Διερευνητικές επαφές με προϋποθέσεις

Η Κυβέρνηση έχει πει επίσημα ότι οι διερευνητικές επαφές με την Τουρκία θα ξεκινήσουν, όταν η Τουρκία αποδείξει ότι συμπεριφέρεται ως κανονικό κράτος σεβόμενο τους όρους της καλής γειτονίας και αυτό να κρατήσει για ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Αυτό είναι σωστό.

Κάτι τέτοιο όμως μέχρι στιγμής δεν υπάρχει. Αντ’ αυτού βλέπουμε Τουρκικές ακταιωρούς να εμβολίζουν σκάφος του Λιμενικού στα Ίμια μέσα στα χωρικά μας ύδατα, να συνεχίζονται οι παραβιάσεις του ΕΕΧ, να εκδίδει η Τουρκία παράνομες ΝAVTEX στην Ελληνική υφαλοκρηπίδα, να μας απειλεί και να μας προσβάλει. Δηλαδή να επιδιώκει  την όξυνση του κλίματος. Σε ένα τέτοιο κλίμα είναι βέβαιο ότι δεν μπορεί και δεν πρέπει να ξεκινήσουν οι διερευνητικές.

Διακρίνεται όμως μια τάση επισπεύδοντος από την Ελληνική πλευρά, την οποία δεν μπορώ πραγματικά να κατανοήσω και στέλνει λάθος μηνύματα στην Τουρκία τα οποία δεν μας εξυπηρετούν από διπλωματικής πλευράς.

Η θέση μας είναι και πρέπει να είναι μια και να το  ξεκαθαρίσουμε. Οριοθέτηση μόνον ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στην νησιώτικη Ελλάδα. Όχι γενικά οι θαλάσσιες ζώνες όπως κάποιοι ισχυρίζονται και είναι μέγιστο σφάλμα.

Πρέπει να επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12νμ πριν από τις διερευνητικές και μετά οποιαδήποτε συζήτηση. Όπως και οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Κύπρο. Πάντα βέβαια με βάση το Διεθνές Δίκαιο και τις Διεθνείς Συνθήκες. Αυτή πρέπει να είναι η θέση μας. Έτσι όταν αναγκαστούμε να αποχωρίσουμε από το διάλογο να μην χάσουμε το blame game.

Σχετικά με την επέκταση στα 12 νμ στο Ιόνιο, καλό είναι να θυμηθούμε ότι πριν κάποια χρόνια η τότε Αντιπολίτευση (σημερινή Κυβέρνηση) είχε αντιρρήσεις για την μερική επέκταση και είχε δίκιο. Διότι έτσι είναι σαν να δεχόμαστε αυτό που λέει η Τουρκία, ότι δηλαδή «το Αιγαίο είναι θάλασσα ειδικών συνθηκών,  άρα  πρέπει να διαπραγματευτούμε τις θαλάσσιες ζώνες». Και στις θαλάσσιες ζώνες συμπεριλαμβάνεται και η Αιγιαλίτιδα ζώνη, η οποία είναι Εθνική Κυριαρχία και όχι κυριαρχικά δικαιώματα. Θα έπρεπε να έχουμε κλείσει τους κόλπους, να χαράξουμε γραμμές βάσης και να επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12νμ σε όλη την επικράτεια.

Το casus belli είναι ψευδοδίλλημα και παράνομο διότι σύμφωνα με το τον Καταστατικό χάρτη του ΟΗΕ  αποτελεί απειλή χρήσης βίας και η άσκηση βίας είναι παράνομη. Επομένως με την επέκταση των χωρικών υδάτων  στα 12 νμ το ακυρώνουμε και κάνουμε χρήση του Διεθνούς Δικαίου το οποίο επικαλούμαστε και καλά κάνουμε.

Το συμβάν με τον εμβολισμό του Λιμενικού σκάφους από Τούρκικες ακταιωρούς είναι αρκετά σοβαρό και δεν πρέπει να το προσπερνάμε λέγοντας ότι είναι κάτι συνηθισμένο. Είναι τεράστιο λάθος. Το συμβάν αυτό έλαβε χώρα στα 1,4 νμ από την Καλόλυμνο δηλ. εντός χωρικών υδάτων και Εθνικής κυριαρχίας και δεν αντιδράσαμε. Τουλάχιστον έπρεπε δημοσίως και Διεθνώς να το καταγγείλουμε στα κατάλληλα φόρα. Και όταν τέτοιο συμβάν δεν το καταγγέλλεις, τότε σύρεσαι σε διαπραγματεύσεις. Κι όταν σύρεσαι σε διαπραγματεύσεις  τότε δίνεις πολύ λάθος μήνυμα στους Τούρκους οι οποίοι αντιλαμβάνονται ότι είσαι έτοιμος να παραχωρήσεις.

