Μπορεί η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία
και Επιχειρηματικότητα να αποτελέσει διέξοδο από την ελληνική κρίση;

Η συμβολή των κοινωνικών επιχειρήσεων έγκειται σε τομείς όπου το κράτος αποτυγχάνει και ο ιδιωτικός τομέας αποφεύγει.

Έννοια της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (ΚΑΛΟ)

Η παγκόσμια αύξηση των ποσοστών της ανεργίας, η έξαρση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού καθώς και η παρατεταμένη κρίση του “Κοινωνικού Κράτους” λόγω της ασφυκτικής δημοσιονομικής πολιτικής και της περικοπής των κοινωνικών δαπανών, έδωσαν  τον απαραίτητο χώρο για την ανάπτυξη της Κοινωνικής Οικονομίας.

Η Κοινωνική Οικονομία έχει δικαίως χαρακτηριστεί ως “Τρίτος Τομέας της Οικονομίας”, ως ο τομέας της οικονομίας που αναπτύσσεται σε έναν νέο, ριζοσπαστικό χώρο ανάμεσα στον Δημόσιο και τον Ιδιωτικό Τομέα.

"Η Κοινωνική Οικονομία περιλαμβάνει οικονομικές δραστηριότητες που αναλαμβάνονται από επιχειρήσεις και οργανισμούς κυρίως συνεταιρισμούς, κοινωνίες αλληλοβοήθειας και σωματεία (ενώσεις), η ίδρυση και λειτουργία των οποίων διέπεται από τις ακόλουθες αρχές: α) σκοπό έχουν κυρίως την παροχή υπηρεσιών προς τα μέλη τους ή την κοινωνία, παρά την επιδίωξη κέρδους, β) έχουν ανεξάρτητη διοίκηση, γ) εφαρμόζουν δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων, δ) αποδίδουν προτεραιότητα στα άτομα και την εργασία έναντι του κεφαλαίου κατά τη διανομή του εισοδήματος" (Defourny, 2001).

Σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 1 του ισχύοντος νόμου (N. 4430/2016) για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία και ανάπτυξη των φορέων της, ως «Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία» ορίζεται το σύνολο των οικονομικών δραστηριοτήτων που στηρίζονται σε μία εναλλακτική μορφή οργάνωσης των σχέσεων παραγωγής, διανομής, κατανάλωσης και επανεπένδυσης, βασισμένη στις αρχές της δημοκρατίας, της ισότητας, της αλληλεγγύης, της συνεργασίας, καθώς και του σεβασμού στον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Ιστορική πορεία της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας

Η έννοια της κοινωνικής οικονομίας αναδείχθηκε κυρίως τη δεκαετία του 1980 λόγω των σφοδρών επιπτώσεων που επέφεραν οι πετρελαϊκές κρίσεις στην παγκόσμια οικονομία.

Το 1989 ξεκίνησε για πρώτη φορά η προσπάθεια της ΕΕ για τη διάδοση της επιχειρηματικότητας στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας και έκτοτε δημιουργήθηκε μια πλειάδα προγραμμάτων χρηματοδότησης για την προώθηση της κοινωνικής οικονομίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η εφαρμογή του ευρωπαϊκού προγράμματος Equal που είχε σκοπό να αυξήσει την απασχόληση ευάλωτων ομάδων και να διαμορφώσει τις κατάλληλες προϋποθέσεις για ίσες ευκαιρίες στην αγορά εργασίας. Στην Ιταλία τη δεκαετία 1990-2000 η απασχόληση σε κοινωνικούς συνεταιρισμούς αυξήθηκε κατά 400% (βλ. αιτιολογική έκθεση του Ν.4019/2011)
 

Η κοινωνική οικονομία εμφανίστηκε δειλά στην Ελλάδα με τον Ν. 2646/1998, όπου προβλέφθηκε η δημιουργία Προστατευόμενων Παραγωγικών Εργαστηρίων, στα οποία τουλάχιστον τα 3/5 των απασχολούμενων θα ήταν άτομα με ειδικές ικανότητες.

