Ο οικισμός τους παραμένει στην ίδια κατάσταση

Οι υπεύθυνοι αδιαφορούν και πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους

Υγειονομική βόμβα 300 μέτρα από το κέντρο της Κομοτηνής

Οι φοιτητές του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης όπως ξεκίνησε τη λειτουργία του είχαν οργανωθεί σε συλλόγους και μάλιστα οι φοιτητές της Νομικής είχαν εκδώσει και ένα έντυπο το οποίο κυκλοφορούσαν περιοδικά.

Στο πρώτο έντυπό τους που εκδόθηκε πριν 47 χρόνια, διαβάζουμε σε ένα άρθρο για τη ζωή των Ρομά της Κομοτηνής της περιοχής του Αλάν Κογιού.

Ρεπορτάζ ανάλυση για τους Ρομά της Κομοτηνής: Θελήσαμε να μάθουμε μερικά πράγματα για τη ζωή των Ρομά. Για τον λόγο αυτό επισκεφτήκαμε τη γειτονιά των Ρομά στο Αλάν Κογιού και συζητώντας για τους ανθρώπους της φυλής τους μάθαμε για τη ζωή τους, τα βάσανά τους και τις σκέψεις τους.

Στην περιοχή αυτή υπάρχουν γύρω στις 200 οικογένειες, ζουν σε σπίτια μικρά, χαμηλά εντελώς φτωχικά τα οποία συνήθως διατηρούν καθαρά. Σχέδιο πόλεως δεν υπάρχει για τη γειτονιά αυτήν. Τα σπίτια είναι ασφυχτικά αραδιασμένα το ένα πλάι στο άλλο. Αποχέτευση και ηλεκτρισμός δεν υπάρχουν. Δύο - τρία σπίτια μόνο έχουν φως. Ύδρευση μηδέν. Υπάρχουν δύο δημοτικές βρύσες απ' όπου εξυπηρετούνται όλες οι οικογένειες. Υπάρχουν περιπτώσεις που τα παιδιά όταν παντρεύονται μένουν ακόμα στο σπίτι των γονιών τους. Είναι καταδικασμένοι να ζουν στην εξαθλίωση, τις ταλαιπωρίες της βρωμιάς και της αρρώστιας. Σε λίγο μάλιστα θα τους μετεγκαταστήσουν σε άλλη περιοχή όπως τους λένε [αυτά πριν 47 χρόνια], που θα τους πάνε ούτε που ξέρουν.

Ο Χακί λέει πως κάνουν υπομνήματα προς τις αρχές αλλά τους αγνοούν. Η μόρφωση στον μαχαλά τους είναι ένα σπάνιο πράγμα. Μόνο μερικά παιδιά πηγαίνουν σχολείο. Για γυμνάσιο ούτε λόγος, που θα βρεθούν τόσα χρήματα; Όσα παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο μαθαίνουν και γράφουν στα ελληνικά. Τα υπόλοιπα παιδιά ή μένουν όλη μέρα στον μαχαλά δουλεύοντας στο σπίτι και παίζοντας ή φεύγουν στην πόλη για να ζητιανέψουν. Πάρα πολλοί λίγοι από αυτούς γνωρίζουν την καταγωγή τους. Είμαστε Ρομά λένε. Έχουμε δική μας γλώσσα "τα τσιγγάνικα" και δική μας θρησκεία. Δεν μας μιλούν όμως για τη θρησκεία τους. Τελικά μάθαμε πως οι περισσότεροι από τους προγόνους τους ήρθαν μετά την Μικρασιατική Καταστροφή στην Ελλάδα και ο μαχαλάς τους χτίστηκε γύρω στο 1936.

