Χρ. Τοψίδης: Με σταθερά βήματα και πνεύμα συνεργασίας η Περιφέρεια ΑΜΘ αλλάζει
Γράφει ο Χρήστος Κων. Τσιαλίκης Υπτ/γος ε.α. - θεολόγος
Έχω γεννηθεί εις τα Λάβαρα του Έβρου το 1940, έζησα τα παιδικά και εφηβικά μου χρόνια μεταξύ Σουφλίου και Λαβάρων, στη συνέχεια εφοίτησα στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (1960-1963) και εισερχόμενος στο Στράτευμα έφθασα στον αποστρατευτικό βαθμό του υποστράτηγου το 1994. Μετά την αποστρατεία μου συνέχισα να εργάζομαι ως συνεργάτης του μεσιτικού γραφείου της συζύγου μου Μαρίας και περί τα μέσα του έτους 2015 απεχώρησα πλήρως από ενεργό δράση.
Το χώρο της Θράκης τον έχω περπατήσει σπιθαμή προς σπιθαμή και όχι μόνον! κατά καιρούς εμφυλοχωρούσαν διάφορες σκέψεις στο μυαλό μου αλλά δεν είχα χρόνο ν’ ασχοληθώ περαιτέρω μ’ αυτές. Τώρα αφέστηκε ο χρόνος να εκθέσω αυτές τις σκέψεις μου, έχοντας πάντα ως γνώμονα την βοήθεια του τόπου αυτού επί τα βελτίω.
α. Πλημμύρες Έβρου ποταμού
Ο Έβρος ποταμός είναι ο μεγαλύτερος της Βαλκανικής χερσονήσου, πηγάζει από το όρος Μουζάλα (2925 μ.), υψηλοτέρας κορυφής του Σκομιου, στο υψίπεδο της Σόφιας και έχει μήκος 440 χιλιόμετρα. Στρέφεται κατ' αρχάς προς βορράν, στη συνέχεια προς Ανατολάς εξερχόμενος εις την πεδιάδα της Ανατολικής Ρωμυλίας. Φθάνοντας στην στενωπό του Σέτμεν, αλλάσσει ρουν καμπτόμενος και διευθυνόμενος προς ΝΑ επί μήκους 75 χιλιομέτρων, μέχρι Αδριανουπόλεως, εκείθεν καμπτόμενος προς Νότον επί μήκους 135 χιλιομέτρων εκβάλλει εις το Θρακικό Πέλαγος.
Δύο μεγάλοι παραπόταμοι του Έβρου ο Τούντζας (Βουλγαρία) και ο Άρδας (κατά το ήμισυ Βουλγαρία και κατά το άλλο ήμισυ Ελλάδα), συναντούν τα ύδατά τους στο ύψος της Αδριανουπόλεως, όπου καταλήγουν στην κεντρική κοίτη του Έβρου. Ο τρίτος μεγάλος παραπόταμος του Έβρου είναι ο Ερδίνης ο οποίος πηγάζει από την οροσειρά Στράντζα Βαλκάν της Ανατολικής Θράκης και χύνεται στην κεντρική κοίτη του Έβρου παρά του τουρκικού συνοικισμού των Υψάλων.
Όμως πέραν των προαναφερθέντων μεγάλων παραποτάμων του Έβρου, υπάρχουν και άλλοι μικρότεροι παραπόταμοι, καθώς και ρέματα, τα οποία πηγάζουν από ορεινούς όγκους του νομού Έβρου, αρχόμενοι εκ δυσμών, διαρρέοντες εξ ολοκλήρου ελληνικά εδάφη καταλήγουν εις την δεξιάν κοίτην του κατερχόμενου Έβρου ποταμού και χύνουν τα ύδατά τους σ' αυτήν την κοίτη.
Οι ποταμοί αυτοί κατά σειράν εκ βορρά προς νότον είναι:
1. Ερυθροπόταμος, 2. Ρέματα Ψαθάδων - Αμορίου - Κισσαρίου - Λαβάρων, 3. Ποτιστικό Ρέμα - Τρανό Ρέμα - Καμηλογοταμός - Ρεμαλυράς - Προβατώνος - Ιτέας - Φερρών.
