«Την πατρίδα μας τη χάσαμε, το θέμα είναι να την ανακτήσουμε»

Ο Γρηγόρης Βαλτινός γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη με καταγωγή από την Ξάνθη, όπου και έζησε μέχρι τα οκτώ του χρόνια. Σπούδασε στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου, από την οποία αποφοίτησε με άριστα. Έπειτα παρακολούθησε μαθήματα τραγουδιού και χορού. Ξεκίνησε την επαγγελματική του πορεία το 1980 και σαν νέος ηθοποιός συνεργάστηκε σχεδόν με όλους τους θιάσους των μεγάλων πρωταγωνιστών. Στην Κομοτηνή ήρθε με αφορμή την παράσταση, «Ο φυλακισμένος της διπλανής πόρτας» στην οποία συμπρωταγωνιστεί με την επίσης γνωστή ηθοποιό Κατερίνα Λέχου. Η παρουσία του στη Θράκη, εντάσσεται στο πλαίσιο της περιοδείας της παράστασης σε μέρη όλης της Ελλάδας. Στην Κομοτηνή, η παράσταση δόθηκε στον υπέροχο χώρο του Μεγάρου Μουσικής, όπου οι πρωταγωνιστές ξεδίπλωσαν το ταλέντο τους και εισέπραξαν το χειροκρότημα των θεατρόφιλων. Ο Γρηγόρης Βαλτινός μίλησε στο «Χ» και αναφέρθηκε εκτός από την παράσταση και στις εξελίξεις που αφορούν τη χώρα μας. 

Η καταγωγή σας είναι από την Ξάνθη;

-Ακριβώς, η μητέρα μου είναι από την Ξάνθη, ο πατέρας μου από την Κατερίνη, εγώ γεννήθηκα Θεσσαλονίκη σε έδαφος του ΟΗΕ, ουδέτερο. Δηλώνω πολίτης της Ελλάδας, γιατί σαν την Ελλάδα δεν υπάρχει. Όλα αυτά που συζητιούνται τώρα μας κάνουν και πικραινόμαστε ακόμη περισσότερο γιατί δυστυχώς την χάσαμε. Ελπίζω κάποια στιγμή με κάποια επανάσταση – με κάποιο «πόλεμο» να την ανακτήσουμε. 

Πως μπορούν να επαναστατήσουν σήμερα οι πολίτες;

-Με το να βελτιώσουμε πρώτα τον εαυτό μας, ας ξεκινήσουμε από εκεί. Εμείς οι Έλληνες έχουμε πολύ μεγάλες αρετές, αλλά έχουμε και πολύ μεγάλα κουσούρια. Η δόξα μας αλλά και ο εξευτελισμός που βιώνουμε τώρα. Πρέπει πρώτα να βελτιώσουμε τον εαυτό μας και πρέπει να δούμε την κρίση σαν ευκαιρία, να σκεφτούμε.

Προλαβαίνουμε να σκεφτούμε;

-Την πατρίδα μας την χάσαμε έτσι και αλλιώς, το θέμα είναι αν μπορέσουν να γίνουν κινήσεις, να την ανακτήσουμε. Αλλά πώς να ανακτήσεις κάτι όταν θα έρθει ο άλλος να σου αγοράσει τα νησιά, τις ακτές, τα αεροδρόμια, τους δρόμους, τις τεχνικές εταιρίες;

Βάζουμε τον πολίτη στην ίδια ζυγαριά ευθύνης με κάποιον που αποφασίζει;

