Σύντροφοι σκύλοι θεραπευτές

Με τον Μπάμπη Κουκουζέλη
Όλοι όσοι ζούμε και δουλεύουμε με σκύλους γνωρίζουμε την απροσμέτρητη αξία που έχουν στη ζωή μας. Εκτός από την υπέροχη συντροφιά και το γεγονός ότι μας παρέχουν κίνητρα να βγούμε έξω και να γυμναστούμε, το ότι μας χαρίζουν επίσης καινούργια χόμπι και νέους φίλους, η ανθρώπινη κοινωνία συνειδητοποιεί ολοένα και περισσότερο την ικανότητα του σκύλου να μειώνει το στρες και να τονώνει αντίθετα το αίσθημα ευεξίας που νοιώθουμε, μ’ άλλα λόγια να μας κάνει πιο υγιείς.
Οι άνθρωποι ως είδος επικοινωνούμε με τους σκύλους επειδή είμαστε κατά βάση παρόμοιες υπάρξεις είμαστε κοινωνικά πλάσματα που απολαμβάνουν την παρέα των άλλων και που βασιζόμαστε σ’ αυτούς για την επιβίωσή μας. Χρειαζόμαστε τους άλλους ανθρώπους, όχι μόνον για τη διαιώνιση του είδους μας αλλά για τη συνεργασία στην εξεύρεση τροφής και την άμυνα μας απέναντι στους εχθρούς, όπως και ο σκύλος και για τον ίδιο λόγο ζούμε σε ομάδες. Αν και σήμερα έχουμε απομακρυνθεί πολύ από τους προγόνους μας που κυνηγούσαν ομαδικά, όταν ο σκύλος και ο άνθρωπος άρχισαν να προσεγγίζουν ο ένας τον άλλο επιβίωναν κατά τον ίδιο τρόπο με τη συνεργασία. Αυτός είναι ίσως ο λόγος για τον οποίο επικοινωνούμε τόσο καλά με ένα ζωϊκό είδος το οποίο διαφέρει από μας άλλο τόσο όσο μας μοιάζει: πολύ! Και αυτό είναι κάτι που ως άνθρωποι που έχουν σκύλους και ως εκπαιδευτές σκύλων πρέπει να κατανοήσουμε, επιδιώκοντας να ζούμε αρμονικά μαζί τους. Αν και πολλοί άνθρωποι απολαμβάνουν πραγματικά τη συντροφιά ζώων και ειδικά σκύλων, λόγω της ικανότητας τους να μας χαλαρώνουν και να οδηγούν τη σκέψη μας μακριά από τις καθημερινές αγωνίες, ξέρουμε ότι μπορούν να προσφέρουν πολλά περισσότερα απ’ αυτό στις ζωές μας. Οι σκύλοι εργάζονται σε πολλά ειδικά καθήκοντα στις μέρες μας, από τα αστυνομικά, την έρευνα, τη διάσωση, την ανεύρεση ναρκωτικών και βομβών, μέχρι την υποστήριξη τυφλών, κωφαλάλων και ατόμων με ειδικές ανάγκες, ακόμα και σε τέτοιους εκπληκτικούς τομείς όπως η έγκαιρη προειδοποίηση εκείνων των ανθρώπων που πάσχουν από επιληπτικές κρίσεις.
Αν και όλα αυτά τα καθήκοντα είναι ουσιώδη και αποδεικνύουν ακριβώς πόσο ικανός και ευέλικτος είναι ο σκύλος, οργανισμοί όπως των σκύλων -ακροατών για κωφάλαλους, σκύλων - οδηγών για τυφλούς σκύλων - βοηθών για άτομα με ειδικές ανάγκες αναγνωρίζουν ότι οι σκύλοι τους οποίους εκπαιδεύουν προσφέρουν πολύ περισσότερα στους ανθρώπους τους οποίους βοηθούν ένα μεγάλο τμήμα των “καθηκόντων” τους είναι να τους κάνουν παρέα και να τους παρέχουν αυτοπεποίθηση.
Όλοι αυτοί οι οργανισμοί αναφέρουν ότι άνθρωποι που έχουν τέτοιους σκύλους παρουσιάζουν σημαντική αύξηση στην αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση που νοιώθουν, όχι μόνο στο οικείο περιβάλλον τους, αλλά και έξω από αυτό, σε δημόσιους χώρους. Αυτό οφείλεται κυρίως στην εμπιστοσύνη που έχουν στις ικανότητες των σκύλων τους να τους βοηθήσουν να ξεπεράσουν ή έστω να αντιμετωπίσουν τα φυσικά (σωματικά) τους μειονεκτήματα. Μερικά από τα οφέλη που απολαμβάνουν οι άνθρωποι αυτοί είναι περισσότερες κοινωνικές επαφές (όλοι ξέρουμε ότι ένας σκύλος βοηθάει όσο τίποτα άλλο για να “σπάσει ο πάγος” μεταξύ αγνώστων) αίσθημα ευεξίας και υγείας, ικανοί για ανεξάρτητες κινήσεις, περισσότερη πρωτοβουλία κ.λ.π.
