δάκρυα στα μάτια το «Κύριε Ελέησον». Όταν τελείωσε η λιτανεία συγκεντρώθηκαν όλοι στο παλάτι των Βλαχερνών και μίλησε ο Κωνσταντίνος ο Αυτοκράτωρ στους Έλληνες Βενετούς και Γενουάτας τα τελευταία αθάνατα λόγια. Τους είπε: «Πολεμάμε για τέσσερα μεγάλα αγαθά που υπάρχουν σε τούτο τον κόσμο, την πίστη μας, την πατρίδα μας, τον Βασιλέα Χριστό και τους συγγενείς και φίλους μας… ο Θεός μας την εμπιστεύθηκε να τη σώσουμε από τα χέρια των απίστων». Είναι τα πιο όμορφο υπερήφανα λόγια που ακούστηκαν ποτέ από στόμα αρχηγού. Και πάλι ξανά λέει «Ας αγωνιστούμε όλοι μαζί για την πατρίδα και θρησκεία για την ελευθερία την δόξα στη μνήμη των ανθρώπων». Τα θαυμάσια αυτά λόγια άγγιξαν την καρδιά όλων και όλοι αυτοί οι υπερασπισταί της Μεγάλης Πολιτείας αγκαλιάστηκαν κλαίγοντας ζητώντας συγχώρεση ο ένας από τον άλλο. Έδωσαν όλοι όρθιοι την υπόσχεση στον λατρευτό τους Αρχηγό.

Ξημερώματα Τρίτη 29 Μαΐου, ο ήλιος βγαίνει επάνω από το βουνό της Ανατολής ήταν κόκκινος σαν αίμα και θαμπός. Ο Κωνσταντίνος καβάλα στο άλογο του ενθαρρύνει τους αγωνιστάς. Ένα θλιβερό γεγονός τον συνταράσσει ο Γενοβέζος στρατηγός Γιάννης Ιουστιάννης τραυματισμένος τρέχει να φύγει, τον φωνάζει μα αυτός δεν ακούει. Δημιουργήθηκε σύγχυση στους αμυνόμενους. Οι Τούρκοι ανακάλυψαν τη μικρή υπόγεια πόρτα «κερκόπορτα» ανοικτή και αφύλακτη. Μπήκαν κρυφά σκότωσαν τους ανύποπτους φρουρούς, ανέβηκαν στα τείχη και ευθύς αμέσως πλημμύρισε από γενίτσαρους Αγαρηνούς, γίνεται σφοδρή μάχη σώμα με σώμα και ακούγεται με συνταρακτική φωνή «η Πόλη πάρθηκε».

Ο Αυτοκράτωρ Κωνσταντίνος ΙΑ' ο τελευταίος Αυτοκράτωρ του Βυζαντίου πολεμάται έπεσε αγωνιζόμενος ως απλός στρατιώτης στο πεδίο της μάχης.

Η Πόλης, η Κωνσταντινούπολης πάρθηκε, ήταν 29 Μαΐου 1453 ημέρα Τρίτη. Έπεσε σα χέρια των Οθωμανών.

Ο σουλτάνος την επομένη ημέρα εισήλθε στην Πόλη, πήρε τον τίτλο του Πορθητή και μετέτρεψε την Αγία Σοφιά σε τζαμί. 

Οι Έλληνες έζησαν και ζουν με την ελπίδα και την πίστη στην παντογνώστρια Παναγία «Σώπασε κυρά Δέσποινα και μη πολυδρακρύζεις, πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θ' είναι».