Οι διερευνητικές πρέπει να είναι επί της διαδικασίας. Δεν μπορούμε να νομιμοποιήσουμε κατά τις διερευνητικές τον κατάλογο Καλίν. Δηλαδή έκνομες απαιτήσεις της Τουρκίας. Επίσης για να πάμε σε διερευνητικές θα πρέπει να δηλώσουμε εξ αρχής και κατηγορηματικά στην ΕΕ και στον ΟΗΕ ότι η Ελλάδα έχει όλη την καλή διάθεση να πάει σε διάλογο με την Τουρκία με ένα και μοναδικό θέμα και αν  ο διάλογος καταλήξει σε αποτυχία να οδηγηθούμε στη Χάγη.

Εάν δεν το ξεκαθαρίσουμε από την αρχή και αναγκαστούμε στη μέση της διαδικασίας να αποχωρήσουμε με ευθύνη της Τουρκίας, τότε όλο το παιχνίδι ενοχής θα στραφεί εναντίον μας. Άρα δεν πρέπει να διαπράξουμε μέγα διπλωματικό σφάλμα το οποίο θα έχει οδυνηρά αποτελέσματα.

Και κάτι που πρέπει να επισημανθεί.
Υπάρχει η Κύπρος ή την έχουμε ξεχάσει; Υπάρχει ή δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή κατοχή και της Αμμοχώστου κατά παράβαση δύο θεμελιωδών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ; Υπάρχει και είναι σίγουρο. Εμείς δηλαδή παρ’ όλα αυτά  ετοιμαζόμαστε να πάμε σε διερευνητικές; Αλήθεια τι μήνυμα στέλνουμε απέναντι;

Δυστυχώς έχει  ακολουθηθεί εξ αρχής  η μέθοδος της σαλαμοποίησης. Τι εννοώ:
-Βγάλαμε την Κύπρο από τα Ελληνοτουρκικά (Τουρκική απαίτηση)
-Δεχόμαστε καταστρατήγηση κυρίων και θεμελιωδών αποφάσεων του ΟΗΕ σε βάρος της Κύπρου (Τουρκική επιθυμία)
-Δεχόμαστε τα 6νμ ως κόκκινες γραμμές (Τουρκικός ισχυρισμός και επιδίωξη).
-Καταλήξαμε στο τέλος με πίεση της Γερμανίας, ότι οι κυρώσεις δεν είναι αυτοσκοπός. Με αυτού του είδους την προσέγγιση δεν προχωρούμε καλά!

Διάλογος και ειρήνη είναι καλά πράγματα, αλλά οι λέξεις αυτές δεν υπάρχουν στο λεξιλόγιο του Ερντογάν.

Κάναμε λάθη, λάθη τακτικής και στρατηγικής και συνεχίζουμε να κάνουμε τα ίδια λάθη. Δεν είχαμε ποτέ μια συγκροτημένη πολιτική και ένα σχέδιο αντιμετώπισης της Τουρκίας. Δεν διεκδικήσαμε ποτέ και δεν εφαρμόσαμε το Διεθνές Δίκαιο. Διαχειριζόμασταν όπως και τώρα τις εξελίξεις όποτε και όταν προέκυπταν. Αυτή η προσέγγιση έδωσε γήπεδο στη Τουρκία να υλοποιεί τους σχεδιασμούς της.  

Δυστυχώς είμαστε αιχμάλωτοι του φοβικού  συνδρόμου και της άρνησής μας να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά και αποφασιστικά την Τουρκική επιθετικότητα.

Η κατάσταση στα ελληνοτουρκικά είναι πιο άσχημη από ποτέ. Το γεγονός ότι δεν παίζει ψηλά στα ΜΜΕ δε σημαίνει ότι δεν υπάρχει κρίση. Οι διερευνητικές επαφές δεν είναι διέξοδος. Μπορεί να αποδειχτούν απλά η γέφυρα που θα μας οδηγήσει σε περαιτέρω κλιμάκωση. Γι’ αυτό ας σοβαρευτούμε όλοι μας και πρώτα απ’ όλα εκείνοι που θα κληθούν να πάρουν αποφάσεις. Χωρίς να ‘ναι τρομαγμένοι ελπίζουμε.

---------------------------------------------
*Πτέραρχος (Ι) εα. Κωνσταντίνος Ιατρίδης

Επίτιμος διοικητής ΔΑΥ

Στρατιωτικός αναλυτής