Θράκης Γεννήματα

Με τίτλο "Θράκης Γεννήματα" ο πολυγραφότατος εκπαιδευτικός Αθανάσιος Παπατριανταφύλλου από τον Ροδίτη, συνεχίζει την προσφορά γνώσεων με αναφορά στο έργο άνω των 40 μεγάλων μυστών, ποιητών, αοιδών, δασκάλων, ηρώων, στρατηγών, πατριαρχών, βασιλέων, φιλοσόφων και άλλων που άφησαν το έργο τους στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης. 

Με τα ποιήματά του επαινεί ξεχωριστά όλους εκείνους που έζησαν, μεγαλούργησαν και συνεισέφεραν στον Ελληνισμό, όπως ο Ορφέας, ο Ζάλμοξις, ο Λυκούργος, ο Μάρων, ο Δημόκριτος, ο Πρωταγόρας, η Ιππαρχία, ο Σπάρτακος, ο Ευμενής ο Καρδιανός, ο Αίσωπος, ο Εκαταίος ο Αβδερίτης, ο Αρίσταρχος, ο Θουκυδίδης, η Μάρτυς Γλυκερία, ο Βελισάριος, ο Ιωάννης Βατάτζης, ο Γεννάδιος Σχολάριος, ο Γεώργιος Γεννάδιος, ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, ο Κάρπος Παπαδόπουλος, η Σοφία Βέμπο, ο Μάνος Χατζηδάκης, ο Άγιος Νεκτάριος, ο Αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος, ο Κωνσταντίνος Ξενοκράτης, ο Αντώνιος Λεονταρίδης, ο Χρήστος Τσούντας, ο Αντώνιος Κομιζόπουλος, ο Σαράντης Αρχιγένης, ο Κώστας Βάρναλης, ο Γιώργος Ζαρίφης, ο Καπετάν Μιχάλης Μακρίδης, ο Γεώργιος Βιζυηνός, ο Γρηγόριος Μαρασλής, οι Αντώνης και Δόμνα Βιζβίζη, ο Πολύδωρος Παπαχριστοδούλου, ο Στίπλων Κυριακίδης, ο Βασίλης Λογοθετίδης, ο Αλέξανδρος Συμεωνίδης, ο Νέστορας Τσανακλής και ο Χριστόδουλος.

Το βιβλίο αυτό και ο συγγραφέας του κρατούν όντως ζωντανή την μνήμη των ανωτέρω.

Ο Αθανάσιος Παπατριανταφύλλου συμμετέχει ενεργά στα κοινά του τόπου μέσω του Πολιτιστικού Συλλόγου Ροδίτη, του Ι.Κ.Τ.Α.Θ. Κομοτηνής, του Μ.Ο.Κ. και της Εταιρείας Παιδαγωγικών Επιστημών Κομοτηνής. 

Στα παρακάτω ποιήματά του ας απαγγείλουμε μαζί του τη ζωή ορισμένων άξιων τέκνων της Ροδόπης:

Ιππαρχία (Η κυνική φιλόσοφος)

Στα πολύ παλιά τα χρόνια, / του Μεγάλου Αλέξανδρου, / εγεννήθηκε μια κόρη, / στη Μαρώνεια του Ισμάρου.

Κόρη πλούσιων, αρχόντων, / ευγενών και δη προυχόντων, / που 'θρανε απ' την Αθήνα / για να την περνάνε φίνα.

Εμεγάλωνε η κόρη / και φερόταν σαν... αγόρι. / Δεν ύφαινε στον αργαλειό, / αλλά, αγαπούσε το σχολειό.

Της άρεσε η φιλοσοφία / και αγαπούσε και τα "θεία", / μα με το δικό της τρόπο. / Κυνικό και δίχως... κόπο.

Ο Μητροκλής την έμπασε / στα της φιλοσοφίας. / Κι αυτή το νήμα έπιασε / της κυνικής σοφίας.

Είχε ομορφιά και κάλλος, / μα παρέμενε μεγάλος, / ο έρωτας της για τον Κράτη, / - να 'ναι κόντρα στο Σωκράτη.

