xρονοτοπία | xronos.gr
Γράφει από την Αθήνα, ο συνεργάτης μας, συγγραφέας - λαογράφος Γιώργος Λεκάκης www.lekakis.com

xρονοτοπία

28/06/17 - 11:00

Ο άνθρωπος είχε την φωνητική ανατομία να «τραγουδήσει» πριν από (τουλάχιστον) 1.000.000 χρόνια!


Ενώ οι πρωτάνθρωποι της Χαλκιδικής, πριν από 13.000.000 χρόνια είχαν ένα είδος έναρθρου λόγου!


Υπάρχουν πνευστά μουσικά όργανα 43.000 χρόνων!

 

Πώς ξεκίνησε η μουσική; Οι πρώτοι πρόγονοί μας ξεκίνησαν αρχικά με το να παλεύουν με τα πράγματα για να δημιουργήσουν ρυθμό, ή να χρησιμοποιήσουν τις φωνές τους για να τραγουδήσουν; Ποια είδη εργαλείων χρησιμοποίησαν; Ήταν πάντα η μουσική σημαντική στην ανθρώπινη κοινωνία, και εάν ναι, γιατί; Οι απαντήσεις αποκαλύπτουν ότι η ιστορία της μουσικής είναι, από πολλές απόψεις, η ιστορία των ανθρώπων. 


Τι είναι η μουσική; Δύσκολο να απαντηθεί. «Ήχος που μεταφέρει το συναίσθημα». Ένα βουητό ή ένα νανούρισμα μητέρας είναι μουσική. Αλλά αυτής της απλής μουσικής, ίσως, προηγήθηκε η ομιλία. 


Αλλά από πού βγάζουμε την γραμμή μεταξύ μουσικής και ομιλίας; Από πότε οι πρόγονοί μας άρχισαν να κάνουν μουσική;  
Οι επιστήμονες έχουν μελετήσει τα απολιθωμένα κρανία και γνάθους των πρωτανθρώπων, για να ιδούν εάν ήταν σε θέση να μιλούν. Ναι, περίπου πριν από 1.000.000 χρόνια, ο κοινός πρόγονος των Νεάντερταλ και των σύγχρονων ανθρώπων, είχε την φωνητική ανατομία να «τραγουδήσει» σαν εμάς. Αλλά είναι αδύνατον να γνωρίζουμε εάν το έκανε! (*) 


Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο της μουσικής είναι ο ρυθμός. Οι πρόγονοί μας, ίσως, δημιούργησαν ρυθμική μουσική, κτυπώντας τα χέρια τους. Αυτά μπορεί να ήταν τα πρώτα μουσικά όργανα, όταν κάποιος συνειδητοποίησε ότι και οι πέτρες ή οι ράβδοι μπορούν να κάνουν το ίδιο. Και δεν.βλάπτουν και τα χέρια τόσο πολύ. Πολλά από αυτά τα όργανα είναι πιθανόν να έχουν κατασκευασθεί από μαλακά υλικά, όπως ξύλο ή καλάμια, και έτσι δεν έχουν διασωθεί. Αυτά που έχουν επιζήσει είναι οστέινα. Μερικά από τα πρώτα, που βρέθηκαν ποτέ, προέρχονται από οστά ορτυκιών και ορνιθών και έχουν ηλικία 43.000-39.000 ετών. Άλλα αρχαία όργανα έχουν βρεθεί σε εκπληκτικά μέρη: Για παράδειγμα, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι άνθρωποι κτύπαγαν σταλακτίτες και έπαιζαν. «ροκ γκονγκ», σε σπηλιές πριν από 12.000 χρόνια, με τις ίδιες τις σπηλιές να δρουν ως συντονιστές για τον ήχο! 


Γνωρίζουμε λοιπόν ότι η μουσική είναι παναρχαία και μπορεί να ήταν πάντα μαζί με τους ανθρώπους. Αλλά γιατί προέκυψε και γιατί συνεχίσθηκε; Υπάρχουν πολλές πιθανές εξηγήσεις: 


Ο ένας είναι ο χορός. Δεν είναι γνωστό εάν οι πρώτοι χορευτές χόρεψαν με μουσική συνοδεία ή εάν η μουσική οδήγησε τους ανθρώπους να κινούνται ρυθμικά.  