-Σαφέστατα όχι! Οι πολιτικοί έπαιρναν τις αποφάσεις, όλα αυτά τα «λαμόγια», αυτά τα χρόνια. Αυτοί οι κλέφτες, οι απατεώνες, οι οποίοι ευθύνονται για την κατάντια της Ελλάδος. Αυτοί γύμνωσαν την επαρχία, αυτοί έδιωξαν την γεωργία και την κτηνοτροφία, τις μικρές ή μεγάλες βιομηχανίες και βιοτεχνίες από την χώρα, την άφησαν ανοχύρωτη τελείως. Η Ελλάδα δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει ούτε μια γρίπη, ούτε μια βροχούλα, ούτε μια ψιχάλα, θα αντιμετώπιζε μια παγκόσμια οικονομική κρίση; Και φάνηκε η γύμνια μας. Τι υποδομές έκαναν όλα αυτά τα παλικάρια των κυβερνήσεων όλα αυτά τα χρόνια; Φάνηκε τώρα! Είδατε για πότε καταρρεύσαμε, σε μια ημέρα! Η γύμνια είναι σε όλα τα επίπεδα. Η παιδεία είναι το πρώτο. Κανείς πολιτικός δεν επενδύει στην παιδεία γιατί η παιδεία έχει μακροχρόνια απόδοση, θα αποδώσει μετά από 20-30 χρόνια και ο άλλος θέλει να ξαναβγεί το κόμμα του στην επόμενη τετραετία. Σιγά μην κάτσει να ασχοληθεί με την παιδεία. Θέλουμε πολιτικούς άνδρες, θέλουμε πατριώτες. «Λαμόγια» δεν είναι το σύνολο των πολιτικών, υπάρχουν φωτεινές εξαιρέσεις, τις ξέρουμε όπως ξέρουμε και τους κακούς.  

Είστε αισιόδοξος όπως διαμορφώνεται το πολιτικό σκηνικό, πιστεύετε ότι στις επόμενες εκλογές ο λαός θα ψηφίσει με την καρδιά του;

-Με το μυαλό του θα ψηφίσει. Πιστεύω ότι θα ψηφίσει με το μυαλό του το οποίο έπρεπε να το χρησιμοποιεί όλα αυτά τα χρόνια και δεν το χρησιμοποιούσε. Έλεγε να βγει ο δικός του να τον διορίσει. Να διορίσει το παιδί του να πάει στο δημόσιο, λες και το δημόσιο ήταν ένα πηγάδι και βουτάγανε όλοι μέσα και έπαιρναν λίρες. Δεν καταλάβαιναν ότι το δημόσιο είμαστε εμείς, όπως δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ότι και το χώμα έξω από το σπίτι μας και έξω από το μπαλκόνι μας και το παράθυρο μας είναι Ελλάδα. Γι’ αυτό βεβαίως επειδή δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει πετάμε τα σκουπίδια μας έξω. Ο Έλληνας είναι αρκετά πίσω σ? αυτό το κομμάτι πολιτισμού, εάν όμως δεν το συνειδητοποιήσει θα του την ξανακλέψουν την πατρίδα ή ότι έχει απομείνει από αυτήν.

Πιστεύεται ότι δεν υπάρχει πλέον το πελατειακό σύστημα;

-Και τώρα υπάρχει, υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι που πιστεύουν ότι θα τελειώσει αυτή η λαίλαπα και θα επανέλθουμε στα ίδια, θα μπορέσουμε να ξανακάνουμε τα ίδια, θα βολευτούμε στο κόμμα μας, στην γειτονιά μας, στην πόλη μας, θα βγάλουμε τον δικό μας επάνω, θα μας βοηθήσει, θα μας βγάλει καμία μίζα, καμία επιδότηση, έχω ένα χωραφάκι ? θα γράψουμε στην ΕΟΚ ότι έχουμε 10, περιμένουν πολλοί να ξαναγίνουν αυτά αλλά δεν θα ξαναγίνουν, δεν θα ξαναέρθουν αυτές οι εποχές, είναι τέλος εποχής. Αυτά όλα περνάνε από τον φυλακισμένο της διπλανής πόρτας…

Πως αντιστέκεται το θέατρο σε όλη αυτή την κατάσταση;

