Ανάγκη να αναδειχθεί το μοναστήρι Ληνού στο Παπίκιο Όρος

Η Εταιρεία Θρακικών Ερευνών σε εκδήλωσή της σειράς «Γνωριμία με τις αρχαιότητες και τα μνημεία της Θράκης», στο Ίδρυμα Παπανικολάου με τη στήριξη της ΔΚΕΠΠΑΚ παρουσίασε το απόγευμα της Δευτέρας 12/09 το μοναστήρι του Ληνού στο Παπίκιο Όρος. Ομιλήτρια ήταν η αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ροδόπης και συγγραφέας Νάγια Δαλακούρα που έδωσε πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες για το μοναστήρι, ενώ εξέφρασε την βούληση ώστε να γίνει σειρά μελετών που θα δώσουν το έναυσμα για την ανάδειξη του μοναστηριού.

Η εκδήλωση είχε ως στόχο την κατανόηση του Παπικίου Όρους ως σημαντικό κέντρο του μοναχισμού. «Για την ακρίβεια είναι από τα σημαντικότερα κέντρα μοναχισμού των Βαλκανίων. Η μονή Ληνού έχει ιδιαίτερη θέση στο Παπίκιο. Πρόκειται για μια εξωστρεφή μονή με ιδιαίτερο χαρακτήρα, με πολύ όμορφα ευρήματα» δήλωσε η κα Δαλακούρα στον «Χ».

Η θέση του είναι βόρεια του σημερινού χωριού του Ληνού και σώζεται το μοναστηριακό συγκρότημα που είναι μερικώς ανασκαμμένο, σύμφωνα με την αρχαιολόγο. Όπως υπογράμμισε η κα Δαλακούρα «θα θέλαμε να εκπονήσουμε ένα πρόγραμμα μελετών προκειμένου στο μέλλον να ενταχθεί σε ένα πρόγραμμα συντήρησης πρωτίστως κα στη συνέχεια ανάδειξης. Είναι σημαντικό να γίνουν επίσης μελέτες πέριξ της μονής». 

Ο δρόμος και η πρόσβαση στη μοναστήρι δεν είναι ο πιο εύκολος, καθώς είναι περίπου 20 λεπτά χωματόδρομου από τον σημερινό οικισμό. Το 1994 σταμάτησε η αρχαιολογική έρευνα και εκπονήθηκε επί τρία ολόκληρα χρόνια από τον αρχαιολόγο Νίκο Ζήκο. Η επόμενη εκδήλωση της Εταιρείας Θρακικών Ερευνών είναι αφιερωμένη στην αρχαία Μαρώνεια και θα γίνει ξενάγηση και ομιλία.

Λίγα λόγια για το μοναστήρι από τον αρχαιολόγο Νίκο Ζήκο
Στη σελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού ο αρχαιολόγος Νίκος Ζήκος περιγράφει για το μοναστηριακό συγκρότημα του Ληνού: 

«Βρίσκεται 6 χλμ. βόρεια του οικισμού Ληνού Ροδόπης. Ανασκάφηκε το καθολικό, η τράπεζα, διάφορα προσκτίσματα και μια μνημειώδης κινστέρνα. 

[…] Το δάπεδό του είναι από μαρμάρινες πλάκες και σώζεται κατά τόπους. Κάτω από το επίπεδο του δαπέδου βρέθηκαν τέσσερις τάφοι. Ο κυρίως ναός είναι μια ορθογώνια αίθουσα που χωρίζεται σε τρία κλίτη με τέσσερις πεσσούς που στήριζαν τρούλο. Στα ανατολικά εξέχουν οι τρεις αψίδες του ιερού βήματος.

Οι δύο πλάγιες διαμορφώνονται σε τρίπλευρες εξωτερικά. Ο ναός έφερε μαρμαρμαροθετημένο δάπεδο χωρισμένο σε μεγάλα διάχωρα με ποικίλο διάκοσμο. Στο μεσαίο διάχωρο ξεχωρίζει το γνωστό για το συμβολισμό του θέμα των “πέντε άρτων”. Ολόκληρο το καθολικό έφερε τοιχογραφικό διάκοσμο, από τον οποίο διατηρήθηκαν μερικά τμήματα στο κάτω μέρος των τοίχων, ενώ από σπαράγματα αποκαταστάθηκαν πρόσωπα που ανήκουν στον Ευαγγελιστή Μάρκο και τον Ιωάννη Θεολόγο και κοσμούσαν τον τρούλο[...]».