Το νέο έργο του καθηγητή έχει τίτλο «Εισαγωγή στη θρησκευτική Λαογραφία»

Στη διάθεση του κοινού είναι εδώ και λίγες ημέρες το νέο πόνημα του καθηγητή του ΔΠΘ Μανώλη Βαρβούνη που τιτλοφορείται «Εισαγωγή στη θρησκευτική Λαογραφία» και μέσα από τις χίλιες σελίδες του δίτομου αυτού έργου, ο κος Βαρβούνης δίνει στο κοινό μια συγκεντρωτική οπτική του θέματος, η οποία μέχρι τώρα δεν υπήρχε στην Ελλάδα. 

«Το νέο μου βιβλίο πραγματεύεται αυτό που λέει ο τίτλος, είναι εισαγωγή στην θρησκευτική λαογραφία», είπε στο ράδιο Χρόνος 87.5 fm και περιγράφοντας το, εξήγησε: «Η θρησκευτική λαογραφία είναι ένας κλάδος της λαογραφίας που έχει να κάνει με τις σχέσεις του ανθρώπου με το υπερφυσικό, είτε είναι μέσα από την θρησκεία, είτε είναι μέσα από την μαγεία, οποιαδήποτε σχέση του ανθρώπου με το υπερφυσικό. Εδώ εντάσσονται τα ήθη, τα έθιμα, τα δρώμενα, όλα αυτά τα πράγματα, είναι και το αντικείμενο που διδάσκω χρόνια στο πανεπιστήμιο». 

Το πόνημα είναι αποτέλεσμα έρευνας που διήρκησε περίπου 20 χρόνια, είπε ο κος Βαρβούνης, ο οποίος εξήγησε και πως κατανέμεται η ύλη στους δύο τόμους που το απαρτίζουν: «Έπρεπε να υπάρχει μια εισαγωγή, μάζευα στοιχεία για περίπου μια εικοσαετία για αυτό το βιβλίο, το οποίο γραφόταν ξαναγραφόταν, έγινε δύο τόμοι. Στον πρώτο τόμο έχει την θεωρία, την μεθοδολογία, τις θεματικές της θρησκευτικής λαογραφίας και στον δεύτερο εξειδικεύεται στους τρεις κύκλους, τον κύκλο του χρόνου, τον κύκλο της ζωής, τον κύκλο της λατρείας. Ο κύκλος του χρόνου είναι οι ετήσιες γιορτές μέσα σε ένα χρόνο, ο κύκλος της ζωής είναι οι τρεις μεγάλοι σταθμοί της ζωής η γέννηση, ο γάμος και ο θάνατος και ο κύκλος της λατρείας είναι όλα αυτά τα περιστασιακά έθιμα, οι αρτοκλασίες, τα τάματα, οι αφιερώσεις, όλες οι λατρευτικές πράξεις».

Το νέο έργο του κου Βαρβούνη έχει και άλλη μία καινοτομία, καθώς δεν υπάρχει αντίστοιχο στην ελληνική γραμματεία: «Είναι περίπου 500 σελίδες ο κάθε τόμος και στο τέλος έχει βιβλιογραφία και αποσκοπεί στο να καλύψει αυτό το κενό, της εισαγωγής σε αυτό τον κλάδο που όσοι ασχολούμασταν με αυτό αναγκαζόμασταν να την διαβάζουμε από ξένα βιβλία μέχρι τώρα. Ελπίζω ότι θα το αποδεχτεί η επιστημονική κοινότητα ως σημαντικό.

Το υλικό είναι από βιβλιογραφία και για τα ελληνικά παραδείγματα αλλά και θεωρία από ξένα κυρίως γερμανικά και αγγλικά, γαλλικά λιγότερο. Η έρευνα της λαϊκής θρησκευτικότητας είναι σε εξέλιξη πολλά χρόνια τώρα. Να σας πω ότι το πρώτο οργανωμένο εγχειρίδιο θρησκευτικής λαογραφίας βγήκε στην Γερμανία το 1933 - ήταν δηλαδή έλλειμμα για την ελληνική βιβλιογραφία να μην υπάρχει κάτι τέτοιο. 

Ο κάθε τόμος έχει μια πολυσέλιδη περίληψη, εκτενέστατη στα αγγλικά ώστε τα ελληνικά παραδείγματα να μπορέσουν να τα χρησιμοποιήσουν και οι ξένοι. Βγαίνουν πολλές μελέτες για πράγματα που υπάρχουν και στην Ελλάδα αλλά επειδή τα ελληνικά έργα είναι γραμμένα σε ελληνική γλώσσα που οι περισσότεροι δεν έχουν πρόσβαση τα αφήνουν από έξω. Ένα μέρος αυτού του βιβλίου με επιμέρους μελέτες, όχι τα ίδια τα κείμενα, θα τυπωθεί την επόμενη χρονιά στο Παρίσι σε έναν τόμο για την ελληνική θρησκευτική λαογραφία. Ένα δικό μου βιβλίο το οποίο αναμένεται να βγει το 2018- τώρα είμαστε στις διορθώσεις των δοκιμίων. Για να μπορέσουν και οι ξένοι να χρησιμοποιήσουν ελληνικά παραδείγματα και να δουν τι γίνεται και στην Ελλάδα» σχολίασε ο καθηγητής. 

Τέλος, ο κος Βαρβούνης εξήγησε και το πόσο δύσκολο είναι να μελετήσει κανείς λαογραφία, μη γνωρίζοντας τη γλώσσα του λαού την οποίο μελετά: «Κάθε χώρα έχει την δική της παράδοση. Το πρόβλημα με την λαογραφία είναι ότι τα βιβλία της συνήθως είναι γραμμένα στις εθνικές γλώσσες, οπότε για να συγκρίνει κανείς είναι αδύνατο να ξέρει όλες τις γλώσσες. Φανταστείτε ότι για να κάνει συγκριτική βαλκανική λαογραφία θα πρέπει κανείς κανονικά να ξέρει ελληνικά, τουρκικά, βουλγάρικα, σέρβικα, ρουμάνικα, αλβανικά και τις παραλλαγές τους και τις επιμέρους διαλέκτους τους. Όπως στα ελληνικά υπάρχουν διάλεκτοι, έτσι υπάρχουν και στις ξένες γλώσσες και για να μπορέσει κάποιος να κάνει συγκριτική λαογραφία θα πρέπει να τις γνωρίζει».