Η ενοχοποίηση των χριστουγεννιάτικων τραπεζιών και η σχέση μας με τη διατροφή

Αντί λοιπόν να αντιμετωπίζουμε τα γιορτινά τραπέζια ως απειλή, μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε ως ευκαιρία για ενσυνείδητη απόλαυση

Τα Χριστούγεννα είναι μια περίοδος χαράς, γιορτής και οικογενειακής θαλπωρής, αλλά για πολλούς, οι ημέρες αυτές συνοδεύονται από άγχος και ενοχές γύρω από το φαγητό. Τα γιορτινά τραπέζια, γεμάτα παραδοσιακές λιχουδιές και νόστιμα εδέσματα, συχνά θεωρούνται «παγίδα» που θέτει σε κίνδυνο την προσπάθεια διατήρησης μιας ισορροπημένης διατροφής. Αλλά είναι τελικά δίκαιο να ενοχοποιούμε τα Χριστουγεννιάτικα τραπέζια;

Την περίοδο των γιορτών πολλά άτομα, ειδικά εάν βρίσκονται σε διαδικασία απώλειας βάρους, αισθάνονται έντονη πίεση, αφού βρίσκονται ανάμεσα στο δίλλημα «τήρηση προγράμματος διατροφής ή απόλαυση των νοστιμιών;». Γιατί όμως θα πρέπει να επιλέξουμε ένα από τα δυο και να μην συνδυάσουμε τις δυο επιλογές; Στη διατροφή δεν υπάρχει μαύρο η άσπρο! Μπορούμε να εντάξουμε τις χριστουγεννιάτικες λιχουδιές στο διαιτολόγιο μας, και ταυτόχρονα να διατηρούμε μια ισορροπημένη διατροφή. Η νοοτροπία απαγόρευσης οποιασδήποτε τροφής, μόνο αρνητική επίδραση μπορεί να έχει, αφού οδηγεί στη σύνδεση του φαγητού με ενοχές και τιμωρία, ιδιαίτερα σε περιόδους όπου η αφθονία και η ποικιλία στο φαγητό είναι αναπόφευκτες, όπως τα Χριστούγεννα.

Αντί λοιπόν να αντιμετωπίζουμε τα γιορτινά τραπέζια ως απειλή, μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε ως ευκαιρία για ενσυνείδητη απόλαυση. Το φαγητό δεν είναι απλώς καύσιμο για το σώμα αλλά ταυτόχρονα αποτελεί πολιτιστική παράδοση, σύνδεση με αγαπημένα πρόσωπα και έκφραση ευγνωμοσύνης. Η εκπαίδευση στην ενσυνείδητη διατροφή (mindful eating) μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της ενοχοποίησης. Η νοοτροπία αυτή περιλαμβάνει το να δίνουμε προσοχή στις αισθήσεις μας, να τρώμε με μέτρο και να απολαμβάνουμε κάθε γεύση χωρίς βιασύνη ή ενοχές. Η προσέγγιση αυτή μας επιτρέπει να τιμήσουμε τη στιγμή και να διατηρήσουμε μια ισορροπία, χωρίς τύψεις.

Πολλοί πιστεύουν ότι τα χριστουγεννιάτικα γεύματα είναι «καταστροφικά» για την υγεία ή το βάρος μας. Στην πραγματικότητα, μερικά γεύματα δεν μπορούν να αναιρέσουν την προσπάθεια ολόκληρης της χρονιάς. Η ισορροπία στη διατροφή καθορίζεται από το σύνολο των επιλογών μας, όχι από μεμονωμένες στιγμές απόλαυσης. Η υπερβολική κατανάλωση τροφής τις ημέρες των γιορτών βέβαια μπορεί να προκαλέσει προβλήματα, αλλά δεν χρειάζεται να δαιμονοποιούμε το φαγητό.

Ένα ακόμη θέμα που αφορά τα γιορτινά τραπέζια είναι τα σχόλια των συγγενών-φίλων που σχετίζονται με το βάρος, τις διατροφικές επιλογές και την εικόνα σώματος των υπολοίπων. Φράσεις όπως «μην το τρως αυτό εσύ γιατί παχαίνει», «τα πήρες τα κιλάκια σου», «αδυνάτησες! Μπράβο!» που ακούμε συχνά γύρω από το τραπέζι, ενδέχεται να ενισχύσουν ακόμα περισσότερο τη σύνδεση του φαγητού και του σώματος με αρνητικά συναισθήματα. Τέτοιου είδους σχόλια, δεν βοηθούν, αντιθέτως μπορεί να οδηγήσουν το άτομο που τα υφίσταται σε κακή ψυχολογική κατάσταση, παρόλο που φαινομενικά ενδέχεται να μην το ενοχλούν. Θα πρέπει λοιπόν να δοθεί η απαραίτητη προσοχή στο είδος των σχολίων όταν αυτά αφορούν ευαίσθητα για κάποια άτομα θέματα.

Συμβουλές για την αντιμετώπιση των γιορτινών τραπεζιών:
• Απόλαυση με μέτρο: δεν χρειάζεται να στερούμαστε τίποτα. Μπορούμε να καταναλώσουμε τα πάντα σε λογικές ποσότητες.

• Δεν χρειάζεται να παραλείψουμε γεύματα πριν το τραπέζι, καθώς αυτό οδηγεί σε υπερφαγία.

• Ακούμε το σώμα μας: προσπαθούμε να σταματάμε το φαγητό όταν νιώθουμε χορτάτοι.

• Εστιάζουμε στην παρέα: η ουσία των γιορτών είναι η ανθρώπινη σύνδεση, όχι μόνο το φαγητό.

• Δεν μετράμε θερμίδες: επικεντρωνόμαστε στη γεύση και τη στιγμή.

Τα χριστουγεννιάτικα τραπέζια δεν είναι εχθρός της διατροφής μας, αλλά μια ευκαιρία να απολαύσουμε το φαγητό με τρόπο που τιμά τόσο τις παραδόσεις όσο και το σώμα μας. Άλλωστε το φαγητό είναι μεταξύ άλλων ένα μέσο απόλαυσης, θρέψης και κοινωνικοποίησης.

Ας αφήσουμε τις ενοχές στην άκρη και ας εστιάσουμε στη χαρά και τη σύνδεση που φέρνουν οι γιορτές. Άλλωστε, η υγεία δεν είναι μόνο ζήτημα διατροφής, αλλά και ψυχικής ισορροπίας.

Χαρούμενες γιορτές σε όλους!