Στη συνέχεια, η Kοινωνική Oικονομία κατοχυρώθηκε νομικά με τον Νόμο 2716/1999 όπου καθορίστηκαν οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης (Κοι.Σ.Π.Ε.), ένα είδος “Κοινωνικής Επιχείρησης Ένταξης”, όπως θα λέγαμε σήμερα με βάση το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, με βασικό ρόλο την ενσωμάτωση στην αγορά εργασίας ατόμων με ψυχοκοινωνικά προβλήματα.

Το 2011 ψηφίστηκε ο Νόμος 4019/2011 με τίτλο «Κοινωνική Οικονομία και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα και λοιπές διατάξεις», o οποίος επικαιροποίησε την νομοθεσία για την κοινωνική οικονομία και την κοινωνική επιχειρηματικότητα και εισήγαγε μια νέας μορφής κοινωνική επιχείρηση, τη λεγόμενη Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (Κοιν.Σ.Επ).
Η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση είναι αστικός συνεταιρισμός κοινωνικού σκοπού με περιορισμένη ευθύνη των μελών του και διαθέτει εκ του νόμου την εμπορική ιδιότητα. Η Κοιν.Σ.Επ. είναι επιχείρηση, η οποία διοικείται ισότιμα από τα μέλη της και η λειτουργία της βασίζεται στην επιδίωξη συλλογικού οφέλους, ενώ το κέρδος της προκύπτει από δράσεις που εξυπηρετούν αποκλειστικά το κοινωνικό συμφέρον. Τα μέλη μιας Κοιν.Σ.Επ μπορεί να είναι είτε φυσικά είτε νομικά πρόσωπα.

Η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (Κοιν.Σ.Επ) είναι σήμερα ο πιο διαδεδομένος φορέας κοινωνικής οικονομίας στην Ελλάδα με ποσοστό 72% επί του συνόλου των φορέων. (βλ. Έκθεση για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία στην Ελλάδα)

Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο

Ένα από τα βασικότερα προβλήματα που αποτέλεσαν τροχοπέδη για την ανάπτυξη της Κοινωνικής Οικονομίας ήταν μεταξύ άλλων η έλλειψη κατάλληλου, σύγχρονου νομοθετικού πλαισίου και η ελλιπής τεχνική υποστήριξη. Τα προβλήματα αυτά φαίνεται να έχουν ξεπεραστεί πλέον σε μεγάλο βαθμό με τη θέσπιση αρχικά του Ν. 4019/2011 και την αντικατάστασή του με τον 4430/2016. Στην απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών συνέβαλε και η Υπουργική Απόφαση Αριθ. 61621/Δ5.2643/2017 (ΦΕΚ 56/Β/18-1-2017) για την Τήρηση και Λειτουργία του Γενικού Μητρώου Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

Μάλιστα, σήμερα πλέον, η Ειδική Γραμματεία ΚΑΛΟ έχει τη δική της σελίδα τόσο στο Facebook όσο και στο Διαδίκτυο (https://kalo.gov.gr/), όπου μπορεί κανείς να βρει πληροφορίες για τον τομέα ΚΑΛΟ και τις δράσεις της Ειδικής Γραμματείας.

Σήμερα στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον νεότερο Ν. 4430/2016, συναντάμε δύο βασικούς τύπους κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων με διαφορετική αποστολή.

´Ετσι, ανάλογα με τον ειδικότερο σκοπό τους, οι Κοιν.Σ.Επ. διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:

α) Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης, οι οποίες διακρίνονται περαιτέρω  σε δύο υποκατηγορίες:
αα) Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης Ευάλωτων Ομάδων, οι οποίες επιδιώκουν την ένταξη στην οικονομική και κοινωνική ζωή, των ατόμων που ανήκουν στις Ευάλωτες Κοινωνικές Ομάδες.

Ως «ευάλωτες» ορίζονται οι ομάδες εκείνες του πληθυσμού που η ένταξή τους στην κοινωνική και οικονομική ζωή εμποδίζεται από σωματικά και ψυχικά αίτια ή λόγω παραβατικής συμπεριφοράς. Σε αυτές ανήκουν:

1.  τα άτομα με αναπηρία οποιασδήποτε μορφής (σωματική, ψυχική, νοητική, αισθητηριακή),
2.  τα άτομα με προβλήματα εξάρτησης από ουσίες ή τα απεξαρτημένα άτομα,
3.  οι ανήλικοι με παραβατική συμπεριφορά, οι φυλακισμένοι/ες και αποφυλακισμένοι/ες. Ποσοστό 30% κατ’ ελάχιστον των μελών και των εργαζομένων στις επιχειρήσεις αυτές ανήκουν υποχρεωτικά σε αυτές τις κατηγορίες.