Παραπονιούνται με όλη τους τη δύναμη πως το κράτος τους αγνοεί. Κανένας από τους υπουργούς δεν πήγε να δει τον μαχαλά ποτέ. Ενώ σε άλλες περιοχές στην Φλώρινα, στις Σέρρες, στο Μεσολόγγι οι αρχές φρόντισαν και ταχτοποίησαν τους τσιγγάνους σε ανθρώπινα σπίτια και σε καλές γειτονιές. Λέει συγκεκριμένα ο Χουσεΐν Ισμαήλογλου. Είμαστε Έλληνες υπήκοοι. Το 1946 υπηρέτησε στον Ελληνικό Στρατό στην 8η Μεραρχία. Γιατί ενώ κινδύνεψε η ζωή μου για την Ελλάδα, να μην έχω το δικαίωμα να ζήσω σαν Έλληνας σ' ένα σπιτάκι της προκοπής; Γιατί; Επειδή είμαστε τσιγγάνοι; "Δουλειές για εμάς υπάρχουν λίγες" λέει ένας άνδρας. "Μπορούμε να δουλέψουμε στην οικοδομή ή στο μάζεμα βαμβακιού και ντομάτας, είτε στα ξύλα, κάνουμε τους χαμάληδες και φεύγουμε στα καράβια". Μέσα στο μαχαλά υπάρχουν μόνο ένα περίπτερο, ένα καφενείο και ένα ουζερί. Τις γυναίκες τις παντρεύουν από 13 χρονών, ο άνδρας είναι υποχρεωμένος να πληρώσει για να την πάρει πάνω από 60.000 δραχμές. Όσο εύκολα παντρεύονται, έτσι εύκολα χωρίζουν για ανυπαίτιους λόγους. Ο Χότζας τους, λένε, τους δίνει μια προθεσμία συμφιλίωσης, αν μέχρι τότε δεν συμφιλιωθούν χωρίζουν. Τα παιδιά τότε, τα αναλαμβάνει η γυναίκα και καθώς περιουσίες, χρήματα και κτήματα, δεν έχουν, αναγκάζονται ή να ζητιανέψουν ή να δουλέψουν στις πολυκατοικίες πλένοντας σκάλες για ένα κομμάτι ψωμί. Παρ' όλη την φτώχεια τους, τη δύσκολη ζωή τους, γεννούν πολλά παιδιά γιατί τα αγαπούν και τα θεωρούν σκοπό της ζωής τους. Ταυτόχρονα τους διέπει μια έντονη ζωτικότητα και κέφι για διασκέδαση. Έχουν δικές τους γιορτές οι Ρομά. Η μεγαλύτερη είναι στις 6 Μάη του Άη Γιώργη κάτι ανάλογο με το δικό μας Πάσχα. Τους αρέσει να χαίρονται τη ζωή γι' αυτό "όταν βγάζουμε 500 ξοδεύουμε 1.000" λέει χαρακτηριστικά ο Μετίν.

Οι περισσότεροι έχουν χαρτί απορίας και έχουν δωρεάν περίθαλψη. Στο νοσοκομείο, λένε ότι τους φέρονται πολύ καλά οι γιατροί και δεν έχουν παράπονο. Πολλοί πάσχουν από πνευμονία, λόγω των ανθυγιεινών σπιτιών τους. "Πρέπει να ζήσουμε και ‘μεις σαν άνθρωποι, να το πείτε στον κόσμο. Να έρθει η τηλεόραση να δει τα χάλια μας. Το κράτος γιατί αδιαφορεί, τι περιμένουν;". Τελικά και αν έστω ορισμένοι έχουν χρήματα στην κατάσταση που ζούνε δεν είναι ευτυχισμένοι.

Εδώ λοιπόν τελείωσε το άρθρο-αναφορά των τότε φοιτητών στο έντυπό τους, αυτά διαπίστωσαν επισκεπτόμενοι το Αλάν Κογιού. Οι τότε φοιτητές σήμερα είναι άλλοι νομικοί επιστήμονες, άλλοι διετέλεσαν και υπουργοί και άλλοι είναι καθηγητές στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης όπως π.χ. ο Χαράλαμπος Δημόπουλος, ο οποίος τότε ήταν φοιτητής και υπεύθυνος του έντυπου αυτού. Έτσι από τα γραφόμενα των φοιτητών μέχρι σήμερα διαπιστώνουμε τα εξής: Η γειτονιά αυτή έχει παραμείνει από τότε μέχρι σήμερα στην ίδια κατάσταση έστω και αν πέρασαν 47 χρόνια. Έκτοτε οι αρμόδιοι κωφεύουν στις εκκλήσεις τους. Ο Δήμος Κομοτηνής πριν χρόνια μετά από επανειλημμένα γραφόμενα του "Χρόνου" πίσω από την έξοδο του οικισμού τους έφτιαξε ένα συγκρότημα αποχωρητηρίων και πλυσταριών το οποίο μετά από λίγο το κατέλαβε κάτοικος του οικισμού που αφού πρόσθεσε ακόμα δύο δωμάτια το έκανε κατοικία του. Μέσα στη γειτονιά αυτή υπάρχουν και δύο μικροί παλαιοί τεκέδες πολύ θαυματουργοί κατ' αυτούς όπου πραγματοποιούν θυσίες κουρμπάνι. Επίσης, πιστεύουν πολύ και στον τεκέ της Βέννας του Ντεμιρτζή, εκεί πηγαίνουν οι άντρες τις συζύγους τους όταν έχουν αμφιβολίες ως προς την ηθική τους και ορκίζονται στον "μπαμπά".

