Πρόκληση για τα νοσοκομεία της Θράκης η περίθαλψη αλλοδαπών ασθενών

Το Εθνικό Σύστημα Διοίκησης και ιδιαίτερα οι μεταρρυθμίσεις που εξελίσσονται στο χώρο της υγείας, βρέθηκαν στο επίκεντρο ακαδημαϊκών και διοικητών νοσοκομείων, οι οποίοι συμμετείχαν ως ομιλητές σε ημερίδα που διοργάνωσε το εργαστήριο διοίκησης υπηρεσιών υγείας του τμήματος Κοινωνικής Διοίκησης του Δ.Π.Θ.. Ο Νικόλαος Πολύζος, αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος και πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Υγείας έκρινε σκόπιμο να διοργανώνει την ημερίδα προκειμένου να παρουσιαστεί το πλούσιο υλικό που διαθέτει το τμήμα, να γίνει συζήτηση για τις μεταρρυθμίσεις, «να παντρέψουμε την ακαδημαϊκή γνώση με την πρακτική», όπως χαρακτηριστικά είπε ο ίδιος. Μεταρρυθμίσεις οι οποίοι κατά γενική ομολογία είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τη δημοσιονομική προσαρμογή της χώρας μας, καθώς οι κρατικές δαπάνες στην υγεία αποτελούν σχεδόν το 11% της συνολικής δημόσιας δαπάνης. Στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων αυτών, ήδη, όπως είναι γνωστό, δημιουργήθηκε μία επικαιροποιημένη και αναθεωρημένη λίστα τιμών φαρμάκων που καλύπτονται από τον ΕΟΠΥΥ. Είναι σήμερα υποχρεωτικό για τους γιατρούς να συνταγογραφούν με βάση τη δραστική ουσία του φαρμάκου. Υπάρχει σημαντική μείωση στο περιθώριο κέρδους στα φάρμακα. Ο τριμηνιαίος μηχανισμός επιστροφής χρημάτων επί του κύκλου εργασιών των φαρμακευτικών εταιρειών έχει ενεργοποιηθεί εκ νέου. Μέτρα μεταρρυθμίσεων εφαρμόστηκαν και σε άλλους τομείς της Υγείας, όπως στην αναβάθμιση της λογιστικής των νοσοκομείων, αφού πλέον όλα τα νοσοκομεία δημοσιεύουν ισολογισμό.

Θετικά αξιολόγησε τις ρυθμίσεις που έγινε στην υγεία στη χώρα μας σε περίοδο οικονομικής κρίσης, ο κ. Πολύζος, σημειώνοντας πως «τα τελευταία τρία χρόνια έγινε μεγάλη προσπάθεια στο κομμάτι αξιολόγησης, προμηθειών και μηχανοργάνωσης, αλλά μένουν πολλά να γίνουν στο κομμάτι της διακυβέρνησης και των υπηρεσιών προς τον πολίτη. Πρέπει να βελτιωθούν οι συνθήκες παροχών υγείας στους πολίτες, η πρόσβαση στα νοσοκομεία και ό,τι έχει σχέση με την ποιότητα. Το ΕΣΥ έχει διατηρηθεί αν σκεφτεί κανείς ότι υπάρχει 20% μείωση στις δαπάνες και αντίστοιχα 20% η αύξηση στους ασθενείς. Το θέμα από δω και πέρα είναι να βελτιωθεί». Η αναβάθμιση των υπηρεσιών μπορεί να γίνει είπε ο κ. Πολύζος, «αν διασφαλιστούν τα χρήματα για την υγεία περίπου 10 δις ευρώ, μισά για τον ΕΟΠΥΥ και μισά για το ΕΣΥ. Είναι ευκαιρία τώρα που φαίνεται  ότι λύθηκε το πρόβλημα χρηματοδότησης της χώρας να επιστραφούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στο εθνικό σύστημα υγείας».

Παραδοχή όλων είναι ότι το ΕΣΥ βάλλεται εξαιτίας κυρίως της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας. Αυτό φυσικά έχει αντίκτυπο και το νοσοκομείο της Κομοτηνής, το οποίο, όπως ανέφερε ο διοικητής του Ηρακλής Χατζηνέστωρος, «αντιμετωπίζει σε γενικές γραμμές τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν όλα τα νοσοκομεία της χώρας εκτός από το κτιριακό το οποίο είναι κρίσιμο γιατί είμαστε το τελευταίο νοσοκομείο στην 4η υγειονομική περιφέρεια που είναι κτισμένο το 1970. Υπάρχουν βέβαια και ελλείψεις νοσηλευτικού και ιατρικού προσωπικού, αλλά με τη σωστή διαχείριση των ανθρώπινων πόρων έχουμε καταφέρει να ανταποκρινόμαστε στις ανάγκες». Περαιτέρω ο κ. Χατζηνέστωρος αναφέρθηκε στις προμήθειες και την οικονομική διαχείριση στα νοσοκομεία του ΕΣΥ και ειδικότερα στην περίπτωση της Κομοτηνής.

