Η Κυριακάτικη λειτουργία των καταστημάτων προβληματίζει

Με τη "βούλα" του Συμβουλίου της Επικρατείας θα λειτουργούν πλέον τα καταστήματα τις Κυριακές καθώς κρίθηκε συνταγματική η υπουργική απόφαση με την οποία καθορίστηκαν οι περιοχές που επιτρέπεται η προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων. Η αυξημένη, επταμελής σύνθεσης του Δ΄ Τμήματος του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, με οριακή πλειοψηφία, ανέτρεψε απόφαση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου, του 2017, με την οποία είχε κριθεί αντισυνταγματικό το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές.

Οι δικαστές του Συμβουλίου της Επικρατείας αποφάνθηκαν ότι η επίμαχη υπουργική απόφαση δεν παραβιάζει την συνταγματική αρχή της αναλογικότητας καθώς η εξαίρεση λειτουργίας των καταστημάτων κατά τις Κυριακές δεν εισήχθη αδιακρίτως, αλλά μόνο στο αναγκαίο και ικανό μέτρο, σε περιφέρειες και περιοχές που υπάρχει τουριστική κίνηση. Η πλειοψηφία σημειώνει πως η απόφαση επιδιώκει θεμιτό και πρόδηλο σκοπό γενικού συμφέροντος ο οποίος συνίσταται στο τομέα του τουρισμού, η τόνωση και η ενίσχυση του οποίου είναι αναγκαία, καθώς αποτελεί βασικό τομέα της εθνικής οικονομίας, ενώ παράλληλα ενισχύεται και ο ανταγωνισμός. Μάλιστα, οι δικαστές επισημαίνουν πως η λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές αφορά μέρος της χώρας συγκεκριμένες περιόδους του έτους γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα να μην τίθεται ζήτημα μετατροπής της εξαίρεσης σε κανόνα.

Τα μέλη του δικαστηρίου που μειοψήφησαν διατύπωσαν την άποψη ότι η σχετική υπουργική απόφαση είναι αντισυνταγματική και παραβιάζει τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και την Διεθνή Σύμβαση Εργασίας του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας. Επιπλέον, αποφάνθηκαν πως η απόφαση της Ολομέλειας με την οποία, πριν από περίπου δυο χρόνια, κρίθηκε αντισυνταγματική και μη νόμιμη η λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές, έχει την δέουσα τεκμηρίωση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο ΣτΕ είχε προσφύγει η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας αλλά και 28 ακόμα φορείς.

Πρόεδρος ΕΣΕΕ: Η θέση μας για πλήρη διαφύλαξη της κυριακάτικης αργίας παραμένει σταθερή και θα συνεχίσουμε να τη διεκδικούμε
Με αφορμή την παραπάνω απόφαση του ΣτΕ σχετικά με τις Κυριακές, ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας Γιώργος Καρανίκας προέβη στην ακόλουθη δήλωση: "Η απόφαση του Δ΄ Τμήματος του ΣτΕ απλά αναγνωρίζει το δικαίωμα του υπουργείου Ανάπτυξης να καθορίζει τουριστικές περιοχές, που επιτρέπεται η λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές. Από εκεί και πέρα, τα συμπεράσματα ότι οι Κυριακές «απελευθερώνονται» είναι αυθαίρετα και λανθασμένα.

Το σκεπτικό της απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ του 2017 παραμένει σε ισχύ και δεν ανατρέπεται. Η Κυριακή εξακολουθεί να είναι ξεχωριστή και αναντικατάστατη μέρα παρά τις πιέσεις από συγκεκριμένα και περιορισμένα συμφέροντα. Οι όποιες εξαιρέσεις επιτρέπονται μόνο για λόγους αυστηρού δημόσιου συμφέροντος. Το δικαστήριο έκρινε την Υπουργική Απόφαση Παπαδημητρίου ως προς την ύπαρξη ή όχι των κριτηρίων (σαφώς οριοθετημένων τοπικών ορίων, χρονικών περιόδων και αιτιολόγησης) και απλά αποδεχόμενο ότι αυτά υφίστανται, την έκρινε συνταγματική.

Η ΕΣΕΕ και η πλειοψηφία των εμπόρων της χώρας σεβόμαστε μεν την απόφαση του Δικαστηρίου αλλά διαφωνούμε με το περιεχόμενό της.  Άλλωστε, το γεγονός ότι η απόφαση ελήφθη οριακά με πλειοψηφία 4 έναντι 3 - μεταξύ των μειοψηφούντων και ο εισηγητής – δείχνει ότι το σκεπτικό της δεν είναι δεδομένο και μπορεί να ανατραπεί.

