Πλούσιος ο κουμπαράς του Σταύρου Μπένου

Το «Διάζωμα» είναι μια ΜΚΟ, με περίπου 600 μέλη, ανθρώπους του πνεύματος, του πολιτισμού, των τοπικών κοινωνιών, πολιτικούς  που έχουν επιφορτιστεί με ένα συγκεκριμένο έργο της αναζωογόνησης, συντήρησης κι ανάδειξης των αρχαίων θεάτρων. Ο  πρόεδρος του Διαζώματος Σταύρος Μπένος απαντά σε συγκεκριμένα ερωτήματα, δείχνει το δρόμο που ακολούθησε η μη κυβερνητική αυτή οργάνωση, παράγοντας έργο.

Κύριε Μπένο, χρηματοδοτείστε από το κράτος;
-Όταν εμφανιστήκαμε πριν από 2,5 χρόνια περίπου, γιατί η προετοιμασία έχει ένα βάθος χρόνου περίπου 10 ετών, είπαμε ένα πράγμα: Πρώτον δεν πρόκειται ποτέ να πάρουμε λεφτά από το κράτος -απαράβατος όρος- και δεύτερον, όλες οι οικονομικές μας διαχειριστικές πράξεις  θα είναι στο διαδίκτυο, καθώς και τα οικονομικά του σωματείου. Δε θέλαμε κάθε χρόνο να εμφανίζεται ο ισολογισμός όπως γίνεται, αλλά κάθε μήνα  να ανεβάζουμε την ακριβή οικονομική κατάσταση, τις εισροές και εκροές του σωματείου μας, να έχουμε άπλετο φως. Έχουμε βάλει μια ένδειξη και το ονομάζουμε και έτσι στην ιστοσελίδα μας – «Φως», όπου ο καθένας μπορεί να μπει και να δει τη χρηματοδότηση  που έχει το κάθε μνημείο και από που προέρχεται ακόμη και το τελευταίο ευρώ, που διατίθεται, από οποιονδήποτε πολίτη της χώρας για την ανάδειξη των μνημείων.
Υπάρχουν συγκεκριμένοι άνθρωποι που βοηθούν οικονομικά για τον σκοπό αυτό;
-Αν κάνετε μια απλή περιήγηση στην ιστοσελίδα θα δείτε ότι μέχρι τώρα έχουμε συγκεντρώσει πάνω από 30 εκ. ευρώ και αυτά τα χρήματα, διατίθενται από ευρωπαϊκά προγράμματα, από το ΕΣΠΑ, όπως έχουν διατεθεί χρήματα στο θέατρο της Μαρώνειας στο Γ’ κοινοτικό πλαίσιο στήριξης, αλλά είναι χρήματα που διατίθενται και από την αυτοδιοίκηση. Πρωταγωνιστής ο σημερινός περιφερειάρχης και τέως νομάρχης έδωσε 100.000 ευρώ για την ανάδειξη του θεάτρου της Μαρώνειας, αλλά εκείνο που θα σας εντυπωσιάσει ιδιαίτερα είναι και η συμμετοχή των πολιτών. Για κάθε θέατρο έχουμε ανοίξει έναν ειδικό λογαριασμό όπου μπορούν και οι πολίτες να συνεισφέρουν από το υστέρημα τους  το ποσό που θέλουν και τον ειδικό αυτό λογαριασμό τον ονομάζουμε συμβολικά «κουμπαρά».
Προχθές με επισκέφτηκαν τα παιδιά της 3ης γυμνασίου του Βαρβακείου σχολείου και μου έδωσαν 360 ευρώ που μάζεψαν για το θέατρο των Δελφών.
