"Η χαρά η Δουκινιώς", μια παράσταση βγαλμένη από την παράδοση της Θράκης

«Η χαρά της Δουκινιώς» του Μίλτη Παρασκευαΐδη, το μοναδικό αυτό παραδοσιακό χοροθέατρο για τη Θράκη, παρουσιάζεται στο Κεντρικό Αμφιθέατρο της Πανεπιστημιούπολης την Κυριακή 27 Νοεμβρίου 2016 και ώρα 19:00 από τον Σύλλογο Εβριτών νομού Ροδόπης.
Το έργο παρουσιάζεται στο κοινό της Κομοτηνής 76 χρόνια μετά την πρώτη παρουσίασή του (1940) και αποτελεί έναν φόρο τιμής στη Θράκη και στις παραδόσεις της. 

Πρόκειται για το μοναδικό παραδοσιακό χοροθέατρο που γράφτηκε για τη Θράκη, για μια «Θρακική ηθογραφία σε 4 θεατρικές εικόνες», όπως την έχει χαρακτηρίσει ο ίδιος ο συγγραφέας της, έργο στο οποίο, με αφορμή το γάμο της Δουκινιώς και του Σωτήρη, ξετυλίγονται οι παραδόσεις, οι χοροί και οι μουσικές της ευρύτερης περιοχής της Θράκης. Πρωτοπαρουσιάστηκε στο Στάδιο της Κομοτηνής στις  23 Ιουνίου 1940 υπό την αιγίδα της τότε Γενικής Διοίκησης Θράκης και αποτέλεσε για τα τότε δεδομένα πολιτιστικό γεγονός πανελλαδικού ενδιαφέροντος.

Το έργο γράφτηκε ύστερα από συστηματική μελέτη και επιτόπια έρευνα του συγγραφέα Μίλτη Παρασκευαΐδη, επάνω στα έθιμα και τις παραδόσεις της Θράκης, κυρίως των χωριών Γρατινή, Ιάσμος και Κόσμιο, στα οποία δεν είχαν γίνει εγκαταστάσεις προσφύγων μετά την καταστροφή του 1922, αλλά και τον ιδιαίτερο πολιτισμικό χαρακτήρα του συνοικισμού της Κομοτηνής «Καβακλιώτικα», οι κάτοικοι του οποίου προέρχονταν από τη Βόρεια Θράκη. Για την απόδοση του κειμένου της ηθογραφίας στο γλωσσικό ιδίωμα των παλαιοτέρων Κομοτηναίων, αρωγοί υπήρξαν ο πρώην δήμαρχος Κομοτηνής Σοφοκλής Κομνηνός και ο επίσης Κομοτηναίος εκπαιδευτικός Κώστας Αγγελίδης, γραμματέας της τότε Κοινότητας Αγιάσματος, ενώ πλήθος επώνυμων και ανώνυμων κατοίκων της περιοχής συνέδραμε στην παραγωγή αυτή. Διθυραμβικά σχόλια για την παράσταση δημοσιεύθηκαν όχι μόνο στον τοπικό Τύπο αλλά σχεδόν σε όλο τον αθηναϊκό και τον περιφερειακό Τύπο όλης της χώρας (πχ. στη Θεσσαλονίκη, στην Πάτρα και αλλού). 

Εβδομήντα έξι χρόνια μετά, αυτό το μοναδικής αξίας έργο θα παρουσιαστεί και πάλι στο κοινό της Κομοτηνής, αυτή τη φορά από τον Σύλλογο Εβριτών νομού Ροδόπης. Στην προσπάθεια να αποδοθεί το έργο με την ίδια μεγαλοπρέπεια που πρωτοπαρουσιάστηκε, ομάδες του συλλόγου εργάζονται ασταμάτητα εδώ και μήνες. Η ανάπτυξη των σκηνικών του έργου θα ξεπερνά τα 25 μέτρα, καθώς, επί σκηνής, ξετυλίγεται ένα ολόκληρο θρακιώτικο χωριό με τους κατοίκους του, τις καθημερινές τους συνήθειες, τα τραγούδια, τους χορούς και τα έθιμά τους. 