Ένας άλλος προφανής λόγος για είναι η ψυχαγωγία, η οποία μπορεί να είναι προσωπική ή κοινοτική.  
Η μουσική μπορεί επίσης να χρησιμοποιήθηκε για επικοινωνία, συχνάκις σε μεγάλες αποστάσεις, χρησιμοποιώντας όργανα όπως τύμπανα ή κέρατα.  


Τέλος, ένας άλλος λόγος για μουσική είναι ο τελετουργικός. Σχεδόν κάθε θρησκεία χρησιμοποιεί μουσική. 
Ωστόσο, ο βασικός λόγος που η μουσική προέκυψε και επιμένει είναι ότι φέρνει τους ανθρώπους κοντά. «Η μουσική οδηγεί σε συνάθροιση, όπως ο δεσμός μεταξύ μητέρας και παιδιού ή η συγκέντρωση μεταξύ ομάδων. Η μουσική διατηρεί τους εργαζόμενους ευτυχείς, όταν κάνουν επαναλαμβανόμενες και βαρετές εργασίες, και τους βοηθά όλους να κινηθούν μαζί, αυξάνοντας την δύναμη της δουλειάς τους. Χορεύοντας ή τραγουδώντας μαζί, πριν από ένα κυνήγι ή πόλεμο, αυτό δεσμεύει τους συμμετέχοντες σε μια συνεκτική ομάδα. Έχει μάλιστα υποτεθεί ότι η μουσική, προκαλώντας τέτοια συγγένεια, δημιούργησε όχι μόνον την οικογένεια, αλλά και την ίδια την κοινωνία, φέρνοντας μαζί τους ανθρώπους που διαφορετικά θα μπορούσαν να οδηγηθούν σε μοναχικές ζωές», εξηγεί ο Montagu. 
Πηγή: Jer.Montagu (Πανεπ.Οξφόρδης) στο Frontiers, 20.6.2017.


ΒΛΕΠΕ επίσης βιβλίο Γ. Λεκάκη «Μουσικής Μύηση».


(*) σ.σ.: Ο δρ. Ά. Πουλιανός λέει, πως και ο «Τριλλιανός Άνθρωπος», που βρέθηκε στην Χαλκιδική, ηλικίας 12.000.000-13.000.000 είχε ένα είδος έναρθρου λόγου: «Τα Μειοκαινικά τεχνοσκευάσματα, λίθινα και οστέινα, που ανακαλύψαμε κατά τις ανασκαφές μας στην Τρίλλια τής Χαλκιδικής ήδη από το 1968, θεωρούνται από μας ως δημιουργήματα των προγόνων του Homo erectus της περιοχής της ΝΑ. Ευρώπης γενικότερα. Η ηλικία τους φτάνει τα 6-13 ± 1 εκατομμυρίων ετών. Πρόκειται, κατά την άποψή μας, για προϊόντα ενός μακροχρόνιου μετασχηματισμού, που είχε αρχίσει όταν πρωτοστάθηκαν όρθιοι οι ανθρωπίδες (Πουλιανός Α. Ν., 1982). Ή οι ανθρωπίδες αυτοί ήσαν δεξιόχειρες εξ αρχής, και προφανώς είχαν τη δυνατότητα κάποιου έναρθρου λόγου από τότε που έχουμε αποδείξεις ότι πρωτοστέκεται όρθιος, δηλ. πριν από 13 εκατομμύρια χρόνια, και κατά συνέπεια, όπως υποθέτουμε, διέθεταν έναρθρο λόγο! ( βλ. εργαλειοτεχνία 13 ± 1 εκατομμυρίων ετών).


(.) Οι άνθρωποι ακόμη από την εποχή εκείνη φαίνεται να ήταν δεξιόχειρες. Αυτό το συμπεραίνουμε όταν παρατηρούμε ποια πλευρά του εργαλείου είναι στομωμένη από την πολλή χρήση που του έκανε ο άνθρωπος. Βρέθηκαν εργαλεία που προφανώς οι αρχάνθρωποι τα χρησιμοποιούσαν μόνο με το δεξί χέρι. Νευρολογικά οι άνθρωποι σήμερα έχουν το ίδιο κέντρο ελέγχου της δεξιοχειρίας και της ομιλίας, που βρίσκεται στο αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου, στο λεγόμενο "Περιοχή/Τετράγωνο του Μπροκά". Έτσι φαίνεται οι πρώτοι άνθρωποι είχαν στοιχεία κάποιου είδους έναρθρου λόγου εκατομμύρια χρόνια πριν. Προφανώς η όρθια στάση ήταν εκείνη που καθόρισε τον έναρθρο λόγο. 