Κοινή συνισταμένη για τα νοσοκομεία της Θράκης στην οποία έγινε αναφορά κατά τη διάρκεια της ημερίδας αποτελεί η περίθαλψη αλλοδαπών ασθενών. Η οδηγία 2011/24/ΕΕ για τα δικαιώματα των ασθενών στο πλαίσιο της διασυνοριακής υγειονομικής περίθαλψης  αποσαφηνίζει τους κανόνες πρόσβασης στην περίθαλψη σε άλλη χώρα της ΕΕ, καθώς και τους κανόνες επιστροφής ιατρικών εξόδων. Τα κράτη μέλη, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, έχουν προθεσμία μέχρι τις 25 Οκτωβρίου 2013 για να θεσπίσουν εθνικούς νόμους εφαρμογής της οδηγίας. Με δεδομένη την εφαρμογή της οδηγίας αυτής τα νοσοκομεία της Θράκης που βρίσκονται κοντά στα σύνορα θα κληθούν να έρθουν αντιμέτωπα με την πρόκληση της περίθαλψης αλλοδαπών ασθενών. 

Το φαινόμενο αυτό συναντάται ήδη στο νοσοκομείο Κομοτηνής, όπως έκανε γνωστό ο κ. Χατζηνέστωρος, όπου αλλοδαποί από γειτονικές χώρες θέλουν να εισαχθούν στο νοσοκομείο για νοσηλεία. Όμως δεν είναι τόσο έντονο, όπως διευκρίνισε, όπως συμβαίνει με το νοσοκομείο των Ιωαννίνων. Την εμπειρία του στο θέμα αυτό μετέφερε ο Δ. Λαζόπουλος, αν. διοικητής νοσοκομείου Διδυμότειχου λέγοντας πως «εμείς είμαστε ήδη στη θέση να διαχειριζόμαστε πολλά περιστατικά ανθρώπων οι οποίοι είτε είναι επισκέπτες είτε είναι περαστικοί είτε επιλέγουν το νοσοκομείο του Διδυμοτείχου για την υγεία τους».

Στο πλαίσιο της παροχής διασυνοριακής υγείας τα νοσοκομεία της Θράκης θα κληθούν να προσφέρουν συνθήκες ευκολότερες για όσους ασθενείς επιθυμούν εκτός των συνόρων της χώρας όπου είναι ασφαλισμένοι να έχουν περίθαλψη. Άλλωστε η χώρας μας θα βρεθεί υποχρεωμένη από τις 25 Οκτωβρίου του 2013 να εφαρμόσει την οδηγία 2011/24/ΕΕ, που λέει ότι τα συστήματα υγείας στην Ένωση αποτελούν κεντρικό τμήμα των υψηλών επιπέδων κοινωνικής προστασίας στην Ένωση και συμβάλλουν στην κοινωνική συνοχή και δικαιοσύνη, καθώς και στην αειφόρο ανάπτυξη. Αποτελούν επίσης μέρος του ευρύτερου πλαισίου των υπηρεσιών γενικού συμφέροντος. Παρά τη δυνατότητα που έχουν οι ασθενείς να λαμβάνουν διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη σύμφωνα με την παρούσα οδηγία, τα κράτη μέλη εξακολουθούν να είναι υπεύθυνα για την παροχή ασφαλούς, ποιοτικής, αποτελεσματικής και επαρκούς ποσοτικά υγειονομικής περίθαλψης στους πολίτες που βρίσκονται στην επικράτειά τους. Επιπλέον, η μεταφορά και εφαρμογή της παρούσας οδηγίας στο εθνικό δίκαιο δεν πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα οι ασθενείς να ενθαρρύνονται να αναζητούν περίθαλψη εκτός του κράτους μέλους ασφάλισής τους.

Παρουσιάσεις στο πλαίσιο του προγράμματος εργαστηρίου διοίκησης υπηρεσιών υγείας πραγματοποίησαν επίσης οι Κ. Δικαίος, επίκουρος καθηγητής, «Κοινωνική Λογοδοσία στο ΕΣΥ», Μ. Χρυσομάλλης, επίκουρος καθηγητής και διοικητής νοσοκομείου Δράμας, «Νομικά και ηθικά ζητήματα των αλλαγών που έγιναν στην υγεία», Ν. Ραπτόπουλος, διοικητής ΠΓΝ Αλεξανδρούπολης, «Αναδιοργάνωση Νοσοκομείων: ουτοπία ή πραγματικότητα; Η περίπτωση του Έβρου», Θ. Μπαμπαλίδης, διοικητής ΓΝ Ξάνθης, «Μηχανοργάνωση και ΕΣΥ.ΝΕΤ; εφαρμογή στη Ξάνθη», Δ. Γούναρης, διοικητής ΓΝ Αγ. Παύλος, «Είναι τα ΚΕΝ η ελληνική απάντηση στα DRGs;»  και Θ. Βεντούρης, διοικητής 4ης ΔΥΠε, «Περιφερειακή Διοίκηση του ΕΣΥ: συντονισμός ή αλλαγή;».