Εάν στα προαναφερθέντα ρέματα και μικρούς παραποτάμους είχαν παραβλεφθεί να γίνουν φράγματα ή υδρομαστεύσεις τότε τα ύδατα αυτών θα εδεσμεύοντο σε κάθε χειμερινή περίοδο και θα ελατούτο η στάθμη των υδάτων του Έβρου ποταμού η οποία κάθε χρόνο ταλανίζει τους κατοίκους της παρεμβρίου λωρίδος. Οίκοθεν νοείται ότι, τα δεσμευόμενα ύδατα του χειμώνος, δύνανται να χρησιμοποιηθούν τους θερινούς μήνες για καλλιέργειες αγροτικών εκτάσεων.
Εάν τα εν λόγω φράγματα ή υδρομαστεύσεις εγένοντο τον προηγούμενο αιώνα (20ο), σήμερα δεν θα υπήρχε επικίνδυνο πρόβλημα πλημμυρών.
Β. Λιμένας Πετρωτών
Εις χρόνον ανύποπτον του προηγούμενου αιώνος, επισκέφθηκα την Υδρογραφική Υπηρεσία του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, εις το Στρατόπεδο του Πενταγώνου Αθηνών. Εκεί ενημερώθηκα από αρμόδιο χειριστή επιχειρήσεων και διεπίστωσα ότι στην όλη παραλιακή ακτή της ακτογραμμής αρχής γενομένης από το Δέλτα του Έβρου ποταμού μέχρι τον Στρυμονικό κόλπο, το μεγαλύτερο βάθος των παράκτιων θαλασσίων υδάτων είναι από της παραλίας των Πετρωτών.
Όλοι οι λιμένες που βρίσκονται σε αυτή την παραλιακή ακτογραμμή έχουν μικρότερο βάθος, αυτού των Πετρωτών. Εάν η εν λόγω πληροφορία μελετηθεί αρμοδίως και σε βάθος εκμεταλλευθεί, ίσως γίνει αιτία δημιουργίας ενός αξιόλογου μεγάλου λιμένος στην ακτή των Πετρωτών, ο οποίος λιμένας θα εξυπηρετεί πλοία χωρητικότητας μεγάλου όγκου, είτε αυτά είναι εμπορικής δραστηριότητας, είτε έχουν ομπρέλα στρατιωτικών αναγκών (ελληνικών ή συμμαχικών). Εάν λάβει χώρα είναι τέτοιο επίτευγμα, ίσως θα εξυπηρετηθεί η Βαλκανική Χερσόνησος εις βάθος κατά τρόπον πολυσχιδή. Παραλείπονται οι υπόλοιπες σκέψεις.
γ. Σπήλαιο Μαρωνείας
Κατά την δεκαετία του 1960, η τότε αξιόλογος και πανελληνίως γνωστή σπηλαιολόγος Πετροχείλου, ήλθε στο χώρο της Μαρώνειας, εξερεύνησε το σπήλαιον, το οποίο βρίσκεται πλησίον του κατοικουμένου αυτού χώρου και διεπίστωσε ότι το εν λόγω σπήλαιο δεν υστερεί από τα άλλα σπήλαια του ελλαδικού χώρου. Από τότε πέρασε πολύτιμος χρόνος υπερέχων του μισού αιώνος, αλλά το σπήλαιο συνεχίζει να υποβόσκει κάτω από την επιφάνεια της γης, κοιμούμενο τον ύπνον του δικαίου. Το σπήλαιο βοά! Κράζει! Ωρύεται! Ψάχνει να εύρει άνθρωπο ο οποίος θα ασχοληθεί μαζί του... "...και άνθρωπον ουκ έχει" έλεος! Έως πότε θα μένει εν αναμονή ενεργείας του επίσημου ελληνικού κράτους και της τοπικής κοινωνίας; Καυτό ερωτηματικό.
δ. Παραλιακή οδική αρτηρία
Η Ελλάδα έχει την μεγάλη ευλογία από τη θεία Χάρη να έχει εν γαλαντομία, ήλιο και θάλασσα. Πράγμα που ελάχιστες χώρες στον κόσμο το έχουν. Όλες οι παραλίες της χώρας είναι σε πρώτη προτεραιότητα της αξιοποίησης. Η Θράκη διαθέτει μια αξιόλογη παραλιακή λωρίδα ακτογραμμής, από Αλεξανδρουπόλεως έως το Δέλτα του Νέστου ποταμού, η οποία σποραδικά έχει αξιοποιηθεί. Υπάρχουν αξιόλογοι χώροι σε αυτή τη λωρίδα που δύνανται να αξιοποιηθούν για οικονομική και τουριστική εκμετάλλευση προς όφελος των τοπικών παραγόντων.