(.) Οι Πετραλώνειοι Αρχάνθρωποι γνώριζαν τη χρήση της φωτιάς, χρησιμοποιούσαν λίθινα και οστέινα εργαλεία, είχαν έναρθρο λόγο και ομαδική κοινωνική δομή σαν κυνηγοί».


ΠΗΓΗ: «Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ», έκδ. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΑΝΘΡΟΠΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, αρ. 15, 2004.
Την ανωτέρω θεωρία του Α. Πουλιανού, διατυπωθείσα το 1977, υποστηρίζει και ο κ. Ι. Μπούντιλ ότι δηλ. ο Αρχάνθρωπος των Πετραλώνων είχε έναρθρο λόγο (1997).

 

Ένας Δούρειος Ίππος, που αποκαλύπτει την αρχαιοκαπηλία (και) του Πεσαβάρ!!!

Οι πόλεις πέφτουν με Δούρειους Ίππους. Μωρός όποιος δεν το έχει πάρει το μάθημά του, τόσες χιλιετίες τώρα

Σας περιγράφω τι βλέπω:


Ένα θέμα από τον κύκλο των Τρωικών. Σχεδόν στο κέντρο, δίπλα στην πύλη, ένα άλογο στέκεται επί ορθογώνιας βάσεως, με δύο πυκνούς και ακανόνιστους ακτινωτούς τροχούς στην εξωτερική πλευρά. Το κεφάλι του αλόγου, στραμμένο εμπρός, φθάνει σχεδόν έως στην κορυφή του έργου και φαίνεται ελαφρώς προς τα έξω, προς τον θεατή! Το σώμα δείχνει κάποια μοντελοποίηση. Η χαίτη είναι μια χαμηλή κορυφογραμμή κατά μήκος του πίσω μέρους του λαιμού. Μπροστά από το άλογο μια αρσενική φιγούρα, που σκύβει προς τα κάτω. Τα πόδια κάμπτονται, κρατά δόρυ. Μόνο το αριστερό του χέρι είναι ορατό.

Φορά έναν χιτώνα έως το γόνατο και πιθανώς μια «χλαμύδα», χωρίς ορατό κούμπωμα ή περόνη. Τα πόδια του είναι γυμνά, αλλά πάνω από τους αστραγάλους είναι ένα ρολό, ίσως χαμηλές μπότες. Τα μαλλιά είναι προφανώς μακριά και ρέουν. Αλλά η εξωτερική πλευρά της κεφαλής είναι κατεστραμμένη και δεν φαίνονται τα μαλλιά να πέφτουν κάτω από τους ώμους. Πίσω από το άλογο, πάνω από τα πόδια, είναι η προτομή ενός άνδρα, που στέκεται φορώντας ένα ένδυμα με πυκνές ραβδώσεις για πτυχές που καλύπτουν και τους δύο ώμους. Ήταν μάλλον γενειοφόρος. Από την ουρά του αλόγου, μια άλλη αρσενική φιγούρα, σε προφίλ, φαίνεται να πιέζει το άλογο με τα δύο χέρια, αν και μόνο ένα χέρι είναι ορατό. Ίσως φορά έναν μανδύα που φαίνεται από την πλευρά του και φθάνει κάτω από τα γόνατα. Ο κάτω βραχίονας μπορεί να είναι μανικευμένος στον καρπό με ένα παχύ υλικό. Στα πόδια του φαίνονται ρολά (ίσως μπότες). Η κεφαλή του είναι σε μεγάλο βαθμό σπασμένη. Δίπλα του είναι ένας λεπτός άξονας, που κλίνει ελαφρώς προς τα δεξιά, ίσως δόρυ και ένας βραχίονας. 


Στ' αριστερά υπάρχει μια πύλη με μια θηλυκή μορφή που στέκεται σχεδόν εμπρός με τα δύο χέρια να ανυψώνονται προς την κορυφή. Φορά ένα χαμηλότερο ένδυμα. Κρέμεται η ζώνη της. Επάνω από την ζώνη είναι γυμνή, εκτός από ένα κολάρο και ένα περιδέραιο, που κρέμεται ανάμεσα στα στήθη της. Φορά ενώτια και τα παχιά μαλλιά της πέφτουν και στις δύο πλευρές του κεφαλιού. Υπάρχει ένα πρόσωπο παχουλό, με πολύ γερά μάγουλα, κάτι που υποδηλώνει κάπως ένα παιδί. Το στόμα είναι μια σχισμή, αλλά τα μάτια είναι ανοικτά. Η πύλη έχει βαθιούς χαλκάδες. 


