Η Αθήνα προσεγγίζει την άγνωστη Θράκη με την ματιά δυο γυναικών

Πρόσωπα και εικόνες γνώριμες για τους κατοίκους της Θράκης, άλλα άγνωστες για το αθηνοκεντρικό ελληνικό κράτος, περιλαμβάνει το λεύκωμα «Θράκη, τόσο κοντά, τόσο μακριά – ο μουσουλμανικός κόσμος της», που στα κείμενα φέρει την υπογραφή της Έλενας Μοσχίδη και στις φωτογραφίες της Πέπης Λουλακάκη. Ένας κόσμος μακρινός, άγνωστος και πολύχρωμος ακόμα και για τις ίδιες τις δημιουργούς του λευκώματος, μετουσιώθηκε σ΄ ένα οδοιπορικό στη Θράκη της συνύπαρξης και της πολυπολιτισμικότητας. Άνθρωποι της Ροδόπης και της Ξάνθης δέχτηκαν να άνοιξαν τον προσωπικό τους χώρο, αλλά κυρίως την καρδιά τους στις δύο γυναίκες για να πραγματοποιήσουν την έρευνα τους. Το αποτέλεσμα είναι ένα ασπρόμαυρο εντυπωσιακό λεύκωμα, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να χαρακτηριστεί υπόδειγμα μακρόχρονης έρευνας, όπως σημειώνεται σε κριτική αθηναϊκής εφημερίδας, άλλα αποτελεί μία ακόμα προσέγγιση στην ερώτηση «τι γνωρίζουμε για την ελληνική Θράκη και τους μουσουλμάνους συμπολίτες μας»;



Οι Έλενα Μοσχίδη και Πέπη Λουλακάκη επιχείρησαν σε διάστημα δύο ετών και μένοντας για κάποιες μέρες στη Θράκη ανά τακτά χρονικά διαστήματα, να γνωρίσουν την άγνωστη και για αυτές ελληνική εσχατιά κάτι που το κατάφεραν το κατάφεραν μόνο χάρη στη συνεργασία που προσέφεραν οι άνθρωποι της περιοχής. Στις σελίδες του λευκώματος διαβάζουμε για την καθημερινότητα της θεολόγου Τζαχιντέ Χασεκί, την άποψη της αρχισυντάκτριας της εφημερίδας «Ο Χρόνος» Μελαχροινής Μαρτίδου, των δημοσιογράφων Οζάν Αχμέτογλου και Αμπντουλχαλήλ Ντεντέ, της υπεύθυντης του δελτίου τoy R channel Bάσως Θεολόγη συναντάμε τους Balkanatolia στο καφέ Αλάβαστρον, τον Νετζάτ Αμέτ με την οικογένεια, τον Χασάν Νεντίμ με τη γυναίκα του στη Δύμη, την Σαμπιχά Σουλειμάνογλου στο Δροσερό, τον Αχμέτ Μιφιτ πρόεδρο της ομοσπονδίας Ελλήνων Ρομά τον Ταχήρ Κόντε στα πομακοχώρια της Ξάνθης, το νεαρό δικηγόρο Εμρέ Αχμέτ, την Φερντά Μουλαχασάν  κι άλλα πρόσωπα

Οι συγγραφείς του βιβλίου περνούν ώρες με τους ανθρώπους της μειονότητας, καταγράφοντας την καθημερινή ζωή τους και μιλώντας μαζί τους τόσο για τα μεταξύ τους προβλήματα όσο και για τα πράγματα που τους χωρίζουν με το επίσημο ελληνικό κράτος. Βλέπουμε ότι όλοι σχεδόν αναγνωρίζουν ότι εξέλιπαν οι αγκυλώσεις του παρελθόντος κάποιοι τονίζουν ανάλογα με την οπτική τους ζητήματα συλλογικού αυτοπροσδιορισμού και εκπαιδευτικά, ελλείμματα γλώσσας και μόρφωσης. Παραθέτουν στοιχεία για την ιστορία και το παρόν της Θράκης, τη μειονοτική εκπαίδευση, τους Ρομά αλλά κι απόψεις περί καταγωγής που κυκλοφορούν του στυλ «Είμαστε Τούρκοι και όχι τουρκόφωνοι», «Οι περισσότεροι Πομάκοι έχουμε εκτουρκιστεί» αλλά κι άλλες «είμαστε Έλληνες μουσουλμάνοι». Η αναφορά στον Πρόδρομο Εμφιετζόγλου τον ισχυρό άνδρα της ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ γίνεται με αφορμή το αθόρυβο έργο του που στηρίζει  πρωτοβουλίες πομακικών συλλόγων, εκδόσεων, βιβλίων, λεξικών, αλλά και Ρομά με την δημιουργία και του αθλητικού πολιτιστικού κέντρου Δροσερού, την πρώτη ποδοσφαιρική ομάδα ή το μουσείο καλαθοπλεκτικής.

Το βιβλίο διανθίζουν κείμενα των επιστημόνων συνεργατών Θεοδόση Τάσιου καθηγητή του Μετσόβιου Πολυτεχνίου, Ι.Μ. Μπακιρτζή λέκτορα ΔΠΘ, του πρώην πρόξενου στην Κων/πολη Λεωνίδα Χρυσανθόπουλου, του  λέκτορα διεθνούς δικαίου Βασίλη Γραμματίκα, για τη πολιτική της χώρας στο θέμα της μειονότητας της Θράκης και τη σχέση της με την Τουρκία, της Άννας Φραγκουδάκη καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο πανεπιστήμιο Αθηνών. Υπάρχει και μια μικρή επισήμανση ότι οι δημιουργοί του βιβλίου απευθύνθηκαν στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών για να καταγράψουν την επίσημη θέση της ελληνικής πολιτείας αλλά υπήρξε άρνηση. Κι έτσι απέφυγαν να προσεγγίσουν το τουρκικό προξενείο Κομοτηνής γιατί θα ακουγόταν μόνο μία επίσημη άποψη. Καλώς πράξαν αλλά το προξενείο δεν νομιμοποιείται να μιλά για την μειονότητα αφού η παρουσία της είναι εσωτερική υπόθεση της Ελλάδας. Το να το καθιστά συνομιλητή για τέτοια ζητήματα είναι κραυγαλέο λάθος.

Η Πέπη Λουλακάκη γεννήθηκε στην Αθήνα και εργάζεται ως freelancer φωτογράφος. Έχει καλύψει αποστολές σε διάφορα σημεία του πλανήτη για περιοδικά του ελληνικού και ξένου Τύπου, με θέματα κυρίως κοινωνικά, κοινωνικοπολιτικά και πολιτιστικά.

Η Έλενα Μοσχίδη ζει και εργάζεται στην Αθήνα ως freelancer δημοσιογράφος. Από το 1995 έως σήμερα έχει συνεργαστεί με τα περισσότερα ένθετα περιοδικά στον κυριακάτικο Τύπο, πραγματοποιώντας διεθνείς αποστολές σχετικά με θέματα κοινωνικά, κοινωνικοπολιτικά και ταξιδιωτικά.

Το βιβλίο είναι των εκδόσεων ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