Ως εκ τούτου μια παραλιακή οδική αρτηρία, η οποία θα άρχισε από Αλεξανδρούπολη και οδεύοντας προς Δυσμάς θα διαπερνούσε την Νέα Μάκρη - Αρχαία Μεσημβρία - περιοχή νέου λιμένος Πετρωτών, Αρχαία Μαρώνεια - Αλκυώνος - Προφήτη Ηλία, όπου και το Κέντρο Αποκαταστάσεως Απωλειών Υγεία (ΚΑΑΥ) του Στρατού Ξηράς - Ίμερος - λιμνοθάλασσες Μητρικού - Βιστωνίδος, θα κατέληγε στην Μονή Αγίου Νικολάου Βιστωνίδος και στο μικρό λιμένα του Πόρτο Λάγους.
Η όλη αυτή παραλιακή αρτηρία πολλά θα είχε να δείξει σε ένα επισκέπτη - τουρίστα και το όφελος θα ήταν πολλαπλό, τόσο για τον ίδιο τον επισκέπτη, όσο και για τον τόπο επισκέψεώς του.
ε. Ορεινή οδική αρτηρία
Μια παράλληλη οδική αρτηρία προς την προηγούμενη αναφερθείσα, δύναται να ξεκινάει από το Ύψωμα Χίλια (1000 μ.), όπου ο οικισμός της Χλόης και οδεύοντας προς Δυσμάς να διέρχεται από Οργάνη - Οχυρό Νυμφαίας - πρόποδες Παπικίου Όρους - Ποα - Θέρμες - Εχίνος και να καταλήγει στην Ξάνθη.
στ. Πολεοδομικό Σχέδιο πόλεως Κομοτηνής
Ο τελευταίος Τούρκος Φρούραρχος (Βαλής) της τότε Γκιουμουλτζίνας, της σημερινής Κομοτηνής, προς της αποχωρήσεως από τον χώρο αυτής της τότε μικρής πόλης συνέλεξε ολόκληρο το αρχείο του Υποθηκοφυλακείου της πόλεως, το φόρτωσε στα υπάρχοντα τότε συγκοινωνιακά μεταφορικά μέσα, τα γνωστά βοϊδάμαξα και το έστειλε στην Άγκυρα.
Από εκείνη την περίοδο της απελευθέρωσης της πόλεως Γκιουμουλτζίνας, την οποίαν θα εορτάσωμεν ωσονούπω, μέχρι σήμερα πολλά πράγματα άλλαξαν και η τότε Γκιουμουλτζίνα έγινε η σημερινή Κομοτηνή.
Οι τότε συνοικίες που ήταν κτισμένες περί το κάστρο της Γκιουμουλτζίνας έχουν παραμείνει στο ίδιο χρώμα, όπως ήταν τότε και με την πάροδο του χρόνου η πόλη μεγάλωνε και έφθασε στην σημερινή της μορφή.
Οι ολίγοι συνοικισμοί που δημιουργήθηκαν μετά την απελευθέρωση, έγιναν βάσει σωστού και συγχρόνου πολεοδομικού σχεδίου. Οι υπόλοιποι συνοικισμοί, παρέμεναν όπως ήταν από τότε. Σήμερα η πόλη της Κομοτηνής από απόψεως πολεοδομικής σχεδιάσεως νοσεί επικίνδυνα. Ειδικά όταν ένας επισκέπτης ή τουρίστας ευρεθεί στο βόρειο ή βορειοανατολικό τμήμα αυτής της πόλεως, υπάρχει περίπτωση να χαθεί μέσα στα δαιδαλώδη μονοπάτια, εν πολλοίς αδιέξοδα, αυτής της πόλης.
Εκ των πραγμάτων επιβάλλεται μια εκ βάθους αναμόρφωση του πολεοδομικού σχεδίου της πόλεως, ώστε το γεγονός τούτο να γίνει δέλεαρ αφίξεων επισκεπτών στην πόλη.