Η ΕΣΕΕ όλα τα προηγούμενα χρόνια αντιτάχθηκε μαχητικά σε κάθε προσπάθεια «ανοίγματος» των Κυριακών, παρουσιάζοντας με τεκμηριωμένο τρόπο την οπτική του μικρού εμπόρου και επιχειρηματία. Μόλις λάβουμε και μελετήσουμε την απόφαση θα καθορίσουμε και την αντίδρασή μας. Η θέση μας για πλήρη διαφύλαξη της κυριακάτικης αργίας παραμένει σταθερή και θα συνεχίσουμε να τη διεκδικούμε".

Πως σχολιάστηκε η απόφαση στην Κομοτηνή
Η απόφαση του ΣτΕ δεν αφορά άμεσα την αγορά της Κομοτηνής, όμως καθώς και εδώ έχει καθιερωθεί η λειτουργία καταστημάτων τουλάχιστον 8 Κυριακές τον χρόνο, ο "Χ" ζήτησε το σχόλιο εκπροσώπων της αγοράς και των εργαζομένων. Διευκρινίζεται ότι η απόφαση αφορά τουριστικές περιοχές, έτσι όπως έχουν ορισθεί από το υπουργείο Ανάπτυξης , για τους μήνες Μάιο έως Οκτώβριο. Οι Κυριακές δεν απελευθερώνονται για όλο το χρόνο και για όλη τη χώρα.

Ο Βαγγέλης Ευαγγελόπουλος πρόεδρος στο Σωματείο Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ροδόπης καταθέτει την άποψη ότι πρέπει "να υπάρξει νομική κατοχύρωση της κυριακάτικης αργίας. Όσο επιτρέπουμε στις κυβερνήσεις να παίρνουν τέτοια μέτρα, τόσο θα κάνουν το ωράριό μας λάστιχο" και πρόσθεσε "ντύνοντας την αγορά με Λευκές Νύχτες και Μαύρες Παρασκευές που εντατικοποιούν την εργασία στους εργαζόμενους, προσπάθησαν να δημιουργήσουν ένα κλίμα στους καταναλωτές να μην σκέφτεται τον εργαζόμενο που δουλεύει και δε πληρώνεται". Ο ίδιος αναφέρει ότι η ελαστικοποίηση του ωραρίου ξεκίνησε από την εστίαση, προχώρησε στο εμπόριο και "αν δεν βάλουμε φρένο θα βλέπουμε τα επόμενα χρόνια σε παρά πολλούς κλάδους να δουλεύουν οι εργαζόμενοι Κυριακές χωρίς δεδουλευμένα". 

Μένουμε στις 8 Κυριακές, είναι το σχόλιο της Κικής Κωνσταντινίδου προέδρου του Εμπορικού Συλλόγου Κομοτηνής που δήλωσε σχετικά "σεβόμαστε την απόφαση του ΣτΕ ωστόσο δεν την επικροτούμε και δεν θεωρούμε ότι η Κυριακή πρέπει να είναι μια μέρα σαν τις άλλες και ότι πρέπει να είναι μια εργάσιμη μέρα, εμείς είμαστε κατά αυτής της απόφασης. Εμείς σαν περιοχή μένουμε στις 8 Κυριακές".

Στην Κομοτηνή ο Εμπορικός Σύλλογος λειτουργεί βάση του τελευταίου εν ισχύει νόμου 4177/2013 άρθρο 16 όσον αφορά τη λειτουργία των καταστημάτων την Κυριακή ο οποίος προβλέπει ακολούθως:

1. Επιτρέπεται προαιρετικά η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις εξής Κυριακές: 
α) Την πρώτη Κυριακή κατά την έναρξη εκάστης τακτικής εκπτωτικής περιόδου της παραγράφου 1 του άρθρου 15 του παρόντος νόμου. Σε περίπτωση που η πρώτη Κυριακή συμπίπτει με επίσημη αργία, η δυνατότητα μετατίθεται την επόμενη Κυριακή. 
β) Τις 2 Κυριακές πριν από την ημέρα των Χριστουγέννων. 
γ) Την Κυριακή των Βαΐων. 
δ) Την τελευταία Κυριακή κάθε έτους. 
ε) Δύο Κυριακές κατά τη διάρκεια των ενδιάμεσων εκπτωτικών περιόδων, που καθορίζονται με απόφαση του οικείου Αντιπεριφερειάρχη σύμφωνα με την περίπτωση β' της παραγράφου 1 του άρθρου 15 του παρόντος. Στις περιφερειακές ενότητες στις οποίες η ως άνω απόφαση δεν έχει εκδοθεί, επιτρέπεται η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων την πρώτη Κυριακή του Μαΐου και την πρώτη Κυριακή του Νοεμβρίου. Σε περίπτωση που η πρώτη Κυριακή συμπίπτει με επίσημη αργία, η δυνατότητα μετατίθεται την επόμενη Κυριακή.