Οι αθυρόστομοι Πιτεράδες και οι λεβέντηδες Σεϊμένηδες

Ο Μορφωτικός Όμιλος Νέου Σιδηροχωρίου και η ποδοσφαιρική ομάδα "Δόξα" Νέου Σιδηροχωρίου την Κυριακή 11 Φεβρουαρίου αναβίωσαν το τοπικό έθιμο "Σεϊμένηδες και Πιτεράδες". Ο κόσμος ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα τον συλλόγων, αψήφησε το ψιλόβροχο και συμμετείχε στο έθιμο. 

"Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος γιορτάζουμε το έθιμο των Σεϊμένηδων και Πιτεράδων", μας ενημερώνει ο πρόεδρος του συλλόγου Ιωάννης Κυριαζής, και συνεχίζει: "Πρόκειται για ένα αποκριάτικο έθιμο, το οποίο έφεραν οι πρόγονοί μας από την Ανατολική Θράκη. Το έθιμο γινόταν στο Σαμακόβι την Πιτεροδευτέρα, που ήταν η Δευτέρα μετά την Κυριακή της Απόκριας. Αυτή ήταν μία μεγάλη μέρα για το Σαμακόβι, μάλιστα αργία, γιατί γιόρταζαν το έθιμο".

Ο κος Κυριαζής μας πληροφορεί αναλυτικά για το έθιμο, εξηγώντας τι συμβόλιζαν οι δύο ξεχωριστές πομπές και πως ήταν ντυμένοι οι συμμετέχοντες. Αναλυτικά αναφέρει: "Το έθιμο περιελάμβανε δύο πομπές: Τη μία των Σεϊμένηδων και την άλλη των Πιτεράδων.

Οι Πιτεράδες ήταν αυτοί που ντύνονταν με παλιά ρούχα, είχαν αστεία έκφραση, βάφονταν, δηλαδή κατάγονταν από τα βακχικά μυστήρια από τον θεό Διόνυσο που πέρασε από την Θράκη, έμεινε εδώ και δημιούργησε αυτή τη μεγάλη αποκριάτικη παράδοση. Ήταν ουσιαστικά μία νυφική πομπή, όπου υπήρχε γκάιντα, νύφη, γαμπρός, κάποιος που έλεγε τα άσεμνα στιχάκια. Περνούσαν από όλο το χωριό, έκαναν πειράγματα και διακωμωδούσαν καταστάσεις του χωριού και τελικά κατέληγαν στην πλατεία. 

Οι Σεϊμένηδες αποτελούσαν μία αντίστιξη στην παρουσία των Πιτεράδων, ήταν λεβέντες, εύζωνοι, ωραίοι νέοι, που παρέπεμπαν στην ελληνική παράδοση της ελεύθερης Ελλάδας. Ήταν ντυμένοι με φουστανέλα και πουκαμίσες με κόκκινα γιλέκα, ενώ κρατούσαν στον ώμο και το όπλο τους. Οι Σεϊμένηδες έκαναν μία ξεχωριστή πομπή, πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι και τους κερνούσαν οι νοικοκυρές τυριά, αβγά και ψωμιά, δηλαδή ό,τι περίσσευε ενόψει και της μεγάλης Νηστείας. Οι Σεϊμένηδες περνούσαν κι από το τούρκικο διοικητήριο, γιατί τότε το Σαμακόβι ήταν υπό τούρκικη διοίκηση, όπου χαιρετούσαν τον Τούρκο διοικητή, κι αυτός τους καλωσόριζε, αλλά φεύγοντας τραγουδούσαν το μαύρη νύχτα στα βουνά, το οποίο αναφερόταν στην προσδοκία που είχε εκεί η υποδουλωμένη περιοχή για την απελευθέρωση και την ενσωμάτωση στον ελληνικό ιστό". 

Δηλώνει μάλιστα χαρούμενος ο κος Κυριαζής, από τη συμμετοχή της νεολαίας σε αυτά τα δρώμενα, υπογραμμίζοντας ότι "ο ρόλος των συλλόγων της περιοχής είναι να μαθαίνουν οι νέοι τις παραδόσεις κι αυτές να διατηρούνται, γιατί έτσι ξέρουμε την ταυτότητά μας, ποιοι είμαστε από που ήρθαμε και που πάμε. Η συμμετοχή των μικρών παιδιών είναι συγκινητική".

Από τους ανθρώπους που διατήρησαν το έθιμο με την πάροδο των χρόνων, ο Νικόλαος Δρίνης, χαίρεται που βλέπει το έθιμο να αντέχει στον χρόνο. "Έχω λάβει σα νέο παιδί αρκετές φορές συμμετοχή στο έθιμο, το οποίο έφεραν στο Νέο Σιδηροχώρι οι παππούδες μας. Εγώ το πρωτοθυμάμαι το 1950, και μέχρι το '57-58 ντυνόμασταν. Τότε το έθιμο σταμάτησε για μερικά χρόνια, αλλά δειλά-δειλά το ξαναξεκινήσαμε και επαναφέραμε το έθιμο. Με μεγάλη προσπάθεια φροντίσαμε και διατηρήσαμε το έθιμο, διότι είναι ένα συμβάν που για τα χρόνια εκείνα ήταν το κάτι άλλο για τους νέους", μας λέει. 

Ο καιρός δεν ήταν σύμμαχος στην αναβίωση του εθίμου, όμως χάρη στην καλή διάθεση αυτό πραγματοποιήθηκε με μεγάλη συμμετοχή, δίνοντας το έναυσμα για ένα όμορφο αποκριάτικο γλέντι στο χωριό.