Θα κάνετε συναντήσεις με φορείς, αλλά θα παραβρεθείτε και σε μια ανοιχτή συζήτηση για το μέλλον του αναστηλωμένου αρχαίου θεάτρου της Μαρώνειας. Ιδιαίτερη θα είναι η συμμετοχή σας και στην Ξάνθης που θα συναντηθείτε και με το δήμαρχο Αβδήρων. Βάζετε δύο στόχους: το αρχαίο θέατρο Μαρώνειας και το θέατρο των Αβδήρων. Υπάρχει κάτι νεότερο;
-Η επίσκεψη αυτή δεν έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με την προηγούμενη επίσκεψη που ήταν επίσκεψη γνωριμίας του «Διαζώματος» με την τοπική κοινωνία, τώρα είναι συνάντηση εργασίας. Αφορμή είναι η σπουδαία εκδήλωση που κάνουν οι δύο εξαιρετικοί σύλλογοι, ο σύλλογος φίλων αρχαίου θεάτρου Μαρώνειας και η πολιτιστική κίνηση Ροδόπης. Υπάρχουν εξελίξεις στο ζήτημα της ανάδειξης του θεάτρου, αλλά θα μου επιτρέψετε να τις ανακοινώσω στην εκδήλωση.
Πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτά τα μνημεία;
-Ανοίγετε ένα πολύ μεγάλο θέμα που έχει δύο σκέλη. Το ένα κομμάτι αφορά στην επισκεψιμότητα του μνημείου, σε αυτό μπορεί να παίξει ένα πολύ μεγάλο ρόλο και η τοπική κοινωνία, μην τα περιμένουμε όλα από το υπουργείο πολιτισμού, δεν μπορεί, δεν έχει τους ανθρώπους. Εγώ πιστεύω ότι ο τοπικός δήμος εκεί και βεβαίως, ο θεσμός της Περιφέρειας θα μπορούσαν σε συνεργασία με την εφορεία, με εναλλακτικό τρόπο, με εθελοντικό τρόπο, να έχουν ανοιχτό το μνημείο και να είναι επισκέψιμο. Η άποψη η δική μου είναι ότι πρέπει να εμπλακεί δυναμικά η τοπική κοινωνία στο θέμα της επισκεψιμότητάς του μνημείου, σε συνεργασία με την τοπική εφορεία. Οι αρχαιολόγοι μας είναι πολύ ανοιχτοί σε αυτά, αρκεί να γίνονται με ορισμένες προϋποθέσεις.
Το δεύτερο, που αφορά στη χρήση -αυτό που είναι και το αντικείμενο της συνάντησης- είναι ένα πολύ ακανθώδες θέμα. Πιστεύω ότι η χρήση πρέπει να είναι αντάξια με την αξία και την ιερότητα αυτών των χώρων. Δεν μπορεί να μπαίνει οποιαδήποτε εκδήλωση σε αυτό το μνημείο. Πρέπει η ποιότητα των εκδηλώσεων να αντιστοιχεί με την ποιότητα και την αξία και την ιερότητα των μνημείων. Εσείς έχετε και ένα περαιτέρω βάρος, γιατί αυτό το μνημείο είναι εξαιρετικό, ένα σημείο εξαιρετικού αισθητικού κάλους, εμείς στο «Διάζωμα» προσπαθήσαμε να δώσουμε ένα δείγμα γραφής, η πρώτη εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με τη φροντίδα του «Διαζώματος». Βεβαίως, η προτροπή δόθηκε από τη σπουδαία αρχαιολόγο εκεί Καραδήμα Χρύσα, είχε και μεγάλη αδυναμία στην κ. Κονιόρδου που είναι και αυτή ιδρυτικό μας μέλος, που ήρθε και έκανε την σκηνοθεσία ο Θοδωρής Γκόνης, γιατί το αίτημα είναι να συμπεριληφθεί στο «φεστιβάλ Φιλίππων» προσωρινά και να στεγάσει και το θέατρο της Μαρώνειας, μέχρις ότου κερδίσει τη δική του αυτόνομη πορεία.