Κατά την ταπεινή μου γνώμην, εάν νοητώς ληφθεί υπόψιν η ύπαρξη δύο αξόνων, ενός καθέτου και ενός οριζοντίου, επ' αυτών δε των αξόνων στηριχθεί και δημιουργηθεί η νέα πολεοδομική σχεδίαση, θα είναι εύκολη η περαιτέρω μελέτη και σχεδίαση του ιστού της πόλεως.
Ο κάθετος άξονας θα αρχίζει από την πύλη του Στρατοπέδου Ηλιοπούλου θα διαδράμει την Λεωφόρο Ηρώων. Θα διέρχεται την νότια πλευρά της πόλεως και θα καταλήγει στην νότια έξοδο της πόλεως όπου η έναρξη της επαρχιακής οδικής αρτηρίας που οδεύει προς Ξυλαγανή - Μαρώνεια.
Ο οριζόντιος άξονας θα αρχίζει από την οδό Μεραρχίας Σερρών - Νικολάου Πλαστήρα - Γεωργίου Κονδύλη - Δημοκρίτου - Ορφέως και εκείθεν θα οδεύει προς τους συνοικισμούς Κικιδίου - Ροδίτη, ίσως φθάσει μέχρι την ΒΙ.ΠΕ. της Κομοτηνής.
Έχοντας υπόψιν τους δύο αυτούς άξονας, κάθετο και οριζόντιο, ως οδηγούς, ο εκάστοτε πολεοδόμος θα δημιουργήσει τα νέα οικοδομικά τετράγωνα (Ο.Τ.) της πόλεως Κομοτηνής. Δεν χρειάζεται φιλοσοφία το όλον θέμα. Κοινός νους χρειάζεται για την περαιτέρω εξέλιξη, η οποία είναι σχεδίαση - μελέτη - έγκριση δημοτικού συμβουλίου - Περιφέρεια Α.Μ.Θ. - Υπουργείο Υποδομών - Έγκριση - Υλοποίηση. Εάν όλα τα προαναφερθέντα λάβουν χώρα, τότε το νερό θα μπει στο αυλάκι και θ' απαιτείται η στενή παρακολούθηση των τεκταινόμενων και η συντήρηση αυτών.
Επίλογος
Από την εμπειρίαν που έχω στις δύο τελευταίες δεκαετίες της ζωής μου, έχω παρατηρήσει ότι ο νέος φοιτητόκοσμος όταν έρχεται στην Θράκη, χωρίς να το θέλει αντιλαμβάνεται ότι ένα χοντρό δάκρυ οργώνει τα μάγουλά του γιατί απέτυχε σε ΑΕΙ του ΔΠΘ, εκπεφρασμένο στη γνωστή φράση "Δυστυχώς περάσαμε Θράκη".
Εφόσον αρχίσει η φοιτητική ζωή και τα πράγματα φαίνεται ότι είναι τελείως διαφορετικά από αυτά που εφαντάζοντο, διαπιστώνοντας καθημερινά την ανθρωπιά και την αγάπη των κατοίκων της Θράκης, ιδιαίτερα δε της Κομοτηνής, καθώς και την συμπεριφορά των καθηγητών των διαφόρων ΑΕΙ, τότε αλλάζει άρδην η όλη άποψη για την Θράκη.
Όταν έλθει η ώρα της ορκωμοσίας και λήψεως του πτυχίου, τότε άλλο ένα δάκρυ οργώνει τα μάγουλα των αποφοίτων επιστημόνων, αλλά με πολύ διαφορετικά συναισθήματα. Η Θράκη για τους αποχωρούντας επιστήμονας έχει άλλη όψη.
Εάν το τοιούτον συμβαίνει με τη νυν υπάρχουσα κατάσταση στη Θράκη, τότε πόσο διαφορετικά θα ήταν, εάν όλα όσα προαναφέρθησαν λάβουν χώρα εν ευθέτω χρόνω και υλοποιηθούν.
Δεν είμαι αιθεροβάμων, ούτε φαντασιόπληκτος, γνωρίζοντας ότι όλα τα προαναφερθέντα για να υλοποιηθούν, απαιτούν χρόνο, κόπο, χρήματα, προπαντός δε ανθρώπους οι οποίοι θα έχουν όρεξη για παραγωγή πολυτίμου έργου και όχι δημοσιοϋπαλληλικής νοοτροπίας, ίσως τότε η Θράκη από γη της ευφορίας να γίνει γη της επαγγελίας.
Γένοιτω!
Ακολουθήστε το xronos.gr στο Google News