Και τον πήρε σύζυγό της. / Να ΄χει κι αυτή το ζυγό της / κόντρα στη βούληση γονέων, / αρνούμενη, πολλές προτάσεις νέων.

Οι γεννήτορες κάναν κράτει, / για να πείσουνε τον Κράτη / ν' αποτρέψουν το μοιραίο. / Να αποδιώξουν το Θηβαίο!

Να μην νυμφευτεί το γέρο / - που σε είδα, που σε ξέρω - / και να πάρει άλλον, νέο / πλούσιο, ευγενή και ωραίο.

Πεπεισμένος και ο Κράτης, / ο και μη αριστοκράτης, / ξεγυμνώθηκε μπροστά της / και της είπε: ιδού τι πράττεις!

"-Παίρνεις γι άντρα τον καμπούρη, / το φτωχό και ασχημομούρη"; / Μα, η Ιππαρχία είχε διαλέξει / και δεν είπε... άλλη λέξη.

Τον Κράτη τον παντρεύτηκε, / μα δεν νοικοκυρεύτηκε. / Αφού ζήσανε μια κυνική / ζωή, σκυλίσια δηλαδή.

Τα παιδιά της αντί κούνια / κέλυφος χελώνας είχαν. / Κρύο νερό και δίαιτα, / πάντα, γι' αυτήν προείχαν.

Την καλούσαν σε συμπόσια / - πήγαινε με τετρακόσια - / κι έκανε ανδρών κουβέντες / με σοφούς και μη, λεβέντες.

Είχε υψηλά ιδανικά / γι' ανθρώπους και δικαιώματα. / Πίστευε σε ισότητα / για του λαού τα... "στρώματα".

Ο Θεόδωρος, ο Άθεος, / πήγε να την πειράξει, / της φέρθηκε δε άσεμνα, / μήπως και την τρομάξει.

Προσπάθησε με αναίδεια / τον κυνικό μανδύα / της Ιππαρχίας ξαφνικά / να βγάλει. Τι αηδία!

Αγέρωχα και κυνικά / χωρίς φόβο και πάθος, / αντέκρουσε η φιλόσοφος / του Θεόδωρου το λάθος.

Λέγοντας: "Αν έκανα εγώ, / ό,τι ο Θεόδωρος κάνει, / για μένα λάθος θα 'τανε. / Γι' αυτόν σωστό... λιβάνι!

Και τούτο ως φαίνεται επειδή, / δεν έμαθα να υφαίνω, / αφού πήγαινα σε σχολειά, / κι' ήθελα, να μαθαίνω!

Αυτή ήταν η φιλόσοφος, / η κόρη εκ Μαρωνείας, / που πρέσβευε και είχε αρχές / με κυνικάς εννοίας.

Ήτανε για τα χρόνια της / πολύ μπροστά απ' όλους, / γυναίκα με οράματα, / και για... τους νέους χρόνους.

Αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος (Κατά κόσμον Χαρίλαος Φιλιππίδης)

Στη Γρατιανούπολη, / πολίχνη, στην Κομοτηνή, / που τα παιδιά της σήμερα / τη λένε Γρατινή...

Όταν ακόμα βρίσκονταν / σε ξένη κατοχή... / γεννήθηκε ο Χρύσανθος / άνθρωπος με αντοχή.

Στη Χάλκη σπούδασε ενωρίς / όπως και πολλοί άλλοι, / αλλά κείρεται μοναχός / για "άγια" βιοπάλη.

Στην Τραπεζούντα στάλθηκε / ως ιεροκήρυκας, ως διάκος, / παράλληλα ως καθηγητής, / κι εργάζεται με πάθος.

Αλλά, δεν αρκείται σ' αυτά / και πάει στην Ευρώπη. / Πάει για ανώτερες σπουδές / με ευκαιρία... πρώτη.

Τελειώνοντας ανέλαβε / την αρχισυνταξία / της "εκκλησιαστικής αλήθειας", / μες στα πατριαρχεία.