Μετά από τόσο καιρό στην προεδρεία του «Διαζώματος», ο τρόπος παρέμβασης, οι δυνατότητες που έχετε σε συνεννόηση με το υπουργείο… εισακούγεται η άποψη σας;
-Μόνο εισακούγεται; Είμαστε πια ένας εταίρος εξαιρετικός για τους θεσμούς του υπουργείου πολιτισμού.  Για παράδειγμα, ήταν το υπέροχο θέατρο της Μύλου όπου έχει μπει στο ΕΣΠΑ η αναστήλωση του, αλλά το κεντρικό αρχαιολογικό συμβούλιο είπε ότι δεν μπορεί να προχωρήσει αν δε γίνει μια γεωλογική μελέτη. Το έργο θα χανόταν, αλλά το παρέλαβε το «Διάζωμα», ανέθεσε τη μελέτη, που την κάνει και με πολύ σύντομο τρόπο γιατί έχει την ευελιξία του ιδιωτικού φορέα, συνεπώς το έργο θα συνεχιστεί ανεμπόδιστα. Ένα άλλο κορυφαίο παράδειγμα, είναι από ένα σπουδαίο αρχαίο θέατρο, το θέατρο των Δελφών, όπου το «Διάζωμα», επειδή ο κουμπαράς του γέμισε, έχει 100.000 ευρώ θα αναθέσει σε μας τη μελέτη αναστήλωσης και θα τη στείλει έτοιμη στο κεντρικό αρχαιολογικό συμβούλιο.
Η κεντρική πολιτεία, οι αρμόδιοι, όσοι ασχολούνται, γνωρίζουν ότι είναι ανάγκη να φέρουμε στο φως, αλλά να γίνονται και έργα για να αναδεικνύουμε την ελληνικότητα κάποιων χώρων και ιδιαίτερα της Θράκης.
-Εκεί έχει ιδιαίτερη αξία, ακόμη μεγαλύτερη βέβαια.
Βλέπουμε όμως τα κονδύλια για τον πολιτισμό στην Ελλάδα είναι ψίχουλα, κάτι που δε συμβαίνει στο εξωτερικό.
-Μην το λέτε, αδικούμε την χώρα μας.
Στην αρχαία Στρύμη οργώνουν τα χωράφια και βγαίνουν αρχαία ακόμη.
-Για να είμαστε δίκαιοι, γιατί εγώ έχω περάσει από όλες τις βαθμίδες, έχω διατελέσει και υπουργός Πολιτισμού, όσα χρήματα και αν έδινες για τα μνημεία της χώρας δε θα επαρκούσαν για το πλήθος και την ποικιλία των μνημείων που έχει η Ελλάδα. Καμία χώρα δεν έχει τόσο σπουδαίο και πυκνό μνημειακό πλούτο, 3000 χρόνων συνεχούς κατοίκησης όπως στην χώρα μας.
Συνεπώς, η φιλοσοφία της ίδρυσης του «Διαζώματος» ήταν ότι κοιτάξτε να δείτε, είναι σα να λέμε με μια ντουντούκα σε όλη την χώρα και τους πολίτες της, ελάτε να βοηθήσουμε όλοι. Δεν αρκούν οι δομές του κράτους.
Εγώ θυμάμαι από παιδί μια φράση του Κένεντυ, του αείμνηστου προέδρου της Αμερικής που έλεγε «μην κοιτάς τι κάνει το κράτος για σένα, κοίτα τι μπορείς να κάνεις εσύ για το κράτος». Συνεπώς, η λογική μας είναι να δημιουργήσουμε τη δυνατότητα στον κάθε πολίτη να δηλώσει παρόν, γιατί μέχρι τώρα δεν υπήρχε, πριν από το «Διάζωμα», αν εσείς θέλατε να βοηθήσετε την περιοχή σας, το μνημείο σας, δεν μπορούσατε να το κάνετε.
Το θέατρο Αβδήρων σε τι μοίρα είναι;
-Εκεί έχουμε μεγάλα ερωτηματικά, δεν έχουμε αρχίσει ακόμη, έχει αρχίσει μια δοκιμαστική ανασκαφή, αφού προηγήθηκε μια χορηγική προσφορά του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης που μας έκανε τη γεωφυσική έρευνα.
Θα επανέλθουμε τώρα με πολύ μεγάλη επιμονή για να δούμε αν κρύβει στα σωθικά του κάποιο υλικό το μνημείο αυτό, γιατί τουλάχιστον αν δεν μπορέσουμε να το αναστηλώσουμε όπως έγινε στην Μαρώνεια, να αποκαταστήσουμε τη γεωμετρία του, να μπορέσουμε να βρούμε τόσο υλικό όσο είναι απαραίτητο για να δούμε πώς ήταν το σχήμα του – η μορφή του, ώστε να την αποκαταστήσουμε.
Σας ευχαριστώ πολύ.