-Η κωμωδία είναι και αντίσταση σε όλα αυτά που συμβαίνουν. Μάλιστα μέσα από σκέψη, δεν είναι μια κωμωδία που απλώς γελάς, είναι μια κωμωδία που σε αναγκάζει να σκεφτείς, η οποία διοχετεύει προς την σωστή κατεύθυνση τον θυμό που μας διακατέχει. Είναι μια παράσταση που ποντάρει και στο συναίσθημα, γιατί εμείς οι Έλληνες είμαστε Βαλκάνιοι, είμαστε πιο μεσογειακοί, πιο συναισθηματικοί. Δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα πράγματα όπως ένας Γερμανός, ένας άλλος Ευρωπαίος ή ακόμη και Αμερικάνος, εμείς μοιάζουμε πολύ με τους Ισπανούς, τους Ιταλούς. 

Πιστεύετε ότι δεχτήκαμε να είμαστε «οι φυλακισμένοι της διπλανής πόρτας», όπως λέει και ο τίτλος της παράστασης;

-Σαφώς και δεχτήκαμε και νομίζαμε ότι είναι καλύτερα. Έχουμε μάθει ενδεχομένως σε ένα ραγιαδισμό. Θέλουμε από πάνω μας πάντα κάποιον να παίρνει αυτός τις αποφάσεις. Να φύγουμε από αυτή την ευθύνη γιατί η ελευθερία έχει τεράστιες υποχρεώσεις. Είναι τεράστια ευθύνη, η ελευθερία δεν έχει μόνο δικαιώματα, πρώτιστα έχει υποχρεώσεις, αυτό δεν το έχουμε καταλάβει. Λέμε δημοκρατία, λέμε ελευθερία και στο μυαλό των Ελλήνων είναι στραβές αυτές οι έννοιες. Τα έχει πάρει στραβά, νομίζουμε ότι ελευθερία είναι να πετάμε τα σκουπίδια μας έξω ή να κλέβουμε το δημόσιο, ή δημοκρατία είναι να διορίζουμε τώρα τους δικούς μας ανθρώπους στο δημόσιο. Αυτά όμως ξεκινάν από την έλλειψη παιδείας. Δεν έχουμε καταλάβει τι είμαστε, έχουμε παρατήσει στην μπάντα το βιβλίο, την εφημερίδα, την καλή ταινία. Το καλό θέατρο, τη μουσική και την σκέψη.  Έχετε δει άλλο λαό να είναι πάνω στα τραπέζια μέχρι τις 8 το πρωί και να χορεύει τσιφτετέλια;  Θέλουμε πολλά χρόνια για να αλλάξουμε ακόμη. Εμείς κάνουμε θέατρο, αυτή είναι η πολιτική μας, μέσα από το θέατρο κάνουμε πολιτική και πρέπει να σας πω ότι είναι ένας τόπος, μια θέση την οποία την επιλέγουμε συνειδητά γιατί μέσα από εκεί νιώθουμε ελεύθεροι να πούμε και να καταγγείλουμε.  

Η κρίση δεν έχει επιπτώσεις στην ποιότητα της δουλειάς σας;

-Σαφέστατα και έχει. Οι χρηματοδοτήσεις δεν έχουν προλάβει να προσαρμοστούν ακόμη γιατί οι παραστάσεις γίνονται ακριβώς με τα έξοδα που γινόντουσαν. Αν επιμείνουμε το εισιτήριο να φτάσει σε εξευτελιστικές τιμές, μπορεί να δείτε  και παραστάσεις με ένα μαύρο χαλί και μια πλαστική καρέκλα μπροστά. Δεν πρέπει να το κάνουμε αυτό γιατί το θέατρο είναι μια τέχνη όπου κάθε μέρα απασχολεί 50 άτομα προσωπικό. Δεν είναι ένα DVD που το βάζεις και παίζει, καταλαβαίνετε ότι αν επιμείνουμε να κατέβει ? να κατέβει, το εισιτήριο να φτάσει κάτω από το σουβλάκι τότε και η παράσταση θα είναι κάτω από το σουβλάκι.