Όσοι από τη γειτονιά αυτή είχαν την οικονομική δυνατότητα μετακόμισαν και έφτιαξαν σπίτια στις νεόκτιστες πομάκικες γειτονιές όπως στα νεόκτιστα Περδίκα, τέρμα Αδριανουπόλεως, νεόκτιστα Στρυμόνα και στην οδό Δωδεκανήσου. Αυτοί που παρέμειναν ακόμη εκεί δεν έχουν τη δυνατότητα να μετακομίσουν και ζουν οι περισσότεροι σε άθλιες συνθήκες χωρίς νερό, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, χωρίς αποχωρητήρια, χωρίς χαρτιά ιδιοκτησίας, μιας και όλα είναι καταπατημένες εκτάσεις άλλων ιδιοκτητών.

Όλα τα χρόνια οι υπεύθυνοι ειδικά προεκλογικά εμφανίζονται στη γειτονιά αυτή πάντα τους υπόσχονταν και τους υπόσχονται ότι θα βρουν λύσεις στο πρόβλημά τους και μετά τις εκλογές τους ξεχνούν. Πριν χρόνια βρέθηκε μια έκταση δίπλα στον οικισμό του Κικιδίου για την μετεγκατάστασή τους, εκεί όμως ξεσηκώθηκαν οι μουσουλμάνοι κάτοικοι του οικισμού και έτσι ακυρώθηκε η μετεγκατάστασή τους. Αργότερα η κυβέρνηση έδωσε δάνεια στους Ρομά για να μετεγκατασταθούν μόνοι τους. Τότε όμως έγινε μεγάλο φαγοπότι και στο σχέδιο απέτυχε.

Ας δούμε ποιοι είναι οι Ρομά: Οι Ρομά ή Ρομ ή αθίγγανοι ή τσιγγάνοι είναι γνωστό ότι προέρχονται από την Βόρεια Ινδία, αλλά σήμερα κατοικούν σχεδόν σε όλες τις περιοχές του πλανήτη κυρίως όμως στην Ευρώπη. Είναι ο μόνος νομαδικός λαός που δεν υπήρξε ποτέ κατακτητικός όπως παράδειγμα οι γνήσιοι Τούρκοι που είναι μογγολικής καταγωγής, που απ' όπου περνούσαν σκορπούσαν πόνο, αίμα, πείνα και αναγκαστικούς εκτουρκισμούς. Οι Ρομά μετά τον 9ο αιώνα, μέσω διαδοχικών μεταναστεύσεων, έφτασαν μέσω του Ιράν στα εδάφη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και στη συνέχεια σε όλη την Ευρώπη. Η γλώσσα τους έχει ομοιότητες με τη γλώσσα που μιλούσαν πριν πολλά χρόνια στην Ινδική Ινδοήπειρο. Κατά την οθωμανική αυτοκρατορία οι περισσότεροι Ρομά ήλθαν στα Βαλκάνια ως τεχνίτες, σιδεράδες, καλαθοποιοί και ζωέμποροι.

Εξετάζοντας το D.N.A. των Ρομά έδειξε πολύ μεγάλη συγγένεια με τους Ινδούς. Η γλώσσα τους λέγεται Ρομανί και έχει μεγάλη ομοιότητα με τις γλώσσες της Βόρειας Ινδίας. Η δίωξη των Ρομά κορυφώθηκε στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου όπου πολλοί Ρομά εκτελέστηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης από τους Γερμανούς μαζί με τους Εβραίους. Ο αριθμός τους εικάζεται ότι είναι μεταξύ 500.000 έως 2.000.000. Αντίθετα με τους Εβραίους στερήθηκαν οποιασδήποτε αποζημίωσης για τη δίωξη και τη γενοκτονία τους γιατί όλα τα κράτη τους θεωρούσαν πολίτες Β' κατηγορίας.