Πού τα βλέπω όλα αυτά; Μα. στο Βρετανικό Μουσείο (των κλοπιμαίων) βέβαια. Όπου υπάρχει ένα ανάγλυφο (1990,1013.1), από γκρίζο σχιστόλιθο, με σπασμένα, πελεκημένα και επανασυνδεδεμένα κομμάτια, με θέμα τον Δούρειο Ίππο! 


Είναι έργο του «Πολιτισμού του Kushan», του 2ου-3ου αι. κατασκευασμένο με την ελληνικής καταγωγής τεχνοτροπία  της Gandhara. Βρεθηκε στην περιοχή του Peshawar στο Πακιστάν. Έχει διαστάσεις (ύψος: 16,2 εκατ. πλάτος: 32,3 εκατ. και διάμετρο: 5,4 εκατ.). 
Το αρχαίο ελληνικό έργο τέχνης βρέθηκε(;) στην κατοχή(;) του sir(sic) Francis Wylie ICS! Πιθανότατα προέρχεται από έναν από τους πολυάριθμους τύμβους της επαρχίας Mardan Peshawar. Ο sir Olaf Caroe, ο οποίος εγνώριζε τον sir Francis Wylie, δηλώνει ότι προέρχεται από το Swabi Tahsil, κοντά στο Hund, μέρος αυτής της επαρχίας. Η πρόταση του Wheeler (1968: 137), από την άλλη πλευρά, είναι ότι το κομμάτι προέρχεται από την Charsada, γιατί όπως υποστηρίζει ο sir Francis Wylie ήταν βοηθός επίτροπος στην Charsada από τον Μάιο του 1919 μέχρι τον Μάιο του 1921! Είναι λιγότερο πιθανόν να απέκτησε το κομμάτι κατά την διάρκεια που ήταν πολιτικός στο Tochi, ή Διευθυντής στο Peshawar, ή από μια άλλη πηγή. Δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1926 (Hargreaves, 125). 


Ο Brooke Sewell το αγόρασε(;) από τον Verner Wylie, γιο του sir Francis Wylie, το 1990. Ο Verner Wylie, είπε στον επιμελητή Zwalf, ότι κατάλαβε ότι το ανάγλυφο «δόθηκε»(;) γύρω στο 1920 στον πατέρα του, κατά την διάρκεια μιας περιήγησής του, ως διοικητής, από ευγνώμονες γονείς για την διάσωση του νεαρού γιου τους από ένα. πηγάδι! 


Αυτά κάνουν οι αρχαιοκάπηλοι. Λένε ψέματα γι' αυτό, για τον τρόπο απόκτησης ενός έργου, κλέβουν ένα αρχαίο τέχνεργο, χωρίς να μπορεί αυτό τώρα να πει την ιστορία του και την καταγωγή του. Διότι ο θαμμένος σε τύμβο με ανάγλυφο με θέμα τον Δούρειο Ίππο, θα ήταν κάποιος που σχετίζεται με αυτόν: ή κάποιος Αχαιός, που κλείστηκε μέσα στο κατασκεύασμα του Επειού (από τον Πανοπέα Φωκίδα), ή ο ίδιος ο κατασκευαστής του, ή (λογότερο πιθανόν) κάποιος Τρώας. Πάντως κάποιος αρχαίος Έλλην. 
Βιβλιογραφία για περισσότερα: 


Zwalf «300 bibliographic details», Tokyo National Museum 2003a σελ.135, 1996.
Το ανάγλυφο εκτέθηκε σε εκθέσεις για τον Μέγα Αλέξανδρο:
«Alexander the Great: History and Legend» στην Ρώμη (21 Δεκ.-1996 21 Μάη 1995, Fondazione Memmo), και στο St. Petersburg (1 Οκτ. 1996 - 31 Μαρτ. 1997, Florida International Museum, ΗΠΑ), «Alexander the Great: East-West Cultural Contacts from Greece to Japan», στο Τόκιο (5 Αυγ. - 5 Οκτ. 2003, Tokyo National Museum), και το Κόμπε (18 Οκτ. - 21 Δεκ. 2003, Hyogo Prefectural Museum). 

 

Ακολουθήστε το xronos.gr στο Google News

Ροή Ειδήσεων

xronos
xronos.gr