Μα όταν οι Τραπεζούντιοι / μείναν' χωρίς δεσπότη / απαίτησαν ο Χρύσανθος / να 'χει μια θέση... πρώτη.

Με τον Αρμένιο Χατισιάν / και σε συνεργασία, / άοκνος εκεί εργάζεται / για "Ελληνική Πολιτεία".

Μα οι Τούρκοι, που καραδοκούν / στα δικαστήρια πάνε, / και τον καταδικάζουνε. / Θέλουνε να τον... φάνε.

Ο Χρύσανθος αποχωρεί / και πάει στην Αθήνα, / γίνεται "αποκρισάριος" / δουλειά που ξέρει... φίνα.

Προβλήματα που χρόνιζαν / σε πολλές εκκλησίες / τα έλυνε με ευχέρεια, / και πολλές νουθεσίες.

Έφερνε, όπου πήγαινε, / θρησκευτική ειρήνη, / και, φρόντιζε κανείς διχασμός, / και έχθρα, να μη μείνει.

Γι αυτό και τον ορίσανε / Διευθυντή Ταμείου / ανταλλαξίμων περιουσιών / Ιδιωτών και Δημοσίου.

Και επί του θρόνου κάθισε / του Αρχιεπισκόπου, / σε χρόνια που ήταν δύσκολα / της χώρας και του τόπου.

Ήρθαν εχθροί, κατακτητές, / του δώσανε εντολή, / να ορκίσει μια κυβέρνηση, / δοσίλογων, ως καλή!

Αρνήθηκε με επιμονή, / με θάρρος κι ευψυχία, / γι' αυτό τον καθαιρέσανε, / απ' την Αρχιεπισκοπία!

Αλλά, αποκαταστάθηκε / "κατά οικονομίαν", / και μάλιστα, "εκκλησιαστικήν" / εις την "Αρχιεπισκόπαν"!

Τέλος, πρέπει να αναφερθεί / και το συγγραφικό του / έργο, που ήταν πλούσιο, / και για το υλικό του.

Έγραψε για το "Ζήτημα, / του Πόντου" την ουσία, / της "Τραπεζούντος τα ιερά, / και για την Εκκλησία".

Νέστορας Τσανακλής (Ο πατέρας του χειροποίητου τσιγάρου)

Από φτωχή οικογένεια / γεννήθηκε στη Θράκη / ο Νέστορας ο Τσανακλής / μια μέρα, ένα... βραδάκι.

Παιδί ακόμη βρέθηκε / στην Αίγυπτο εργάτης. / Να ζήσει πάει ελεύθερος, / έστω και καπνεργάτης.

Αλλά, με τη δουλειά, τη φρόνηση / και με την εξυπνάδα / κατάφερε και έγινε / καπνέμπορος με... ικμάδα.

Στριφτά τσιγάρα πούλαγε / στο Σουέζ, στους εργάτες, / σε Εγγλέζους μεγαλόσχημους, / σε αξιωματικούς και ναύτες.

Αλλά, η ζήτησε ήτανε / πολλή, απαιτητική, / και έπρεπε η επιχείρηση / να ανδρωθεί πολύ.

Γι' αυτό και μεταφέρεται / στου Khairy Pasha, / ανάκτορο στο Κάιρο, / για πολύ καλή δουλειά.

Αρχίζει τις εξαγωγής / και σ' όλη την Ευρώπη, / χτίζει νέα εργοστάσια, / κι έχει ζήτηση... πρώτη.

Παντρεύτηκε την Αθηνά, / μια Αλεξανδρινή, / πανέμορφη, πολύ φτωχιά, / κούκλα αληθινή.

Τα πλούτη, οι πολυτέλειες / θάμπωσαν το μυαλό της / τότε, νόμισε, αν χώριζε, / πως θα 'ναι για καλό της.

Αλλά η ζωή δεν σταματά, / κι ο Τσανακλής αρχίζει / νέες δουλειές κι εργοστάσια / σε νέες χώρες χτίζει.

