Δ. Χιόνης: «Ο δημοσιονομικός περιορισμός θα γίνει, την ανάπτυξη την ευχόμαστε»

Με δύο εκθέσεις της για την Ελλάδα, τη 2η αξιολόγηση μετά το τέλος της ενισχυμένης εποπτείας, αλλά και τις συστάσεις της στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν) προσγείωσε το εκλογικό σκηνικό της Αθήνας στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα, που επιβάλλει σφιχτή δημοσιονομική πολιτική και επίσπευση των μεταρρυθμίσεων.

Όπως περιγράφει «η Καθημερινή», παρότι και οι δύο εκθέσεις εντάσσονται πλέον στο πλαίσιο της «κανονικότητας», καθώς το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο αφορά όλες τις χώρες της ΕΕ και οι αξιολογήσεις γίνονται για όλες όσες εντάχθηκαν σε προγράμματα στήριξης, έχουν την ιδιαίτερη σημασία τους για την Ελλάδα, ως η πλέον υπερχρεωμένη χώρα της ΕΕ. Οι συστάσεις της Κομισιόν, όπως αναμένουν στο Υπουργείο Οικονομικών, θα προετοιμάζουν το έδαφος για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας, καλώντας σε επιστροφή σε πρωτογενή πλεονάσματα, που θα καθιστούν βιώσιμο το χρέος.

Αυτό μεταφράζεται σε πρωτογενή πλεονάσματα 2%-2,5% του ΑΕΠ, από το 2024 και μετά, αρκετά κοντά στους στόχους που έχει θέσει η κυβέρνηση στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, το οποίο υπέβαλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο τέλος Απριλίου. Δεδομένου ότι η Κομισιόν στις εαρινές της προβλέψεις, προ 10ημέρου, εκτιμούσε ότι το πρωτογενές αποτέλεσμα φέτος θα είναι 1,9% του ΑΕΠ (από 0,1% του ΑΕΠ το 2022), το μέγεθος της προσαρμογής που θα χρειαστεί να γίνει το 2024 δεν είναι μεγάλο. Ωστόσο, η κυβέρνηση είχε θέσει ως στόχο το πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ, παρότι στο Πρόγραμμα Σταθερότητας προέβλεπε 1,1% του ΑΕΠ, έτσι ώστε να έχει περιθώρια για κάποια ακόμη μέτρα στήριξης έως το τέλος του χρόνου. Στο πρόγραμμα σημειώνεται ότι η εκτίμηση για πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ «δεν λαμβάνει υπόψη της απρόβλεπτες δαπάνες ή μετεκλογικά μέτρα που μπορεί να προκύψουν στη διάρκεια της χρονιάς».

Υποχρεωτικά πλεονάσματα για αποπληρωμή του χρέους
«Καμπάνες» χαρακτήρισε τις εκθέσεις της Κομισιόν, ο οικονομολόγος και καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών ΔΠΘ Διονύσης Χιόνης μιλώντας στο ράδιο Χρόνος 87.5fm. Όπως εξήγησε, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι πλέον δεσμευτικό, ότι θα πρέπει να μπούμε στην εποχή των δημοσιονομικών πλεονασμάτων, ώστε να εξασφαλιστεί η φθίνουσα πορεία του λόγου χρέος προς ΑΕΠ. Αυτό καταρχήν σημαίνει σταμάτημα στις επιδοτήσεις και στις εισοδηματικές κι ενεργειακές ενισχύσεις από την κυβέρνηση στους πολίτες από το 2024. Και μάλιστα, οι προϋποθέσεις που θέτει η Κομισιόν έχουν χρονικό ορίζοντα μέχρι και το 2027, ώστε η Ελλάδα να έχει πλεονάσματα ώστε να χρηματοδοτούμε το χρέος μας.