Οι Ρομά πάντως συνεχίζουν να αποτελούν θύματα ρατσισμού και να αντιμετωπίζουν προβλήματα ανεργίας. Υπάρχουν εκτιμήσεις σύμφωνα με τις οποίες ο πληθυσμός των Ρομά παγκοσμίως είναι περί τα 12.000.000 και στην Ελλάδα όπου απολαμβάνουν όλων των δικαιωμάτων του Έλληνα πολίτη περί τις 120.000.

Σε όλα τα μέρη της Ελλάδας είναι ορθόδοξοι χριστιανοί. Στη Θράκη, στη Ροδόπη ορισμένοι είναι χριστιανοί και ορισμένοι μουσουλμάνοι. Σήμερα το επίπεδο των Ρομά της Κομοτηνής έχει ανέβει κατά πολύ. Πολλοί είναι πωλητές στη λαϊκή αγορά όπου πωλούν οπωρικά, φρούτα, ρούχα και υποδήματα. Στο Αλάν Κογιού οι περισσότεροι Ρομά είναι μουσουλμάνοι, υπάρχουν όμως από παλιά και περί τις πέντε οικογένειες χριστιανών που μάλιστα πριν κάποια χρόνια βαφτίστηκαν ακόμη κάπου 15 οικογένειες που οι νονοί τους ήταν όλοι με μεγάλες θέσεις στην κοινωνία της Ελλάδας οι οποίοι τους βάφτισαν και πολύ διαφημίστηκαν στα Μ.Μ.Ε. Έκτοτε εκτός από 1-2 νονούς οι άλλοι δεν έδειξαν κανένα ενδιαφέρον για τους βαφτιστικούς τους ούτε για την κατήχησή τους. Έτσι δεν υπήρξε για τους περισσότερους το μυστήριο της βάφτισης για τα παιδιά και τα εγγόνια αυτών των ανθρώπων.

Τέλος κατά πολύ φταίει η Πολιτεία για την εγκατάλειψή τους. Γι' αυτό θα πρέπει με τους αρμοδίους υπαλλήλους της να σκύψει με αγάπη εφαρμόζοντας ένα μακρόπνοο σχέδιο. Παράδειγμα να φροντίσει για την υποχρεωτική εκπαίδευση όλων των παιδιών Ρομά σε δημόσια σχολεία. Ήδη η πολιτεία έκτισε ένα σχολείο γι' αυτούς πίσω από το νοσοκομείο όπου θα πρέπει να τους διδάσκουν εκτός από την ελληνική γλώσσα και τη μητρική τους γλώσσα την Ρομ. Δεν υπάρχει κανένας λόγος διδασκαλίας της τουρκικής γλώσσας μια και δεν είναι η μητρική τους γλώσσα και είναι μια άχρηστη γλώσσα.

Να υλοποιηθεί άμεσα το πρόγραμμα ανέγερσης σύγχρονου οικισμού είτε στην υπάρχουσα έκταση δίπλα στο Κικίδιο ή κάπου αλλού αν θέλουμε να τους βλέπουμε ισότιμους συμπολίτες μας στα δικαιώματα και στις υποχρεώσεις τους.

Έτσι λοιπόν οι υπεύθυνοι του κράτους και της αυτοδιοίκησης θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να σταματήσουν τις κοροϊδίες τους όταν τους επισκέπτονται πάντα μόνο προεκλογικά μια και προγράμματα και επιχορηγήσεις υπάρχουν από την Ε.Ο.Κ. αρκεί να υπάρχει η θέληση από τους αρμοδίους για να δώσουν τέλος σε αυτή την απαράδεκτη κατάσταση της υγειονομικής βόμβας και της υποβάθμισης που υπάρχει 300 μέτρα από το κέντρο της Κομοτηνής, εκεί στην πιο υποβαθμισμένη περιοχή της πόλης μας.

Αυτή η κατάσταση δεν θα πρέπει να συνεχίζεται ειδικά τώρα στον 21ο αιώνα αρκεί να υπάρχει η θέληση από τους αρμοδίους.