αβ) Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης Ειδικών Ομάδων, οι οποίες επιδιώκουν την ένταξη στην οικονομική και κοινωνική ζωή των ατόμων που ανήκουν στις Ειδικές Ομάδες Πληθυσμού. Ως «ειδικές» ορίζονται οι ομάδες εκείνες του πληθυσμού οι οποίες βρίσκονται σε μειονεκτική θέση ως προς την ομαλή ένταξή τους στην αγορά εργασίας, από οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά αίτια. Σε αυτές ανήκουν:

1.  τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας,
2.  τα θύματα παράνομης διακίνησης και εμπορίας αν ανθρώπων,
3.  οι άστεγοι,
4.  τα άτομα που διαβιούν σε συνθήκες φτώχειας,
5.  οι οικονομικοί μετανάστες,
6.  οι πρόσφυγες και οι αιτούντες άσυλο, για όσο εκκρεμεί η εξέταση του αιτήματος χορήγησης ασύλου,
7.  οι αρχηγοί μονογονεϊκών οικογενειών,
8.  τα άτομα με πολιτισμικές ιδιαιτερότητες,
9.  οι μακροχρόνια άνεργοι έως είκοσι πέντε ετών και άνω των πενήντα ετών.

Ποσοστό 50% κατ’ ελάχιστον των μελών και των εργαζομένων στις επιχειρήσεις αυτές ανήκουν υποχρεωτικά σε αυτές τις κατηγορίες.

αγ) Οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης (Κοι.Σ.Π.Ε.) του άρθρου 12 του Ν. 2716/1999, θεωρούνται αυτοδικαίως Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Ένταξης.

Για την ίδρυσή μιας Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης απαιτούνται τουλάχιστον 7 μέλη.

β) Κοιν.Σ.Επ. Συλλογικής και Κοινωνικής ωφέλειας, οι οποίες αναπτύσσουν δραστηριότητες «βιώσιμης ανάπτυξης», ή και παρέχουν «κοινωνικές υπηρεσίες γενικού ενδιαφέροντος».

Ως «βιώσιμη ανάπτυξη» ορίζονται οι οικονομικές δραστηριότητες, εμπορικές ή ανταλλακτικές, που προωθούν την αειφορία του περιβάλλοντος, την κοινωνική και οικονομική ισότητα, καθώς και την ισότητα των φύλων, προστατεύουν και αναπτύσσουν τα κοινά αγαθά και προωθούν τη διαγενεακή και πολυπολιτισμική συμφιλίωση, δίνοντας έμφαση στις ιδιαιτερότητες των τοπικών κοινωνιών.

Ως «Κοινωνικές υπηρεσίες γενικού συμφέροντος» ορίζονται οι υπηρεσίες που είναι προσβάσιμες σε όλους, προάγουν την ποιότητα ζωής και παρέχουν κοινωνική προστασία σε ομάδες όπως ηλικιωμένοι, βρέφη, παιδιά, άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις και περιλαμβάνουν την εκπαίδευση, την υγεία, την κοινωνική στέγαση, την κοινωνική σίτιση, την παιδική φροντίδα, τη μακροχρόνια φροντίδα και τις υπηρεσίες κοινωνικής αρωγής, χωρίς, ωστόσο, να υποκαθιστούν τις γενικές υποχρεώσεις του κράτους στην άσκηση της κοινωνικής πολιτικής.

Για την ίδρυσή μιας Κοιν.Σ.Επ. Συλλογικής και Κοινωνικής ωφέλειας απαιτούνται τουλάχιστον 5 μέλη.
 

