Η Παραδημή κατοικείται και καλλιεργείται από… το 6.300πΧ!

Ερευνητικό πρόγραμμα φέρνει στο «φως» ενδιαφέροντα ιστορικά δεδομένα για τη ζωή στη Θράκη 8.500 χρόνια πριν το σήμερα

Ο αρχαιότερος οικισμός της Θράκης είναι… η Παραδημή της Ροδόπης, όπως προκύπτει από τα νέα στοιχεία που «φωτίζουν» το πολύ μακρινό παρελθόν του τόπου μας και παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο της 36ης ετήσιας αρχαιολογικής συνάντησης για το έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη, που ξεκίνησε χθες Πέμπτη στη Θεσσαλονίκη κι ολοκληρώνεται σήμερα Παρασκευή.

Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα και τα βασικά συμπεράσματα του ερευνητικού προγράμματος MapFarm με τίτλο «Χαρτογραφώντας τους πρώιμους γεωργούς στη Θράκη», στο οποίο συμμετείχαν οι: Ντ. Ούρεμ-Κώτσου, Α. Σαρρής, Ν. Παπαδόπουλος, Κ. Βουβαλίδης, Γ. Μανιάτης, Χ. Καραδήμα, Μ. Χρυσάφη, Δ. Μάτσας, Α. Μουσιώνη, Μ. Κουτσουμανής, Σ. Κώτσος, Δ. Σκουλαρίκη, Κ. Σγουρόπουλος, Γ. Πολυμέρης, Π. Χρυσαφάκογλου, Δ. Οικονόμου, Σ. Δοάνη, Ι. Χρόνης.

Το πεδίο έρευνας στη Ροδόπη
Στη Ροδόπη ερευνήθηκαν οι περιοχές Παραδημή, Κρωβύλη, Αμάραντα, Μαρώνεια, Φανάρι, Νέα Σάντα και Υφαντές, με τα συμπεράσματα να δείχνουν ως αρχαιότερες περιοχές την Παραδημή (με τούμπα) και τη Νέα Σάντα (επίπεδος οικισμός). Όπως αποτυπώθηκε στην έρευνα, μάλιστα, η Παραδημή φαίνεται να είναι ο αρχαιότερος οικισμός που ανακαλύφτηκε ως τώρα στη Θράκη, υποδεικνύοντας την παρουσία των πρώιμων αγροτών στην περιοχή ήδη ίσως από το 6.300 προ Χριστού! Πιο συγκεκριμένα, η ραδιοχρονολόγηση του δείγματος από τον κεντρικό πυρήνα δείχνει ότι ο οικισμός ιδρύθηκε στο δεύτερο μισό της 7ης χιλιετίας, ίσως και περίπου στο 6.300 π.Χ., σύμφωνα με τον υπολογισμό του χρόνου διαμόρφωσης των ανθρωπογενών επιχώσεων, δεδομένου ότι στρώμα κατοίκησης πάχους 40 εκατοστών βρίσκεται κάτω από το θετικό δείγμα.

Κατ’ αυτό τον τρόπο, η έρευνα για τους πρώιμους γεωργούς στη Θράκη, οι οποίοι εγκαθίστανται στην περιοχή 8.500 χρόνια πριν το σήμερα δημιουργώντας τους πρώτους οικισμούς με οικόσιτα ζώα και βασικές καλλιέργειες που αποτελούν τη βάση και των σύγχρονων γεωργών στη σημερινή Θράκη, προκαλέσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το σύνολο της πολυπολιτισμικής θρακικής κοινωνίας τόσο για τους αγροτικούς, όσο και για τους αστικούς πληθυσμούς, ώστε να γνωρίσουν την κοινωνικο-οικονομική εξέλιξη της περιοχής και την ιστορία της γεωργίας στην αφετηρία της.

Στο πλαίσιο της ίδιας έρευνας, η ραδιοχρονολόγηση δύο οικισμών, της τούμπας του Φαναρίου και των Υφαντών, έδωσαν στοιχεία μόνο για την κατοίκηση κατά την πρώιμη εποχή του Χαλκού. Σε άλλα συμπεράσματα οι περισσότεροι νεολιθικοί οικισμοί που μελετήθηκαν περικλείονταν με τάφρο (μία ή περισσότερες) είτε εν μέρει είτε εξ ολοκλήρου.

Κύριοι στόχοι προγράμματος Map Farm
Μέσα από το πρόγραμμα μελετήθηκαν συνολικά η αρχή της γεωργίας στην περιοχή, η χωρική οργάνωση των οικισμών, η διάρκεια κατοίκησης, το παλαιοπεριβάλλον, οι περιβαλλοντικές μεταβολές που μπορεί να έχουν επηρεάσει την κατοίκηση των οικισμών. Ακόμη έγιναν αρχαιολογικές επιφανειακές έρευνες, πολυδιάστατες γεωφυσικές έρευνες, γεωλογικές-παλαιογεωγραφικές έρευνες, δειγματοληψίες με πυρήνες γεωτρήσεων και ραδιοχρονολόγηση.

Στο πλαίσιο των ερευνών πεδίου, για την καλύτερη καταγραφή, αξιοποιήθηκε νέα τεχνική ψηφιακής καταγραφής επιφανειακών ευρημάτων με κινητά τηλέφωνα και διαδικτυακές τεχνολογίες. Χρησιμοποιήθηκαν, επίσης, drone και σημεία ελέγχου στο έδαφος, για τη μέτρηση των συντεταγμένων με δέκτη υψηλής ακρίβειας που σκοπό είχε τη δημιουργία υψηλής ανάλυσης ορθοφωτογραφιών και 3d μοντέλων, με τα οποία έγινε και καλύτερη απεικόνιση των ευρημάτων στο χώρο

Το τριετές ερευνητικό έργο υποστηρίχτηκε από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας & Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ), υπό την αιγίδα πολλών επιστημονικών-ακαδημαϊκών φορέων, μεταξύ των οποίων το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.