Μάρων (Ο ιδρυτής της Μαρώνειας)

Υπάρχουν δύο εκδοχές / για την καταγωγή, / του θρυλικού του Μάρωνα, / της Μαρώνειας ιδρυτή.

Η μια μας λέει, πως ήτανε / γιος κάποιου Ευάνθη, / ιερέως, στην αρχαία Ίσμαρο, / κι όχι στην πόλη... Ξάνθη.

Και ότι, αυτός εδώρισε / κρασί στον Οδυσσέα, / δώδεκα μεγάλους αμφορείς, / για όλη του την παρέα.

Και πως, με εκείνο το κρασί / μέθυσε τον Πολύφημο, / ο Οδυσσέας και τύφλωσε, / τον Κύκλωπα, τον περίφημο.

Η δεύτερη παράδοση / θέλει, να είναι ο Μάρων / του Οινοπίωνα ο γιός / στις νήσους των... Μακάρων.

Άλλοι, πάλι, πως του Διόνυσου / λένε πως είναι γιός, / κι άλλοι του Βάκχου του Θεού, / πως ήταν εγγονός.

Ήταν φίλος του Όσιρι / Θεού των Αιγυπτίων / και χώρες επισκέφτηκε / πολλές, εκτός ορίων.

Στη Θράκη ήρθε και έζησε / μέχρι τα γηρατειά του, / κι εκεί μια πόλη έκτισε, / που φέρει το όνομά του.

Και στους πολίτες δίδαξε / του αμπελιού την τέχνη, / κι ο οίνος πως μοσχοβολά / και πως ουδέποτε ζέχνει.

Στίλπων Κυριακίδης

Μοναχογιός ενός γιατρού / μιας αυστηρής δασκάλας / ο Κυριακίδης ήτανε / μα, με αρχάς... μεγάλας.

Γέννημα της Κομοτηνής, / της τότε Γκιουμουρτζίνας, / που σκλάβα ακόμη ήτανε. / κακής εποχής, της... πείνας.

Μικρός έμεινε ορφανός / έχασε τον πατέρα, / κι η ευθύνη της ανατροφής, / έμεινε στη μητέρα.

Κι όμως, τελειώνει το Δημοτικό / στο Γυμνάσιο στις Σέρρες / πάει να σπουδάσει, για να 'ρθουν / πιο καλύτερες μέρες.

Η Φιλοσοφική των Αθηνών / τον κέρδισε ασμένως / και πράγματι σε όλους έδειξε, / πως ήταν προικισμένος.

Αρχίζει μια νέα ζωή, / και ως καθηγητής / στη Ζωσιμαία τη Σχολή / είναι πολύ... ευτυχής.

την επομένη τη χρονιά / πάει στην Λευκωσία, / Γυμνασιάρχης μαθητών, / για ελληνική Παιδεία.

Κι όταν οι ανάγκες το απαιτούν, / γυρίζει στην Αθήνα, / κι αναλαμβάνει δύσκολα, / έργα κι όμως... φίνα.

Γίνεται του Ιστορικού / του Λεξικού συντάκτης, / της γλώσσας της ελληνικής / γνώστης μα και... προστάτης.

Αναλαμβάνει διευθυντής, / του Λαογραφικού / Αρχείου της πατρίδας μας. / Πόστου... σημαντικού.

Μετέπειτα καθηγητής / πάει στη Θεσσαλονίκη, / στη Φιλοσοφική κοσμήτορας / και με φαρδύ... μανίκι!

Πρύτανης και ομότιμος, / μέχρι το θάνατό του, / έγινε της σχολής αυτής / ένα όνειρο, ολότελα... δικό του.

Υπήρξε χρόνια πρόεδρος  / των "Μακεδονικών Σπουδών" / της εταιρείας του Βορρά / των πατριωτικών... αρχών.

Δεν έχουν τέλος, ούτε αρχή, / οι δράσεις του οι μεγάλες. / Φιλόλογος, Ιστορικός / Λαογράφος και... άλλες.