Επομένως, όπως εξήγησε ο οικονομολόγος, στενεύουν τα περιθώρια ευελιξίας για την ελληνική οικονομία, που έχει το μεγαλύτερο χρέος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, υπήρχε ανοχή από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς διανύαμε εποχή δημοσιονομικής χαλάρωσης, καθώς ουσιαστικά δεν είχαμε δημοσιονομική εποπτεία. Στο υπάρχον πλαίσιο τώρα, ο Διονύσης Χιόνης συμβουλεύει ότι ως Ελλάδα «θα πρέπει να διαπραγματευτούμε κάποια πράγματα, ώστε από αυτό τον δημοσιονομικό περιορισμό, να εξαιρεθούν κάποια στοιχεία του προϋπολογισμού» που απευθύνονται σε πολύ χαμηλές εισοδηματικές ομάδες ή άλλα θέματα που αφορούν τη στήριξη της κοινωνικής πολιτικής ή σε επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια.

Δεν συζητάμε τα σοβαρά
Ποιός όμως ήταν ο αντίλογος και το εναλλακτικό αφήγημα των κομμάτων που διεκδικούν την εξουσία στη χώρα μας προεκλογικά; Κυρίως ότι θα έχουμε μεγάλη ανάπτυξη, άρα και αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των Ελλήνων.

Ωστόσο, όπως υπογράμμισε ο οικονομολόγος, «ο δημοσιονομικός περιορισμός θα γίνει, ενώ την ανάπτυξη την ευχόμαστε», δηλαδή από τη μία έχουμε κάτι 100% βέβαιο που έρχεται από την ΕΕ κι από την άλλη κάτι πιθανό που μπορεί να συμβεί στη χώρα μας, εάν όλα πάνε καλά. Μάλιστα, όπως παρατήρησε ο Διονύσης Χιόνης, στον προεκλογικό διάλογο δεν έχουν συζητηθεί σε βάθος οι οικονομικές υποχρεώσεις-δεσμεύσεις της χώρας μας που έρχονται από την Κομισιόν για τα έτη 2024-2027. Επομένως, φαίνεται ότι δεν συζητάμε για τα σοβαρά ζητήματα κι αναλωνόμαστε σε δευτερεύοντα στην οικονομία.

«Να ξέρουμε τι μας περιμένει αλλά και τι μπορούμε να κάνουμε, προκειμένου να αποφύγουμε κάποια πράγματα, που θα επιβαρύνουν περαιτέρω το βιοτικό επίπεδο» ζήτησε ο καθηγητής ΔΠΘ.

Δύσκολα πέφτουν οι τιμές
Μέσα στο παραπάνω οικονομικό πλαίσιο και τις μελλοντικές υποχρεώσεις της χώρας μας, οι Έλληνες έχουν να αντιμετωπίσουν στην καθημερινότητα… της τσέπης την άνοδο ή τη διατήρηση υψηλών τιμών. Ο Διονύσης Χιόνης εκτίμησε ότι ο πληθωρισμός θα βαίνει μειούμενος ή θα είναι σταθερός, αλλά αυτό «δεν σημαίνει ότι θα πέσουν οι τιμές, αλλά θα ανεβαίνουν με μικρότερο ρυθμό, δεν σημαίνει ότι επανέρχονται στην προ του 2021 κατάσταση».

Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μέσα από δηλώσεις της επικεφαλής της Κριστίν Λαγκάρντ, έχει ξεκαθαρίσει ότι θα συνεχιστεί η τροχιά ανόδου των επιτοκίων. Αυτό σημαίνει «είτε το θέλουμε είτε όχι» όπως είπε χαρακτηριστικά ο Διονύσης Χιόνης, ότι θα επιβαρύνονται τα στεγαστικά δάνεια, που είναι μεταβλητού επιτοκίου, καθώς επίσης η πλειοψηφία των υπόλοιπων επιχειρηματικών δανείων, που είναι επίσης μεταβλητού επιτοκίου. Άρα, θα επιβαρύνονται πολίτες κι επιχειρηματίες.

Τέλος, ο καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών ΔΠΘ παρουσιάστηκε ανήσυχος για το πως θα επηρεαστεί η ελληνική οικονομία από τις οικονομικές εξελίξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες που βρίσκονται στο δικό τους δίλημμα αναφορικά με το δημόσιο χρέος τους, καθώς το ντόμινο θα επηρεάσει την παγκόσμια οικονομία και τις ανοιχτές οικονομίες, όπως η Ελλάδα.