Η καινοτομία ωστόσο του Ν 4430/2016, σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς, έγκειται στο γεγονός ότι πλέον Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας μπορούν να είναι πέρα από τις ΚοινΣΕπ και οι Συνεταιρισμοί Εργαζομένων και οποιοδήποτε άλλο μη μονοπρόσωπο νομικό πρόσωπο, όπως για παράδειγμα οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί του Ν. 4384/2016, οι αστικοί συνεταιρισμοί του Ν. 1667/1986 κ.α., εφόσον πληρούν τις Αρχές της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

Προκειμένου να κριθεί ότι τα παραπάνω νομικά πρόσωπα πληρούν τις Αρχές της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας θα πρέπει αρχικά να εξεταστεί αν αναπτύσουν δραστηριότητες κοινωνικής και συλλογικής ωφέλειας, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 2 παράγραφοι 2 και 3 του Ν. 4430/2016.

Συγκεκριμένα, ως «συλλογική ωφέλεια» ορίζεται η από κοινού εξυπηρέτηση των αναγκών των μελών του Φορέα Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, μέσα από τη διαμόρφωση ισότιμων σχέσεων παραγωγής, τη δημιουργία θέσεων σταθερής και αξιοπρεπούς εργασίας, τη συμφιλίωση προσωπικής, οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, ενώ ως «κοινωνική ωφέλεια» ορίζεται η εξυπηρέτηση κοινωνικών αναγκών τοπικού ή ευρύτερου χαρακτήρα με την αξιοποίηση της κοινωνικής καινοτομίας, μέσα από δραστηριότητες «βιώσιμης ανάπτυξης» ή παροχής «κοινωνικών υπηρεσιών γενικού συμφέροντος» ή κοινωνικής ένταξης.

Επιπλέον, θα πρέπει να εφαρμόζουν δημοκρατικό σύστημα λήψης αποφάσεων. Αυτό σημαίνει ότι όλα τα μέλη συμμετέχουν στις Γενικές Συνελεύσεις με δικαίωμα μιας ψήφου, ανεξάρτητα από τον αριθμό των συνεταιριστικών μερίδων που κατέχουν.

Περαιτέρω, η ατομική επιδίωξη του κέρδους δε θα πρέπει να αποτελεί τον πρωτεύοντα σκοπό των μελών τους. Ο νόμος θεσπίζει περιορισμούς στη διανομή των κερδών στα μέλη και τη διάθεση του μεγαλύτερου μέρους αυτών στην επανεπένδυση  με σκοπό τη αύξηση της παραγωγικής δραστηριότητας της επιχείρησης και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Τέλος, η διοίκηση θα πρέπει να είναι ανεξάρτητη από το Κράτος.

Κίνητρα για την ανάπτυξη της ΚΑΛΟ

Προκειμένου να επιτευχθεί ο σκοπός της διάδοσης και της εξάπλωσης της ΚΑΛΟ δόθηκαν ορισμένα κίνητρα, τα οποία σε γενικές γραμμές αφορούν την χρηματοδότηση των φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας καθώς και ευνοϊκές φορολογικές και ασφαλιστικές ρυθμίσεις για αυτούς και τα μέλη τους.

Πόροι και Χρηματοδότηση

Ως πόροι των Κοιν.Σ.Επ. και των Συνεταιρισμών Εργαζομένων νοούνται το κεφάλαιο της επιχείρησης, κάθε έσοδο από την επιχειρηματική τους δραστηριότητα και από την αξιοποίηση της περιουσίας τους, δωρεές τρίτων, επιχορηγήσεις από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, την Ευρωπαϊκή Ένωση, διεθνείς ή εθνικούς οργανισμούς ή Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Β' βαθμού, έσοδα από άλλα προγράμματα, κεφάλαια από κληροδοτήματα, δωρεές και παραχωρήσεις της χρήσης περιουσιακών στοιχείων.

Πηγές χρηματοδότησης είναι το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας, το Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης, ο Αναπτυξιακός Νόμος, προγράμματα του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.) κ.α.