Και τα γραπτά του άπειρα, / πολλών αντικειμένων, / ιστορικά, λαογραφικά / πολύτιμων κειμένων.

Και σαν Θρακιώτης ήτανε / μεγάλος πατριώτης / είχε τη Θράκη στην καρδιά, / απ' τα χρόνια της νιότης.

Έγραψε ειδικά γι' αυτήν / άρθρα, μελέτες και άλλα / προβλήματα, που απασχολούν / διαχρονικά, μεγάλα.

Για το έργο του τιμήθηκε / και πήρε διακρίσεις, / όχι μόνον ελληνικές / κι απ' άλλες κυβερνήσεις!

Αλέξανδρος Συμεωνίδης

Ήταν ακόμα δίσεκτα / τα χρόνια για τη Θράκη / κι η λευτεριά της φάνταζε / μακριά για τον... κοσμάκη.

Τότε, γεννήθηκε σ' αυτή / και ο Συμεωνίδης, / ένας λαμπρός επιστήμονας / και μέγας ευπατρίδης.

Γέννημα της Κομοτηνής, / γιος μεγαλογιατρού, / ανώτερου υγειονομικού / δημόσιου λειτουργού.

Τα χνάρια του πατέρα του / πιστά ακολουθεί, / στην Αθήνα πάει και σπούδασε / κι αυτός, ...ιατρική.

Κάνε μεταπτυχιακό / στη Βόννη, στο Βερολίνο, / σε ίδρυμα ευρωπαϊκό, / πανεπιστήμιο... φίνο!

Κι αφού φυτρώνει μέσα του / σπόρος του ερευνητή, / γίνεται ενός τμήματος / ο διευθυντής, εκεί.

Αρχίζει έρευνες πολλές, / έρευνες γενικές / αλλά εξειδικεύεται, / στις αντικαρκινικές.

Όταν ολοκληρώθηκαν / στα ξένα οι σπουδές του, / έρχεται στην πρωτεύουσα, / κι αρχίζουν οι... δουλειές του.

Στον "Άγιο Σάββα" εργάζεται / διευθυντής εργαστηρίου, / Παθολογικής κι Ανατομίας, / νοσημάτων του... κτιρίου.

Οι γνώσεις τον αξίωσαν / κι έγινε υφηγητής, / στο ίδιο πανεπιστήμιο, / που υπήρξε φοιτητής.

Για το έργο του και τις γνώσεις / τον θέλουν στην Αμερική, / στο Κέντρο Έρευνας Καρκίνου, / να πάει, να εργαστεί εκεί.

Στην Ουάσιγκτον πηγαίνει / γίνεται διευθυντής / του Τμήματος Παθολογίας / αλλ' όμως της πιο... ειδικής.

Τον τιμούν εκεί, τον θέλουν / κι έχει πολλές διακρίσεις, / το φιλότιμό του όμως τον φέρνει / στην Ελλάδα με τις... κρίσεις.

Πάει στη Θεσσαλονίκη / κι είναι πια καθηγητής / Γενικής Παθολογίας, / στη Σχολή Ιατρικής.

Κι εδώ, όπως στην Αθήνα, / το "Θεαγένειο" μετατρέπει / σε αντικαρκινικό και πάλι / να δουλεύει, όπως πρέπει!

Ιδρύει την Ελληνική / Αντικαρκινική Εταιρεία / για έρευνα και θεραπεία / σε ελληνικά ιατρεία.

Το έργο του είναι γνωστό / και στον αλλοδαπή / κι οι έρευνές του σε έντυπα / έχουν δημοσιευτεί.

Αλλά δεν πρέπει αληθινά, / ποτέ να ξεχαστεί / η δράση και το έργο του / στην καλλιτεχνική ζωή.

Ήταν μέλος δραστήριο / και στην πνευματική / ζωή του πανεπιστημίου / και στην φοιτητική.
 

---

Βρείτε τα τελευταία νέα της Κομοτηνής, της Ροδόπης και της Θράκης ευρύτερα
στο Google News του www.xronos.gr