Τέσσερις παρατηρήσεις για την εκλογή ή τον διορισμό μουφτή

Μία νέα συζήτηση ανοίγει και πάλι αναφορικά με τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης και αυτή τη φορά το αντικείμενο είναι η τοποθέτηση των μουφτήδων και αν αυτοί θα διορίζονται ή θα εκλέγονται απ’ ευθείας από τη μειονότητα. 

Να θυμίσουμε ότι ο Ρετζέπ Ταγήπ Ερντογάν κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη χώρα μας είχε «ζητήσει» από τον Έλληνα πρωθυπουργό την εκλογή των μουφτήδων με τον Αλέξη Τσίπρα να απαντά ότι το συγκεκριμένο ζήτημα είναι εσωτερικό της Ελλάδας και ως τέτοιο δεν δύναται να απασχολήσει τις διμερείς ελληνοτουρκικές σχέσεις. 

Παρόλα αυτά, πριν από λίγες ημέρες ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου παραδέχτηκε ότι η κυβέρνηση συζητά το θέμα των μουφτήδων, ενώ τους ισχυρισμούς του επιβεβαίωσε από τις Βρυξέλλες και ο Αλέξης Τσίπρας. Πλην όμως κανένας από τους δύο δεν έδωσε περισσότερες εξηγήσεις, ούτε και είπε προς ποια κατεύθυνση γίνονται οι συζητήσεις – αν δηλαδή εξετάζεται η εκλογή του μουφτή ή ο διορισμός του. Το ζήτημα πάντως έχει εγείρει συζητήσεις και ερωτηματικά, ενώ μέρος στην κουβέντα παίρνει και ο Ευριπίδης Στυλιανίδης, ο οποίος μέσα από τη συχνότητα του ράδιο Χρόνος 87.5 fm κατέθεσε τέσσερις παρατηρήσεις τόσο για το γεγονός ότι η κυβέρνηση συζητά το θέμα των μουφτήδων στη δεδομένη χρονική στιγμή, όσο και για το ενδεχόμενο που η κυβέρνηση αποφασίσει τελικά να εφαρμόσει καθεστώς εκλογής τους και όχι διορισμού τους. 

Οι παρατηρήσεις του κ. Στυλιανίδη 
Παρατήρηση 1η: Ακόμη κι αν έχει τη διάθεση η ελληνική πολιτεία να κάνει κάποιες τέτοιου είδους μεταρρυθμίσεις δεν τις κάνει επειδή της κούνησε το δάκτυλο ο Ερντογάν. Ο πρωθυπουργός μπορεί να λέει ότι δεν έχει καμία σχέση με την επίσκεψη Ερντογάν, αλλά μόλις έφυγε ο κύριος Ερντογάν άνοιξε το ζήτημα ο κύριος Γαβρόγλου, και τι είπε ο κύριος Γαβρόγλου με τον κύριο Τσαβούσογλου όταν βρεθήκαν; Γιατί δεν μας ενημέρωσε, γιατί δεν ενημέρωσε και το υπουργείο των Εξωτερικών της Ελλάδος και τον κύριο Κοτζιά; Δεν έπρεπε να παραβρίσκεται σε αυτή την επικοινωνία και κάποιος θεσμικός εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών; Το πρώτο σημείο είναι ότι τέτοια ζητήματα δεν τα κινείς διμερώς, είναι εσωτερικό θέμα, δεν γίνεται η ελληνική κυβέρνηση παρακολούθημα του Ερντογάν, έχει τη δική της πολιτική. Λάθος στιγμή, λάθος τρόπος, λάθος θέμα.

Παρατήρηση 2η: Είναι απαράδεκτο να ταυτίζεις έναν Οικουμενικό Πατριάρχη με έναν τοπικό μουφτή, διότι άλλη είναι η διάσταση και η εμβέλεια του ενός, ο οποίος είναι ο πνευματικός ηγέτης της παγκόσμιας Ορθοδοξίας, ενώ ο άλλος είναι τοπικός ιεροδίκης και ενδεχομένως και πνευματικός ηγέτης μιας τοπικής μικρής κοινωνίας μουσουλμάνων. Δεν ταυτίζονται τα δύο, αυτό προσβάλλει το θεσμό του Οικουμενικού Πατριάρχη.

Παρατήρηση 3η: Η συνθήκη της Λωζάνης σέβεται τη θρησκευτική παράδοση, η θρησκευτική παράδοση όμως των μουσουλμάνων προβλέπει τους μουφτήδες να διορίζονται και όχι να εκλέγονται. Διορίζονται ακόμα και στην Τουρκία αλλά και σε όλα σχεδόν τα μουσουλμανικά κράτη. Πως λοιπόν παραβιάζουμε αυτή την παράδοση η οποία είναι σύμφωνη και με την συνθήκη; 

Παρατήρηση 4η: Η ελληνική έννομη τάξη με τον πρόσφατο νόμο που έχει κατατεθεί στη Βουλή για το θέμα της Σαρία αναγνωρίζει ένα στάτους ιδιότυπου δικαστή του μουφτή. Υπό αυτή την έννοια (ο  μουφτής) είναι δημόσια αρχή, άρα η δημόσια αρχή βάσει του ελληνικού συντάγματος μόνο διορίζεται και δεν υπάρχει περίπτωση να εκλέγεται. Άρα εδώ έχουμε μια παραβίαση και της παράδοσης της μουσουλμανικής αλλά και του ελληνικού συνταγματικού ζητήματος. 

Το νομοσχέδιο αυτό ορθώς αναγνωρίζει την ελευθερία επιλογής του μουσουλμάνου αν θα υπαχθεί στον θρησκευτικό ισλαμικό νόμο, δηλαδή στο μουφτή ή αν θα πάει στο δικαστήριο. 

Ο νόμος που φέρνει η κυβέρνηση αναγνωρίζει στον μουφτή τις δικαιοδοτικές αρμοδιότητες και υπό αυτή την έννοια τον καθιστά δημόσια αρχή δηλαδή ιεροδίκη. Με αυτή την έννοια λοιπόν βάση του συντάγματος δεν μπορεί να εκλέγεται, πρέπει να διορίζεται. 

Η κυβέρνηση κάνει λάθος πολιτικούς συμβολισμούς που δείχνουν κατά τη γνώμη μου επιδερμική αντιμετώπιση, πρόχειρη αντιμετώπιση, έναν εντυπωσιασμό ο οποίος μπορεί να μας ανοίξει ζητήματα τα οποία δεν θα έπρεπε σήμερα να υπάρχουν.