Με αφορμή τη χαρά (γάμο) της Δουκινιώς και την προετοιμασία της στο χρόνο, (από τον χειμώνα μέχρι το καλοκαίρι) αναπτύσσονται ηθογραφικοί διάλογοι πλαισιωμένοι από τραγούδια, ζωντανή μουσική, χορό και αναπαράσταση θρακικών εθίμων σε ένα θρακιώτικο χωριό των αρχών του 20ου αιώνα. Για τον λόγο αυτό το σκηνικό έχει ετοιμαστεί για να αναδείξει μια ολόκληρη πλατεία, η οποία αποτελεί το κέντρο αναφοράς της τοπικής κοινότητας, στην οποία διαδραματίζεται το έργο. Για τα δεδομένα της περιοχής μας αποτελεί μια «υπερπαραγωγή» τόσο για το μέγεθος της σκηνικής εμφάνισης, όσο και από άποψη συμμετοχών, καθώς θα ανεβαίνουν επί σκηνής και εναλλάσσονται πάνω από 100 άτομα. 

Όπως έκανε γνωστό ο πρόεδρος του συλλόγου Εβριτών Ροδόπης Χρήστος Χατζηπέμου "100 άτομα περίπου ανεβαίνουν επί σκηνής. Οι συντελεστές οι οποίοι εργάστηκαν σε αυτό θα έλεγα ότι είναι άλλοι τόσοι, αφανής ήρωες αυτής της προσπάθειας, όλοι όσοι μας έδωσαν αντικείμενα, φορεσιές μέχρι την μελέτη της κάθε λεπτομέρειας. Δούλεψε πάρα πολύς κόσμος και για μεγάλο χρονικό διάστημα για να έχουμε το αποτέλεσμα στις 27 Νοεμβρίου".

Η πρώτη παράσταση του έργου θα πραγματοποιηθεί στις 27 Νοεμβρίου 2016, και ώρα 19:00 στο κεντρικό αμφιθέατρο της Πανεπιστημιούπολης στο ΔΠΘ και η είσοδος για το κοινό θα είναι ελεύθερη.  

Ο κ. Χατζηπέμου αποκάλυψε το ενδιαφέρον το έργο να παρουσιαστεί και εκτός Κομοτηνής. "Υπάρχει ήδη ενδιαφέρον για να περιοδεύσει το έργο σε όλη σχεδόν την Ελλάδα, πέρα από την περιφέρεια και τον νομό μας, υπάρχει ενδιαφέρον να το παίξουμε και αλλού, στην Θεσσαλονίκη, στην Αθήνα, στην Βέροια και αλλού. Το πρόβλημά του είναι ότι μπορεί να παιχτεί μόνο σε μεγάλες αίθουσες, που εμείς έχουμε δύο εδώ στην Κομοτηνή αλλά στην περιφέρεια δεν έχουμε άλλες τέτοιες αίθουσες και ακολούθως μόνο σε ανοιχτό χώρο".
Την σκηνοθετική επιμέλεια του έργου έχει η Χρύσα Ιωαννίδου, την σκηνογραφία ο Κώστας Κατσιμίγας, τον συντονισμό των δρωμένων και του χορευτικού μέρους, ο Χρήστος Γαντσίδης. 

Το υποκριτικό, χορωδιακό και χορευτικό μέρος, ως και την αναπαράσταση των δρωμένων υποστηρίζουν 100 περίπου, μέλη του Συλλόγου Εβριτών νομού Ροδόπης.

Την μοναδική αυτή παραγωγή για τον τόπο μας, στηρίζουν ο Δήμος Κομοτηνής, η Περιφερειακή Ενότητα Ροδόπης της Περιφέρειας ΑΜ-Θ, το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης ΑΜ-Θ και το Τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας & Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών του Δ.Π.Θ..