Ορισμένοι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες και ειδικότερα εκείνοι που πάσχουν από προβλήματα ακοής, αισθάνονται εξαιρετικά απομονωμένοι ή αντιμετωπίζονται με ελάχιστη προσοχή, επειδή απλά οι άνθρωποι γύρω τους δεν καταλαβαίνουν το πρόβλημα. Η ύπαρξη ενός σκύλου - κοινωνικού έργου όχι μόνον υποδηλώνει ότι ο άνθρωπος τον οποίο συνοδεύει έχει κάποια ιδιαιτερότητα, προτρέποντάς τους γύρω του να τον αντιμετωπίσουν με σεβασμό, αλλά επίσης ενθαρρύνει ενεργά τα άτομα που τον περιβάλλουν να επικοινωνήσουν μαζί του. Πραγματικά, πολλοί άνθρωποι που βγάζουν βόλτα το σκύλο τους αναφέρουν ότι οι άλλοι άνθρωποι είναι πολύ πιθανότερο να τους πλησιάσουν και να επιδιώξουν να τους μιλήσουν, από το αν βάδιζαν μόνοι τους, ειδικά δε οι άνθρωποι που αγαπούν τους σκύλους βρίσκουν έτσι μια αφορμή να τους πλησιάσουν. Η πιθανότητα αυτή αυξάνεται ακόμα περισσότερο όταν ο σκύλος αναγνωρίζεται άμεσα σαν σκύλος εκπαιδευμένος για κοινωνικό έργο, φέροντας τα διακριτικά που δηλώνουν ότι είναι εν υπηρεσία.
Επειδή πολλοί άνθρωποι ενδιαφέρονται να μάθουν πώς εκπαιδεύεται ένας τέτοιος σκύλος και πώς ακριβώς βοηθά τον κύριο του, τον πλησιάζουν και του μιλούν, αυξάνοντας έτσι τις ευκαιρίες κοινωνικής επαφής και γνωριμιών που έχει ένα τέτοιο άτομο σε σχέση με το αν ζούσε χωρίς σκύλο. Επιπλέον, όντας ένα θέμα που γνωρίζει καλά, νοιώθει και ο ίδιος άνετα να μιλήσει γι’ αυτό και μπορεί να επικοινωνήσει με βάση τις εμπειρίες και τη ζωή του, επομένως η συζήτηση διεξάγεται σε ένα επίπεδο πιο άμεσο και οικείο απ’ ότι μια απλή “κοινωνική κουβεντούλα” όπως λέμε. Και έτσι, μπορεί ευκολότερα να οδηγήσει σε γνήσιες σχέσεις φιλίας απ’ ότι μια απρόσωπη, αδιάφορη ανταλλαγή φράσεων...
Άλλοι μια Βρετανική οργάνωση που αναγνωρίζει και ερευνά τη δυνατότητα του σκύλου να λειτουργήσει ενεργητικά για την υγεία μας είναι η οργάνωση (σύντροφοι σκύλοι θεραπευτές), ασχολείται με τις επισκέψεις σκύλων σε νοσοκομεία, οίκους ευγηρίας και ιδρύματα φιλοξενίας ατόμων με πνευματικά, ψυχολογικά και σωματικά προβλήματα. Έτσι, οι άνθρωποι αυτοί έχουν την ευκαιρία της αλληλεπίδρασης με την παρουσία του σκύλου στη ζωή τους και της απόλαυσης της συντροφιάς του.
Τα οφέλη αυτών των προγραμμάτων είναι αναρίθμητα και πολύ διαφορετικά από άτομο σε άτομο. Οι σχετικές έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται σε μετεγχειρητικό στάδιο αναρρώνουν γρηγορότερα αν έχουν την ευκαιρία να χαρούν τη συντροφιά ενός σκύλου. Τα παιδιά ωφελούνται πολύ από την παρέα με σκύλους όταν βρίσκονται σε κάποιο νοσοκομείο, ιδιαίτερα δε αν το χρονικό διάστημα είναι μεγάλο. Ο τετράποδος επισκέπτης είναι ένα εξαίρετο μέσο απώθησης της μελαγχολίας που συνοδεύει την ασθένεια, ΕΝΑΣ ΦΙΛΟΣ που κάνει τον πόνο να ξεχαστεί και μια παρουσία που δίνει ευχάριστη προοπτική μέχρι την επόμενη φορά: τα παιδιά περνούν περισσότερο χρόνο μιλώντας για τους σκύλους και τι ωραία που θα είναι όταν αυτοί θα ξαναέρθουν να τα δουν, απ’ ότι συζητώντας για την πάθηση τους. Πολλοί από εμάς που έχουμε σκύλους, μπορούμε να καταλάβουμε ακριβώς πώς ένας σκύλος είναι ικανός να προσφέρει χαρά, όταν δραπετεύουμε μαζί του στην εξοχή ή όταν απλά τον κοιτάζουμε να παίζει. Πολλοί άνθρωποι λένε πόσο τους χαλαρώνει, να χαϊδεύουν τον σκύλο τους όταν κάνουν κάτι ιδιαίτερα απαιτητικό, όπως μια δημόσια ομιλία ή μια εργασία ακριβείας που δημιουργεί άγχος. Ίσως ο σκύλος στο μέλλον να γίνει ευρύτερα δεκτός στους χώρους δουλειάς των ανθρώπων.
Ο σκύλος είναι η καλύτερη συντροφιά όταν είμαστε μόνοι, η καλύτερη υποστήριξη για όσους είναι ευάλωτοι και η καλύτερη πηγή καλής διάθεσης, ακριβώς όταν την χρειαζόμαστε πιο πολύ. Δεν είναι παράξενο, λοιπόν, που έχει κερδίσει τέτοια ξεχωριστή θέση στις καρδιές και στις ζωές τόσων και τόσων από ‘μας... Πριν παρασυρθώ σε περισσότερα θα ήθελα για ακόμη μια φορά να ευχαριστήσω τη διεύθυνση της Εφημερίδας ΧΡΟΝΟΣ που μου δίνω τη δυνατότητα ν’ αναλύσω το τεράστιο θέμα που ονομάζεται εκπαίδευση και συμπεριφορά σκύλων. Σας χαιρετώ με εκτίμηση και σας περιμένω στο τηλ.6983504917, για τις πιο εξειδικευμένες απορίες σας.