Μικροκομοτηναίικα 14-03-2025

Κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει με σαφήνεια και ανοχή το όριο στη διακριτή κόκκινη γραμμή που υπάρχει μεταξύ της ελεύθερης καλλιτεχνικής έκφρασης και του σεβασμού όμως θρησκευτικών συμβόλων.
Ένα ζήτημα που ήρθε πάλι στην επικαιρότητα με τους βανδαλισμούς του βουλευτή της Νίκης στην Εθνική Πινακοθήκη, που εκτίθονταν κάποια έργα ενός εκκεντρικού μάλλον και διάσημου καλλιτέχνη, με τον τίτλο «Η σαγήνη του αλλόκοτου, ενδιάμεσος χώρος»
Έργα που απεικόνιζαν εικονίσματα όμως και με τον τρόπο που τα φιλοτέχνησε παρέπεμπαν σε θρησκευτικές εικόνες και για πολλούς θεωρήθηκαν και εντελώς προσβλητικά. Το αποτέλεσμα ήταν να συλληφθεί καταρχήν ο βουλευτής, κατόπιν να αφεθεί ελεύθερος και το κόμμα του να τον επιβραβεύει για αυτό που έκανε, χωρίς να τον διαγράφει.
Παρόλο αυτά και ο πρόεδρος της βουλής του περιέκοψε στο μισό την βουλευτική του αποζημίωση και η επίσημη εκκλησία καταδίκασε τον καλλιτέχνη. Είδαμε όμως ως υποστηρικτές του βέβαια και κάποιους συμπολίτες μας ακόμα και μέλη του κόμματος, που τον επιβραβεύουν για τη στάση του και να δηλώνουν ότι του συμπαραστέκονται.
Ενώ το διοικητικό συμβούλιο της Εθνικής Πινακοθήκης με ανακοίνωσή του υπεραμύνθηκε των επιλογών του, με τη λογική ότι πρέπει να αναδειχθούν νέα ρεύματα και τάσεις στην τέχνη και ότι είναι αναφαίρετο το δικαίωμα στην ελευθερία έκφρασης και χωρίς λογοκρισία, καταδικάζοντας βέβαια τους βανδαλισμούς.
Επειδή όμως ζήσαμε και στο παρελθόν ακόμα και τραγικές περιπτώσεις με επιθέσεις, βία και νεκρούς σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, με μουσουλμάνους κυρίως που θεώρησαν προσβολή της πίστης τους έργα και κόμικς ακόμα που διακωμωδούσαν τον προφήτη τους, μήπως κάποιοι θα έπρεπε να είναι πολύ πιο προσεκτικοί με τις επιλογές τους, ιδιαίτερα όταν εκτίθενται σε ένα τέτοιο χώρο;

Αν επιθυμεί δηλαδή ο κάθε καλλιτέχνης να σοκάρει το κοινό, να παραβλέψει την πίστη της πλειοψηφίας των πολιτών θέτοντας διλλήματα θρησκευτικού σεβασμού και ευαίσθητα μάλιστα, ή θέλει να δημιουργήσει αντιδράσεις, γατί τότε θα πρέπει να φιλοξενούνται άραγε τα έργα του σε μία Εθνική Πινακοθήκη; Ας το πράξει μόνος του σε ένα δικό του εκθεσιακό χώρο.
Και αλήθεια οι υπεύθυνοι της Εθνικής Πινακοθήκης τι κριτήρια θέτουν σε τέτοιες περιπτώσεις και γιατί δεν δίνουν τη δυνατότητα να εκτεθούν και καλλιτεχνικά έργα από πολλούς και σπουδαίους άλλους μάλιστα καλλιτέχνες, που διαθέτει η επαρχία, ακόμα και η πόλη μας;
Πρέπει να περιστρέφονται μόνο σε γνωστούς ανθρώπους και καλλιτέχνες από το σινάφι τους; Έχουν πλήρη επίγνωση του ρόλου τους; Επίσης δεν θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το γεγονός ότι έργα που παραποιούν, διακωμωδούν και προσβάλλουν θρησκευτικά σύμβολα και εικόνες, κάποια στιγμή θα μπουν και στο στόχαστρο κάποιων πιστών, θρήσκων, ακόμα και θρησκόληπτων;
Από την άλλη βέβαια σαφώς καταδικαστέες είναι οι πράξεις του εν λόγω βουλευτή, αφού κανείς δεν μπορεί να αυτοχρίζεται ως τιμωρός, επειδή τον ενοχλεί κάτι. Και αν δεν έβρισκε το δίκιο του αφού το κατήγγειλε, θα έπρεπε να κινηθεί θεσμικά και ίσως νομικά, ζητώντας την παρέμβαση των αρμόδιων αρχών. Με τις ενέργειες αυτές όμως έχασε μάλλον και το δίκιο του.
Η δημοκρατία μας έχει πολλά στρεβλά και αγκυλώσεις, αλλά οι αυτόκλητοι τιμωροί που απαξιούν τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, έχουν ευθύνες έστω και αν είναι βουλευτές. Και θέση φυσικά πρέπει να πάρει και η ελληνική πολιτεία, που υποχρεούται με βάση το Σύνταγμα να προστατεύει την προσβολή θρησκευτικών και εθνικών συμβόλων.

