Υπηρετεί τη νομοθεσία του φαίνεσθαι

Μεταρρυθμίσεις χωρίς πρακτικό αντίκρισμα, υπηρετώντας μόνο το φαίνεσθαι σε μια προσπάθεια να κατευνάσουν την κοινή γνώμη  που βλέπει ότι οι κύριοι υπεύθυνοι σκανδάλων δε λογοδοτούν λόγω παραγραφής των πράξεων, ότι η Βουλή διχάζεται σε πολλά διαφορετικά πορίσματα όσον αφορά τα πολιτικά πρόσωπα και η κοινή γνώμη εξαγριώνεται με όλη αυτή την κατάσταση όπου οι πάντες, τελικά, παρά τις αποκαλύψεις μένουν στο απυρόβλητο, φέρνει το νέο νομοσχέδιο που γίνεται για να ακουστεί ο κ. Καστανίδης.
Οι κυριότερες αλλαγές που προωθεί ο νέος νόμος, όσο τουλάχιστον επιτρέπεται από το Σύνταγμα, αφού άλλες διατάξεις χρειάζονται και συνταγματική αναθεώρηση παρουσιάζονται από τον καθηγητή ποινικής δικονομίας,  Θεοχάρη Δαλακούρα που τον συναντήσαμε στο γραφείο του και μας έκανε.
Το σχόλιο σας για το νέο νομοσχέδιο που αφορά την ευθύνη πολιτικών προσώπων.
«Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο έχει κάποια ειδικά στοιχεία, θα διαχωρίσω τέσσερα που αξίζει να μνημονευτούν.
Το πρώτο αφορά την κατάργηση όλων των εξαιρετικά σύντομων προθεσμιών παραγραφής, που διέπουν το υφιστάμενο καθεστώς για τα εγκλήματα των πολιτικών προσώπων. Προτείνεται να ακολουθηθεί ο χρόνος παραγραφής του κοινού ποινικού δικαίου. Δηλαδή, για τα πλημμελήματα πολιτικών προσώπων να υπάρχει παραγραφή πενταετής και για τα κακουργήματα 15ετής.
Ήδη, πρέπει να πω ότι αυτή η ρύθμιση δεν μπορεί να εφαρμοστεί, όσο συνεχίζει να ισχύει το άρθρο 86 του Συντάγματος. Στον βαθμό που μόνο η επόμενη Βουλή είναι αναθεωρητική, αυτή η διάταξη αντίκειται στο άρθρο 86 που θέτει τη στενή προθεσμία παραγραφής και επομένως έχει χαρακτήρα περισσότερο συμβολικό, χαρακτήρα ευχής και δεν μπορεί να εφαρμοστεί.
Το δεύτερο σημείο του νομοσχεδίου είναι η δυνατότητα επιβολής περιοριστικών όρων και κυρίως της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα, των πολιτικών προσώπων που διαπράττουν εγκλήματα – κακουργήματα – στις αντίστοιχες περιπτώσεις. Αυτό κινείται στη σωστή κατεύθυνση και ήταν ένα κενό που όφειλε να καλυφθεί.
Στη σωστή κατεύθυνση κινείται και η τρίτη ρύθμιση για την υποχρεωτική κατάσχεση οικονομικού οφέλους, όταν τα κακουργήματα που τελούν πολιτικά πρόσωπα εμφανίζουν τη συγκεκριμένη ανάγκη.
Υπάρχει και μια τέταρτη ρύθμιση που μας δείχνει εμμέσως την αποτυχία του νομικού συστήματος που διέπει σήμερα τη δίωξη των πολιτικών προσώπων. Αυτό το τέταρτο σημείο αφορά τη δημιουργία ενός γνωμοδοτικού συμβουλίου, που θα αποτελείται από έναν αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου και δύο εισαγγελείς εφετών, οι οποίοι θα εξετάζουν νομικά τα συγκεκριμένα στοιχεία της υπόθεσης και αν βρίσκουν ότι έχουν τις απαραίτητες υπόνοιες, θα γνωμοδοτούν στη βουλή να προωθεί και να συνεχίζει τη διαδικασία δίωξης, την έρευνα της υπόθεσης με σκοπό τη δίωξη ή όχι των συγκεκριμένων πολιτικών προσώπων.