Άλλα κίνητρα

Οι εργαζόμενοι στους Συνεταιρισμούς Εργαζομένων και στις Κοιν.Σ.Επ., οι οποίοι ανήκουν στις Ευάλωτες Ομάδες Πληθυσμού και λαμβάνουν επίδομα πρόνοιας ή επιδόματα επανένταξης ή οποιασδήποτε μορφής νοσήλιο ή παροχή ή σύνταξη ως έμμεσα ασφαλισμένοι, συνεχίζουν να εισπράττουν τις παροχές αυτές ταυτόχρονα με την αμοιβή τους από την Κοιν.Σ.Επ.

Ειδικά, για τους φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, στον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν περιλαμβάνεται ποσοστό έως 35% των κερδών προ φόρων, εφόσον αυτό καταβάλλεται στους εργαζομένους τους. [άρθρο 21 παρ. 1 του ν. 4172/2013, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 72 του Ν. 4430/2016]

Οι Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας με τη μορφή Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης ή Συνεταιρισμού Εργαζομένων εξαιρούνται από τις υποχρεώσεις καταβολής ετήσιου τέλους επιτηδεύματος, εφόσον δεν έχουν παρέλθει πέντε (5) έτη από την πρώτη έναρξη εργασιών τους [τελευταίο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 31 του Ν 3986/2011 όπως προστέθηκε με το άρθρο 73 παρ. 2 του Ν. 4430/2016] ενώ αργότερα αυτό ανέρχεται σε πεντακόσια (500) ευρώ ετησίως. [άρθρο 31 παρ. 1 περ. ε’ του Ν 3986/2011, όπως προστέθηκε με το άρθρο 73 παρ. 1 του Ν 4430/2016]

Στατιστικά στοιχεία και παραδείγματα

Το 2012, ο τομέας της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στη Γαλλία, η οποία σημειωτέον είναι μία από τις χώρες με τον πλέον ανεπτυγμένο τομέα κοινωνικής επιχειρηματικότητας, απασχολούσε περίπου 2.000.000 εργαζομένους, το 10% του συνολικού αριθμού θέσεων εργασίας της χώρας.

Περαιτέρω, μόνον ο γαλλικός όμιλος κοινωνικής επιχειρηματικότητας GRΟUPE SOS έχει ετήσιο τζίρο που ξεπερνά τα 900.000.000 δολλάρια (http://www.groupe-sos.org/en/)

Τα παραδείγματα που προέρχονται και από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ιταλία, η Φινλανδία, η Γερμανία, το Βέλγιο κ.α. είναι αναρίθμητα.

Υπολογίζεται ότι σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση η Κοινωνική Οικονομία αντιπροσωπεύει το 6% της συνολικής απασχόλησης με περισσότερους από 11.000.000 εργαζόμενους.

Συνολικά οι κοινωνικές συνεταιριστικές εταιρείες υπολογίζεται ότι προσφέρουν παγκοσμίως 100 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, 20% περισσότερες από ότι οι Πολυεθνικές.
 

Αξιόλογο παράδειγμα κοινωνικής επιχείρησης παραγωγικών υπηρεσιών αποτελεί η κοινωνική επιχείρηση «Fifteen» (https://www.fifteen.net/), η οποία ιδρύθηκε το 2002 από τον διάσημο σεφ Jamie Oliver στο Λονδίνο και λειτουργεί με μεγάλη επιτυχία μέχρι σήμερα. Ο στόχος της επιχείρησης είναι αφενός να βοηθήσει άνεργους νέους, ηλικίας 18-24, να ενσωματωθούν στην αγορά εργασίας εκπαιδεύοντάς τους σε θέματα παρασκευής φαγητού και αφετέρου να προσφέρει στους πελάτες της ποιοτικό φαγητό.

Η Κοινωνική Οικονομία και η Κοινωνική Επιχειρηματικότητα είναι μια ζωντανή πραγματικότητα σε όλες τις δυτικές κοινωνίες, αλλά ήταν μέχρι πριν μερικά χρόνια κάτι άγνωστο στην Ελλάδα. Σήμερα όμως λειτουργούν στην Ελλάδα εκατοντάδες τέτοιες επιχειρήσεις.

Ο Ειδικός Γραμματέας Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, Αντώνης Βορλόου σημείωσε ότι στο Μητρώο του υπουργείου Εργασίας υπάρχουν 350 νέες ΚΟΙΝΣΕΠ μέσα στο 2017, οι οποίες προστέθηκαν στις 600 ήδη υπάρχουσες με το παλαιότερο καθεστώς.