Εξεπλάγησαν και προβληματίστηκαν πολλοί όταν είδαν ότι στην δεύτερη θέση με ποσοστό 15,2% να βρίσκεται το κόμμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου «Πλεύση Ελευθερίας», σύμφωνα με την νέα δημοσκόπηση της Interview για την εφημερίδα Political.
Την θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης δηλαδή καταλαμβάνει το κόμμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου, ενώ τα κόμματα των πρώην ισχυρών αντιπολιτεύσεων φαίνεται ότι διατηρούν τα ίδια και χαμηλά ποσοστά.
Εξεπλάγησαν για το λόγο βέβαια ότι ακόμα και μέχρι πρότινος ήταν στα όρια εισόδου στη βουλή σε επικείμενες εθνικές εκλογές. Και προσπαθούν φυσικά να διαγνώσουν τους λόγους που γίνεται αυτό, αν και η εξήγηση μπορεί να είναι και πολύ απλή.
Προφανώς έχει να κάνει με τη δυναμική διαμαρτυρίας που αναπτύχθηκε το τελευταίο χρονικό διάστημα με τα συλλαλητήρια για τα Τέμπη. Επειδή η Ζωή Κωνσταντοπούλου κοινοβουλευτικά και στο δημόσιο λόγο της, ήταν η μόνη που άσκησε τόσο σκληρή κριτική και καταλόγισε ευθέως βαριές ευθύνες προς την κυβέρνηση, θεωρώντας δολοφονία το θάνατο των 57.
Συνεπώς ένα μεγάλο κομμάτι των πολιτών που ρωτήθηκαν στις δημοσκοπήσεις για να βγει αυτό το αποτέλεσμα, μη έχοντας άλλη εναλλακτική δυναμική πρόταση για το μήνυμα που ήθελε να στείλει στην κυβέρνηση, ανέδειξε τη Ζωή Κωνσταντοπούλου.
Επειδή πολλοί θα αναρωτηθούν γιατί το κομμάτι αυτό της οργής και της αγανάκτησης των δυσαρεστημένων πολιτών δεν το εισέπραξαν δημοσκοπικά τα άλλα κόμματα, όπως το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ευνοήθηκε η Πλεύση Ελευθερίας, καλό είναι να εντοπίσουν το λάθος τους στην προσέγγιση για το δυστύχημα των Τεμπών και τη ρητορεία που χρησιμοποιούν τελευταία.
Αφού εν δυνάμει κόμματα εξουσίας το τελευταίο χρονικό διάστημα, σχεδόν προσάρμοσαν στο λόγο τους την ίδια ρητορική που είχε η Ζωή Κωνσταντοπούλου, μιλώντας για εγκλήματα και δολοφονίες.
Και σε τέτοιες περιπτώσεις πάντοτε ισχύει το ρητό, ότι αν θέλεις να στηρίξεις κάποιον δεν επιλέγεις αυτούς που μιμούνται πολιτικές συμπεριφορές και τα παράγωγα τους, που ήταν και ενάντια με τη φιλοσοφία και την ιδεολογία τους, αλλά στηρίζεις το γνήσιο εκφραστή τέτοιων απόψεων.

Βέβαια ας μην αυταπατώνται και επιχαίρονται κάποιοι επειδή οι δημοσκοπήσεις εκφράζουν τη βούληση του κόσμου μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Και όταν θα καταλαγιάσει ο η μεγάλη ένταση για τα τραγικά γεγονότα των Τεμπών, το πιο πιθανό είναι η Πλεύση Ελευθερίας να επανέλθει στα πρότερα ποσοστά αποδοχής από τους πολίτες.
Αφού δεν διαθέτει οργανώσεις, δεν έχει πολλά μέλη και στελέχη, αλλά είναι ένα καθαρά προσωποπαγές και αρχηγοκεντρικό κόμμα, όπως και τα άλλα μικρά κόμματα, που κινούνται πάντα σε χαμηλά ποσοστά και χωρίς να έχουν ελπίδες κυβερνησιμότητας.
Οι δημοσκοπήσεις όμως αυτές είναι ένα καμπανάκι αφύπνισης για πολλούς, για να αναπροσαρμόσουν τη στάση τους και την αντιπολιτευτική τους τακτική. Γιατί τα εν δυνάμει κόμματα εξουσίες δεν μπορεί να συμπεριφέρονται και να έχουν λαϊκίστικο πολιτικό λόγο, όπως τα μικρά.
Και στην Ελλάδα τέτοιες απόψεις φοβίζουν τους πολλούς, στο κέντρο και τη μεσαία τάξη, μια μεγάλη δηλαδή δεξαμενή ψήφων και απαραίτητη να οδηγήσει κάποιον στην εξουσία. Και αυτοί οι άνθρωποι που ρυθμίζουν καταστάσεις δεν επιθυμούν ακραίο και μηδενιστικό πολιτικό λόγο, σκληρή κριτική και εντάσεις.
Και τα ευρήματα μιας δημοσκόπησης δεν είναι πανάκεια, αφού πολλά θα εξαρτηθούν αν παραμείνουν τελικά αυτά τα ποσοστά στα αντισυστημικά και αρχηγοκεντρικά κόμματα. Το παράδειγμα Τραμπ εμπνέει πολλούς, όπως και η άνοδος πολλών ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη.
Και το τραγικό είναι ότι ο προβληματισμός και η ανησυχία που υπάρχει στα μεγάλα κόμματα από αυτό το φαινόμενο, τα αναγκάζει να ακολουθούν πολλές φορές κατά πόδας, πολιτικές που δεν συνάδουν με την ιδεολογία τους, αλλά ούτε έχουν τη σοβαρότητα που θα πρέπει να έχει όμως ένα κόμμα για να κυβερνήσει.