Όμως, την τελική απόφαση πάντα την παίρνει η Βουλή.
-Ακριβώς, πολύ σωστά, διότι με βάση το Σύνταγμα μας τη δίωξη των πολιτικών προσώπων ο νομοθέτης μας την εναποθέτει αποκλειστικά στη Βουλή. Στη θέση του εισαγγελέα, δηλαδή, είναι η Βουλή, αποκλειστικά. Αυτό το γνωμοδοτικό συμβούλιο, όπως το λέει και το όνομα του, θα έχει μόνο γνωμοδοτικό ρόλο και γι’ αυτό θεωρώ επιστημονικά ότι κινείται στο μεταίχμιο η συγκεκριμένη ρύθμιση και έχει περισσότερο χαρακτήρα και αυτή συμβολικό και όχι τόσο ουσιαστικό.
Συμπερασματικά, θα έλεγα ότι το κύριο πεδίο για την πραγματική αλλαγή του νομικού καθεστώτος είναι η τροποποίηση του άρθρου 86 του Συντάγματος. Υπό αυτήν την έννοια, μπορούμε να πούμε ότι μεγάλο μέρος αυτού του σχεδίου νόμου λειτουργεί συμβολικά και ανήκει περισσότερο στη νομοθεσία του φαίνεσθαι, παρά στην πραγματικά ουσιαστική νομοθεσία, στον βαθμό που χωρίς την αλλαγή του άρθρου 86, το μεγαλύτερο μέρος των ρυθμίσεων παραμένει ανεφάρμοστο».
Σχετικά με το επίμαχο νομοσχέδιο σκληρή ανακοίνωση εξέδωσε η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων με αφορμή δηλώσεις πολιτικών για το ποιος φέρει την ευθύνη της ατιμωρησίας σε υποθέσεις σκανδάλων.
Στην ανακοίνωσή τους τονίζουν μεταξύ άλλων ότι ο ισχύων νόμος απαγορεύει στους δικαστές οποιαδήποτε έρευνα για τους πολιτικούς και σημειώνουν ότι «οι πολιτικοί πρέπει να κάνουν αυτοκριτική και να σταματήσουν να στοχοποιούν τους δικαστές τις ύποπτες ημέρες που ζούμε». Να μείνουμε και σε δύο κεντρικού επιπέδου δηλώσεις.  Ο Ευάγγελος Βενιζέλος υπεραμύνθηκε του υπάρχοντος νομικού πλαισίου λέγοντας ότι «δε θα πρέπει να έχουμε φοβικά και αμυντικά σύνδρομα απέναντι σε αυτό», ενώ οΤηλέμαχος Χυτήρης υπενθύμισε ότι στη Γαλλία και την Αγγλία πολιτικοί έχασαν τις έδρες τους και υπέστησαν τις συνέπειες του νόμου, ενώ στην Ελλάδα δεν έχει τιμωρηθεί κανείς!
Σειρά αλλαγών στο νόμο περί ευθύνης υπουργών κατέθεσε η ΝΔ μέχρι την Αναθεώρηση του Συντάγματος. Μεταξύ άλλων, προτείνει την τροποποίηση του Κανονισμού της Βουλής για τις Εξεταστικές που διερευνούν πολιτικές ευθύνες, αλλά και για τις Προανακριτικές. Σκοπός της πρότασης είναι η σύνθεσή τους να αποτελείται από ίσο αριθμό βουλευτών, από κάθε κοινοβουλευτικό κόμμα και το προεδρείο τους να εκλέγεται από τα ίδια τα μέλη της Επιτροπής, σε μυστική ψηφοφορία. Προτείνει, επίσης, τη θέσπιση ανωτάτης προθεσμίας για την υποβολή του πορίσματος σε επίπεδο Εξεταστικής και Προανακριτικής Επιτροπής.