Χρώμα...Ιάσμου στην παρέλαση λαογραφίας

Με την καθιερωμένη παρέλαση λαογραφίας ξεκίνησε ο θεσμός του Ξανθιώτικου Καρναβαλιού – ΘΛΕ 2017, με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Ιάσμου να δίνει το πρώτο οργανωμένο παρόν στη μεγάλη διοργάνωση της γειτονικής πόλης. Το πρωί του Σαββάτου 11 Φεβρουαρίου οι σύλλογοι της λαογραφίας, συνοδεία μουσικής και χορού πέρασαν από την κεντρική οδική αρτηρία και κατέληξαν στην κεντρική πλατεία.

Ο καιρός βοήθησε στη διοργάνωση και μπροστά σε αρκετό κόσμο, ο δήμαρχος Ξάνθης Χαράλαμπος Δημαρχόπουλος κήρυξε την έναρξη της 52ης περιόδου των Θρακικών Λαογραφικών Εορτών – Ξανθιώτικο Καρναβάλι. Την παρέλαση άνοιξε ο Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Μοναστηρακίου Δράμας, αναβιώνοντας το έθιμο με τη μορφή δρώμενου που αναδεικνύει την ομορφιά και τη μαγεία των συνηθειών και των παραδόσεων του ελληνικού λαού και που είναι γνωστό με την ονομασία «Αράπηδες», επειδή στη μεταμφίεση των πρωταγωνιστών κουδουνοφόρων κυριαρχεί το μαύρο χρώμα. Ακολούθησε το παραδοσιακό γλέντι στην κεντρική πλατεία με τη συμμετοχή όλων των συλλόγων.
Η αυλαία των αποκριάτικων εκδηλώσεων άνοιξε έτσι στις 11 Φεβρουαρίου 2017 και  πέφτει στις 26 του μηνός με τη μεγάλη καρναβαλική παρέλαση στην πόλη και το περίφημο «κάψιμο του Τζάρου». Στο Καρναβάλι της Ξάνθης, το μεγαλύτερο και γνωστότερο της Βόρειας Ελλάδας, αναμένεται να συμμετάσχουν και φέτος χιλιάδες καρναβαλιστές όλων των ηλικιών και περισσότεροι από 50 πολιτιστικοί σύλλογοι, ανάμεσά τους δύο από τη Ροδόπη, ο πολιτιστικός σύλλογος Trelacademy και ο Πολιτιστικό Σύλλογος Ιάσμου.

Συναυλίες σύγχρονων και παραδοσιακών μουσικών σχημάτων, εικαστικές εκθέσεις, αποκριάτικα πάρτι, δράσεις για παιδιά και ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες με πολιτιστική και καλλιτεχνική διάσταση, που αναλαμβάνουν οι πολιτιστικοί σύλλογοι της Ξάνθης, περιλαμβάνει και φέτος το πλούσιο πρόγραμμα των εκδηλώσεων των Θρακικών Λαογραφικών Γιορτών, που διοργανώνει ο δήμος.

Η μεγάλη Καρναβαλική Παρέλαση αποτελεί σημαντικό πολιτιστικό γεγονός για ολόκληρη την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, καθώς κάθε χρόνο την παρακολουθούν δεκάδες εκατοντάδες επισκέπτες από την Ελλάδα και χώρες της Βαλκανικής. Για 15 μέρες η Ξάνθη μεταμορφώνεται σε μια πόλη με αστείρευτο κέφι, χορό και τραγούδι που υποδέχεται πλήθος κόσμου.

Άρματα, χιλιάδες μικροί και μεγάλοι καρναβαλιστές την ημέρα της μεγάλης καρναβαλικής παρέλασης ξεχύνονται στους δρόμους της Ξάνθης σε ξέφρενους ρυθμούς, σε μία πανδαισία χρωμάτων, ήχων και γλεντιού. Η Ξάνθη συνεχίζει για μια ακόμη χρονιά, σε πείσμα των δύσκολων καιρών, να διατηρεί την πρωτοπορία του αποκριάτικου ξεφαντώματος.

Το θέμα της φετινής καρναβαλικής παρέλασης είναι οι Τέσσερις Εποχές. Οι Θρακικές Λαογραφικές Εορτές σκιαγραφούν την ιδιαιτερότητα του τόπου της Ξάνθης μέσα από τη συνύπαρξη της έμπνευσης, της τέχνης, της σάτιρας και του κεφιού. Είναι «ένας θεσμός που συνεχώς εξελίσσεται και εμπλουτίζει το περιεχόμενο του, καθώς πλαταίνει τους ορίζοντές του μέχρι και σήμερα, παρά τις ιδιαίτερες συγκυρίες.
Το έθιμο του «Τζάρου» ή της «Τζάρους»

Όταν το βράδυ της 26ης Φεβρουαρίου η μεγάλη καρναβαλική παρέλαση φτάνει στο τέλος της, τότε αναβιώνει το εντυπωσιακό Ξανθιώτικο έθιμο «το κάψιμο του Τζάρου» στον ποταμό Κόσυνθο. Ένα φαντασμαγορικό υπερθέαμα σηματοδοτεί το τέλος του καρναβαλιού. Πλήθος κόσμου, ντόπιοι και επισκέπτες, αναμένεται να παρακολουθήσουν τη λήξη των Θρακικών Λαογραφικών Εορτών κάτω από τη λάμψη ενός εντυπωσιακού σόου με πυροτεχνήματα.

Ο «Τζάρος», ή η «Τζάρους» κατά τους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης, ήταν ένα κατασκευασμένο ανθρώπινο ομοίωμα, τοποθετημένο πάνω σε έναν σωρό από πουρνάρια. Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς καιγόταν στο κέντρο αλάνας, πλατείας ή σε υψώματα, για να μην έχουν το καλοκαίρι ψύλλους. Το έθιμο αυτό το έφεραν οι πρόσφυγες από το Σαμακώβ της Ανατολικής Θράκης και αναβιώνει κάθε χρόνο από τους κατοίκους του ομώνυμου συνοικισμού, ο οποίος βρίσκεται κοντά στη γέφυρα του ποταμού Κόσυνθου.