Ενδεικτικά, μία από αυτές αποτελεί το “Συνεταιριστικό Φροντιστήριο Χαλανδρίου” (https://www.sinetairistiko.org/) το οποίο λειτουργεί από το 2013 μέχρι σήμερα και όπως μας ενημερώνουν οι ιδρυτές του γεννήθηκε από την ανάγκη να υπάρχει μια διαφορετική πρόταση από εκείνη που θέλει υψηλά δίδακτρα για τους γονείς και εξευτελιστικές αμοιβές για τους καθηγητές, που αντιμετωπίζει τους μαθητές ως «πελάτες» προσφέροντας τους μια αμφιβόλου ποιότητας εκπαίδευση που στηρίζεται στις «έτοιμες συνταγές» και στην «παπαγαλία».

Αρκετοί είναι και οι φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας που δραστηριοποιούνται στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Ενδεικτικά, μερικοί από αυτούς είναι οι παρακάτω:

ΚοινΣΕπ ΘΡΑ.ΚΙ. http://thrakiskinitro.wixsite.com/thraki

Επάρκεια ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. https://eparkeiakoinsepxanthis.weebly.com

Κοιν.Σ.Επ. ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ http://www.spartakos.eu

ΘΕΟΓΕΝΗΣ ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ http://www.theogenis.gr/

Οξυγόνο ΚοινΣΕπ https://el-gr.facebook.com/o2koinsep/

ΚΟΙ.Σ.Π.Ε. Καβάλας https://www.koispekavalas.gr/home/koispe

ΕΥΚΑΛΥΨΙΣ ΚΟΙΝΣΕΠ http://www.eykalipsis.gr

Ηλιοδώρα ΚοινΣΕπ https://el-gr.facebook.com/pg/Ηλιοδώρα-ΚοινΣΕπ-585729024863483/about/?ref=page_internal

Μάλιστα, από τον Δεκέμβριο του 2015 συστάθηκε και λειτουργεί με έδρα την Κομοτηνή το Δίκτυο Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (https://el-gr.facebook.com/diktyokoinsepamth/) με απώτερο σκοπό την γνωριμία, τη δικτύωση και τη συνεργασία των Κοιν.Σ.Επ. της Περιφέρειας ΑΜΘ.

Συγκεκριμένα, στηρίζει την επικοινωνία και τις σχέσεις αλληλεγγύης μεταξύ των μελών της, τη διάχυση πληροφορίας και καλών πρακτικών στον τομέα της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, καθώς και τη συνεργασία των μελών της για την καλύτερη αντιμετώπιση των προκλήσεων και των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν αυτή τη στιγμή οι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις. Στοχεύει στην ανάπτυξη ενός καναλιού επικοινωνίας με όλους τους σχετικούς δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, καθώς και τους εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, οι οποίοι βοηθούν και στηρίζουν την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας και τη διαχείριση των χρηματοδοτικών εργαλείων.

Συμπέρασμα

Σε μια εποχή πολυεπίπεδης κρίσης όπως αυτή που διανύουμε, με την κρίση των ηθών και των εθίμων, την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, των υψηλών ποσοστών ανεργίας και της «διαρροής» χιλιάδων νέων στο εξωτερικό, της έξαρσης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία μπορεί να αποτελέσει ένα εναλλακτικό εργαλείο οικονομικής ανάπτυξης, τόνωσης της απασχόλησης και της τοπικής οικονομίας και παράλληλα απάντηση σε πολλά προβλήματα της σύγχρονης εποχής  μέσα από τη μείωση της μετανάστευσης των νέων, την ένταξη και αποκατάσταση ευπαθών ομάδων πληθυσμού, αλλά και την βελτίωση και αναβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος, που αποτελούν άλλωστε «καταστατικούς» σκοπούς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

Ευάγγελος Φαρμακίδης

Ασκούμενος Δικηγόρος Δ.Σ Ροδόπης

International Diploma in Social Economy and Entrepreneurship

Διαμεσολαβητής / Σύμβουλος Διαμεσολάβησης ADR Hellenic Center

[email protected]